به گزارش مشرق، پس از وقفه‌ای چند روزه سرانجام ارتش سوریه، با یک عملیات نظامی دقیق و حساب شده، سرنوشت نبرد محور جنوبی شهر راهبردی «الباب»، واقع در ریف شمالی استان حلب را به سود خود رقم زد و با بیرون راندن «داعش»، شهرک «تادف» را آزاد کرد.
بسیاری از کارشناسان آزادسازی تادف را رویارویی مستقیم ارتش سوریه و گروه‌های مسلح مورد حمایت ترکیه موسوم به نیروهای «سپر فرات» (درع الفرات) که گروه مسلح «ارتش آزاد» (جیش الحر) ستون فقرات آن را تشکیل می‌دهد، معنا کردند.
عملیات ارتش سوریه به آزادسازی تادف محدود نشد، بلکه در محور جنوب شرقی تادف دنبال شد تا نتیجه آن نه تنها آزادسازی روستاهای فیحه، تله فیحه، تله الحواره، خان قیار و ابو جبار باشد، بلکه سوالات بی‌پاسخ بسیاری را درباره هدف یا اهداف ارتش سوریه از عملیات در این محور نه چندان مهم ایجاد کند.
اما روند عملیات نظامی ارتش سوریه در روزهای بعد و مناطق آزاد شده به موازات هر عملیاتی که در محور ریف شرقی حلب اجرا می‌کرد، به ابهامات و سوالات ایجاد شده پایان داد. نگاهی به نقشه‌های عملیاتی و ارزیابی تحولات میدانی نشان می‌داد، نیروهای سوری با آزادسازی روستاها و مناطق واقع در جنوب شرقی شهرک تادف و پیشروی در این محور، تنها 13 کیلومتر با بستن کامل مسیر پیشروی و تحرکات احتمالی آتی نیروهای سپر فرات در ریف شرقی حلب فاصله داشته باشند.
اگرچه شرایط میدانی تاکید می‌کرد، برای پُر کردن این شکاف، عملیات نظامی نیروهای سوری می‌بایست در محور جنوب شرقی تادف ادامه یابد و آزادسازی روستاهای بیرقدار، جب ناسان، السکریه و مزارع السکریه مهمترین هدف این عملیات عنوان شد.
گشودن جبهه‌ای جدید
عواملی چون حضور بازیگران متعدد، دخالت‌های مستقیم خارجی و پیچیدگی نبردها و معادلات و موارنه‌های میدانی، موجب شده بود، تحرکات میدانی و عملیات نظامی بازیگران خاضر در میدان دقیق و حساب شده باشد، لذا اقدام ارتش سوریه در گشودن محورهای جدید عملیاتی در ریف شرقی حلب همه را غافلگیر کند.
غافلگیری‌های ارتش سوریه به اینجا ختم نشد، بلکه این نیروها با گشودن محور میانی یا مرکزی و پیشروی در آن، مناطق مهمی مانند کوه «سویلم» و روستاهای شنهصه، الشامی و رویده الباب را آزاد کرده و در 26 کیلومتری شهرک «الخفسه» قرار گیرند.
آزادسازی شهرک «الخفسه» به معنای سقوط نظامی دریاچه «اسد» بود. اما نتیجه مهم‌تر پیشروی ارتش سوریه در این محور و بستن دومین محور پیشروی احتمالی نیروهای سپر فرات و نظامیان ترکیه در ریف شمالی حلب بود که پیش زمینه عملیات آزادسازی منابع آبی و سرچشمه‌های تامین کننده آب حلب و ریف‌های آن خواهد بود.
در محور سوم نیز اولین هدف ارتش سوریه آزادسازی شهر راهبردی «دیر حافر» عنوان گردید که ارتش سوریه فقط 4 کیلومتر با آن فاصله دارد. اهمیت آزادسازی شهر دیر حافر در آن بود که در دست گرفتن کنترل آن، سومین مسیر پیشروی نیروهای سپر فرات در ریف شمالی حلب به سمت رقه بسته می‌شد، اما در مقابل راه را برای ارتش سوریه برای ادامه عملیات در محور عملیاتی شمال استان حلب هموار می‌کند و اولین هدف در این محور پس از آزادسازی دیر حافر، آزادسازی منطقه «مسکنه» است که کلید ورود به استان رقه به موازات رود فرات می‌باشد.
