سرویس سیاست مشرق - معصومه ابتکار را بایستی مبتکرترین مدیربالادستی دولت یازدهم نامید. برنامه‌های پیشنهادی و راهکارهای هنگام بحران وی برای رفع موانع و مشکلات محیط‌زیستی در نوع خود بی‌نظیر است. اگر راهکارهای ابتکار از جمله خروج از منطقه بحران آلودگی ( خارج شدن از تهران)، استفاده از ماسک، کنارآمدن با گرد و غبار، دعا کردن برای وزیدن بارد و بارش باران، دعا کردن برای نابودی داعش، انتظار سی‌ساله برای حل مشکل زیست محیطی گرد و غبار و ... را مرور کنیم قطعا به نوع و توان مدیریتی وی برای حل معضلات زیست‌محیطی به خوبی پی می‌بریم. [1]

اکنون نیز ابتکار طرحی نو درانداخته و با شروع سال تحصیلی با پیش‌بینی میزان آلودگی هوا برای تعطیلی مدارس در روزهای آلوده و روزهایی که با افزایش پایداری هوا در سال جاری با آن مواجه خواهیم شد، بیان می‌کند: « در این راستا، تعطیلات دوهفته‌ای، سه‌هفته‌ای و حتی یک‌ماهه هم پیشنهاد شده است که باید ببینیم کدام یک از پیشنهادات بیشتر مورد توافق قرار می‌گیرد.»[2]

پیشنهاد تعطیلی یک‌هفته‌ الی یک ماهه مدارس نه با نوع آلودگی هوا در شهر‌ها همسانی دارد و نه دردی از آلودگی زیست محیطی دوا می‌کند اما به مانند سایر طرح‌هایی که سازمان محیط زیست زیر نظر ابتکار ارائه کرده است مقطعی و پاک کردن صورت مسئله است.

ابتکار با بیان اینکه در حال مذاکره با آموزش وپرروش در سطوح مختلف هستیم گفت:‌« امیدواریم با توجه به همکاری‌های خوبی که با آموزش و پرورش در بخش‌های مختلف داریم بتوانیم در این زمینه نیز برای کلانشهرها تدبیر کنیم تا فرزندانمان در هوای سالمتری تنفس کنند. بخصوص یک بازه 30 تا 40 روزه را داریم که هوا ساکن می‌شود و سرد است و وارونگی هوا اتفاق می‌افتد. در این مدت تهران و یا سایر کلانشهرها همانند دیگی می‌شوند که درشان بسته می‌شود و هرچه آلودگی هست می‌ماند و راه تبادل هوا بسته شده و دیگر راه فرار ندارد. بنابراین باید برای این چند روز فکر کرد.»

رئیس سازمان حفاظت از محیط زیست افزود: « برنامه ریزی ما این بود که تردد ناشی از دانش آموزان به مدارس را کاهش دهیم و دانش آموزان با حضور در منزل و یا سفر کمتر در معرض آسیب‌ها قرا بگیرند. جلسات ما ادامه دارد و امروز هم یکی از موضوعات جلسه کارگروه کاهش آلودگی هوای کلانشهرها در مورد پیشنهاد تعطیلی دو هفته‌ای مدارس بود که با حضور وزارتخانه‌ها و دستگاه‌های مربوطه برگزار شد و هنوز به نتیجه قطعی نرسیده‌ایم و سازمان همچنان در حال بررسی موضوع است و امیدواریم هرچه زودتر به تصمیمی در این خصوص برسیم.»[3]

این در شرایطی است که موضوع تعطیلی مدارس در سال گذشته خود ماجرای قابل تاملی دارد. اگر امسال شیوه محیط زیست در تعطیلی مدارس کیلویی و ماهیانه است، پارسال دولت به طور قطره‌چکانی و روزانه مدارس را تعطیلی می‌کرد تا جایی که آلودگی چند روزه هوا با سفر رئیس‌جمهور به شهرری تلاقی پیدا کرد که در آن شاهد عدم تعطیلی مدارس استان تهران بودیم. برخی این موضوع را مرتبط با سفر رئیس جمهور به شهرری و حضور دانش‌آموزان در مراسم سخنرانی وی دانستند که این موضوع با انتقاد گسترده‌ای در شبکه‌های اجتماعی مواجه شد.

این درحالی است که کارشناسان معتقدند پراکنش روزهای ناسالم در طول سال منحصر به یک ماه خاص نیست و وارونگی هوا ممکن است امسال در آذرماه و سال آینده مثلاً در بهمن اتفاق بیفتد و این روزها الزاماً پشت سر هم نیست که بتوان گفت آذرماه را تعطیل کنیم مشکل حل می‌شود، در تمام روزهای پاییز و زمستان ممکن است چند روز وارونگی هوا را داشته باشیم.

جالب اینجاست که ابتکار با اینکه وارونگی هوا و آلودگی در سطح شهرهای کشور را پیش‌بینی می‌کند اما به سراغ راحت‌ترین راه ممکن می‌رود که تعطیلی مدارس است و یک کار همیشگی و مقطعی است، درحالی که می‌توان با کارهای کارشناسی از بروز این معضلات زیست‌محیطی جلوگیری و یا لااقل از شدت آن کاست تا همه شهروندان کلانشهر‌ها در سنین مختلف در معرض آلودگی هوا قرار نگیرند.

شائبه این موضوع نیز وجود دارد که دولت با نزدیک شدن به پایان کار خود و انتخابات سال 96 درصدد کارهای تبلیغاتی برای خود است و از این نظر می‌توان تعطیلی‌های یک‌ماهه را کاری پوپولیستی برای راضی کردن افکارعمومی قلمداد کرد. این درحالی است که دولت در سال گذشته به طور عکس برای اینکه آلودگی‌ هوا را کتمان کند از تعطیلی فوری و اضطراری مدارس جلوگیری می‌کرد اینکه چه اتفاقی افتاده که دولت رویکرد خود را 180 درجه تغییر داده است نیز در ایجاد همین شائبه‌ها دخیل است. جالب اینجاست که دولت خود 100 هزار خودرو را برای نجات شرکت‌های خودروسازها با وام‌های خودرو به جاده‌ها و خیابان‌های کشور تزریق کرد که مخالف طرح حمل‌و نقل عمومی بود. در طرح حمل‌و نقل عمومی که کارشناسان به شدت به این بخش برای رفع آلودگی هوا تاکید دارند هم شهرداری تهران بیان کرده که دولت حتی یک قران هم به مترو پول نداده است.[4] با این حال وضعیت آلودگی‌هوای تهران و کلانشهرها در آخرین سال دولت یازدهم به دست کارهای مقطعی و تبلیغاتی دولت افتاده تا بازهم شاهد مدیریت سطحی و برون سپاری مسئولیت در کنار کارهای پوپولیستی در سازمان محیط زیست باشیم.