سرویس جهان مشرق - شاید در ظاهر امر، اینگونه به نظر بیاید که محدودیت‌های قانون جدید مهاجرتی دانلد ترامپ فقط مربوط به اتباع شش کشور مسلمان است. اما در واقع، این محدودیت های مربوط به سفر و یا مهاجرت گریبانگیر همه کشورهای جهان خواهد بود. نتیجه این خواهد شد که اتباع آمریکایی نیز در کشورهای اروپایی دچار مشکل خواهند شد چرا که رفتار تلافی‌جویانه سایر دولت‌ در پاسخ به ترامپ، اجتناب ناپذیر خواهد بود. در اینکه دو مشاور اصلی ترامپ یعنی «استیو بنون» و «استفن میلر» دو مسلمان‌ستیز بسیار تند هستند و دستورات جدید مهاجرتی ترامپ نیز بر همین اساس است، شکی نیست. 

دولت ترامپ مدعی است که قوانین و دستورات مهاجرتی‌اش، تمرکز بر روی مسلمانان را در دستور کار دارد اما شواهد و قرائن نشان مستخرج از متن دستورات موردنظر نشان می‌دهد که این قوانین جدیدالابداع گریبانگیر اتباع سایر کشورهای جهان نیز خواهد شد. قانون جدید مهاجرتی با این مضمون که «رفت و آمد و رفتار هر تبعه‌ای که مظنون به اعمال تروریستی باشد، به شدت کنترل و نظارت می‌شود»، از 16 مارس به مدت 120 روز لازم‌الاجرا خواهد بود. همچنین به مدت 90 روز نیز محدودیت ورود برای اتباع 6 کشور ایران، سودان، لیبی، سومالی، یمن، و سوریه معین شده است. ترامپ، همچنین به وزارت امنیت داخلی دستور داده است که که یک بررسی مورد به مورد از هویت و اطلاعات امنیتی کشورهایی که اتباع آن خواستار سفر به آمریکا هستند ارائه دهد. سپس، همه کشورهای جهان 50 روز فرصت دارند تا به درخواست آمریکا مبنی بر بروزرسانی و افزایش کیفیت اطلاعات مربوطه اقدام نمایند. این حرکت دولت ترامپ، عملا حس تحقیر و توهین را به کشورهای دیگر می‌بخشد و برای آنها خوشایند نیست.

این نگاه از بالای دولت جدید آمریکا، که خود را برتر از دیگران می‌داند، به احتمال بسیار زیاد با پاسخ‌های محکمی هم روبرو خواهد شد. مثلا چین و روسیه بطور منطقی به چنین رویکرد آمریکا باج نخواهند داد. بحث دیگر این است که کشورهای پیشرفته جهان، قد و اندازه خود را بزرگ می‌دانند و این باری که رییس‌جمهور آمریکا بر آنها متحمل کرده، کمی برایشان سنگین است. البته در این میان، کشورهایی که در کاخ سفید دارای لابی هستند، از کمند و گزند رویکرد جدید ترامپ در امان خواهند بود. معترضین به دستور جدید ترامپ، به این معترضند که چرا باید نام چند کشور به صورت سلیقه‌ای وارد لیست ممنوعیت ورود شود در حالی که اتباع عربستان و پاکستان که بزرگترین تروریست‌های جهان هستند، در این لیست قرار ندارند. منتقدان، این موضوع را مضحک‌تر می‌دانند که این دو کشور حامی تروریسم چگونه از سوی آمریکا به عنوان «متحدین بر علیه تروریسم» شناخته می‌شوند. آنها به خوبی می‌دانند که آل سعود چه لابی قدرتمندی در واشنگتن دارد.