محورهای عملیاتی سه‌گانه ارتش سوریه در ریف شرقی حلب
عملیات آزادسازی الباب .. ارتش سوریه
به این ترتیب، در حالی‌که پیشروی نیروهای سوری با هدف آزادسازی شهر الباب به عنوان اساسی‌ترین هدف مجموعه عملیات‌های ریف شرقی حلب ادامه داشت، آنکارا از سیطره ارتش آزاد بر الباب خبر داد.
ساعاتی بعد اردوغان سرمست از فتح الباب و گرفتن انتقام از دست دادن حلب، با پشت کردن به تمام توافقات صورت گرفته با روس‌ها در نشست چهار جانبه مسکو، از اهداف بعدی خود در شمال سوریه و چشم داشت‌هایش در منبج و رقه سخن گفت.
به موازات اظهارات اردوغان، اغلب تحلیل‌های میدانی و تفسیرهای سیاسی ضمن آنکه ادامه پیشروی نیروهای سپر فرات به سمت منبج و رقه را بلامانع و بی‌خطر عنوان کردند، اما درباره افزایش احتمالات رویارویی و درگیری نظامی ارتش سوریه که به حوالی الباب رسیده بود با نظامیان ترکیه و گروه‌های تروریستی مورد حمایت آنکارا در این شهر و پیامدهای آن به شدت هشدار دادند.
جاده M4 همه معادلات را بهم می‌ریزد
اگرچه عملیات ارتش سوریه در ریف شرقی حلب با قدرت ادامه داشت، اما تحولات میدانی تاکید می‌کرد، معادلات و موازنه‌های جدیدی دراین محور در حال شکل گیری است که بیش از آنکه به سود دمشق باشد، منافع اردوغان را تامین می‌کرد و جای تعجب داشت که فرماندهان ارشد نظامی ارتش سوریه علی رغم اشراف کامل بر موضوع، تاکتیکی اتخاذ نمی‌کردند که به دست اندازی‌های آنکارا پایان دهد.
جاده موسوم به M4 با رنگ مشکی در نقشه مشخص شده
تصرف شهر الباب به دست گروه‌های مسلح مورد حمایت آنکارا، این ذهنیت را برای اردوغان ایجاد کرد که می‌تواند، رویاها و چشم داشت‌هایش را از درواره الباب، در سوریه و منطقه محقق کند. به ویژه آنکه ادله و شواهد به دست آمده نشان می‌داد، ترکیه دست برتر را در تحولات جبهه عملیاتی شمال سوریه دارد و درحالی که همه در انتظار رویارویی تاریخی بحران سوریه بین آنکارا – دمشق بودند، جاده M4 همه معادلات را بهم ریخت.
تیر خلاصی که M4 به اردوغان شلیک کرد
جدیدترین گزارش‌های میدانی از عملیات بسیار متفاوت ارتش سوریه در ریف شرقی حلب حکایت دارد. یک منبع میدانی سوری درباره عملیات شب گذشته ارتش و نیروهای مسلح سوریه در محور ریف شرقی حلب تصریح کرد: براساس نقشه عملیاتی بسیار دقیق ریخته شده و تکیه بر تاکتیک فریب و گمراه سازی دشمن یگان‌های ارتش سوریه موفق شدند، ضمن فریب گروه تروریستی تکفیری «داعش» و برخلاف تمام پیش‌بینی‌های این گروه، محور عملیاتی جدیدی را علیه این گروه در شمال فرودگاه نظامی «کویرس» باز کنند.
نیروهای سوری در این عملیات با استفاده از تاکتیک سرعت و غافلگیری منطقه‌ای به وسعت 600 کیلومتر مربع را از سیطره داعش خارج و آزاد کردند، منطقه‌ای که یکی از مهمترین شاخص‌های آن در برداشتن جاده‌ای است که به M4 مشهور شده و در حقیقت پل ارتباط دهنده استان کُردنشین «حسکه» در شمال شرقی سوریه به استان راهبردی «حلب» در شمال غربی این کشور است.
