سرویس سیاست مشرق -  مناظره ۶ کاندیدای ریاست‌جمهوری از لحظاتی قبل با پخش سرود جمهوری اسلامی ایران و همچنین قرائت قرآن با موضوع بررسی مسایل سیاسی و فرهنگی آغاز شد. این مناظره را به صورت زنده از اینجا ببینید.

طبق قرعه کشی، برای محل استقرار کاندیداهای ریاست‌جمهوری یک کاندیدا انجام شد و بر این اساس، جهانگیری در صندلی شماره ۱، رئیسی در صندلی شماره ۲، قالیباف در صندلی شماره ۳، میرسلیم در صندلی شماره ۴، روحانی در صندلی شماره ۵ و هاشمی طبا در صندلی شماره ۶ مستقر خواهند شد.

حواشی حضور کاندیداها را در سازمان صدا وسیما از اینجا ببینید

* طبق اعلام مجری برنامه،‌ هرکدام از نامزدها در ابتدا فرصت ۴ دقیقه ای برای پاسخ به سوالات مطرح شده دارند که پس از این مهلت، دیگر از نامزدها می توانند به مدت دو دقیقه این اظهارات او را نقد کند. پس از صحبتهای سایر نامزدها  ، کاندیدای اولیه ۵ دقیقه فرصت پاسخگویی خواهد داشت.

* مرتضی حیدری مجری مناظره: اجازه می‌خواهم در آغاز فاجعه انفجار در معدن یورت را تسلیت بگویم و برای بازماندگان آرزوی صبر کنم. دومین مناظره انتخابات ریاست جمهوری اسلامی ایران که از این لحظه آغاز خواهد شد.

به منظور یادآوری و جهت استحضار آن دسته از عزیزانی که مناظره قبل را مشاهده نکردند، عرض می‌کنم مناظره در سه بخش تقدم شما خواهد شد. در بخش اول هر نامزد که به قد قرعه ترتیب آنها مشخص می‌شود به سوالی که به قید قرعه مشخص می‌شود، فرصت داده می‌شود تا 4 دقیقه پاسخ دهند.

بعد از آن نامزدها، 2 دقیقه فرصت خواهند داشت تا صحبت های آن نامزد را نقد کند. در بخش دوم هر کدام از نامزدها به یک سوال به ترتیب با قید قرعه به مدت دو دقیقه پاسخ خواهند داد و بخش بعدی بخش جمع بندی خواهد بود. کل مدت برای هر نامزد 24 دقیقه است. ما نمایشگر حساسی داریم که به صدای نامزدها حساس است.

از لحاظ محتوا، برنامه مناظره دوم با محوریت سوالات سیاست داخلی، سیاست خارجی و موضوعات فرهنگی خواهد بود.

اجازه می‌خواهم، اطلاعیه کمیته نظارت بر انتخابات را قرائت می‌کنم: کمیسیون بررسی تبلیغات انتخابات ریاست جمهوری بر مبنای تجارت مناظره نخست در نظر داشتن دیدگاه‌های کارشناسی که بعد از آن بیان شده دغدغه‌ها و شکایات برخی از نامزدها، شکایات برخی از نامزدهای ریاست جمهوری دوازدهم با هدف برگزاری هر چه بهتر مناظرات پیش رو لازم دید نکات زیر را به استحضار ملت ایران برساند.

مطابق با قانون 64 انتخابات ریاست جمهوری ایران چنانچه به تشخیص کمیته نظارت برنامه‌های تبلیغاتی ضبط شده در صدا و سیما در برگیرنده مطالب توهین آمیز و هتک حرمت نامزدها و دیگر افراد باشد سازمان صدا و سیما موظف به حذف آن مطالب است از این رو از نامزدها خواهشمند است مفاد این ماده را مد نظر داشته باشند.

2- طبق ماده 71 قانون مذکور داوطلبان ریاست جمهوری و طرفداران به هیچ وجه مجاز به توهین و هتک حرمت نیستند و متخلفین طبق مقررات مجازات خواهند شد. از این رو از همه نامزدهای ریاست جمهوری خواهشمند است که در مناظرات پیش رو مفاد آن را در نظر داشته باشند.

با هدف در نظر گرفتن بهینه از زمان از نامزدها خواهشمند است در چارچوب موضوع هر مناظره و محور سوالات، سخنان خود را سامان دهند.

قرعه کشی می‌کنیم برای نامزد اول که باید به سوال اول پاسخ بدهد. نامزد محترم شماره 3 جناب آقای قالیباف تقاضا می‌کنم بفرمایید.

- سوال: چگونه می‌توان بر شتاب رشد علمی و آموزش و جایگاه علمی کشور را سریعتر ارتقاء بخشید؟

** قالیباف: عرض تسلیت دارم به مناسبت حادثه تلخ معدن در استان گلستان و عرض تسلیت دارم به همه آسیب دیدگان ملت عزیزمان.

موضوع فرهنگ یکی از موضوعات مهم جوامع است بدون شک و دو نگاه در حوزه مسائل فرهنگی می‌تواند وجود داشته باشد، یک نگاه بدبینانه به جامعه و یک نگاه خوشبینانه. در نگاه بدبینانه اینکه یک نگاه قیم مابانه و بسته و کنترل و نظارت شدید بر موضوعات فرهنگی و یک نگاه هم خوشبینانه است؛ نگاه خوشبینانه بر این مبناست که ما اصل را بر آگاهی بخشی برای مردم‌مان در نظر بگیریم که آنها بتوانند با توانمندسازی و با خود مردم  و نهادهای مردمی در این زمینه بتوانند ایفای نقش کنند.

