سرویس فرهنگ و هنر مشرق - انتشار تصاویر چند چک با مبالغ بالا و به نام چند مداح معروف تهران در فضای مجازی نشانه‌گیری به سمت مداحان و شلیک به سوی هیئت‌ها بوده است.نیمه‌های دهه اول محرم که عزاداری مردم ایران اسلامی برای مصائب کاروانیان گرفتار آمده امام حسین(ع) در چنگال کینه و ستم امویان و یزیدیان به اوج خود نزدیک می‌شد به یکباره تصاویر چک هایی در فضای مجازی منتشر شد که براساس نام و نشان آن برخی از مداحان معروف تهران به گرفتن مبالغ گزاف برای اجرای برنامه عزاداری متهم شده بودند.
با اینکه این مداحان اصل موضوع (یعنی گرفتن این چک‌ها) را تکذیب و اعلام کردند از این بابت شکایت قضایی می‌کنند، مسئله به اینجا ختم نمی‌شود و این اقدام بسیار مشکوک به تأمل و تحلیل دقیقی نیاز دارد. به نظر نگارنده کسانی که دست به این اقدام زدند آگاهانه و عامدانه مداحان معروف را نشان گرفتند تا تیر مسموم آنها دقیق‌تر و کم خطاتر بر هیئت‌های عزاداری بنشیند. آنچه که واقع شد با بیانی که گفته آمد آنچنان قطعی و مسلم است که حتی اگر اثبات شود چنین غرضی درمیان نبوده، در نتیجه این اقدام یعنی آسیب زدن به هیئت‌های مذهبی هیچ‌گونه تغییری ایجاد نمی‌شود.
اما در پاسخ به پرسش مهم«چرا هیئت‌های مذهبی هدف گرفته شده‌اند» باید گفت: هیئت‌های مذهبی و عزاداری اصلی‌ترین و بزرگ‌ترین میراث‌داران کربلا و عاشورای سال 61 هجری قمری هستند که این میراث عظیم را با توصیه، ارشاد و رهبری معصومان(ع) دریافت کردند و در ترویج و تداوم آن کوشیده‌اند. حمیت، غیرت و احساس رسالت شیعیان به مرکزیت این هیئت‌ها در حفظ و ترویج این میراث گرانبها آنچنان راسخ و خدشه ناپذیر بوده که حوادث و فراز و فرودهای روزگار طی حدود چهارده قرن گذشته اگرچه آن را گاه به گاه و برهه به برهه و دوره به دوره دستخوش تلاطمهایی کرده اما هیچگاه نتوانسته این سرسپردگی مقدس به آستان امام حسین(ع) و خادمی و نوکری و اقامه عزا را متوقف سازد.
ساختاری که بر مبنای سیره و بیانات معصومان (ع) برای اقامه عزای امام حسین(ع) شکل گرفت دارای سه رکن اصلی بوده است: 1-سخنرانی با مسئولیت طرح مباحث معرفتی قیام امام حسین(ع) 2-شاعر و مداح با مسئولیت همراه ساختن بخش‌های معرفتی با ابعاد عاطفی، احساسی و حماسی 3- مستمع. خیمه‌های عزایی که با سه رکن پیش گفته شکل می‌گرفتند تسخیر ناپذیر و محرک شیعیان در طول تاریخ بوده است.
در سال‌های نزدیک به پیروزی انقلاب اسلامی و سال‌های پس از پیروزی این خیمه‌های عزا و هیئت‌های مذهبی به کانونهای قدرت و بازوان پرتوان اسلام ناب تبدیل شدند و این از چشم دشمنان اسلام و انقلاب پنهان نماند. با عبور از ابعاد و مراتب متعدد این موضوع به طور خلاصه باید گفت در دوران دفاع مقدس این خیمه‌ها و هیئت‌ها از مراکز اصلی تولید قدرت سخت نظام بودند و قریب به اتفاق رزمندگان حاضر در جبهه یا بچه‌های این خیمه‌ها و هیئت‌ها بودند یا به شکلی با این خیمه‌ها و هیئت‌ها ارتباط غیرمستقیم داشتند و یا در نهایت با حضور در جبهه ناخواسته در سیطره فضای این خیمه‌ها و هیئت‌ها قرار می‌گرفتند. بعد از دوران دفاع مقدس، جنگ تمام شد اما این خیمه‌ها و هیئت‌ها که ماندند به اقتضای فضای جدید با تغییر کار کرد هوشمندانه به نوک پیکان قدرت نرم جمهوری اسلامی تبدیل شدند و در قالب تشکلهای کاملا مردمی و مذهبی تا حدود زیادی در برابر تهاجم نرم دشمن ایستادند.
