بنا بر اعلام سخنگوی جنبش اسلامی نیجریه، در حمله وحشیانه آذرماه، نیروهای ارتش حتی افراد زخمی را نیز هدف گلوله قرار داده و آنها را به شهادت رساندند. در حملات وحشیانه سال گذشته ارتش نیجریه به منزل شیخ زکزاکی درگیری شدیدی میان نظامیان و طرفداران این روحانی شیعی درگرفت که به دنبال آن حدود دو هزار نفر شهید و هزاران تَن دیگر زخمی شدند. طبق اعلام رسمی نهادهای بین المللی ارتش نیجریه پس از شهادت شمار زیادی از شیعیان اقدام به دفن آنها در گورهای دسته جمعی کرده است.
پس از حمله وحشیانه حدود یک سال گذشته ارتش نیجریه به شیعیان این کشور و بازداشت شیخ زکزاکی و همسر وی و انتقال آنها به یک مکان نامعلوم، نقاط مختلف نیجریه همواره شاهد برگزاری تظاهرات گسترده در همبستگی با شیخ زکزاکی بوده اند. در همین ارتباط، «حسن بالا» از اعضای جنبش اسلامی نیجریه تصریح می کند: «تظاهرات در نیجریه تنها به مناطق مسلمان نشین محدود نمی شود، بلکه در مناطق مسیحی نشین نیز به وضوح به چشم می آید».
در هر صورت، اکنون که حدود یک سال از بازداشت و یا به عبارت بهتر ربایش شیخ زکزاکی و همسر وی می گذرد، خبرهای ناخوشایندی از وضعیت جسمانی رهبر عالی شیعیان نیجریه به گوش می رسد.
آخرین اخبار حاکی از آن هستند که شیخ زکزاکی یکی از چشمان خود را از دست داده و چشم دیگرش نیز از صحت کامل برخوردار نیست. این اخبار حاکی از آن هستند که شیخ زکزاکی یکی از چشمان خود را از دست داده و چشم دیگرش نیز از صحت کامل برخوردار نیست. این در حالی است که طبق اعلام منابع نیجریایی، به دلیل عدم رسیدگی دولت و ارتش نیجریه به وضعیت شیخ زکزاکی، وی از بیماری های متعددی رنج می برد.
در این بحبوحه که از هر طرف خبری ناخوشایند از وضعیت شیخ زکزاکی به گوش می رسید، به یک باره خبری مبنی بر عزم «جان کری» وزیر خارجه آمریکا برای سفر به نیجریه در رسانه ها منتشر شد؛ خبری که با توجه به تحولات اخیر نیجریه و مطالبات گسترده داخلی و نسبتا خارجی مبنی بر لزوم آزادی شیخ زکزاکی، ناخداگاه پیام خاصی را به افکار عمومی مخابره می کرد.
حدود یک ماه پیش «جان کری» وزیر خارجه آمریکا در سفری با اهدافی پر از ابهام و شک برانگیز راهی نیجریه شد. از آنجایی که پیشتر نیز جنبش اسلامی نیجریه اعلام کرده بود که سرکوب شیعیان در این کشور یک توطئه آمریکایی ـ صهیونیستی است، بنابراین اینگونه به نظر می رسد که ایالات متحده آمریکا، جان کری را مکلف کرده بود تا به مقامات نیجریه گوشزد کند که وقت تکمیل مأموریت‌شان در سرکوب نهایی شیعیان رو به اتمام است.
در این شرایط بود که وزیر خارجه آمریکا به نیجریه سفر کرد و دیدارهایی متعدد و مشکوک با بزرگان قومی نیجریه انجام داد و سپس در سخنانی از نوع مواجهه دولت نیجریه با جنبش اسلامی ایران کشور انتقاداتی مطرح و تاکید کرد شیوه مواجهه با این جنبش باید تغییراتی کند.
جان کری پس از ورود به نیجریه با «محمد بوهاری» رئیس جمهور این کشور دیدار و گفتگو کرد. وی در همان دیدار در سخنانی تعجب برانگیز در خصوص مبارزه با گروه تروریستی ـ تکفیری «بوکوحرام» گفت: «افراط‌گرایی را نمی‌توان تنها از طریق ایجاد رعب و سرکوب شکست داد».
جان کری در سخنان خود ضمن حمایت تلویحی از گروه تروریستی بوکوحرام، نبرد نظامی با آن را زیر سؤال برده و گزینه مذاکرات سیاسی با این گروه را در مقابل دولت نیجریه قرار داد.جان کری ضمن حمایت تلویحی از گروه تروریستی بوکوحرام، نبرد نظامی با آن را زیر سؤال برده و گزینه مذاکرات سیاسی با این گروه را در مقابل دولت نیجریه قرار داد
وی در بخش دیگری از سخنان خود در همین ارتباط، اظهار داشت: «مبارزه علیه بوکوحرام تنها زمانی می‌تواند موفقیت‌آمیز باشد که دولت به این مسائل توجه کند که چرا مردم به این گروه می‌پیوندند». پر واضح است که وزیر خارجه ایالات متحده آمریکا قصد داشته تا در راستای رویکرد کلان این کشور در سطح جهانی و تحقق پروژه «اسلام هراسی»، وجود تفکر شیعی در نیجریه را عامل پیوستن مردم این کشور به گروه تروریستی ـ تکفیری «بوکوحرام» معرفی کند، تا بدین ترتیب زمینه مناسب برای تحقق نقشه‌های شوم ایالات متحده آمریکا علیه شیعیان در نیجریه را فراهم آورد.