عراق نیز سهم خود را به حمایت «رکس تیرلسون» -وزیر خارجه آمریکا- و «جیمز متیس» -وزیر دفاع آمریکا- از جریان قانون جدید بیرون کشید. نفت عراق برای چشم‌های تیزبین و سوداگر تیلرسون و ترامپ بسیار ارزشمند است. اما بهانه اینکه عراق در مبارزه با داعش کمک شایانی به آمریکا کرده است، بحث دیگری است. دولت ترامپ، با این بهانه واهی توجیه بیرون کشیدن عراق از لیست سیاه خود را صورت داد. کار به جایی رسیده که مشاورین ترامپ مدعی شده‌اند که عراقی‌ها پیشنهاد داده‌اند که می‌توانند اطلاعاتی را در مسیر قوانین مهاجرتی در اختیار دلت ترامپ بگذراند. برخی از کارشناسان معتقدند که ترامپ می‌خواهد با کارت قانون جدید بازی کند و تا جایی که می‌تواند از 6 کشور حاضر در لیست، امتیازهای موردنظرش را بگیرد. اما قطعا ایران هدف اصلی ترامپ است. این کشور، بیشترین تعداد پناهندگان و بازدیدکنندگان در میان 6 کشور را در آمریکا دارد که از آن دست می‌توان به صدور 42 هزار و 500 ویزا برای ایران از مجموع 74 هزار ویزای صادره برای 6 کشور مذکور در سال 2015 اشاره کرد.

مشکل اینجاست که ایران و آمریکا سالهاست که رابطه دیپلماتیک ندارند و همین امر موجب می‌شود که این کشور به خواسته‌های آمریکا در زمینه مهاجرتی جامه عمل نپوشاند. حتی اگر ایران تصمیم به همکاری بگیرد، باز دوباره این دولت ترامپ است که مدعی است که به اطلاعات صادره از سمت ایران نمی‌تواند اعتماد نماید. ایران مثل 5 کشور دیگر در گیر مسائل امنیتی و جنگ داخلی نیست. اما به هر حال سخت‌گیری ترامپ در مورد ارائه ویزا به اتباع همه آنها چالش بزرگی را ایجاد خواهد کرد. از سوی دیگر، سخت‌گیری‌های دولت ترامپ در بحث Apply متقاضیان و مصاحبه آنها برای ورود به خاک آمریکا، موجب دلسردی و ناامیدی‌شان از تبعیت آمریکا شده و عملا تمامی بخش‌های توریستی این کشور به علت کاهش چشمگیر توریست دچار مشکل خواهند شد. «لئون فرسکو» یکی از وکلای مهاجرتی برجسته آمریکا معتقد است که این رویکرد دولت ترامپ، سرانجام موجب کاهش شدید جذابیت آمریکا برای توریست‌ها خواهد شد و آنگاه کانادا و انگلیس مثل نگین خودنمایی خواهند کرد و سیل ارز است که وارد آنها می‌شود.

هم‌اکنون 38 کشور تحت «برنامه چشم‌پوشی از ویزا{1}»ی آمریکا قرار دارند. اگر آمریکا بخواهد که سر به سر اتباع این کشورها بگذارد و آن‌ها را کلافه کند، قطعا اتباع آمریکایی باید منتظر رفتار تلافی‌جویانه این 38 دولت باشند. متخصصین صنعت گردشگری معتقدند که برنامه ترامپ در این زمینه، به شدت می‌تواند به سود حاصله برای آمریکا که در چارچوب منافع ملی تعریف شده، ضربه بزند. «سازمان گردشگری آمریکا» طی بیانیه‌ای که دو روز قبل صادر کرد اعلام نمود که رویکرد ترامپ قطعا ضربه بزرگی به 15 میلیون و 100 هزار آمریکایی که شغلشان در گروی توریسم است خواهد زد.

منابع:

http://www.politico.com/story/2017/03/trump-new-travel-ban-who-it-affects-235724

http://www.independent.co.uk/news/world/americas/us-politics/donald-trump-travel-ban-executive-order-latest-sign-muslim-majority-countries-six-iraq-white-house-a7614551.html

{1} از برنامه‌های دولت فدرال ایالات متحده آمریکا است که به شهروندان کشورهای خاصی اجازه می‌دهد به منظور گردشگری، تجارت یا حین ترانزیت به مدت حداکثر ۹۰ روز بدون نیاز به اخذ ویزا به ایالات متحده آمریکا سفر کنند. این برنامه به ۵۰ ایالت آمریکا و همچنین قلمروهای آمریکا نظیر پورتوریکو و جزایر ویرجین ایالات متحده آمریکا در کارائیب نیز اعمال می‌شود.