آموزش و پرورش می‌تواند مهمترین اساسی ترین بخش باشد که در این بخش تاثیرگذار باشد اگر درست عمل کند آثار مثبتی دارد منفی عمل کند آثار بیشتری دارد امروز هم مشکلات ما در حوزه اقتصادی واقعا ریشه آن بر می‌گردد به حوزه فرهنگ و تربیت.

اجازه می خواهم به حادثه ای این هفته اتفاق افتاد. یک محموله کشف شد که قوه قضائیه اعلام کرد که چند تن پوشاک بود در یک ویلایی کشف شد که متعلق به یکی از وزرا بود این پرونده بررسی شد ظرف دو روز و به صورت فشرده. سوال این است که در یک وزارتخانه ای که آموزش و پرورش است و مسئولیت دارد وقتی می بینیم این رفتار به گونه ای است که دارد واردات عیر قانونی انجام می شود.

این بحث پیش می‌آید یک وزارتخانه صنعتی نیست وزارتخانه آموزش و پرورش است این هم این واردات این باعث نگرانی مردم نمی‌شود؟ مردم احساس کنند در یک وزارتخانه آموزش و پرورش راس آن این حرکت انجام شود؟ چگونه قشر فرهیخته به اینها اعتماد کنند؟ در حوزه حق التدرسی باقی مانده آند به اینها اعتماد کنند؟ در اقتصاد که مشکل اصلی ما در بیکاری است و 5 میلیون شغل ایجاد کنیم، یارانه طبقه محرومین را بخواهیم تقویت کنیم نیازمند این هستیم که یک نظامی در اصلاحات پولی، مالی و گمرکی انجام بدهیم در حقیقت ما می بینیم. این یک نمونه است که دراین هفته اتفاق افتاد. ما سال‌های متوالی همیشه از این اتفاقات داریم و این مشکلات بوجود می‌آید.

** میرسلیم در نقد سخنان قالیباف:

آقای قالیباف شما پاسخ ندادید دقیق. معلمان ما در شرایط بسیارناهنجاری به سر می‌برند ناچارند دو سه نوبت در روز کار کنند تا روزگار بگذرانند این شرایط غیرقابل قبول است. درباره شرایط علمی نفرمودید؛ ما مواجه هستیم با مقالاتی که در مجلات خارجی پخش می شود.

کار علمی که برای ما باشد این است که ما مسائل کشور مان را به همت دانشجویان و اساتیدمان بشناسیم. اما پژوهش را اشاره نکردید. مسائل رکودی در کشور را جز با مسائل پژوهشی نمی توان به آن پرداخت.

خوشحال می‌شویم هوایپما وارد می‌کنیم و جشن می‌گیریم و کار ایجاد می‌کنیم برای جوانان دیگر کشورها، اقلا ما همین هواپیما وارد کردیم می‌توانستیم خودمان تولید کنیم مگر ما کمتر از کشور ترکیه هستیم؟ دارند قطعات خودرویی می‌سازند و صادر می‌کنند.

** روحانی در نقد سخنان قالیباف:

ما اگر می‌خواهیم مسئله فرهنگ جامعه را و آموزش را بالا ببریم باید به زیربناهای آن توجه کنیم. اولین زیربنا اخلاق است. اخلاق از اینجا منشا می‌گیرد که حق الناس را مراعات کنیم. حقوق مردم را نباید زیر پا بگذاریم. فرض کنیم فردی تخلف کرده آن کسی که باید بگوییم که متخلف است کیست؟ آیا در نهایت محکمه است یا خیر؟ اگر بناست که محکه بگوید چطور آقای قالیباف در مصاحبه قبل از محکمه به وزیر اتهام می‌زند ناروا. اگر می‌خواهیم در جامعه تحقیق و علم جلو برود باید آزادی باشد.

اگر آزادی نباشد، چطور جوانان  ما می‌توانند به پیشرفت اساسی برسند. وقتی در شیراز یک نماینده مجلس را دعوت می‌کنند و دوستان خود شما مانع می‌شوند و در خیابان با آجر حمله‌ور می‌شوند. کسی که فرزند آیت الله مطهری است آیا در چنین جامعه ای می توانیم تعالی و دانشگاه آزاد داشته باشیم. باید در جامعه شرایطی بوجود بیاید که شکوفایی ایجاد شود. الان می گذاریم افرادی که صاحب فرهنگ هستیم از استعدادشان استفاده شود. ما الان یک هنرمند داریم از دعای ربنایش ممانعت می کنیم و چطور می توانیم از تعالی و پیشرفت داشته باشیم.

** هاشمی طبا در نقد سخنان قالیباف:

من به خودم تذکر می دهم اگر سوالی از من بشود همان سوال را پاسخ بدهم و احیانا از حاشیه رفتن از سوال خویشتنداری کنم. در مورد آموزش و پرورش فکر می کنم سندی به نام آموزش و پرورش و سند 14.4 چنانچه به آن عمل شود آموزش و پرورش ما و آموزش عالی ما متحول می شود.

