طی سال‌های اخیر تعداد ازدواج‌ها در کشور روند کاهشی داشته که این روند ثباتی نسبی را نیز طی کرده است و به‌طور متوسط آمار ازدواج هر ساله کاهشی 40 تا 50 هزار فقره‌ای را تجربه می‌کند. البته، در برخی از تحلیل‌ها این آمار به کاهش رغبت جوانان به ازدواج نسبت داده می‌شود؛ درحالی‌که برخی دیگر از صاحب‌نظران معتقدند این مسأله به دلیل کاهش جمعیت افراد در معرض ازدواج است.
به گزارش مشرق، یکی از آمارهایی که هر ساله توسط سازمان ثبت احوال به‌صورت رسمی اعلام می‌شود، آمار ازدواج است که میزان آن به لحاظ فرهنگی و جمعیت‌شناختی اهمیت دارد. آماری که ثبت احوال از میزان ازدواج‌های صورت‌گرفته در سال 1391 اعلام کرد 829 هزار و 968 مورد بود.
در سال 92 این آمار به 774 هزار و 513 ازدواج رسید. در سال 93 آمار ازدواج در کل کشور 724 هزار و 324 مورد عنوان شد که این آمار در سال 94 با کاهش حدود 40 هزار موردی به 685 هزار و 357 واقعه ازدواج رسید. در این گزارش نگاهی داریم به آمارهای ارایه‌شده از رویداد ازدواج در سال 94.
آمارهایی که از رویدادهای حیاتی مانند تولد، مرگ، ازدواج، طلاق و ... در کشور ارایه می‌شود از سویی می‌تواند نشان‌گر وضعیت فرهنگی و اجتماعی یک جامعه و تغییرات آن باشد و از سوی دیگر، به کار برنامه‌ریزان اجتماعی می‌آید تا با لحاظ نوع و میزان تغییراتی که هر یک از رویدادها و شاخص‌ها دارند، دست به آینده‌پژوهی و برنامه‌ریزی‌های کوتاه‌مدت، میان‌مدت و بلندمدت بزنند.
کاهش 40 تا 50 هزار عددی ازدواج در هر سال
یکی از آمارهایی که هر ساله توسط سازمان ثبت احوال به‌صورت رسمی اعلام می‌شود، آمار ازدواج است که میزان آن به لحاظ فرهنگی و جمعیت‌شناختی اهمیت دارد. آماری که ثبت احوال از میزان ازدواج‌های صورت‌گرفته در سال 1391 اعلام کرد 829 هزار و 968 مورد بود. در سال 92 این آمار به 774 هزار و 513 ازدواج رسید. در سال 93 آمار ازدواج در کل کشور 724 هزار و 324 مورد عنوان شد که این آمار در سال 94 با کاهش حدود 40 هزار موردی به 685 هزار و 357 واقعه ازدواج رسید.
همان‌طور که در آمار فوق مشاهده می‌شود، طی سال‌های اخیر تعداد ازدواج‌ها در کشور روند کاهشی داشته که این روند ثباتی نسبی را نیز طی کرده است و به‌طور متوسط آمار ازدواج هر ساله کاهشی 40 تا 50 هزار فقره‌ای را تجربه می‌کند. البته، در برخی از تحلیل‌ها این آمار به کاهش رغبت جوانان به ازدواج نسبت داده می‌شود؛ درحالی‌که برخی دیگر از صاحب‌نظران معتقدند این مسأله به دلیل کاهش جمعیت افراد در معرض ازدواج و تحصیل است.
همان‌طور که در بالا اشاره شد 685 هزار و 357 ازدواج در سال 94 در کشور به ثبت رسیده است که از این میان 562 هزار و 671 مورد در شهرها و 122 هزار و 681 مورد در روستاها بوده است.
بیشترین ازدواج‌ها بین مردان 20 تا 24 ساله با زنان 15 تا 19 ساله است
در جدول توزیع سنی زوجین در زمان ازدواج در سال 94، بیشترین ترکیب ثبت‌شده مربوط به ترکیب سنی مردان 20 تا 24 ساله با زنان 15 تا 19 ساله بوده که تعداد آن برابر با 102 هزار و 36 واقعه است و نشان می‌دهد با توجه به تغییرات فرهنگی و اجتماعی گسترده و غیرقابل انکاری که در سال‌های اخیر در سطح جامعه به‌وجود آمده، هنوز هم ازدواج در سنین پایین بیشترین آمار را دارد و درصد زیادی از جوانان ترجیح می‌دهند در سنین پایین زندگی مشترک خود را آغاز کنند.
دومین رده فراوانی ترکیب سنی مربوط به ازدواج پسران 25 تا 29 ساله با دختران 20 تا 24 ساله است که سال گذشته در این ترکیب سنی 95 هزار و 553 مورد ازدواج به ثبت رسیده است. ترکیب سنی بعدی که بیشترین فراوانی را بین ازدواج‌های سال 94 دارد، مربوط به ازدواج پسران 20 تا 24 ساله با دختران 20 تا 24 می‌شود که در این رده سنی 72 هزار و 177 مورد ازدواج به ثبت رسیده است. فراوانی ازدواج پسران 20 تا 24 ساله با دختران 15 تا 19 ساله نیز 65 هزار و 925 مورد در سال 94 بوده است.
