سرویس جهان مشرق - «سَر-جاسوس» بریتانیا، در اولین سخنرانی عمومی خود بسیار فریبکارانه ظاهر شد. اَلکس یانگر Alex Younger، 53 ساله، که از سال 1991 وارد SIS(سرویس جاسوسی مخفی یا همان MI6) شد، از نوامبر 2014 به عنوان مدیر این آژانس اطلاعاتی منصوب گردید. طبق پروتکل، به مدیر MI6 در مکاتبات دولتی با رمز «C» اشاره می شود.

یانگر که از دوره دبیرستان بورسیه ارتش سلطنتی را به دست آورده بود در 1990 با درجه «کاپیتان» از خدمت نظامی خارج و یک سال بعد وارد MI6  شد. یانگر چند سالی را به عنوان افسر اطلاعاتی در غرب آسیا، به ویژه افغانستان، فعالیت کرد.

او در 2009 به عنوان مسوول ضدجاسوسی این آژانس انتخاب شد. در 2012 قائم مقام MI6 شد و در نهایت در نوامبر 2014 به ریاست رسید.

یانگر در 8 دسامبر، برای اولین بار و بسیار بی مقدمه در یک جمع عمومی ظاهر شد و تخستین سخنرانی عمومی خود را انجام داد. او در این سخنرانی هشدار داد که انگلستان با تهدیدات جدی روبه روست.

به زعم او، عاجل ترین خطر پیش روی این کشور، تروریزم است، ولی نه تروریزمی که بریتانیا دهه ها با آن آشناست. به باور یانگر، یک موج جدید از تروریزم در راه است، و عامل این موج جدید از نظر سَر-جاسوس انگلیسی یک دوگانه است: پوتین-اسد!

او که در دو سال ریاستش بر MI6 در هیچ رویداد عمومی حاضر نشده بود، به ناگهان روز 8 دسامبر، یعنی درست زمانی که کار شهر حلب در حال یکسره شدن به دست ارتش سوریه و متحدان آن است، آفتابی شد و سخنرانی کرد و مدعی شد که بریتانیا با یک "تهدید تروریستی بی سابقه" مواجه است:

" همین الان که صحبت می کنم، ساختارهای طراحی حملات خارجی درون داعش که سازماندهی بالایی دارند، حتی با وجود این که خود با تهدید نظامی مواجهند، در حال توطئه چینی برای اِعمال خشونت علیه بریتانیا و متحدان آن هستند، بی آن که نیازی به خروج از سوریه داشته باشند."

او همچنین تاکید کرد که " بشار اسد هر کسی را که با دولت او مخالف باشد، تروریست می نامد و آن ها را از جامعه سوریه «بیگانه» می کند!". به اعتقاد این جاسوس انگلیسی، بشار اسد به این ترتیب پشتیبانی همان مردمی را که برای شکست دادن داعش به آن نیاز نیاز دارد، از دست می دهد. او ادامه داد:

" من معتقدم که عملکرد روسیه در سوریه، در کنار عملکرد رژیم «بی اعتبار»! اسد، اگر روند تغییر نکند، منجر به نمونه ای تراژیک از خطرات مشروعیت در حال فروپاشی خواهد شد."

یانگر در واقع سه مساله را در هم می آمیزد: نخست، انگلستان از جانب تروریست ها در سوریه در خطر است؛ دوم، اسد در جنگ با آن ها توانایی خود را برای اداره کشور از دست می دهد؛ سوم، اقدامات روسیه «به نحو تراژیکی» اوضاع را بدتر می کند.

جهالت خودخواسته

البته، نتیجه گیری کلی از این سه گزاره‌ی در هم آمیخته، این می شود که «اسد باید کنار برود». به کارگیری واژ‌ه هایی چون مشروعیت و بی اعتبار این نتیجه گیری را واضح تر می کند. اما ظاهرا او قصد دارد تقصیر تهدید ادعایی را که متوجه بریتانیاست، به گردن اسد و پوتین و متحدان آن ها بیاندازد.

تردیدی نیست که مناقشه 5 ساله سوریه هم تروریست تولید کرده و باز هم خواهد کرد. اما ان چه که عامدانه( و البته بی شرمانه) از اظهارات سرجاسوس انگلیسی غایب است، این واقعیت است که بریتانیا هم به عنوان همدست و همکار آمریکا در ائتلاف به اصطلاح ضدتروریزم، سوریه را بمباران می کند. جدای از این که تروریست های غیر سوری که به لطف راهبرد «سرنگونی اسد به هر قیمت»( که از سوی محور غربی-عربی اتخاذ شده) از 72 ملت در این کشور گرد آمده اند، همین حالا هم انگلستان را یک هدف اصلی برای عملیات خارجی خود می دانند. این حقیقتی است که محور دمشق-تهران-مسکو مدت هاست که می خواهد در سر پوک غربی ها فرو کنند که اگر تروریست ها در سوریه موفق به تشکیل حکومت شوند، آن گاه پایتخت های غربی هم هرگز روی امنیت را نخواهند دید.

