به گزارش مشرق، هر ساله با فرا رسیدن فصل سرما تعداد زیادی از کارگران فصلی از مناطق دور و نزدیک و شهرهای کوچک به امید یافتن کاری مناسب به کلان شهرها کوچ می کنند تا در فصول سرد سال بتوانند لقمه نانی برای خود و خانواده خود فراهم کنند. اما کوک فصل زمستان با کارگران فصلی کوک نیست.
کارگران شاغل در بخش های کشاورزی، صیادی، کارگران کارخانه های برنج کوبی، قند، رب و کارگران ساختمانی بیشترین تعداد کارگران فصلی را تشکیل می دهند.
بر اساس قانون کار ،مشاغل فصلی جزو کارهای غیرمستمر و غیردائم محسوب می شوند و از این منظر شامل قراردادهای موقت کار هستند لذا چنانچه کارگری در چنین مشاغلی اشتغال به کار داشته و تغییر عمده‌ای در ماهیت شغلی وی ایجاد نشده باشد تا زمانی که در همان شغل اشتغال داشته باشد به عنوان کارگر فصلی شناخته می شود.
متأسفانه در بحث پرداخت دستمزد، رابطه کارگری و کارفرمایی میان کارگر فصلی و کارفرما در غیر فصول کاری به حالت تعلیق در آمده و با توجه به قرارداد اولیه کار و قبول شرایط کار از سوی کارگر، دستمزدی برای غیر فصل کار پرداخت نمی شود مضاف بر اینکه هنگام محاسبه سنوات خدمت تنها مجموع فصول کار به عنوان سابقه کار مفید کارگر ملاک عمل قرار می گیرد.
در مشاغل فصلی نوع خاصی از قرارداد کار استفاده نمی‌شود بلکه هر سه نوع قرارداد کار اعم از موقت، معین و دائم منعقد می شود و نوع قرارداد کار هیچ ارتباطی با فصلی بودن یا نبودن کار موضوع آن قرارداد ندارد.
در سال های گذشته بسیاری از کارگران فصلی به دلیل افزایش هزینه‌ها و تورم موجود ، عدم بهره‌مندی از مزایای بیمه و حقوق مکفی خواهان اجرای طرح طبقه‌بندی مشاغل، رفع مشکلات سنواتی و افزایش دستمزد ماهانه شده‌اند. شرایط سخت و طاقت فرسای مشاغل فصلی و بیکاری‌های مداوم از یک سو و عدم بیمه کارگران فصلی از سویی دیگر یکی از دغدغه‌ها و نگرانی‌های اساسی این گروه از کارگران به شمار می رود.
* بیکاری کارگران فصلی در شروع فصل سرما
هادی ابوی، دبیر کانون عالی انجمن های صنفی کارگران می گوید: با شروع فصل سرما بسیاری از کارگران فصلی از جمله کارگران ساختمانی به دلیل کاهش تقاضای کار دچار افت کار می شوند و ناچار برای تامین معیشت خانواده به شهرهای بزرگ عزیمت می کنند.
ابوی با بیان اینکه تاکنون شغل جایگزینی برای کارگران فصلی پیش‌بینی نشده و کارگران فصلی همواره خود به فکر تامین معیشت خانواده بوده‌اند، می افزاید: کارگران فصلی فاقد امنیت شغلی بوده و تحت پوشش های بیمه‌ای نیستند.
دبیر کانون عالی انجمن های صنفی کارگران با تأکید بر اینکه کارگران به لحاظ آسیب پذیری نیازمند حمایت و برنامه ریزی ویژه ای هستند می گوید: در قانون کار ماهیت برخی مشاغل و قراردادهای کار، مستمر و دائمی و برخی دیگر فصلی، موقت و غیرمستمر تعریف شده است؛ در برخی از بنگاه ها وکارگاه هایی که فصل تولیدشان شش ماهه نخست سال است مانند کارخانجات قند و چغندر، کارگران بر سرکار هستند و اشتغال به کار دارند ولی به محض شروع فصل سرما به دلیل توقف تولید کارخانه، کارگران هم بیکار می شوند.