آمار فوق نشان می‌دهد درصد قابل توجهی از ازدواج‌های سال 94 مربوط به ازدواج دختران و پسران زیر 30 سال با یکدیگر بوده است و علی‌رغم نگرانی‌هایی که در خصوص بالارفتن سن ازدواج به‌وجود آمده، همچنان تعداد بسیار زیادی از جوانان ترجیح می‌دهند قبل از وارد شدن به دهه چهارم زندگی خود زیر یک سقف بروند.
فراوانی ازدواج مردان با زنان بزرگ‌تر از خود
آمار جالب توجه دیگری نیز در خصوص توزیع سنی زوجین در زمان ازدواج وجود دارد که مربوط به ازدواج مردان با زنان بزرگ‌تر از خود است. طبق آمارهای ثبت احوال در سال 94، 14 هزار و 539 مورد ازدواج پسران 20 تا 24 ساله با دختران 25 تا 29 ساله به ثبت رسیده است.
همچنین، 12 هزار و 878 مورد ازدواج بین پسران 25 تا 29 ساله با دختران 30 تا 34 ساله ثبت شده است. آمارهای دیگری نیز در خصوص ازدواج مردان با زنان بزرگ‌تر از خود ثبت شده که این آمارها با توجه به فراوانی که دارند نشان‌دهنده تغییراتی مهم در بخشی از نگرش‌ها و سبک زندگی در خصوص ازدواج هستند.
ازدواج در سنین سالمندی
در خصوص ازدواج سالمندان نیز سال گذشته 105 مورد ازدواج زنان و مردان 75 سال به بالا ثبت شد. در 147 مورد نیز مردان 75 سال به بالا با زنان 70 تا 74 سال ازدواج کردند.
ازدواج مردان بالای 75 سال با دختران زیر 20 سال
یکی دیگر از آمارهای ازدواج سال گذشته که با وجود تعداد بسیار پایین به لحاظ فرهنگی و اجتماعی قابل تأمل است، ازدواج مردان با زنانی بود که سنی بسیار کمتر از آنها داشتند. در گروه‌های سنی مختلف، تفاوت‌های سنی گوناگونی بین زنان و مردان وجود داشته که در پاره‌ای موارد این تفاوت‌ها بسیار زیاد بوده، اما بیشتر تفاوت سنی مربوط به موردی می‌شود که مردی بالای 75 سال با دختری زیر 15 سال ازدواج کرده است. همچنین، 4 مورد ازدواج مردان بالای 75 سال با زنان 15 تا 19 سال نیز به ثبت رسیده است که جای تأمل و بررسی دارد.
هم‌سن همسری بیشترین آمار ثبت شده در ازدواج‌های سال 94 را دارد
یکی از شاخص‌هایی که ثبت احوال در آمار ازدواج به آن اشاره می‌کند، ازدواج‌های ثبت‌شده برحسب اختلاف سن زوج و زوجه است. در سال 94 بیشترین ازدواج‌های ثبت‌شده مربوط به ازدواج‌هایی بود که زن و شوهر هم‌سن بودند.
در این ترکیب سنی 12.11 درصد از ازدواج‌ها و به عبارت دیگر، 82 هزار و 966 مورد ازدواج، در میان زوج‌هایی اتفاق افتاد که با یکدیگر اختلاف سنی نداشتند. رتبه بعدی ازدواج‌ها مربوط به ازدواج‌هایی بود که در آنها مرد 3 سال از زن بزرگ‌تر است. 8.59 درصد یعنی 58 هزار و 850 مورد ازدواج از ازدواج‌های سال 94 در این رده سنی بودند. در 8.43 درصد از ازدواج‌ها یعنی 57 هزار و 771 مورد نیز مرد 4 سال از زن بزرگ‌تر بود. در 0.87 درصد یا به عبارت دیگر، 5 هزار و 989 مورد از ازدواج‌ها نیز مرد بیش از 23 سال از زن بزرگ‌تر بود.
حدود 70 هزار مرد در سال 94 با زنان بزرگ‌تر از خود ازدواج کردند
3.34 درصد یعنی 22 هزار و 857 مورد از ازدواج‌های سال گذشته بین مردان و زنانی به وقوع پیوست که زن یک سال از مرد بزرگ‌تر بود. در 2.17 درصد یعنی 14 هزار و 859 مورد از ازدواج‌ها نیز زن 2 سال از مرد مرد بزرگ‌تر بود. 9 هزار و 952 زن نیز در سال 94 با مردانی که 3 سال از خودشان کوچک‌تر بودند ازدواج کردند. نکته جالب در این آمار این است که 42 مرد در سال 94 با زنانی که بیش از 23 سال از آنها بزرگ‌تر بودند ازدواج کردند. از مجموع آمار ثبت احوال می‌توان نتیجه گرفت که در حدود 70 هزار تعداد از ازدواج‌های ثبت‌شده سال 94 زن از مرد بزرگ‌تر بوده است.
