شهری که آماج حملات دشمنان و بدخواهان این ملک و مملکت قرار گرفت و تا آستانه سقوط نیز پیش رفت، اما همت خمینی باوران آن را از کام دشمن بیرون کشید و مزدوران بیگانه پرست را ناکام گذاشت.
بلافاصله پس از پیروزی انقلاب اسلامی، گروهک‌های قدرت طلب با حمایت اجانب از آن جمله رژیم بعث عراق با هدف تجزیه مناطقی از کشور، جنگ داخلی به راه انداختند و با غارت پادگان‌ها دست به شورش و ایجاد جو ترور و ناامنی در استان‌های مرزی زدند.نظام برخاسته از انقلاب اسلامی مردم ایران ابتدا با تسامح و رواداری با شورشیان جدایی طلب برخورد کرد و به جای برخورد قاطع ترجیح داد فرصتی در اختیار گروهک‌ها بگذارد تا دست از شرارت‌ها و اقدامات ضد ملی خود بردارند اما این فرصت دهی موجب گستاخی آنان و حمل بر ضعف دولت انقلاب شد و شهر‌ها و روستاهای بسیاری یکی پس از دیگری به اشغال عوامل بیگانه درآمد و مردم بی‌پناه مورد آزار و اذیت قرار گرفتند.
گروهک‌های آشوب طلب بعد از غارت پادگان مهاباد توانستند حضور خود را به زور اسلحه در شهرهای مهمی همچون سنندج، سقز، بانه، بوکان، مریوان و... در استان‌های آذربایجان غربی و کردستان تحمیل کنند و آنگاه فلش حملات خود را متوجه شهرهای استان کرمانشاه کرده و به سوی شهرهایی همچون پاوه نیز نیرو گسیل دارند تا با حمایت رژیم بعث عراق ضمن اشغال این شهر، از آنجا به عنوان پایگاه مهمی علیه منافع ملی بهره ببرند. پاوه به دلیل نزدیکی به مرز عراق – 45 کیلومتری تاصفر مرزی- همچنین دشتی که در نزدیکی آن در خاک عراق وجود دارد و کوهستانی بودن آن، بهترین موقعیت برای انتخاب پایگاهی جهت فعالیت‌های گروهک‌ها بود از این‌رو درصدد تصرف و حفظ آن بودند.در زمان یورش گروهک‌های ضدانقلاب به شهر پاوه نیروهای مدافع شهر را تعداد اندکی پاسدار و نیروهای بومی شکل می‌دادند. لکن قبل از رسیدن نیروهای دشمن به پاوه اصغر وصالی فرمانده نیروهای مدافع مریوان با شنیدن اینکه ضدانقلاب قصد تصرف این شهر را کرده است بلافاصله خود را به پاوه رساندند تا از سقوط سهل و بی‌درد سر شهر به دست نیروهای اجنبی پرست جلو‌گیری شود.
گروهک‌ها با وجود نفرات بیشتر به دلیل مقاومت جانانه مردمی و نیروهای مسلح وفادار به نظام جمهوری اسلامی پشت دروازه‌های شهر ماندند و موفق به تسخیر شهر نشدند. اما پاوه به محاصره دشمن درآمد و ساعت به ساعت حلقه آن تنگتر می‌شد. شامگاه ۲۲ مرداد سپاه پاسداران و گروهان ژاندارمری پاوه طی پیام‌های فوری به مراکز خود در کرمانشاه، اعلام کردند: «پاوه به دست مهاجمان در شرف سقوط است» و از مسئولان و قوای نظامی طلب کمک کردند. در این پیغام‌ها شرایط بسیار شکننده و مدت مقاومت شهرحدود یک ساعت پیش‌بینی شده بود. در پی اعلام این خبر، هیأتی مرکب از دکتر چمران معاون نخست‌وزیر، تیمسار فلاحی فرمانده وقت نیروی زمینی ارتش و ابوشریف فرمانده عملیات سپاه پاسداران انقلاب اسلامی با سه فروند هلی‌کوپتر و مهمات کافی راهی پاوه شدند.
