سرویس اقتصاد مشرق - رئیس‌جمهور در سفر به عسلویه چند پروژه بزرگ نفتی را افتتاح کردند. پروژه‌هایی که بخش اعظم سرمایه‌گذاری آنها در دورههای گذشته انجام شده است و با پیشرفت بالایی تحویل دولت فعلی داده شده است. اگرچه تکمیل پروژه‌های باقیمانده از قبل کار صحیح و مطابق روالی ست اما سوال جدی اینجاست که چرا دولت با تاخیرهای معنی داری این پروژهها را در این برهه زمانی(زمان انتخابات ریاست جمهوری) افتتاح میکند؟! آن هم در شرایطی که بسیاری از این پروژهها مدت‌ها است که در حال بهره‌برداری هستند و بعضی از آنها از یک یا دو سال پیش آماده افتتاح بوده‌اند.
لازم است ملّت شریف ایران بدانند که این پروژهها با زحمات تلاشگران صنعت نفت در دورههای مختلف به ثمر رسیده و انتظار میرفت این سرمایه‌های ملی که با تلاشهای شبانه‌روزی این عزیزان نزدیک به بهره‌برداری بوده، خیلی زودتر از این زمان راهاندازی و افتتاح میگردید و کام ملت عزیز از دستاوردهای جمهوری اسلامی زودتر از این زمان شیرین و کام دشمن از اعمال تحریم‌ها تلخ میگردید.
با رجوع به آمار موجود در صنعت نفت، پیشرفت این پروژهها(فازهای ۱۷و ۱۸،۱۹، ۲۰ و ۲۱ پارس جنوبی) در سال ۹۲ به شرح زیر میباشد.
الف- وضعیت پیشرفت پروژه‌های فازهای پارس جنوبی:
| فاز |
زمان شروع پروژهها |
درصد پیشرفت فیزیکی در سال ۹۲ |
مبلغ سرمایه گذاری پرداخت شده تا مرداد سال۹۲ (میلیارد دلار) |
|
| ۱۷و ۱۸ |
خرداد ۸۶ |
۸۱% |
۲۵۵/۶ |
|
| ۱۹ |
خرداد ۸۹ |
۷۴% |
۶۵۰/۴ |
|
| ۲۰و ۲۱ |
خرداد ۸۹ |
۴/۵۹% |
۷۵۰/۴ |
|
| مجموع |
۶۵/۱۵ |
|||
ب- وضعیت پیشرفت طرح‌های مجتمع‌های پتروشیمی:
| نام طرح |
درصد پیشرفت فیزیکی در سال ۹۲ |
مبلغ سرمایه گذاری پرداخت شده تا مرداد ۹۲ (میلیون دلار) |
زمان شروع بهره‌برداری |
|
۶۰% |
۲۰۰ |
دی ماه ۹۴ |
|
۹۹% |
۲۹۷ |
تیرماه ۹۵ |
|
۸۳% |
۶۰ |
تیرماه ۹۵ |
|
۱۵% |
۷۰ |
دی ماه ۹۵ |
براساس مستندات و آمارهای موجود، اکثر این پیشرفت‌ها در شرایط سخت تحریم‌ها بوده و انتظار میرفت در زمان دولت یازدهم، بخصوص شرایط پس از برجام با نرخ پیشرفت فیزیکی که این فازها داشتند (متوسط ماهیانه ۴۹/۱ درصد) حتی اگر شرایط تحریم‌ها نیز ادامه می یافت، خیلی زودتر از زمان فعلی میبایست راهاندازی و افتتاح می گردیدند و این که دولت راه اندازی و افتتاح فازها را به این زمان موکول نموده، جای بسی تعجب و سوال است؟! که انتظار میرود دولتمردان فعلی صادقانه به اطلاع ملت شریف ایران برسانند.
ضمناً تامین مالی(بخصوص بخش ارزی) پروژهها و خرید تجهیزات مهم و حساس آنها در به ثمر رسیدن پروژه ها، نقش اساسی دارد که تا سال ۹۲ مبلغ ۶۵/۱۵میلیارد دلار(حدود ۸۸ درصد مبلغ کل سرمایه‌گذاری)تامین و پرداخت گردیده است. تاخیرات اتفاق افتاده در بهره برداری از فازها(متوسط ماهیانه حدود ۵/۰ درصد پیشرفت در دولت یازدهم) مبالغ قابل توجهی خسارت به ملت ایران که برای هر فاز معادل حدود ۴ میلیارد دلار در سال زیان برآورد میگردد، تحمیل نموده است.
واقعیتی که از این مطالب مستند ارائه شده نمایان است، نشان میدهد عمده پیشرفت فازها چه از لحاظ تامین مالی و چه از نظر پیشرفت فیزیکی، قبل از شروع دولت یازدهم بوده و اگر با نرخ پیشرفت فیزیکی متوسط ماهیانه ۱.۴۹درصدی که تحویل دولت یازدهم شد، عملیات پروژه‌های مذکور ادامه پیدا میکرد، باید در سال ۱۳۹۵ شاهد راهاندازی و افتتاح کلیه فازهای پارس جنوبی می‌بودیم و پرونده توسعه فازهای دردست اجرا بسته میگردید، اما از آنجایی که نرخ پیشرفت فیزیکی ماهیانه این فازها در دولت یازدهم بطور متوسط به نیم درصد در ماه کاهش یافته، عملاً باعث گردیده که آخرین فاز پارس جنوبی،خوش بینانه در حدود سال ۱۴۰۴ به بهره‌برداری میرسد.