منطقه آزاد شده توسط ارتش سوریه
به این ترتیب، ارتش سوریه در عملیاتی بی‌نظیر روستاهای جب الحمام، جب السلطان و الزعرورة تا شهرک «جب الخفی»، در نزدیکی منطقه «المنبج» ادامه داده و در روستاهای مستله، خربة الذئب و جیعا پایان دادند تا در نتیجه آن، مناطق تحت سیطره داعش را از مناطق تحت کنترل گروه‌های مسلح موسوم به «نیروهای سوریه دموکراتیک» و همچنین مناطق تحت اشغال نیروهای موسوم به «عملیات سپر فرات» شکاف ایجاد کند.
به موجب شکاف ایجاد شده توسط ارتش سوریه، بین مناطق تحت تصرف داعش، قسد و سپر فرات، هرگونه ارتباط بین آنها از جمله تمام راه‌ها و مسیرهای ارتباطی قطع میشود، از سوی دیگر، با تامین امنیت جاده M4 دو استان حسکه و حلب را به یکدیگر مرتبط می‌شوند.
تامین امنیت بزرگراه حلب – دمشق و مرتبط شدن به حسکه
درباره دیگر نتایج این عملیات باید یادآور شد، بازگشایی جاده M4 تنها حلب و حسکه را به یکدیگر مرتبط نمی‌سازد، بلکه با متصل شدن به بزرگراه حلب – دمشق که طی ماه‌های گذشته ارتش سوریه امنیت آن را به طور کامل تامین کرده بود، زمینه ارتباط زمینی استان دمشق به حلب و حسکه نیز فراهم میشود.
زمین‌گیر شدن نیروهای سپر فرات
ملحق شدن ارتش سوریه با نیروهای سوریه دموکراتیک در جنوب منبج، در عمل ترکیه را در الباب زمین‌گیر کرده و قدرت هرگونه تحرک و عملیات نظامی را از او سلب می‌کند و کوچک‌ترین تحرکات آنکارا در شمال سوریه باید با هماهنگی و موافقت آمریکایی‌ها و کُردها باشد و بالطبع اگر این تحرکات در مناطق تحت کنترل ارتش سوریه و روسیه صورت گیرد، با آن مقابله میشود.
این رابطه جغرافیایی می‌تواند، بیش از آنچه گفته شد، توسعه و گسترش یابد، به عنوان مثال از استان حسکه تا مرزهای عراق و داخل کشور عراق و از سمت استان حلب به دمشق و از آنجا تمام استان‌های سوریه را پوشش داده و به این ترتیب نیازهای مناطق مختلف سوریه توسط مناطق دیگر و در داخل کشور تامین میشود.
هماهنگی و همکاری سوری - کُردی
این اولین بار نیست که شاهد هماهنگی نظامی و همکاری در میدان بین نیروهای سوری با کُردهای این کشور هستیم، مشابه چنین عملیات‌های نظامی در حسکه، حلب به ویژه محله المقصود، عفرین و به طور خاص اطراف این شهر انجام شده که مهمترین دلیل آن وجود احساسات مشترک ملی – میهنی میان دو طیف از جامعه سوریه یعنی اعراب و کُردهاست.
علاوه بر اینکه این همکاری و هماهنگی میدانی بار دیگر بر نبود هرگونه اختلاف بین دولت سوریه و طایفه کُردها و حل اندک اختلاف دیدگاهی موجود از طریق گفت‌وگو و مذاکره تاکید می‌کند.
تثبیت وضعیت میدانی
ادامه همکاری نظامی و هماهنگی میدانی بین کُردها و ارتش سوریه به تدریج قدرت هرگونه تحرک و اقدام نظامی از ترکیه را خواهد گرفت و سلب تحرک و اقدام نظامی ترکیه تاثیر بسزایی بر تثبیت اوضاع میدانی و گسترش عملیات‌های ارتش سوریه و آزادسازی و پاکسازی مناطق تحت تصرف گروه‌های تروریستی خواهد شد.