سرویس سیاست مشرق - برجام در ۲۷ دی ماه ۱۳۹۴ اجرایی شد و هم‌اکنون بیش از یک سال از تصویب برجام می‌گذرد. در این‌یک سال دولت وعده‌های زیادی برای گشایش اقتصادی به مردم داده است. این وعده‌ها تا جایی پیش رفت که برخی از مسئولین و نزدیکان دولتی ادعا کردند در صورت عدم اجرای برجام در هر روز خسارت‌های زیادی به کشور وارد می‌شود.

ترکان و ضرر ۱۰۰ میلیون دلاری عدم اجرای برجام

«من درباره عملکرد نمایندگان محترم نمی‌توانم قضاوت کنم. متأسفانه برخی نمایندگان مجلس فکر می‌کنند این شیوه‌ها مؤثر است اما اگر همان نمایندگان بدانند که ۱۰۰ میلیون دلار در روز یعنی چه ضرری، قطعاً وارد حاشیه‌سازی برخی جریان‌های سیاسی نمی‌شوند.» این جملات را اکبر ترکان، مشاور ارشد رئیس‌جمهور در ۳۰ شهریور ۱۳۹۴ و در گفتگو با روزنامه شرق گفته بود.

 مشاور ارشد رئیس‌جمهور در ادامه در مورد حل مشکلات کشور توسط برجام گفته بود: «من تردیدی ندارم اجرای برجام تا حدود زیادی می‌تواند مشکلات اقتصادی کشور را حل کند. حال که برجام از سد کنگره آمریکا و مخالفان ایران در کنگره گذشته، شایسته است نمایندگان مجلس هرچه زودتر بحث و بررسی برجام را در مجلس شورای اسلامی به سرانجام برسانند تا جلوی ضرر روزانه ۱۰۰ میلیون دلاری اقتصاد کشور را بگیرند.»

این روزنامه نیز با تیتر: «هزینه اجرایی نشدن برجام در گفتگو با ترکان: هر روز تأخیر ۱۰۰ میلیون دلار ضرر» مانند دیگر رسانه‌های مدعی اصلاح‌طلبی با آب‌وتاب ویژه‌ای به این موضوع پرداخت.

سیروس ناصری و ادعای خسارت ۱۵۰ میلیون دلاری

سیروس ناصری، عضو تیم اسبق هسته‌ای، مهرماه سال گذشته و در مقطعی که مجلس در حال بررسی برجام بود ادعا کرد: «روزی ۱۰۰ تا ۱۵۰ میلیون دلار هزینه تأخیر در اجرای برجام است.»

تحلیل این فرد نزدیک به دولت یازدهم درباره ضرر ۱۵۰ میلیون دلاری تأخیر در اجرای برجام، تیتر یک بسیاری از رسانه‌های اصلاح‌طلب و موافقان دولت شد از جمله تیتر اول شرق و خبرگزاری ایرنا (ارگان دولت) و در روند تصویب طرح برجام در مذاکرات مجلس نیز موافقان از این تحلیل بهره جستند و البته دولتمردان نیز هیچ‌گاه این تحلیل را رد نکردند.

روزنامه اصلاح‌طلب اعتماد هم تیتر یک خود در روز ۱۹ مهرماه را به این موضوع اختصاص داد و هزینه تأخیر در اجرای برجام را روزانه ۴۰۰ میلیارد تومان اعلام کرد.

تأخیر در برجام و مشکلات اقتصادی

رئیس‌جمهور در همایش صنعت و تجارت در مهرماه ۱۳۹۴ نیز به‌گونه‌ای به این موضوع پرداخت که روزنامه ایران (ارگان دولت) با تیتر یک خود را به آن اختصاص داد و نوشت: «تأخیر در اجرای برجام برای اقتصاد مشکل‌ساز است.»

روحانی در آن همایش گفته بود: «از ابتدای تابستان تیم اقتصادی را فرا خواندم چراکه سه‌ماهه اول امسال نشان می‌داد که به خاطر کاهش قیمت نفت و تأخیر در اجرای توافق هسته‌ای ممکن است در زمینه رونق اقتصادی با مشکلاتی مواجه شویم.»[۱]

خلاف‌گویی و تناقضات روحانی درباره رفع همه تحریم‌ها

روحانی در ۱۸ اسفند ۱۳۹۵ آب پاکی را روی دست ایرانیان ریخت و درباره عدم اجرای برجام گفت: سؤال می‌کنند آیا همه تحریم‌ها پایان‌یافته؟ البته که نه.