طلوع هلال ماه محرم در ایران در سال‌های طولانی و متمادی مصادف با روشن شدن چراغ خیام عزاداری امام حسین(ع) و به اوج رسیدن فعالیت هیئت‌های مذهبی است. قدرت این تناسب سازی یعنی تغییر ظاهر و باطن کوی و برزن و آدم‌ها و غوطه‌ور شدن در دریای اندوه و مصیبت آنچه که در عاشورا در کربلا واقع شد، آنچنان بالا است که همه را با خود همراه می‌سازد و همگان بی اختیار مایلند در این تناسب سازی نقشی داشته باشند و با قافله عزایی که قرن‌ها پس از شهادت عاشوراییان و در بزرگداشت آنها به راه می‌افتد حاضر و با آن همراه شوند. دشمنان اسلام، انقلاب و نظام اسلامی بارها و بارها دستاورد این عرض ارادت ملی خالصانه و خاضعانه و عاشقانه به پیشگاه عاشوراییان و به ویژه ساحت مقدس ابا عبدالله الحسین(ع) را دیده و تجربه کرده و پی برده‌اند که این مراسم عظیم و تکرار شونده در بستر تاریخ که کانون اصلی آن خیمه‌های عزا و هیئت‌های مذهبی است، چگونه هر ساله انگیزه ملت ایران را برای ادامه مسیر امام حسین(ع) و مبارزه با مستکبران بیش از پیش افزایش می‌دهد.
بخش مهمی از شور آفرینی که به ثبات و ایستادگی و فراگیری آموزه‌های خالص و ناب عاشورا منجر می‌شود به عهده مداحانی است که با شعر و صدای خوش و نغمه‌های زیبا و تحریک عواطف و احساسات پاک و تقویت روحیه سلحشوری و ظلم ستیزی و نشان دادن رفتاری موجه و موقر مستمعان را به شور،هیجان و تأمل و تفکر وا می‌دارند. از قدیمی‌‌های تهران کیست که نقش مداحان بزرگ این خطه را در تقویت عشق و محبت مردم تهران به اهل بیت(ع) و به ویژه امام حسین(ع) و تربیت شاگردانی که استاد مداحان معروف تهران فعلی هستند، نداند؛ مداحان بزرگ و عاشقی مانند: حاج اکبر ناظم، حاج احمد صالح، حاج حسین بهاری، حاج محمدمهدی علامه، حاج احمد دلجو، حاج احمد شمشیری، حاج سید عباس زرباف و ... غالب مداحان و ذاکران امام حسین(ع) در پرتو عنایت مولایشان متوجه وظیفه خود بودند و از لابه‌لای مصائب امام حسین(ع) که با نوای خوش برای مردم می‌خواندند و بر شراره‌های عشق آنان نسبت به اباعبدالله(ع) می‌افزودند، وظیفه روز و به هنگام خود را تشخیص می‌دادند از همین رو بود که خیل عظیم مداحان رزمنده در جبهه حضور داشتند و عاشقانه در مصائب مولایشان می‌خواندند و می‌گریستند و با چهره‌هایی خونین و بدن‌های تکه پاره شده به دیدار معشوقشان حسین(ع) نائل می‌آمدند.
بسیاری از بچه‌های دوران جنگ با نام شهیدان : جواد رسولی، غلامعلی رجبی، سیدعطا‌ءالله میرمحمدی، سید علی سادات زواره‌ای، سید جمال قریشی، حجت ملا آقایی، مجید سیب سرخی و.... که همه مداح و ذاکر امام حسین(ع) و رزمنده بودند و ده‌ها مداح رزمنده دیگر که توفیق شهادت پیدا کردند آشنا هستند. بعد از نزدیک به سی سال نگارنده هنوز نوای گرم و عاشقانه شهید جواد رسولی را به خاطر دارد که ظهر عاشورا در هیئت محبان العباس تهران با دم «کوفیان سنگ می‌زنند، عمه جان زینب، کشتی بی بادبانیم، عمه جان زینب» شور می‌گرفت و خیل عظیم عاشقان را با خودش در دریای اشک و ماتم غوطه ور می‌ساخت و باز از او به خاطر دارد شبی را که به همراه شهید شاه حسینی به گردان شهادت لشکر سیدالشهداء(ع) در کنار سد دز آمد و نوحه کنان با سوز دل به مداحی و عزاداری پرداخت.
خیمه عزای امام حسین(ع)و هیئت‌های عزاداری محلی است که حرارت و عشق مکنون در وجود مومنان نسبت به امام حسین(ع) که پیامبر فرموده‌اند هیچگاه سرد نمی‌شود،در آنجا شعله‌ور می‌شود و این مداح است که با هنر مداحی خود این حرارت و عشق مکنون را شعله ور می‌سازد. در این مکانهاست که اشک جاری شده بر مصائب امام حسین(ع) که آتش جهنم را سرد و خاموش می‌کند با جاری شدنش آتش دنیا را برای ظالمان شعله ور می سازد.
ساختار انتقال معارف عاشورا که با سخنران، مداح و مستمع و در خیمه عزا و هیئت امام حسین(ع) شکل می‌گیرد با هدف قرار گرفتن هیئت‌ها که هر سه رکن پیش گفته را در بردارد، از طریق متهم کردن مداحان آسیب می‌بیند و دشمن در پی وارد ساختن چنین آسیب خطرناکی است ؛ باید کاملا مراقب بود. ان شاءالله
*رضا گرمابدری