سرویس جهان مشرق- نامزد ملی‌گرای انتخابات فرانسه که متهم به جلب حمایت روسیه در انتخابات فرانسه شده، فرار به جلو را انتخاب کرد و یک ماه مانده به انتخابات ریاست‌جمهوری، بی‌پروا با پوتین در کاخ کرملین دیدار کرد.

این دیدار ظاهراً بدون برنامه‌ریزی و پس از آن صورت گرفت که لوپن برای گفتگو با نمایندگان مجلس روسیه وارد مسکو شده بود. شاید عدم اعلام قبلی به دلیل پیش‌گیری از تبلیغات منفی بوده است. در هر صورت این دیدار نشان می‌دهد اولاً لوپن باور دارد پوتین در فرانسه شخصیتی محبوب است؛ ثانیاً می‌داند در صورت پیروزی مانند ترامپ با پیگیری حقوقی رابطه پنهانی با روسیه روبرو می‌شود از این رو ابتکار عمل را به دست گرفته است.

در این دیدار، ولادیمیر پوتین تأکید کرد به هیچ وجه قصد دخالت در انتخابات ریاست جمهوری فرانسه را ندارد. او برای اینکه دیدارش با لوپن به معنای حمایت از یک نامزد خاص تلقی نشود و این پرسش را ایجاد نکند که قرار است این حمایت چگونه و از چه راهی انجام شود، اضافه کرد حاضر است با نامزد هر حزبی در اروپا و آمریکا که اعلام تمایل کند، دیدار نماید، اتفاقی که البته بعید است در فرصت باقی‌مانده تا انتخابات فرانسه رخ دهد.

لوپن رهبر حزب راستگرای جبهه ملی نیز پوتین را به عنوان سیاستمداری با دیدگاه‌های جدید و نماینده ملتی که بر سرنوشت خود حاکم است ستود. او گفت «دنیای جدیدی در سال‌های گذشته ظهور کرده است، دنیای پوتین، دنیای ترامپ و دنیای مودی.»

لوپن در این دیدار گفت فرانسه و روسیه می‌بایست تلاش‌های دو جانبه برای محافظت از جهان در مقابل خطرات جهانی شدن و افراط‌گرایی اسلامی را افزایش دهند. او پیش از این بارها در سخنرانی‌هایش «دروغ‌های لیبرالیسم و جهانی‌شدن» را محکوم کرده است و «واقع‌گرا» بودن رهبرانی چون پوتین را ستوده است. رهبر کنونی جبهه ملی فرانسه شش سال پیش در مصاحبه با روزنامه روسی گفته بود «نمی‌خواهم مخفی کنم که ولادیمیر پوتین را تحسین می‌کنم. او اشتباهاتی دارد، اما چه کسی است که اشتباه نداشته باشد. مدیریت وضعیت در روسیه راحت نیست»

وی همچنین در کرملین تصریح کرد: «دلیلی وجود ندارد که رویکرد خصمانه کنونی مقامات فرانسه در قبال روسیه را توجیه کند...ما همیشه بر این اعتقاد بوده‌ایم که روسیه و فرانسه می‌بایست روابطی که مدت‌ها است ما را به یکدیگر متصل کرده است را حفظ کنند و آن را گسترش دهند.»  لوپن که پیشتر از انضمام کریمه به روسیه پس از برگزاری همه‌پرسی و همکاری با مسکو در مسائل خاورمیانه حمایت کرده،  یکی از برنامه‌هایش را در صورت پیروزی، پیگیری لغو تحریم‌های اتحادیه اروپا علیه روسیه اعلام کرده است.

