سرویس جهان مشرق - آمریکا سالهاست که با بحث جدایی برخی از ایالتها روبروست اما هیچگاه شکل جدی به خود نگرفت.یک دوره از جدیت در جداییها مربوط به پایان قرن 18 بود، دوره بعدی به دهه 1980 تاکنون برمیگردد که سرانجام سر از صدور مجوز جمعآوری امضا برای جدایی کالیفرنیا از آمریکا در آورده است که در نوع خود گامی جدید و بیسابقه است و به گفته تحلیلگران سیر تاریخی و حجم بسیار چالشها و تمایلات جداییطلبانه در تجمیع نهایی خود به فریاد امروز کالیفرنیا و سپس تگزاس جهت جدایی انجامیده است. گزارش کامل جداییطلبیها را میتوانید در اینجا بخوانید.
رهبران 7 ایالت جدا شده از ایالات متحده در سال 1861 تحت عنوان «ائتلاف جنوب» به ریاست جمهوری «جفرسون دیویس»
درست مانند زمانی که باراک اوباما به عنوان رییسجمهور آمریکا انتخاب شد و ایالات جنوبی محافظهکار خواستار جدایی از آمریکا شدند، کالیفرنیا هم در سال 2017 پس از پیروزی یک جمهوریخواه به نام «دانلد ترامپ» ساز جدایی را کوک کرده است. اما این بار قضیه کمی متفاوت است و جداییطلبان پیشرفتهایی حاصل کردهاند. با به حد نصاب رسیدن جمعیت (تقریبا 7 هزار نفر) جنبش «کالیفرنیا آری» که به همان «کالگزیت» (خروج کالیفرنیا از ایالات متحده آمریکا) مشهور شده، «الکس پادیلا» مسئول امور انتخابات ایالت کالیفرنیا مجبور به صدور مجوز جمعآوری امضا برای جدایی کالیفرنیا از آمریکا شد. حامیان طرح جدایی تا 25 جولای فرصت دارند که 585 هزار و 407 امضاء که 8 درصد از جمعیت کل رایدهندگان ثبتنام کرده این ایالت را در بر میگیرد جمع کنند. طبق اعلام پادیلا، اگر حامیان طرح موفق به این امر بشوند، آنگاه تغییر بندهای مربوط به عدم امکان جدایی از آمریکا در قانون اساسی کالیفرنیا قابل تغییر است. سپس، در سال 2019 یک رفراندوم برگزار میشود که اگر اکثریت رای به خروج از ایالات متحده آمریکا بدهند، کشور جدیدی تحت عنوان «جمهوری کالیفرنیا» به نقشه جغرافیای جهان اضافه میشود.
در مورد بحث جدایی کالیفرنیا چندان تعجبی وجود ندارد. این ایالت پیوسته خود را قربانی مالیاتدهی به نفع ایالتهای دیگر میدیده است و به ادعای مردماش دارای ارزشهای کاملا متفاوت با سایر نقاط آمریکا در زمینههای فرهنگی، سیاسی، مهاجرتی، و محیط زیستی است. رسد ناخالص داخلی کالیفرنیا را میشود با کشور فرانسه مقایسه کرد که در نوع خود عالی است. این ایالت، برای خود یک غول تجاری و اقتصادی بزرگ است و در برهههای مختلف زمانی به داد حکومت آمریکا رسیده است. در یکی از جدیدترین بررسیهای بعمل آمده مشخص شده که کالیفرنیا در لیست ایالتهای وابسته به حکومت آمریکا دارای رتبه 46 است و این یعنی در واقع کالیفرنیا نیازی به ایالات متحده آمریکا ندارد.
اما چیزی که روشن است این است که مهمترین دلیل جداییطلبی کالیفرنیا که بزرگترین، پرجمعیتترین، و ثروتمندترین ایالت آمریکاست به رییسجمهوری به نام «دانلد ترامپ» برمیگردد. کالگزیتیها، معتقدند که سیاستهای دولت ترامپ به هیچوجه با اولویتها و ارزشهای آنان سازگاری ندارد. اما در این میان، «جری براون» فرماندار این ایالت و دیگر مقامات دموکرات آن خود را از قضایای کالگزیت جدا کرده و به نوعی صف نظامی علیه آن چیدهاند. همین امر میتواند موجب تحریک احساسات ایالتگرایانه شده و نفت به آتش کالگزیت بریزد. یکی از آخرین سیاستهای اعلامی ترامپ، تهدید ایالتهای بزرگ و اول به قطع بودجه فدرال بود که به اذعان دوست و دشمن ترامپ، منظور وی از آن ایالتها همان کالیفرنیاست که در آمریکا به «ایالت طلایی» مشهور است.