وی گفت: ما در یک بخش و جاده که همان حوزه هسته‌ای است در صورتی که دشمن بدقولی نکند، موانع و تحریم‌ها را برداشته‌ایم و در جاده‌های دیگر همچنان مشکل وجود دارد و راه طولانی در پیش داریم. [۲]

این اظهارنظر خلاف واقع روحانی و اذعان به عدم اجرای برجام توسط آمریکا در حالی مطرح می‌شود که حسن روحانی بعدازظهر روز سه‌شنبه ۲۳ تیرماه ۱۳۹۵ پس از اعلام جمع‌بندی و توافق نهایی در مذاکرات هسته‌ای در گفت‌وگوی زنده تلویزیونی در سالن اجلاس سران با بیان اینکه ماه رمضان همواره ماه خیر و برکت و ماه تقرب مردم به خداوند بوده است، اظهار داشت: امروز به ملت شریف ایران اعلام می‌کنم تمام تحریم‌ها حتی تحریم‌های موشکی، تسلیحاتی و اشاعه‌ای به صورتی که در قطعنامه بوده لغو می‌شود.

وی افزود: تمام تحریم‌های بانکی، بیمه‌ای، مالی، حمل‌ونقل، پتروشیمی، فلزات سنگین و تحریم‌های اقتصادی به‌طور کامل لغو خواهد شد و نه تعلیق و حتی تحریم تسلیحاتی نیز کنار گذاشته می‌شود و برای ۵ سال نوعی محدودیت ایجادشده و سپس لغو می‌شود، در زمینه تحریم‌های اشاعه‌ای نیز کالاهای دومنظوره‌ در کمیته‌ای بررسی می‌شود.

رئیس‌جمهور بیان داشت:‌ روز توافق روزی است که اتحادیه اروپا و آمریکا لغو همه تحریم‌ها را به‌صراحت اعلام می‌کنند و تصمیم خود را ابراز می‌دارند و از آن زمان است که تازه اقدامات ایران آغاز می‌شود. [۳]

سود یکساله اجرای برجام کجا هزینه شده است؟

اکنون از ۲۷ دی‌ماه سال ۱۳۹۴ که برجام اجرا شد، بیش از ۴۰۰ روز گذشته است. بر اساس ادعای دولتی‌ها فایده هر روز اجرای برجام برای اقتصاد کشور از ۱۰۰ تا ۱۷۰ میلیون دلار و گاهی نیز ۴۰۰ میلیارد تومان بوده است؛ بنابراین با در نظر گرفتن اقل آنچه عنوان شده از روز اجرایی شدن برجام باید رقمی معادل ۴۲.۸۰۰.۰۰۰.۰۰۰ میلیارد دلار نصیب دولت شده باشد که اگر آن را با دلار ۳۸۰۰ تومانی تبدیل به تومان و ریال کنیم، معادل ۱۶۲.۶۴۰.۰۰۰.۰۰۰.۰۰۰ هزار میلیارد تومان و ۱.۶۲۶.۴۰۰.۰۰۰.۰۰۰.۰۰۰ ریال خواهد شد؛ بنابراین مسئولان دولتی ضروری است پاسخ دهند این سود بیش از ۱۶۰ هزار میلیارد تومان حاصل از اجرای برجام در ۴۲۸ روز گذشته خرج چه شده است؟

این پول بیش از چندین برابر بودجه عمرانی تخصیص داده شده کل کشور است. این در حالی است که کل بودجه یارانه نقدی یک سال مردم حدود ۳۸ هزار میلیارد تومان است که دولت همواره بابت پرداخت یارانه‌های مردم از کسری یارانه‌ها شکایت کرده و آن را مصیبت عظما نامیده است. با وجود چنین درآمدی پس از برجام دولت نباید برای کارهای عمرانی و یارانه مردم دچار مشکل باشد.