ما در آموزش و پرورش به امر تربیت کمتر توجه داریم یعنی عمل به جوارح و تربیت در کنار آموزش و این نقصی است که همواره در آموزش و پرورش ما وجود دارد. یک نقص در قانون داریم و آن اینکه اعضای علمی دانشگاه‌های می توانند شغل دوم داشته باشند.

در حالی که اعضای علمی دانشگاه‌ها باید فقط کارشان دانش، پژوهش و راهنمایی دانشجویان باشد. اگر دانشگاه‌های ما دقت بیشتری بکنند و دانش آموختگان ما مدارج تحصیلی را با مراتب عالی بگذرانند نتیجه بهتر می‌شود. چطور ممکن است یک نفر پزشک شود مثلا با نمره 12 قبول شود یک نفر مهندس سازه شود با نمره 12 قبول شود. دانشگاه تربیت ما مرکز تربیت کاردهای کشور است که در این مورد باید دقت شود.

** جهانگیری در نقد سخنان قالیباف:

فکر می‌کنم این سوال از جهات مختلفی مهم بود به آن پرداخته نشد. توسعه علمی کشور دو کانون اصلی دارد آموزش و پرورش که به آن باید صورت جدی توجه شود هم سند تحول و معیشت فرهنگیان معلمان تاثیرگذارترین قشر هستند در دولت یازدهم دریافتی حقوق فرهنگیان به 2 میلیون و 850 هزار تومان رساندیم اما وضع معیشتی آنها مناسب نیست باید جدی کار کرد.

دانشگاه باید محیط امن باشد. باید به دانشجویان توجه شود توسعه علم و فناوری توسعه اصلی آنها دانشگاه‌ها است ما دانشگاه‌ها را به مراکز صنعتی کشور وصل کردیم و اما در مورد مسئله‌ای که قالیباف گفتند چون علاقه نداشتم این موضوع مطرح شود من تا روز چهارشنبه فکر می‌کردم وزیر دیگری این مسئله برایش اتفاق افتاده، در چهارشنبه مشخص شد وزیر آموزش و پرورش است.

یک دختری این وزیر دارد فوق لیسانس داشته، بیکار بوده و کار واردات انجام داده است؛ فقط 200 میلیون تومان کل ارزش این لباس‌های بوده که وارد کرده است. یک باره کلانتری می‌رود و می‌گیرد و این می‌شود موضوع مصاحبه معاون قوه قضائیه و کاندیدای ریاست جمهوری.

** رئیسی:

ما 6 کاندیدا اینجا حضور پیدا کردیم برای تضارب برنامه‌های‌مان تا مردم به نتیجه برسند. این حق مردم است به نتیجه برسند در مورد برنامه‌ها. بحث‌های دیگری که حق مردم را در این رابطه ضایع کند ما به هیچ عنوان قبول نداریم. نکته‌ای که الان مورد بحث است مسئله رشد علمی در کشور است رشد علمی در کشور متاسفانه شتاب علمی در این چند سال به شدت کم شده است.

شورای عطف تشکیل نمی‌شود برنامه‌ریزی برای جذب دانشجو استاد برنامه درسی به نحوی که کاملا متناسب با اقلیم‌های مختلف باشد وجود ندارد یک میلیون حداقل دانشجویی است که امروز مدرک تحصیلی دستش است کار ندارد تحریم علمی بیش از تحریم اقتصادی بر دانشگاه‌های ما اثر گذاشته است. فرهنگیان ما مشکل دارد.

وقتی خبری می‌شنویم صندوق فرهنگیان به یغما برده شده از سوی متخلفان 8 هزار میلیارد به نحوی که هر فرهنگی 8 میلیون سهم دارد این به شدت عذاب دارد؛ چگونه است که فرهنگیان مشکل داشته باشند در زندگی اما عده ای به یغما ببرند این صندوق را. امروز بیکاری دانشجو مهمترین مشکل ماست، عدم رشد علمی مشکل اصلی ما. آقای روحانی به عنوان رئیس جمهور مستقر 4 ساله این سوالات را پاسخ دهد. یک میلیون دانشجوی کشور بیکار هستند آقای روحانی به این سوالات پاسخ دهد.

** قالیباف در سخنان پایانی:

پژوهش در کشور دچار مشکل است. حتما تجهیزات کمک آموزشی دچار مشکل است. مدارس ما و دانشگاه‌های ما دچار مشکل هستند. معیشت معلمان دچار مشکل است. بازنشستگان معلمی دچار مشکل هستند، حق‌التدریسی‌ها دچار مشکل هستند، آنها سال می‌گذرد، اما حق‌التدریسی خود را دریافت نمی‌کنند. در مدارس ما آن اتفاق می‌افتد که بچه‌ها در آن می‌سوزند. ما این حوادث را دیده‌ایم، من هم این را قبول دارم.

من متعجبم آقای روحانی، من درد مردم را می‌گویم، اخلاق را رعایت نمی‌کنم! جنابعالی کسی را که پاسخگوی همین مشکلات است، از قضا مردم عزیز وقتی که به این مشکلات اشاره می‌شود من می‌گویم دولت 4 درصدی‌ها و رویکرد 4 درصدی‌ها و ویژه‌خواری‌ها همین‌ها هستند.