فردای آن روز گزارش رسید که دکتر مصطفی چمران معاون نخست‌وزیر اعلام کرده است: ساعت ۲ بامداد سه‌شنبه ۲۳ مرداد افراد مسلح مرکب از احزاب منطقه و حزب دموکرات کردستان به مرکز سپاه پاسداران پاوه حمله مسلحانه کرده و در این تهاجم همه راه‌های ورودی شهر محاصره و تحت کنترل نیروهای ضدانقلاب درآمده است.
دو روز بعد یعنی در روز ۲۵ مرداد ۱۳۵۸ مهاجمان مسلح با نفوذ به بخش‌هایی از شهر پاوه، حدود ۶۰ نفر از جمله ۱۸ عضو سپاه پاسداران که در بیمارستان این شهر بستری بودند را قتل عام کردند.
محمد سپهری‌پور استاندار وقت کرمانشاهان صبح همان روز در گفتوگو با یکی از نشریات، اعلام کرد که از ساعت ۳ بامداد دیگر ارتباطی با شهر جنگ زده پاوه ندارد. استاندار در این گفتوگو می افزاید: طرفداران حزب دموکرات کردستان که قبلاً در «قوری‌قلعه» متحصن شده بودند از پریشب با انواع و اقسام سلاح‌های سبک و سنگین به شهر پاوه حمله کردند و بعد از دو شب مقاومت افراد سپاه پاسداران، تقریباً شهر را به تصرف خود درآورده‌اند.استاندار تعداد نیروهای متخاصم را حدود 2 هزار نفر دانسته و می‌گوید: این عده که تعدادی اخلالگر و ضدانقلابی نیز در میان آنان هستند در حال حاضر ارتفاعات و مراکز ارتباطی شهر پاوه را در تصرف و کنترل خود دارند. استاندار همچنین بیان می‌دارد: افراد سپاه پاسداران مستقر در پاوه و جمعی از مردم عادی این شهر با افراد مسلح درگیر هستند و حدود صد پاسدار از کرمانشاه نیز برای کمک به پاسداران پاوه اعزام شده‌اند ولی به علت بسته بودن راه زمینی فقط تا «روانسر» حدود هفتاد کیلومتری پاوه پیشروی کرده‌اند.
استاندار در ادامه مصاحبه می گوید: برای کمک‌رسانی به پاسداران پاوه تنها راه ممکن برای ما پل هوایی به وسیله هلی‌کوپترهای هوانیروز است، اما به علت وجود ارتفاعات زیاد در پاوه و در تیررس بودن هلی‌کوپتر‌ها استفاده از این راه هوایی نیز با مشکلات زیادی مواجه است و ما می‌کوشیم که راه‌حل‌های فوری و ضربتی دیگری برای رفع این مشکل پیدا کنیم و هرچه زود‌تر پاسداران را به محل برسانیم.
استاندار کرمانشاهان ضمن همین گفتوگو شهر پاوه را یک شهر جنگ‌زده اعلام کرده و می‌گوید: ۳۶ ساعت متوالی است که پاوه در جنگی سخت درگیر است و حمله افراد مسلح و مقاومت دلیرانه پاسداران ادامه دارد و تا این ساعت اطلاع یا گزارش جدیدی از آنچه پس از تصرف شهر پیش آمده به دست ما نرسیده است و میزان تلفات نیز مشخص نیست. استاندار با اعلام قطع ارتباط از طریق بیسیم شهربانی که تنها وسیله ارتباطی با پاوه بود، می‌افزاید: به نظر می‌رسد که افراد مسلح ساختمان شهربانی را نیز در تصرف داشته باشند و ما هنوز در انتظار اخبار تازه از این شهر جنگ‌زده هستیم.
یکی از اعضای حزب دموکرات کردستان نیز در تماس با یکی از نشریات می گوید: مردم پاوه از چندی قبل در «قوری‌قلعه» متحصن شده بودند و مسئولان به جای توجه به خواست‌های آنان از مرکز کرمانشاه تقاضای نیروی کمکی کردند. وی مدعی می‌شود: شب گذشته یک عده از پاسداران اعزامی با جیپی که چراغ آن خاموش بود به محل تحصن رفتند و تحصن‌کنندگان را به گلوله بستند و آنان نیز به آتش پاسداران پاسخ دادند. وی در مورد تلفات این درگیری‌ها می‌گوید: بر اساس گزارش‌هایی که تاکنون به دست ما رسیده است تا الآن ۴ نفر از پاسداران کشته و 3 نفر نیز زخمی شده‌اند. همچنین دو نفر از افرادی که متحصن بودند به ضرب گلوله پاسداران مجروح شدند. وی همچنین در همین تماس تلفنی با گستاخی مدعی می‌شود که در حال حاضر در کامیاران و روانسر هم سپاه پاسداران مستقر هستند و اخطار می‌کند که احتمال درگیری در این ۲ نقطه هم وجود دارد.
