به گزارش مشرق، فولاد از جمله صنایع مزیت دار کشور به شمار می‌رود که فعالان آن توانسته‌اند بر پایه دانش داخلی، تجربه چند دهه تولید و البته مزایای خدادادی نظیر گاز و مواد اولیه در دسترس، رشد مناسبی را ایجاد و آن را به عنوان یکی از محورهای رشد اقتصادی کشور تبدیل کنند.
با مطرح شدن الزامات اقتصاد مقاومتی و تأکید مقام معظم رهبری بر کاهش اتکا به نفت، توسعه صادرات در سایر صنایع کشور اهمیت بیشتری پیدا کرد و که یکی از این صنایع مهم، صنایع فولاد و فلزات اساسی است. بر همین اساس، تصمیم سازان این صنعت حتی در سال‌های سخت تحریم، اولویت سیاستی بنگاه‌های بزرگ فولادی را بر توسعه صادرات قرار داده و موفقیت‌هایی نیز در این مسیر کسب کردند.
با اجرایی شدن برجام و رفع برخی تحریم‌ها، این روند تسریع شد و آمارها حاکی از رشد مستمر صادرات محصولات فولادی کشور و خصوصاً اصفهان به کشورهای اروپایی ازجمله ایتالیا، آلمان و اسپانیا است.
*رشد امیدوارکننده تجارت خارجی فولاد
آمارهای منتشر از گمرک جمهوری اسلامی نشان می‌دهد در پنج ماهه نخست امسال صادرات زنجیره ارزش معادن 2.92 میلیارد دلار گزارش‌شده که در قیاس با مدت مشابه سال گذشته 23 درصد رشد را نشان می‌دهد.
در بخش واردات نیز، این عدد با 26 درصد کاهش به 1.44 میلیارد دلار رسیده که منجر به ایجاد تراز مثبت 1.48 میلیارد دلاری شده است.
بر اساس آمار مذکور، در مدت 5 ماهه نخست امسال، 3 میلیون تن (معادل 1.3 میلیارد دلار) محصولات فولادی صادر شده که این عدد از نظر دلاری 17 و از نظر وزنی 62 درصد افزایش را نشان می‌دهد.
در بخش واردات محصولات فولادی نیز، 1 میلیارد دلار محصول وارد کشور شده که نسبت به مدت مشابه سال قبل 15 درصد کاهش یافته است. بر این اساس، تراز تجاری فولاد کشور به 300 میلیون دلار رسیده است.
*حضور اروپایی‌ها در صف مشتریان ورق ایرانی
اروپایی‌ها از دیرباز جزو مشتریان برتر محصولات نهایی فولاد ایران از جمله ورق و فولاد آلیاژی قرار داشتند و کشورهای همچون آلمان و ایتالیا به دلیل ماهیت صنایع خود و وجود کارخانه‌های عظیم خودروسازی و لوازم‌خانگی، ورق ایرانی را به‌عنوان محصولی باکیفیت در سبد خرید خود قرار می‌دادند.
با این حال به شرایط به وجود آمده طی سال‌های اخیر و تحریم‌های ظالمانه و بسته شدن راه مبادلات، اروپایی‌ها به سرعت از صدر فهرست صادرات محصولات فولادی ایران خارج شدند اما مجدداً در یک سال اخیر این مبادلات از سر گرفته شده است.
در حال حاضر میزان واردات فولاد ایتالیا از ایران، 182 میلیون دلار رسیده و این کشور رتبه 4 شرکای تجاری فولادی کشور را در اختیار دارد. گفتنی است؛ اسپانیا نیز در رتبه 6 این رده‌بندی قرار دارد.
*کارشکنی طرف غربی به بهانه بازارشکنی
با اجرایی شدن برجام و برداشته شدن تحریم‌ها روی کاغذ، فشارهای سیاسی و لابی‌های اقتصادی برای ایجاد اخلال در این فرآیند آغاز شد که تصویب قوانین ضد ایرانی در کنگره آمریکا، عدم تمایل بانک‌های بزرگ برای تعامل با شبکه بانکی ایران و ایجاد مشکل در نقل و انتقالات ارزی تجار ایرانی از جمله این اقدامات بود.
در همین رابطه، کنفدراسیون صنعت فولاد اروپا ادعای قیمت‌شکنی صادرکنندگان ایرانی را مطرح و فرآیند حقوقی پیگیری آن را شروع کرد.
این ادعا در تاریخ 7 جولای سال 2016 در ژورنال رسمی اتحادیه اروپا مطرح شد و محصولاتی از جمله کلاف نورد گرم آهن، فولاد آلیاژی و غیر آلیاژی در این فهرست قرار دارند.
*خطرات توطئه جدید اروپا
پرونده‌های قبلی کنفدراسیون صنعت فولاد اروپا در این موضوع نشان می‌دهد در صورت اثبات ادعاهای فوق، صادرکنندگان متخلف مجبور به پرداخت تعرفه‌های شدید خواهند شد.
بر اساس آمارهای گمرک جمهوری اسلامی، محصولات مورد ادعای این پرونده، 16.3 درصد از کل صادرات فولاد ایران و 80 درصد از کل صادرات ایران به اتحادیه اروپا را شامل می‌شوند و در حقیقت در صورت به نتیجه رسیدن این ادعا، 80 درصد از صادرات ایران به اتحادیه اروپا از دست خواهد رفت.
*ادعای بازارشکنی علیه ایران موضوع جدیدی نیست
در این رابطه بهرام سبحانی در گفت‌وگو با خبرنگار فارس اظهار کرد: هدف اصلی تحقیقات اروپا در موضوع بازارشکنی فولاد فقط چین است و چند کشور دیگر از جمله ایران، روسیه، برزیل، صربستان و اوکراین نیز مطرح شده تا از این تحقیقات برداشت سیاسی نشود.
مدیرعامل فولاد مبارکه همچنین افزود: دفعه اولی نیست که بحث بازارشکنی علیه ایران و فولاد مبارکه مطرح می‌شود و دفعات قبل نیز با انجام فرآیند تحقیق و ارائه مدارک، این اتهام رفع شد.
به گفته سبحانی این تحقیقات فرآیندی تقریباً 8 ماهه دارد و در حال حاضر کمیته بررسی در حال جمع‌آوری اطلاعات تولیدکنندگان است.
وی در مورد امکان کارشکنی و فشار سیاسی برای اعمال تعرفه‌های سنگین علیه فولاد مبارکه تصریح کرد: برای بازارهای اروپا، بازارهای جایگزین داریم و حتی با تحریم فولاد اروپا نیز مشکلی متوجه ما نیست.
رئیس انجمن تولیدکنندگان فولاد همچنین اظهار داشت: تلاش‌هایی برای انجام صادرات به قاره آمریکا صورت گرفته و ان‌شاءالله بتوانیم در این زمینه موفق باشیم.