دلال‌چی‌ها، مشکلات گرانی را درست می‌کنند، امروز چرا کالا و ارزش بیشترین مشکلات را ایجاد کرده؟ مشکلات مربوط به واردات، وارداتچی‌های بی‌ربط، ما دست وارداتچی‌های تجهیزات تکنولوژی و تجهیزات را می‌بوسیم، اما در این شرایط دختر وزیر آموزش و پرورش لباس بچه از کشور ایتالیا وارد می‌کند. شما فکر کرده‌اید مردم با این وضعیت، اقتصاد کشور درست می‌شود؟ هرگز!

درد اینجاست که ما می‌گوییم دختر وزیر (به نقل از آقای جهانگیری) بیکار و مظلوم است و باید برود این کار را انجام بدهد؟ چرا پس بقیه مردم بیچاره اجازه چنین کاری را ندارند؟ من اصلا قضاوت نکردم. مردم در راهروی دادگاه باید قضاوت کنند، این جرم است یا خیر.

بنده می‌گویم اصل این واردات خطاست. این محموله وقتی وارد کشور می‌شود اصلش خطاست و نتیجه‌اش این می‌شود که امروز آموزش و پرورش این شرایط را داشته باشد. برای جامعه فرهنگی یک کشور شرم‌آور است که این وضع معیشتی معلمین و اساتیدش باشد و این وضع دانش‌آموزانش باشد که خانواده بگوید خواهش می‌کنیم شیفت بچه‌های ما را مخالف هم بگذارید، چون چادر و کفش  ندارند و باید آنها را جابجا کنند.

علتی که 5 میلیون شغل ایجاد نمی‌شود، به محرومین رسیدگی نمی‌شود، علت اینکه در صندوق ذخیره فرهنگیان اتفاقاتی می‌افتد، همین‌ها هستند. همین‌ها هم می‌خواهند مشکلات را حل کنند.

ما حقوق‌بگیران 57 و 100 و 200 میلیونی را ذخیره‌های این انقلاب می‌دانیم و وارداتچی را مظلوم می‌دانیم و اگر حرف اینها را هم بزنیم می‌گویند، قالیباف بداخلاق است. آیا درس اخلاق این است؟

بنده واقعا متاسفم و امیدوارم مردم انشاءالله به گونه‌ای عمل کنند که همه رویه‌ها را برگردانند و به آرمان‌هایی که امام مهربان به آن قائل بودند، بازگردند.

- سوال: چه نوع تعاملی را با احزاب و جریانات منتقد و مخالف دولت قائل هستید و دولت شما چقدر از شرح صدر لازم و رشد تضارب آرا در جامعه برخوردار خواهد بود؟

** میرسلیم:

همه دولت‌های بعد از پیروزی انقلاب برای خدمت کردن کوشش کرده‌اند و در حد توان و استعداد خود موفقیت‌هایی کسب کرده‌اند. نامزدهایی که امروز اینجا تشریف دارند هرکدام موفقیت‌هایی در چارچوب مسئولیت‌های خود داشته‌اند. بحث ما درباره انتقاد از فعالیت‌هاست و پذیرش انتقاد دیگران.

به نظر من هیچ دولتی نمی‌تواند موفق بشود مگر اینکه انتقاد اقلیت را بپذیرد و انتقاد احزاب و سازمان‌های مردم نهاد و تشکل‌های علمی و هنری و فرهنگی را بپذیرد. این راه پیشرفت ماست. بدون آن هیچ پیشرفتی میسر نمی‌شود.

متاسفانه این انتقادپذیری در دولت یازدهم به شکلی بسیار کمی نمود داشته است.  نمونه‌اش مطالبی است که بزرگواران ما با این عبارات در مقابل انتقادکنندگان بوده اند. صفت غیرانسان، تخریب‌گر، بزدل، ترسو، به جهنم، تندرو، عصرحجری، متوهم، هوچی‌باز، بی‌شناسنامه، کم‌سواد و این تعبیرها. اینها تعبیرهایی نیست که اجازه بدهد که انتقاد جای خود را باز کند و بتواند نواقص برطرف شود.

منتقد دیگر جرات نمی‌کند جلو بیاید. لذا باید راهی اتخاذ شود که امکان انتقاد سازنده و مشفقانه فراهم شود. به کرات در حزب‌مان پیشنهادهای خود را دلسوزانه مطرح کردیم و من چندین نوبت خدمت آقای روحانی مسائلی را انتقادی مطرح کردم.

می‌شود به اینها بی‌توجه بود و اعتنایی نکرد و می‌شود از آن استفاده کرد. چرا از این دلسوزی‌ها و پیشنهادات سازنده که از طرف احزاب و رسانه‌ها و از طرف سازمان‌های مردم نهاد و تشکل‌های علمی مطرح می شود استفاده نمی‌شود؟

خودم یاد دارم پیشنهادی را به صورت علمی از طرف دانشگاه امیرکبیر به دولت آقای خاتمی تقدیم کردیم،‌ آن موقع آقای عارف معاون اول بود و بررسی کرد  تنها موردی بود که به یاد دارم که بررسی شد و رفت برای اجرا؛ دولت نباید در انتقاد را ببندد، به ضرر اوست. جامعه را به قهقرا می برد.