صبح روز ۲۵ مرداد سخنگوی سپاه پاسداران اعلام می‌دارد که کلیه ارتباط تلفنی و بیسیم ما با شهرستان پاوه قطع شده است اما آخرین خبری که از این شهرستان به دست ما رسیده اینکه نیروهای متخاصم شهر را محاصره و هر آن حلقه محاصره را تنگتر می‌کنند. وی می‌افزاید: آخرین خبر از پاوه حاکی از آن است که ۱۰ تا ۲۰ نفر زخمی شده‌اند، ولی از تعداد کشته‌شدگان این شهرستان اطلاعی به دست ما نرسیده است.
غروب بیست و پنجم مرداد اوضاع شهر با اوج گرفتن تیراندازی و درگیری‌های مسلحانه به وخامت می‌گراید و در پی آن یک فروند هواپیمای اف-۴ نیروی هوایی بر فراز منطقه اورامانات به پرواز در می‌آید که به طور مشکوکی سقوط کرده و خلبان آن به نام محمد نوژه به شهادت می‌رسد. صاحبنظران منشأ این اقدام را دولت عراق اعلام می‌کنند.همچنین یک هلی‌کوپترارتش نیز با اصابت گلوله افراد دشمن سقوط و خلبان آن شهید می‌شود.
خبرگزاری پارس (ایرنا) به نقل از یک منبع آگاه در نخست‌وزیری در همان روز گزارش می‌دهد: «وضع پاوه، با حمله گسترده مهاجمان وخیم‌تر شده و عده زیادی از سپاه پاسداران و مردم شهر کشته و زخمی شده‌اند. بیمارستان شهر به دست مهاجمان سقوط کرده و چند بهیار، پزشک و پاسدار زخمی و کشته شده‌اند و دکتر چمران، معاون نخست‌وزیر نیز در حلقه محاصره مهاجمان قرار دارد. نیروهای کمکی کرمانشاه، با یک پل هوایی در حال تقویت محاصره شدگان هستند و از تعداد دقیق کشته‌ها و زخمی‌ها اطلاعی در دست نیست. بر اساس اطلاعیه‌ای که دفتر دکتر چمران شب گذشته در اختیار خبرگزاری پارس قرار داده است، تاکنون ۴۰ پاسدار و غیرپاسدار در پاوه کشته شده و ۱۸ نفر را نیز در بیمارستان سر بریده‌اند. هنوز از تعداد کشته‌ها و زخمی‌ها اطلاع دقیقی در دست نیست.»
فرمان قاطع امام (ره )برای دفع شر دشمنان
در چنین شرایطی امام خمینی (ره) با صدور فرمانی شدیداللحن خواهان اعزام نیرو به این شهرمی‌شود و در پی آن نیروهای نظامی به سوی پاوه گسیل شده و شهر از سقوط حتمی نجات می‌یابد.
پس از انتشار پیام امام خمینی(ره) نیروهای ارتش و سپاه و داوطلبان مردمی به سوی پاوه سرازیر می‌شوند و پس ازچند ساعت خبر آزادی شهر پاوه از لوث وجود عناصر خود فروخته منتشر و بر روی خروجی خبرگزاری‌ها قرار می‌گیرد و تیتر روزنامه‌های آن روز می شود. نیروهای کمکی از چندین نقطه کشور با هواپیما راهی کرمانشاه می‌شوند تا در صورت نیاز به موقعیت‌های ضروری اعزام شوند. آخرین اخبار از وضعیت پاوه هم حاکی از آن است که با اعزام نیروهای کمکی به منطقه، عوامل دشمن با برجا گذاشتن 300 کشته مجبور به فرار شده‌اند و امنیت و آرامش به منطقه بازگشته است. پس از فروکش کردن غائله تصرف پاوه امام خمینی(ره)، با صدور پیامی از مردم و نیروهای انتظامی و نظامی تشکر می‌کند. / ایران