کارگران فصلی عمدتاً در بخش های کشاورزی و ساختمانی مشغول به کار هستند که معمولاً شش ماه از سال را کار می کنند و با پایان کار پروژه یا برداشت محصول از زمین به دلیل آنکه ماهیت کار ایجاب می کند، دست از کار می کشند.
کارگران شاغل در بخش های کشاورزی، صیادی، کارگران کارخانه های برنج کوبی، قند، رب و کارگران ساختمانی بیشترین تعداد کارگران فصلی را تشکیل می دهند.
بر اساس قانون کار ،مشاغل فصلی جزو کارهای غیرمستمر و غیردائم محسوب می شوند و از این منظر شامل قراردادهای موقت کار هستند لذا چنانچه کارگری در چنین مشاغلی اشتغال به کار داشته و تغییر عمده‌ای در ماهیت شغلی وی ایجاد نشده باشد تا زمانی که در همان شغل اشتغال داشته باشد به عنوان کارگر فصلی شناخته می شود.
متأسفانه در بحث پرداخت دستمزد، رابطه کارگری و کارفرمایی میان کارگر فصلی و کارفرما در غیر فصول کاری به حالت تعلیق در آمده و با توجه به قرارداد اولیه کار و قبول شرایط کار از سوی کارگر، دستمزدی برای غیر فصل کار پرداخت نمی شود مضاف بر اینکه هنگام محاسبه سنوات خدمت تنها مجموع فصول کار به عنوان سابقه کار مفید کارگر ملاک عمل قرار می گیرد.
در مشاغل فصلی نوع خاصی از قرارداد کار استفاده نمی‌شود بلکه هر سه نوع قرارداد کار اعم از موقت، معین و دائم منعقد می شود و نوع قرارداد کار هیچ ارتباطی با فصلی بودن یا نبودن کار موضوع آن قرارداد ندارد.
در سال های گذشته بسیاری از کارگران فصلی به دلیل افزایش هزینه‌ها و تورم موجود ، عدم بهره‌مندی از مزایای بیمه و حقوق مکفی خواهان اجرای طرح طبقه‌بندی مشاغل، رفع مشکلات سنواتی و افزایش دستمزد ماهانه شده‌اند. شرایط سخت و طاقت فرسای مشاغل فصلی و بیکاری‌های مداوم از یک سو و عدم بیمه کارگران فصلی از سویی دیگر یکی از دغدغه‌ها و نگرانی‌های اساسی این گروه از کارگران به شمار می رود.
* بیکاری کارگران فصلی در شروع فصل سرما
هادی ابوی، دبیر کانون عالی انجمن های صنفی کارگران می گوید: با شروع فصل سرما بسیاری از کارگران فصلی از جمله کارگران ساختمانی به دلیل کاهش تقاضای کار دچار افت کار می شوند و ناچار برای تامین معیشت خانواده به شهرهای بزرگ عزیمت می کنند.
ابوی با بیان اینکه تاکنون شغل جایگزینی برای کارگران فصلی پیش‌بینی نشده و کارگران فصلی همواره خود به فکر تامین معیشت خانواده بوده‌اند، می افزاید: کارگران فصلی فاقد امنیت شغلی بوده و تحت پوشش های بیمه‌ای نیستند.
دبیر کانون عالی انجمن های صنفی کارگران با تأکید بر اینکه کارگران به لحاظ آسیب پذیری نیازمند حمایت و برنامه ریزی ویژه ای هستند می گوید: در قانون کار ماهیت برخی مشاغل و قراردادهای کار، مستمر و دائمی و برخی دیگر فصلی، موقت و غیرمستمر تعریف شده است؛ در برخی از بنگاه ها وکارگاه هایی که فصل تولیدشان شش ماهه نخست سال است مانند کارخانجات قند و چغندر، کارگران بر سرکار هستند و اشتغال به کار دارند ولی به محض شروع فصل سرما به دلیل توقف تولید کارخانه، کارگران هم بیکار می شوند.
کارگران فصلی عمدتاً در بخش های کشاورزی و ساختمانی مشغول به کار هستند که معمولاً شش ماه از سال را کار می کنند و با پایان کار پروژه یا برداشت محصول از زمین به دلیل آنکه ماهیت کار ایجاب می کند، دست از کار می کشند.