** روحانی در نقد سخنان میرسلیم:

اگر مردم انتقاد نکنند یعنی مشارکت نکرده اند و سهم خود را در پیشرفت کشور ایفا نکرده اند. این روشی است که حتما باید اصلاح شود. خودم به آن اعتقاد دارم در این انتخابات کیا هستند که در فضای مجازی آزادند و کیا هستند هر روز احضار می شوند به بهانه های مختلف

اینجوری می‌خواهیم در جامعه عدالت گستری کنیم؟ اگر می‌خواهیم برسیم به شرایط مناسب سیاسی باید همه احزاب و گروه ها از حقوق مساوی برخوردار باشند. اقوام و اقلیت‌ها  چه؟ آیا در کشور ما همه اقوام و اقلیت‌ها دارای حقوق مساوی هستند؟ زمانی که فرماندار خانم اهل سنت در جایی نصب می کنیم از دو طرف مورد حمله ایم. از طرفی چرا خانم؟ و از طرفی چرا یک اهل سنت؟ حقوق شهروندی برای این است. انشاء نیست. تبدیل می شود به زنگ عمل. به زنگ حساب کشی از بخشهای مختلف در دولت دوازدهم.

ما یک ایران داریم و همه ایرانی‌ها از حقوق مساوی شهروندی باید برخوردار باشند.

** هاشمی طبا در نقد سخنان میرسلیم:

بنده بدون اینکه کوچکترین وابستگی به دولت یازدهم داشته باشم و بعد از چهار سال اولین بار است جناب روحانی را در اینجا زیارت کرده ام و تقریبا هیچ‌کدام از وزرا را در طول 4 سال اخیر هم ملاقات نکردم غیر از یکی دو مورد؛ گواهی می‌دهم که بزرگترین هجمه‌ها و تخریب‌ها در روزنامه‌ها و سایت‌ها علیه این دولت اتفاق افتاده اما اینکه دولت نمی‌تواند به بعضی از پیشنهادات یا به گمان من به بسیاری از انها توجه کند علتش بزرگ شدن هزینه های جاری دولت است که مشکلات مختلفی را برای پژوهشگاه ها و معلمان و ... ایجاد می‌کند.

درآمد مشخصی که مجلس تصویب می‌کند معلوم است و من تعجب می‌کنم که همه چیز را برای همگان همیشه می‌خواهیم. این امکان پذیر نیست و وعده‌هایی که امروز می‌دهیم و به نوعی خاصه خرجی می‌کنیم از بودجه‌ای که همین الان ناتوان است.

اگر ما دولت‌مان را متناسب کنیم و مشخص کنیم که چه اقداماتی می‌شود کرد آن دستور العمل‌ها و پیشنهادات قابل اجراست والا اینکه برخی کلمات را به دلایلی به  کار گرفته شده است، دستاویز قرار دهیم هرچند ممکن است درست نباشند، آن وقت باید عناوینی که روزنامه‌ها به کار می‌برند هم باید مورد توجه قرار دهیم که دشنام‌ها چقدر بوده و برخی کلمات که احیانا جایی گفته شده چقدر بوده است.

** جهانگیری در نقد سخنان میرسلیم:

فکر می‌کنم انتقاد یکی از نعمت‌های بزرگی است که خداوند به مسئولان مختلف می‌دهد و هر کس درب انتقاد را ببندد از نعمت بزرگ که عده‌ای با دلسوزی می‌خواهند برای اصلاح امور بکنند بی بهره است. لذا همه مکلف به استفاده از انتقاد سازنده هستیم.

دولت یازدهم در این زمینه خیلی کارهای بزرگی کرده است. ما خانه احزاب که بسته شده بود احیا کردیم، اگر احزاب یکی از مراکزی هستند که نقد می‌کنند. 8 سازمان مردم نهاد را مجوز دادیم. از آزادی مطبوعات به طور کامل دفاع کردیم به هرمیزان مجوز خواسته شد در وزارت ارشاد مجوز دادیم. از فضای مجازی با تمام قدرت دفاع  کردیم. جلوی تمام قدرت‌هایی که می‌خواستند شبکه های اجتماعی را فیلتر کنند ایستادیم و هزینه را پرداختیم.

** رئیسی:

انتقاد رمز تضمین سلامت فرد جامعه و دولت‌هاست. بهترین دوست من کسی است که عیبهایم را بازگو کند. آقای روحانی در اوایل مسئولیت اعلام کردند به خدا پناه می‌برم از بستن دهان منتقد. خب این الفاظی گه آقای میرسلیم گفتند تا 50 مورد نسبت ناروا به منتقدان گفته شده است. مگر باید انسان به منتقدش اهانت کند؟  این واقعا صواب نیست کسی که اعلام میکند به خدا پناه می برم این را بگوید. حق شهروندی همین است که افراد بتوانند سخنش را بگویند. بگذاریم نشاط بین دانشجویان و اصحاب رسانه و دستجات و اقوام باشد. چرا باید دهان کسی را ببندیم؟ امروز حق شهروندی عبارت نیست از رونمایی کردن از یک سند.

حقوق شهروندی یعنی نان بدهیم به کسی که ندارد. حق کار کردن بیکار را بدهیم. کسی که فوق لیسانس و دکتراست و بیکار است. به نظر می رسد این بحث حقوق افراد. یا مثلا در رسانه‌ها خواندم با خبرنگاری برخورد شده بود. اینها نمی‌سازد با آنچه دولت ادعا می‌کند. باید به 80 میلیون فرد دارای کارت شناسایی ملی اجازه اظهارنظر بدهیم.