ایالت کالیفرنیا پیوسته رویکرد مثبت و نرمی نسبت به پناهندگان و مهاجرین داشته است. در سال 2014 قانونی در این ایالت به تصویب رسید که طبق آن مراجع و نهادهای قضایی حق نداشتند مهاجرانی که مرتکب جرم میشوند را بیشتر از حد زمان معین در زندان نگاه دارند مگر اینکه جرم موردنظر جزو جرائم جنایی، پرخطر، و سازمانیافته باشد. این قانون در آمریکا در نوع خود یک حرکت نو بود. کالیفرنیا، اکنون پا در راه بزرگ و سرنوشتسازی گذاشته. شکل ظاهر قضیه به ما میگوید که جنبش جداییطلب «کالیفرنیا آری» را چندان جدی نگیریم اما شکل باطنی قضیه یادآور میشود که اولا با توجه به شرایط منطقی موجود و پتانسیل این ایالت بزرگ برای اداره خود این امر ممکن است و دوما وقتی در اوج ناباوری میشود دانلد ترامپ ره بر کرسی ریاست جمهوری در کاخ سفید دید، پس «کالگزیت» هم ممکن است.
اگر کالگزیتیها موفق بشوند که در رایگیری سال 2018، 50 درصد + یک درصد را از آن خود بکنند، قانون اساسی کاملا به نفع آنها عمل خواهد کرد و میتوانند وارد مرحله رفراندوم شوند. اگر هم در مرحله رفرنداوم حداقل 50 درصد رایدهندگان ثبتنام شده شرکت کنند و موفق به ارائه حداقل 55 درصد آراء شوند، آنگاه عملا و رسما از ایالات متحده آمریکا جدا خواهند شد و به عنوان کشوری مستقل تحت نام «جمهوری کالیفرنیا» در جهان شناخته خواهند شد. اما یک مشکل بزرگ در اینجا وجود دارد که کالیفرنیاییها همچون بسیاری از ایالات دیگر آمریکا و چه بسا بیشتر از آنها تمایل به حضور در انتخابات نداشته و اصولا به نظام سیاسی کشور خود اعتماد ندارند. آمار آخرین مشارکت آنها 42 درصد بوده است.
اگر کالیفرنیا از آمریکا جدا شود، سایر ایالتها هم برای استقلال به تکاپو میافتند مگر اینکه به اقتصاد هسته مرکزی بسیار وابسته باشند که در این بین فقط چند ایالت به هسته مرکزی قدرت وابسته نیستند. اما در هر صورت چالش بسیار بزرگی ایجاد خواهد و نخبگان سیاسی آمریکا از آنجایی که هیچ علاقهای به تجربه سال 1861 (که در آن سال در پی دستیابی لینکلن به ریاست جمهوری، 7 ایالت از ایالات متحده جدا شدند) ندارند، قطعا از تمامی قدرت خود جهت جلوگیری از بروز کالگزیت استفاده خواهند کرد. «اِد کیلگور» تحلیلگر «نیویورک مگزین» معتقد است که کالگزیت فریاد دادخواهی مردم کالیفرنیا علیه ترامپیسم است. تفکری هواداران نژادپرست و بیفرهنگ ترامپ را قدرت بخشیده تا در آیندهای نزدیک صداهای بسیاری را در نطفه خفه کنند. وی، معتقد است که اگر کالگزیت رخ بدهد، احتمال سقوط حزب جمهوریخواه بسیار زیاد میشود. این تحلیلگر در پایان تحلیل خود مینویسد: «من گمان نمیکنم که کالگزیت رخ بدهد اما این نشانه خشم کرانههای غربی کشور آمریکا نسبت به دولتی و تفکر محافظهکارانه غالب فعلی است. اما این خشم فروخورده برای آمرزیکا خطرناک است. خشم فروخوردهای که از تفاوتها و شکاف واقعا عمیق درون این کشور نشات میگیرد. غده بدخیمی که در زیر پوست آمریکاست و زمانی بیرون خواهد زد».
منابع:
http://nymag.com/daily/intelligencer/2017/01/is-california-really-going-to-secede.html
http://www.telegraph.co.uk/news/2017/01/27/calexit-californians-start-campaigning-secede-us-dont-have/
http://www.latimes.com/opinion/op-ed/la-oe-friedersdorf-calexit-unprogressive-20170129-story.html