کد خبر 657266
تاریخ انتشار: ۱ آذر ۱۳۹۵ - ۰۲:۲۳

عربستان روز شنبه (۲۹ آبان) از آتش بس یکجانبه در یمن به مدت ۴۸ ساعت خبر داد و اعلام کرد این آتش بس از ظهر شنبه به اجرا در می‌آید اما این نیز به سرنوشت آتش بس‌های قبلی دچار شد.

به گزارش مشرق، عربستان از آغاز حمله نظامی علیه یمن درتاریخ ششم فروردین سال گذشته (26 مارس 2015) بارها از برقراری آتش بس خبر داده اما اندکی بعد با حملات هوایی آن را نقض کرده است.

فرار منصور هادی به عربستان، بهانه حمله به یمن

پس از آنکه اعتراضات گسترده مردمی یمن در راستای بیداری اسلامی در منطقه علیه عبدالله صالح در یمن شدت گرفت و او در مقابله با این اعتراضات ناتوان ماند وی ابتدا به عربستان پناه برده و سپس به آمریکا فرار کرد در نتیجه سران سعودی برای حفظ تسلط خود بر یمن از ریاست‌جمهوری منصورهادی که معاون عبدالله صالح بود، حمایت کردند.

اما منصور هادی نیز نتوانست پاسخگوی خواسته های مردم باشد، در نتیجه اعتراضات مردمی به رهبری جنبش  انصارالله شدت گرفت و در این شرایط ناکامی منصورهادی در مذاکرات حل و فصل اختلافات با گروه‌های یمنی موجب شد وی عازم عدن شده و از آنجا به عربستان پناه ببرد.

با ورود منصور هادی به عربستان، بهانه لازم برای حمله عربستان به یمن فراهم شد به این معنی که عربستان با تشکیل یک ائتلاف متشکل از سودان، کویت، اردن، مراکش، امارات، بحرین و قطر حمله هوایی به یمن را در قالب عملیات موسوم به توفان قاطعیت  آغاز  کرد.

ائتلاف توفان قاطعیت با حضور سه عضو

عربستان در آن زمان اعلام کرد، عملیات توفان قاطعیت به درخواست منصورهادی انجام می‌گیرد و ریاض رهبری ائتلاف عربی با مشارکت بحرین، قطر، مراکش ، کویت و امارات را به دست دارد، حال آنکه از تمام اعضای ائتلاف  فقط کویت و امارات آن هم به شکل نه چندان منسجم و کامل در حملات علیه یمن شرکت کردند.

محاسبات صورت گرفته برای عملیات توفان قاطعیت به این شکل بود که پس از بمباران شدید یمن و نابودی زیرساخت‌های اندک این کشور، عربستان با استفاده از جای پای محکم القاعده و تکفیری‌ها در یمن و استفاده از نیروهای پیاده نظام پاکستان و مصر به اضافه حمایت سیاسی پُر سروصدای ترکیه و چتر حمایتی آمریکا و غرب، حمله زمینی به یمن را آغاز و کار انصارالله را تمام می کند اما این محاسبات درست از آب در نیامد.

پایان توفان قاطعیت در کمتر از یک ماه

عربستان سعودی پس از آنکه رهبری ائتلاف عربی علیه یمن را به دست گرفت، عملیات موسوم به  توفان قاطعیت را کلید زد. این عملیات  27 روز طول کشید و پس از آن ائتلاف عربی اعلام کرد که با توجه به تحقق اهداف مورد نظر از این حملات و به عبارت بهتر تخریب زیر ساخت های جنبش انصار الله عملیات توفان قاطعیت متوقف می شود.

در آن زمان گزارش های بین المللی حاکی از این بود که در این حملات حدود 950 نفر کشته و سه هزار و 500 نفر نیز مجروح شده ابودند.

این آمار شامل قربانیانی که اجساد آنان به بیمارستانها نرسیده بود، نمی شد.