** قالیباف در نقد سخنان میرسلیم:

آقای جهانگیری گفته اند، نقد نعمت است. هیچ شکی در این زمین نیست. بگونه ای هم صحبت نکنیم که فکر کنیم امروز انقلاب مانع حقوق شهروندی افراد است. بحث اقوام و مذاهب حتما همه از حقوق شهروندی برخوردارند و باید باشند. حالا نمی‌دانم منظور آقای روحانی چه بود.

من توفیقی که در پلیس داشتم چندین فرمانده در بالاترین رده ها حتی در کردستان را از اهالی اقوام عزیز کرد و اهل سنت فرمانده بودند و رشد یافتند به بالاترین درجات تا رده نیرو آمدند. امروز در شهرداری تهران از همه اقوام و ادیان و مذاهب مختلف هستند. امروز بیش از 13 درصد مدیران شهرداری بانوان‌اند، جوانان‌اند. مانعی در این نیست و حتما می شود استفاده کرد.

ما در "دولتِ مردم" موظفیم اختیارات را هم به اینها منتقل کنیم و بر اساس شایسته سالاری به کار بگیریم. امروز دانشگاه‌های ما جناب آقای روحانی در دولت شما هم سیاسی نشدند. امروز سیاسی نیست دانشگاه های ما. باید به این توجه کرد. مهم این است که اگر تمرکززدایی هم انجام بدهیم و اختیارات را به خود مردم در استان و شهرستان با هر قومیت و گرایش و سلیقه ای خودشان تصمیم بگیرند.

مجری: قرعه کشی می‌کنیم برای نامزدی که به سوال بعدی جواب بدهد. نامزد محترم شماره 2 جناب آقای رئیسی بفرمایید.

- سوال: چه راهکار موثری برای حفظ حقوق ملت ایران در موضوع هسته ای و رفع تحریم ها با توجه به برجام خواهید داشت و چگونه می توانید از نقض مکرر آن از سوی آمریکا و دیگر دولت‌ها جلوگیری کنید؟

** رئیسی:

برجام یک توافقی است که بر اساس مذاکرات و بر اساس آنچه دولت و فرآیندی که طی شده با همه اشکالاتی که این قرارداد دارد تاکید می‌کنم با همه اشکالاتی که این قرداد دارد از رسانه‌های گروهی هم اشکالاتی که برجام دارد بارها تکرار شده اما چون به عنوان یک سند ملی مورد توافق قرار گرفته طبیعتا باید این تعهد از ناحیه ما و از ناحیه طرف های مقابل به رسمیت شمرده شود.

لکن آن چه که در اصل این مذاکرات و این سند مورد اشکال است آنکه در حین مذاکره نکاتی مطرح شد قابل توجه اینکه گفته بشود از ناحیه دولت و جناب آقای روحانی که خزانه خالی است، این یک پیام بسیار بد از ناحیه جمهوری اسلامی است برای طرف مقابل، اینکه گفته شده باشد که اگر ما این توافق را نکنیم ممکن است طرف مقابل با یک اقدام تاسیسات ما را مورد هجوم قرار بدهد این یک پیام بسیار بد است برای مذاکره. و قضایای دیگر که اتفاق افتاد.

مثل اینکه انسان بخواهد به عنوان افسری که در میدان است اعلام کند من نیروهایم از بین رفت یا نیرو ندارم بسیار پیام بدی است. یا توانایی من به لحاظ کار از بین رفت. این مسائلی بود که متاسفانه واقع شد ولی خوب یک سند است ما باید در این سند که متاسفانه در این سند ما در ا جرا هم پیشگام شدیم و هم به صورت تام اجرا کردیم.

جمهوری اسلامی به عنوان یک طرف رفته تعهدات را انجام داده پیش پرداخت را انجام داده کامل الان این سند به صورت چکی است که باید نقد شود من معتقدم با ضعف‌هایی که دولت در حین این کار و تا اجرای این قضیه نشان داد به نظر ما توانایی دریافت این مبلغ چک و نقد کردن این چک را به هیچ عنوان ندارد به دلیل اینکه در حین انجام این کار می توانست به قوت انجام شود که ما ضعف نشان ندهیم. این پیام های یکه نشان داده شد برای ما مشکلاتی ایجاد شد.

ما می خواهیم ببینیم بعد از این سند چه اتفاقی افتاد؟ آقای روحانی قول دادند به محض اینکه این کار انجام شد تمام تحریم هابه صورت یکجانبه با 4 تاکید موکد برداشته می شود هیچ اتفاقی در سفره مردم نیفتاد. یعنی به این معنا آیا به مردم عرض می کنم ایا پس از تصویب این قضیه در سفره، کسب و کار و بازار رکود مشکل آن حل شد؟ بیکاری مشکلش حل شد؛ هیچ اتفاقی نیفتاد.