به علاوه، بریتانیا به همراه آمریکا نقشی اساسی در تهاجم نظامی به عراق و البته سرنگونی دولت لیبی داشت، دو رویدادی که هر دو بسترساز شکل گیری و گسترش داعش بوده اند. اما رییس MI6 در کمال وقاحت نقش کشور خود را در شکل گیری بحران خونین سوریه نادیده می گیرد. انگلیس همین حالا هم علاوه بر تلاش همه جانبه دیپلماتیک، رساندن تجهیزات به گروه های تروریستی و استفاده از بوق های تبلیغاتی خود(به ویژه بی بی سی) به دنبال سرنگونی بشار اسد است، با علم به اینکه سرنگونی دولت اسد و ایجاد خلاء قدرت، یک فاجعه برای امنیت منطقه و جهان خواهد بود.

اشک های گزینشی آقای جاسوس

یانگر گفت که تراژدی انسانی در نبرد کنونی در حلب «قلب انسان را می شکند." او روسیه و اسد را متهم کرد که می خواهند " از حلب یک بیابان بسازند و اسم ان را هم (برقراری) صلح بگذارند."

با این حال، رییس MI6 باز عامدانه فراموش می کند که به اوضاع بحرانی یمن اشارتی داشته باشد، کشوری که اگر وضع انسانی آن بسیار بدتر از سوریه است. متحد انگلستان، عربستان سعودی، بی رحمانه یمن را با بمب شخم می زند تا حکومت یک رییس جمهور مستعفی و فراری(و البته دست نشانده) را احیاء کند. تا به این جا دست کم 10000 یمنی جان خود را از دست داده اند، میلیون ها نفر آواره شده اند و از همه بدتر، میلیون ها یمنی در آستانه قحطی هستند.

اخیرا روزنامه انگلیسی گاردین مصاحبه ای از یک شهروند یمنی را منتشر کرد که 27 عضو فامیل خود را در یک بمباران سعودی ها از دست داد. با این وجود، این تراژدی انسانی دردناک که عمیقا " قلب انسان را می شکند" حتی به اندازه یک کلمه هم سهمی از اظهارات رییس MI6 را به خود اختصاص نداد.

تهدیدی برای حاکمیت ملی و دموکراسی

تهدید دیگری که یانگر در سخنان خود برجسته کرد، «جنگ افزار ترکیبی(هیبریدی)» همچون حملات سایبری، تبلیغاتی و «واژگونی روند دموکراتیک» بود. او هشدار داد:

" ریسک های پیش رو عمیق هستند و تهدیدی جدی برای حاکمیت ملی ما. این باید برای همه کسانی که در ارزش های دموکراتیک اشتراک دارند، یک دغدغه باشد."

البته این جاسوس فراموشکار نمی گوید که افزایش ظرفیت های نظامی در اطراف چین توسط آمریکا و متحدان آن، و نیز قدرت نمایی نظامی ناتو در مرزهای غربی فدراسیون روسیه نیز تهدید حاکمیت ملی هستند.

واقعیت دیگری که از فهرست تهدیدات یانگر به راحتی برکنار مانده، این است که همه کسانی که " در ارزش های دموکراتیک اشتراک دارند" باید از قانون جدید جاسوسی در بریتانیا نگران باشند. این قانون حق داشتن حریم خصوصی را از شهروندان بریتانیایی می گیرد و همزمان اختیاراتی وسیع و غیرپاسخگویانه را به سرویس های اطلاعاتی، شامل MI6، می دهد.

از همه این ها گذشته، مساله اصلی که در اولین سخنرانی عمومی مدیر MI6 مغفول مانده، این است که خود بریتانیا باید بابت بسیاری از افتضاحاتی که در سال های اخیر در سیاست خارجی به بار آورده، پاسخگو باشد. شاید اگر حاکمان بریتانیا، از جمله یانگر، به جای آن که در کار گوشه و کنار دنیا سرک بکشند و برای کشورهای دیگر با هزاران کیلومتر فاصله از جزیره کوچک انگلستان نسخه های کُشنده بنویسند، بر مسایل داخلی خود تمرکز می کردند، اکنون هم وضع امنیتی و هم اقتصادی بریتانیا بهتر از این بود.