حال سوال افکار عمومی این است که علیرغم اینکه بعضی از پروژهها مدتهاست راهاندازی گردیده‌اند، چرا مراسم افتتاحیه رسمی آنها به این زمان موکول شده است؟! از نمونه این پروژهها فاز دوم پتروشیمی کاویان میباشد که در تیرماه سال ۹۵ به بهره‌برداری رسیده و نیز پروژه MEG پتروشیمی مروارید است که در دی ماه سال ۹۴ راهاندازی شده است و ... .
واقعیت های فوق نشان میدهد که دولت به جای اینکه سودای خوشحال کردن ملت شریف ایران به واسطه معرفی دستآوردهای بی نظیر جمهوری اسلامی در پارس جنوبی را در سر داشته باشد، سودای جلب آرای مردم عزیزمان آن هم به روش غیرصادقانه و ناصحیح برای اخذ رای ریاست جمهوری را در سر دارد.
لازم بذکر است نگاه بخشی نگری وزارت نفت در دولت فعلی و معطل نگه داشتن شروع احداث خطوط اصلی شبکه اتصال گاز(IGAT۱۱, IGAT۱۰-IGAT۹) باعث گردیده است علیرغم بهره‌برداری از فازهای جدید پارس جنوبی، متاسفانه ظرفیت انتقال گاز به لحاظ عدم احداث خطوط جدید اصلی گاز، وجود نداشته باشد و باعث میگردد که نه تنها کما فی السابق میزان برداشت گاز از میدان گازی پارس جنوبی از کشور همسایه عقب بماند، بلکه مردم شریف ایران نیز از نعمت افزایش سقف تولید گاز میدان پارس جنوبی بی‌بهره بمانند،کما اینکه متاسفانه وزارت نفت در این دولت نسبت به توسعه حوزه‌های پایین دستی فازهای پارس جنوبی(احداث خطوط انتقال، تزریق گاز به میادین نفتی جنوب، توسعه واحدهای پتروشیمی و ...) بی توجه بوده است.
علیرغم تلاشهای بعمل آمده در دولت های قبل و دولت فعلی برای توسعه و راهاندازی فازهای پارس جنوبی، اما متاسفانه به لحاظ عدم دفاع لازم از ادعای گازی شرکت دولتی بوتاش ترکیه مبنی بر گران بودن نرخ گاز صادراتی جمهوری اسلامی ایران به ترکیه، باعث شده که از اول سال میلادی ۲۰۱۷ به مدت ۱۶ ماه و روزانه به میزان ۳۰ میلیون متر مکعب در روز گاز(معادل تولید گاز تعداد ۱.۵فاز پارس جنوبی و معادل ارزی ۱.۸۷۵ میلیارد دلار خسارت) مجانی به شرکت بوتاش ترکیه تحویل گردد و تا پایان قرارداد گاز صادراتی ایران به ترکیه(سال ۲۰۲۵) به میزان ۱۳.۵ درصد نیز تخفیف قیمت داده شود که در مجموع به مبلغ حدود ۵ میلیارد دلار به جیب ملت ایران خسارت وارد شود.در نتیجه‌ی این بی توجهی‌ها(عدم توسعه متوازن بخشهای پایین دست فازهای پارس جنوبی و محکوم شدن در داوری سوئیس از طرح شکایت گازی بوتاش ترکیه) عملاً کشور از مواهب توسعه و راهاندازی این فازهای پارس جنوبی، بهره‌ی چندانی نخواهد برد!
اینکه در زمان تصدی دوم آقای زنگنه در وزارت نفت، پیشرفت فازهای پارس جنوبی کند میشود و در مقابل ادعاهای شرکتهای بوتاش و کرسنت دفاع در شان ملت شریف ایران بعمل نمی‌آید، موضوع مبهم و سوال برانگیزی است که انتظار میرود خود ایشان صادقانه به ملت شریف ایران پاسخ دهند؟!
پیامبر اعظم(ص) می فرماید: «النجاه فی الصدق، کما ان الهلاک فی الکذب» سربلندی و نجات انسان در صداقت و شفافیت است همچنانکه هلاکت و نابودی او در دروغ و عدم شفافیت است
قال الامام علی - علیه السّلام - : یَبلغُ الصّادِقُ بصِدْقِهِ ما لا یَبلغُهُ الکاذبُ باحتیالِهِ.
غرر الحکم، ص ۲۱۸، ح ۴۳۵۷
امام علی - علیه السّلام - فرمود: انسان راستگو، با راست گفتن به چیزهایی می رسد که انسان دروغگو با حیله گری و دروغ به آن دست نمی یابد.