** قالیباف:

تحریم و این قرارداد برجام موجود حتما یک سندی است که مورد احترام همه دولت ها خواهد بود و طبیعتا طرف مقابل هم مکلف است که به عهد خودش عمل کند. نکته ای که مهم است امروز در اجرای برجام چه کردید؟

نکاتی را آقای رئیسی بیان کردند در اجرای برجام آثارش برای مردم ما چه بوده؟ امروز از مردم وقتی سوال می کنیم ایا روزی که برجام در دستور کار بود معنی اش این بود که گشایشی در کار اقتصادی صورت می گیرد ولی این اتفاق مردم ما احضارشان این است که به درستی این اتفاق نیفتاده است.

من معتقدم اگر هم بخشی از اینها حل هم بشود باز مشکل مردم حل نمی شود چون اشکالات ما در سیستم اداره اجرایی دولت است این دولت با روش کاری که دارد با نگاهی که دارد که این نگاه را من توضیح دادم یعنی وقتی جلوگیری از قاچاق کالا و ارز می شود وقتی وارداتچی ها انجام می دهند وقتی به مردم ظلم می‌کنند باز دوباره این 4 درصدی ها بهره مند می شوند.

ما باید دو کار انجام می دهیم هم حق‌مان را از برجام بگیریم هم از 4 درصدی‌ها. برجام الان شده تا این تاریخش حداقل مرکز واردات اروپایی‌ها به ایران نگاه کنید چقدر کالا به ما فروخته‌اند، سودش برای 4 درصدی‌ها و زحمتش برای مردم مانده است.

** میرسلیم در نقد سخنان رئیسی:

آقای رئیسی نفرمودید این برجام در جان صدای مظلومیت ما را به جهانیان رساند این حسن را داشت. این حسن را داشت که مردم جهان فهمیدند ما به دنبال سلاح هسته ای نستیم ما همواره به دنبال دانش هسته‌ای هستیم و آن را رها نمی‌کنیم. به لحاظ مذاکرات و متنی که آماده شده است و به توافق شده است بین ایران و 6 کشور ابرقدرت جهان چطور می شود ما قبل از مذاکرات دانش هسته ای بالنده خود را داریم و تحریم ها هم برقرار است و در مذاکرات نیز متاسفانه تحریم ها تشدید می شود و محدودیت برای دانش هسته ای باقی می‌ماند؟

نکته بعدی اینکه چطور ما می توانیم در آینده این حقوقی که داریم در دانش هسته ای حقوق ملت ایران است چگونه به نظر شما به عنوان نامزد ریاست جمهوری می توان این حقوق ملت شریف را در چارچوب همین برجامی که امضا شده است و هیچ کدام از طرف های مقابل ما نسبت به تعهداتشان وفا نکرده اند اجرا گذاشت؟ این حقوق را چگونه احقاق کرد چه راههایی داریم؟ با وضعی که من در حال حاضر مشاهده می کنم متاسفانه ما بسیاری از دانشمندان و علمای خود را بیکار و در داخل تاسیسات بتن ریخته ایم و در آن طرف نمی دانیم مقابل تحریم ها چه کنیم و هنوز مشکلات تحریم و بانکی باقی است.

** روحانی در نقد سخنان رئیسی:

خیلی مهم است که مردم ما به این مسئله مهم توجه کنند که افرادی که امروز کاندیدا هستند باید به طور خیلی صریح به مردم بگویند با برجام می‌خواهند چکار کنند با دنیا چطور می خواهند تعامل کنند و برای اجرای برجام اگر برجام یک توافقی هست که مورد قبول است پس چرا این همه در خیابانهای تهران بیلبورد زدید و فحاشی کردید به مذاکره کننده، اگر می‌گویید میدان جنگ است که درست هم است وقتی دیپلماتهای ما در مذاکره بودند شما چه کردید؟

چه حرف‌های نامربوطی بعضی ها زدید همانند مخالفین مردم ایران که صهونیست ها و وهابی ها و تندروهای آمریکا مخالف بودند یک عده ای همراه آنها شروع کردند به مخالفت کردند. مردم باید بدانند با زحمات فراوان برجام به دست آمده برجام یعنی تمام تحریم های هسته ای بردشته شده است اگر شما می گویید، برادشته شده است اگر شما می‌گویید تحریم‌ها مانند بگویید کدام است.

اگر برجام نبود نفت ما به جای یک میلیون بشکه می شد دویست هزار بشکه و شما این وعده و عیدها را امروز چطور برآورده می شد کما اینکه هیچ کدام برنامه و حساب و کتاب ندارد. به صراحت به مردم بگویید در برابر برجام چه می کنید همه شما مخالف بودید وقتی ترامپ آمد خوشحال بودید که برجام را پاره می کند. امروز مردم باید بدانند که دوباره تحریم بر می گردد تقابل بر می گردد یا نه؟ شما چقدر در مسائل خارجی و داخلی؟ آقای رئیسی در مسئله هسته‌ای چه اطلاعاتی دارید که دارید قضاوت می‌کنید؟ در فناوری وضع ما امروز بهتر شده از گذشته، اراک ما دارد به بهترین شکل بازسازی می شود.