ائتلاف عربستان همچنین اعلام کرد که عملیات جدیدی را تحت عنوان «بازگرداندن امید» آغاز می کند.

«احمد عسیری» سخنگوی ائتلاف پس از قرائت بیانیه توقف عملیات نظامی ضد یمن، گفت که ائتلاف عربستان به هدف قرار دادن جنبش انصارالله داخل یمن ادامه می‌دهد.

وی همچنین مدعی شد که اهداف مورد نظر از عملیات توفان قاطعیت محقق شده است. و از این پس  عملیاتی تحت عنوان بازگرداندن امید آغاز می شود که شامل ایجاد امنیت و مبارزه با تروریسم و کمک به حل سیاسی در یمن خواهد بود.

پادشاه عربستان نیز به نیروهای گارد ملی دستور داد که در عملیات بازگرداندن امید علیه یمن شرکت کنند. 

عملیات بازگرداندن امید یک عملیات  سیاسی - نظامی معرفی شد که براساس بیانیه وزارت دفاع عربستان طبق قطعنامه اخیر  شورای امنیت سازمان ملل متحد درباره یمن اجرا می شود.

از هم پاشیدن ائتلاف پر سر و صدای عربی علیه یمن

در آن زمان به گفته بسیاری از کارشناسان اعلام پایان توفان قاطعیت به معنی پایان حیات ائتلافی بود که با جنجال بسیار زیاد اعلام موجودیت کرد ولی عملا مرده به دنیا آمد.

جنجال رسانه های عربستان و نیز رسانه های همسو با این کشور در روزهای نخست تجاوز به یمن نشان می داد که ریاض به دنبال آن است که تشکیل این ائتلاف را به عنوان «نه بزرگ» به ایران به رخ آن بکشد، اما این ائتلاف در زمانی کوتاه با ریزش پیاپی اعضای خود همراه شد.

در روزهای نخست حملات نظامی علیه یمن، «رجب طیب اردوغان» رئیس جمهور ترکیه عازم ایران شد و از نزدیک موضع تهران در خصوص یمن را شنید.

دولت پاکستان نیز موضوع همکاری نظامی با عربستان را به عهده مجلس گذاشت و  مجلس به کلی دخالت نظامی در جنگ یمن به نفع عربستان را رد کرد.

مصر نیز با اشاره به تلخی‌های جنگ با یمن در دهه شصت میلادی و کشته شدن هزاران سربازمصری، موضعی محتاطانه اتخاذ کرد و از همکاری با عربستان در محاصره دریایی یمن خبر داد.

حمایت‌های آمریکا نیز فقط به تسهیل در ارسال تسلیحات محدود ماند که آن نیز بیشتر به منظور کسب درآمد سرشار اقتصادی انجام می‌گرفت و این کمتر از حد انتظار و نیاز ریاض بود به این ترتیب عربستان تقریبا تنها ماند.

تخریب زیر ساخت‌های یمن در طول 10 روز

در این شرایط عربستان در ده روز نخست عملیات توفان قاطعیت تقریباً زیرساخت‌های اصلی یمن را نابود کرد اما باید پرسید چرا همچنان به حملات هوایی و کشته شدن تعداد بیشتری از غیرنظامیان یمنی ادامه داد  و فضا را برای خود سنگین تر کرد؟

در پاسخ به این سوال باید گفت که هدف عربستان از ادامه این حملات نابودی زیرساخت‌های بیشتر نبود بلکه امید داشت با خرید زمان کشورهای هم‌پیمانش بتوانند برای خروج آن از این گرفتاری راهی پیدا کنند و یا انصارالله و مردم یمن تسلیم  شوند، اما هیچ یک از این انتظارات تحقق پیدا نکرد.

پایان توفان قاطعیت، آغاز عملیات بازگرداندن امید

در شرایطی که عربستان خود را در تنگنا می دید ضمن اعلام تحقق اهداف مورد نظر از این جنگ از پایان توفان قاطعیت خبر داد.