چرا رشد ملی‌گرایی در اروپا و آمریکا به نفع روسیه است؟

صحبت‌های پوتین در این دیدار نشان می‌دهد جدا از نامزد خاص، موج جدید ملی‌گرایی در اروپا مورد تأیید مسکو است. ولادیمیر گفت «قطعاً برای من فرصت خوبی است تا دیدگاه‌هایمان را در مورد روابط دوجانبه و همچنین وضعیتی که در اروپا در حال شکل‌گیری است به اشتراک بگذاریم. من می‌دانم که شما نماینده یک نیروی سیاسی هستید که به سرعت در حال رشد است.» لوپن پیش‌تر گفته بود خود را برگزارکننده جشن رنسانس ملت‌های اروپا می‌داند.

به نظر می‌رسد مسأله اوکراین به نقطه عطفی در روابط روسیه با دولت‌های غربی تبدیل شده است. دخالت آشکار متحدان دیروز در متشنج‌کردن فضای اوکراین به ضرر رئیس‌جمهور روس‌گرای کی‌یف، با حضور نظامی و سپس الحاق شبه جزیره کریمه به روسیه پاسخ داده شد. دولت‌های غربی در پاسخ متقابل، مسکو را از گروه 8 خط زدند و تحریم‌های چندجانبه علیه روسیه اِعمال کردند.

حالا و در یک سال اخیر، تأیید موج ملی‌گرایی در آمریکا و اروپا پاسخ مسکو به تحریم‌های یادشده است و تا زمانی که این تحریم‌ها باقی بماند، روابط روسیه با ملی‌گرایان تقویت می‌شود. رشد ملی‌گرایان/راست‌گرایان جدید می‌تواند قدرت اتحادیه اروپا و ائتلاف آن با واشینگتن را تضعیف کند. البته احزاب حاکم اروپا و آمریکا آن‌قدر نقطه ضعف دارند که مسکو به جز حمایت سیاسی نیاز چندانی به دخالت مستقیم نمی‌بیند.

این احزاب برای اینکه اشاره‌ای به نقاط ضعف خود نکرده باشند، به گونه‌ای وانمود می‌کنند که انگار پیروز انتخابات هستند مگر اینکه مسکو در نتایج آرای مردم اروپا دست ببرد. از این رو تا به حال چندین بار نسبت به دخالت مسکو ابراز نگرانی کرده‌اند.

برنامه‌ریزی لیبرال‌ها برای مقابله با موج ملی‌گرایی

اولین بار جوبایدن، قائم‌مقام باراک اوباما بود که با اشاره به اتهامات مسکو در قضیه هک رایانه‌های کمیته ملی حزب دموکرات آمریکا، رسماً به اروپاییان نسبت به دخالت روسیه در سه انتخابات سرنوشت‌ساز سال 2017 میلادی هشدار داد:«قول می‌دهم مسکو دوباره در روندهای دموکراتیک دخالت کند.» او در آخرین سخنرانی رسمی خود روسیه را به تبلیغات آنلاین و برنامه‌ریزی برای نفوذ سایبری در انتخابات کشورهای اروپایی با هدف «فروپاشی نظم لیبرال جهانی» متهم کرد و گفت روسیه می‌خواهد با استفاده از هر وسیله‌ای دنیا را به مناطق نفوذ خود تقسیم کند.

پس از آن مایک ترنر نماینده جمهوریخواه مجلس آمریکا و عضو کمیسیون اطلاعات گفت از نهادهای اطلاعاتی آمریکا خواسته است بر روابط مسکو با لوپن نظارت کنند.

همزمان ایمیل‌هایی منتشر شد که نشان می‌داد لوپن از یک بانک روسی وام 9 میلیون دلاری دریافت کرده است. او این اتهام را رد کرد اما دریافت وام از بانک‌های خارجی را به دلیل عدم حمایت مؤسسات مالی فرانسه از تبلیغات انتخاباتی‌اش امری ناگریز دانست. او قبل از دیدارش با پوتین گفت سیاستمداری آزاد نسبت به مسکو و واشینگتن است و از اینکه تئوری توطئه در غرب رایج شده و هر اتفاقی می‌افتد بلافاصله انگشت اتهام به سمت مسکو نشانه می‌رود، خنده‌اش می‌گیرد.