تنها پس از گذشت چند هفته از سفر «جان کری» وزیر خارجه ایالات متحده آمریکا به نیجریه، سرکرده ارشد گروه تروریستی ـ تکفیری «بوکوحرام» به صورت کاملا علنی علیه جنبش اسلامی نیجریه و شیخ زکزاکی اعلام جنگ کرد. این سرکرده ارشد بوکوحرام همچنین در سخنانی، شیعیان را تهدید به انجام حملات تروریستی به دسته های عزاداری در ماه محرم الحرام کرد.
نکته قابل تأمل، پس از سفر وزیر خارجه ایالات متحده آمریکا به نیجریه آغاز مجدد برخوردهای خشونت آمیز و وحشیانه ارتش این کشور با تظاهرات کنندگان حامی شیخ زکزاکی بود. چند ماهی بود که دیگر خبری از خشونت های متداول ارتش نیجریه علیه تظاهرات کنندگان نیجریایی وجود نداشت، با این حال سفر جان کری و دیدار وی با مسئولان این کشور همه چیز را دگرگون کرد و سیاست های خصمانه دولت و ارتش علیه شیعیان بار دیگر ازسر گرفته شد.
به دنبال همین دیدار بود که ارتش نیجریه تظاهرات مردم این کشور در حمایت از شیخ زکزاکی در شهر «أبوجا» را هدف قرار داد و از گازهای سمی و گلوله های جنگی علیه تظاهرات کنندگان استفاده کرد. این در حالی است که طی ماه های اخیر و پیش از سفر جان کری، تظاهرات اعتراض آمیز مردم بدون دخالت دولت و ارتش نیجریه برگزار می شد.
اینطور که به نظر می رسد، «جان کری» از مسئولان دولت نیجریه خواسته تا به دلیل معذوریت از مقابله مستقیم با شیعیان، دست بیعت با تروریست های بوکوحرام دراز کرده و این مأموریت خطیر را به آنها واگذار کنند. این سفر و جلسات جان کری مقدمه ای شد تا دولت نیجریه سعی کند تا جریان های دیگری را برای برخورد خشن با جنبش اسلامی این کشور به کار گیرد و طبیعتا اولین گزینه آنها استفاده ابزاری از گروه تروریستی ـ تکفیری «بوکوحرام» بود.
برخی از منابع امنیتی موثق در ارتش نیجریه اعلام کرده اند که پس از سفر جان کری، به پیشنهاد آمریکا قرار شده است برخورد خشن با شیخ زکزکی و یارانش به بوکوحرام سپرده شود تا هزینه های این اقدام غیر انسانی به پای گروه های تروریستی نوشته شود و جان کری توانسته است در دیدارهای خود در نیجریه برخی بزرگان این کشور را راضی به این توطئه کند.
براین اساس قرار شده است بوکوحرام ضمن حمله به مراسم عزاداری مردم در ایام محرم به ویژه در روز عاشورا و انجام عملیات های انتحاری از روشی دیگر نیز برای ورود ارتش به ماجرا استفاده کند، به این شکل که برخی عناصر بوکوحرام با نفوذ به میان مردم عزادار ماه محرم و صفر و شلیک به نیروهای ارتش از میان شیعیان نیجریه، مقدمات برخورد خشن تر ارتش با شیعیان را فراهم کنند تا بدین طریق، این آشوب ها به جایی برسند که بوکوحرام در نهایت بتواند با حمله به مقر اسارت شیخ زکزاکی، ایشان را به شهادت برساند.
به نظر می رسد که ایالات متحده آمریکا بدون حمایت یکی از متحدان اصلی خود در منطقه یعنی عربستان سعودی، وارد کارزار «شیعه ستیزی» در نیجریه شده است. از آنجایی که عربستان سعودی در حال حاضر با بحران مالی شدیدی مواجه بوده و اقتصاد آن به شدت آسیب پذیر گشته است، مقامات ریاض ترجیح داده اند تا حداقل تا زمان برطرف شدن برخی موانع، در امور نیجریه و سرکوب شیعیان مداخله نکنند. متحمل شدن هزینه های جنگی هنگفت به ویژه در یمن و سوریه موجب شده تا ریاض با یک بحران کسری بودجه جدی مواجه شود. به همین دلیل است که در آینده نزدیک نمی تواند در سرکوب شیعیان نیجریه به آمریکا کمک کند.