نکته قابل توجه اینکه عربستان از موفقیت در تحقق اهداف مورد نظر خود در یمن خبر داد اما نابودی زیرساخت‌های یمن و کشتار غیرنظامیان به عنوان هدف این عملیات یک اقدام وحشیانه به شمار می آید که  با ادعای عربستان برای آغاز حمله به یمن به درخواست منصورهادی کاملا  فاصله دارد، زیرا حمایت از منصورهادی و فراهم کردن زمینه بازگرداندن او به قدرت بحثی کاملاً سیاسی است که ارتباطی به نابودی زیرساخت‌های یمن و قتل‌عام مردم بی‌گناه این کشور ندارد و از این گذشته چه بسا این حملات و قتل عام یمنی ها منصورهادی را برای همیشه از  بازگشت به قدرت محروم کند و اینجا بود که از پایان توفان قاطعیت و عملیات بازگرداندن امید خبر داد.

اما اکنون پس از گذشت بیش از یک سال و نیم از حمله نظامی به یمن، فقط امارات و عربستان در آن باقی ماندند اما هر دو با دردرسر بزرگی روبه رو شده اند که آن درگیری شدید در جنوب یمن است و به این ترتیب دیگر نه تنها عملا از این ائتلاف چیزی باقی نمانده است بلکه دشمنی عربستان و امارات را نیز به دنبال داشته است.

آتش بس‌هایی که مرده به دنیا می‌آیند

آتش بس شنبه 29 آبان در حالی نقض شد که عربستان تا کنون به هیچ آتش بسی در یمن پایبند نمانده است و در ساعاتی کوتاه پس از اعلام آتش بس مناطق مختلف یمن زیر آتش جنگنده ها قرار می گیرد.

نخستین آتش بس زمانی به اجرا گذاشته شد که حدود  50 روز از حملات عربستان سعودی به یمن می گذشت.در آن زمان  پیشروی نیروهای انصارالله و قبایل یمن در خاک عربستان موجب نگرانی مسئولان سعودی شده بود در نتیجه از برقراری آتش بس خبر دادند.

سران سعودی از زمان شروع حملات به یمن اعلام کرده بودند تنها در صورتی آتش بس اعلام می‌کنند که نیروهای انصارالله از همه شهرهای یمن به خصوص صنعا پایتخت این کشور عقب نشینی کنند اما ترس از گسترش پیشروی قبایل یمنی به شهرهای مرزی عربستان و پیشروی در خاک این کشور، موجب اعلام آتش بس شد.

اما آتش بس چندان دوامی نیاورد و پس از آن نیز هر بار که اوضاع میدانی علیه عربستان شدت می گرفت، آتش بس شکننده ای دیگر برقرار می شد که باز چیزی جز سرنوشت موارد قبلی در انتظارش نبود.

در حالی که یک سال از حملات نظامی به یمن می گذشت در تاریخ 23 فروردین (11 آوریل) در یمن اعلام آتش بس شد اما اندکی بعد جنگنده های سعودی آن را نقض کردندد، سپس در اردیبهشت ماه، مذاکرات صلح یمن به مدت 100 روز در کویت جریان داشت که در عمل بدون نتیجه به پایان رسید.

دقیقا یک ماه قبل از آتش بس اخیر، در تاریخ 29 مهر پنجمین آتش بس به مدت  72 ساعت در یمن اعلام شد اما دقایقی پس از اجرا با حمله جنگنده های سعودی به یک منزل مسکونی در منطقه مجحر الراعی در بخش المخا در تعز، نقض شد.

آخرین آتش بس نیز در حالی اعلام و سپس نقض شد که قرار بود بر اساس توافق انجام شده در مسقط، آتش‌بس از پنجشنبه گذشته در یمن برقرار شود؛ اما عربستان به آن پایبند نماند.
وزارت بهداشت یمن اعلام کرد که شمار قربانیان تجاوز عربستان به این کشور به بیش از 27 هزار شهید و زخمی رسیده است.

منبع: تسنیم