در فوریه سال جاری نیز، مهمترین رقیب لوپن در انتخابات آوریل یعنی امانوئل ماکرون مدعی شد هکرها به کمپین انتخاباتی او حمله کرده‌اند. او گفت حامی گفتگو با روسیه است اما اتحادیه اروپا باید برای پیش‌گیری از چنین رخدادهایی تهمیدات جدی بیاندیشد. ریچارد فراند رئیس کمپین ماکرون در همین راستا اعلام کرد بر اثر یکی از حملات سایبری که از خاک روسیه صورت گرفته، وب‌سایت آنها برای 9 دقیقه از دسترس خارج شده است.

آخرین مرحله از مدیریت افکار عمومی در این زمینه به کنگره آمریکا سپرده شد. بیست روز پیش در 7 مارس، طرحی که با موافقت هر دو حزب حاکم همراه شد، مقرر داشت «هر شخصیت حقیقی و حقوقی در روسیه یا مرتبط با حکومت روسیه که در هک، حمله سایبری و کمپین‌های تبلیغاتی با هدف دخالت در انتخابات‌های دموکراتیک مشارکت داشته باشد، تحریم می‌شود.» این بدان معنا است که آمریکا خود را نسبت به اروپا مسئول می‌داند و جبهه واحدی میان لیبرال‌ها علیه نوملی‌گرایان شکل گرفته است.

جمع‌بندی

لاکاپل دوست و همکار لوپن در پاسخ به انتقاداتی احزاب مخالف که رویکرد لوپن را موجب انزوای فرانسه دانسته‌اند، گفت:«وقتی پوتین و ترامپ در جبهه شما باشند، امکان ندارد منزوی شوید.» در واقع اکنون با گسترش جبهه ملی‌گرا، شرایط برای رشد راست‌گرایان جدید بیش از پیش مهیا شده است. در مورد فرانسه اما اگر لوپن نتواند در دور اول به پیروزی برسد، احتمالاً در دور دوم با سد ائتلاف همه احزاب رقیب بر روی کاندیدای مقابل برخورد خواهد کرد.

نوملی‌گرایان در اروپا مانند ترامپ در آمریکا به شدت تحت فشار انتقادات رسانه‌های حاکم هستند، رسانه‌هایی که با شرکت‌های چندملیتی بی‌ارتباط نیستند. با این حال هر چه حضور آنها در آینده سیاست غرب روشن‌تر می‌شود، نیروهای سیاسی بیشتری به طمع سهم‌گیری در آینده با آنها همراه می‌شوند. این موج جدید ممکن است علاوه بر تضعیف اتحادیه اروپا، رؤیای «نظم لیبرال جهانی» را با چالش بزرگی مواجه کند؛ رؤیایی که چند ماه پیش در اوج خود می‌رفت با دو قرارداد عظیم تجاری میان اوباما با اروپا و شرق آسیا بیش از پیش به واقعیت مبدل شود. از این رو هیچ بعید نیست لیبرال‌ها راه‌های جدیدی برای بزرگ‌نمایی خطر و تضعیف جایگاه راست‌گرایان جدید در افکار عمومی غرب پیدا کنند.

منابع

https://www.theguardian.com/world/2017/mar/24/vladimir-putin-hosts-marine-le-pen-in-moscow

https://www.theguardian.com/us-news/2017/mar/07/russia-election-hacking-europe-bill-house-of-representatives

https://www.nytimes.com/2017/03/24/world/europe/marine-le-pen-of-france-meets-with-putin-in-moscow.html?_r=0

http://money.cnn.com/2017/01/18/news/joe-biden-russia-europe-elections

https://www.bloomberg.com/politics/articles/2017-02-14/macron-urges-eu-pressure-on-russia-as-campaign-suffers-cyber-hit