** هاشمی طبا در نقد سخنان رئیسی:

ما اگر می خواهیم یک مسئله ای را بررسی کنیم به سابقه تاریخی آن باید نگاه کنیم. ساختمان پلاسکو در سه ساعت فرو ریخت و در بیست روز آواربرداری شد. در حالیکه ما از طرف قدرت های بزرگ تحریم شده بودیم چون کبک بعضی ها سر خودشان را زیر برف بردند و گفتند که تحریم اثر ندارد. از همان کشورهایی که ما را تحریم کرده بودند کالاها را گرانتر خریدند و 50 دستگاه اتومبیل سوپر لوکس با همان پول نفت که با واسطه می فروختند خریدند و وارد کشور کردند تا بگویند ما تحریم نیستیم. برجام مشکلاتی دارد که یقینا در هر معاهده ای مشکلاتی هست و هر دولتی در یک معاهده دو طرفه یا چند طرفه می خواهد به نفع خود بهره ببرد.

همانند دولت جنگ دولت آن موقع با سهمیه بندی کالاها با کنترل قیمت کالاها با کنترل ارز، با 500 هزار بشکه فروش نفت و نفت 7 دلار توانست مملکت را اداره کند در زمان تحریم نیز باید چنین کاری را انجام می دادیم.

وقتی برای پز دادن شروع به ولخرجی کردیم و خزانه مملکت را تهی کردیم بعضی از دوستان کف می زدند و تایید می کردند. ولی الان که تحریم ها برطرف شده است این شکل و حالت را بر خودشان می گیرند.

** جهانگیری در نقد سخنان رئیسی:

فکر می‌کنم که مردم ایران به طور کامل در جریان هستند که وقتی دولت یازدهم سر کار آمد کشور وضعش چه بود. مردم برای تهیه دارو چه کار می کردند برای تهیه شیرخشک چه می‌کردند، وضع سیلوها چطور بود این دولت موفق بود.

ممکن است ما نواقصی داشته باشیم و قبول داریم که باید رفع کنیم یکی از مهمترین موفقیت‌ترین کارها برجام است در طول تاریخ انقلاب. ما حق هسته‌ای خود را به ثبت رساندیم ما تحریم‌ها را از ایران برداشتیم. ما ایران هراسی را به ایران دوستی تبدیل کردیم چرا فراموش کردیم؟ ما اگر

برجام به توافق نمی‌رسید و این قدرت های استکباری زورگو می خواستند همان کارهایی که ادامه داشت ادامه بدهند صادرات نفت ما متوقف می شد مردم ایران می دانید چه می شد جوری می شد که تمام مردم باید وضع نابسامانی از نظر اقتصادی داشتند توفیق برجام در این بود که ما امروز با افتخار می گوییم کشورمان آماده توسعه است. ما به جای یک میلیون بشکه نفت الان 2.5 میلیون بشکه نفت داریم صادر می کنیم. ما 30 درصد صادرات پتروشیمی افزایش یافته است. بیمه کشتی ها برقرار شده است کشتی های خارجی از ایران کالا می برند و می آورند بندرهای ایران تحریم بود. دهها میلیارد تومان از اعتبارات ما آزاد شد. البته به بدعهدی آمریکاییها هم اذعان داریم.

رئیسی در سخنان پایانی:

اقای روحانی شاید در ذهنشان باشد چون یک ملاقاتی بود بین ما و ایشان قبل از این قضایا. من در رابطه با مسائلی در خصوص ان پی تی گفتند که گزارشاتی شده شما در جریان هستید گفتند که الان فرصت نیست و بعدا صحبت می کنیم. من اطلاعاتم در خصوص برجام و موضوعات سیاست خارجی در جلساتی که شرکت کردم نمی گویم به اندازه دیپلمات ها اما بسیار زیاده بود و در جریان مسائل سیاست خارجی هستم.

نکته دوم برای سیاستمدارانی که برای برجام زحمت کشیدند ارزش قائلم. اما در این قضیه چه اتفاقی قرار بود بیفتد. قرا ببود هم چرخ اقتصاد بچرخد و هم چرخ سانتیرفیوژها. واردات و صادرات الان این رکودی که جملگی وارد شده است تحریم های بانکی، از آقای سیف گفتیم چه می کنید در این خصوص گفتند تا الان هیچ. آقای طیب نیا وزیر اقتصاد گفتند که ما مسئله بانکی مان مسئله همچنان باقی است و فلج است مسائل اقتصادی. آقای ظریف گفتند که آمریکاییها نه به متن و نه به روح آن پایبند هستند.

الان تحریمی که در رابطه با حوزه بانکی است یک بانک دست چندم متوسط در ترکیه یک بانک متوسط در فلان کشور گفته اند ال سی ها بی اعتبار هستند. ما در رابطه با تحریم بانکی که اساس گردش مسائل بانکی کشور است، حوزه اقتصادی در مسائل بانکی است این تحریم ها باقی است خودشان می گویند بر نمی داریم. ما نمی توانیم از سوی آنها حرف بزنیم.

ما معقتدیم در مقابل دشمن به هیچ عنوان نباید ضعف نشان داد آنچه من بیان کردم به عنوان ضعف های حین مذاکره، اظهاراتی که نباید می‌شد، اگر آنها ببینند با یک دولت مقتدر طرف هستند، دولتی که حقوق ملت ایران گذشت ندارد این مسئله نمود پیدا می کند در بازار.

مثلا در مسئله منا، جریانی که اتفاق افتاد، 500 خانواده ما کسانشان در منا جان دادند و جان باختند به شهادت رسیدند چند روز دولت شما ببینید روزها گذشت و همچنان اینها جنازه ها نمی دادند اگر رهبری با اقتدار آن اظهارات را نمی گفتند بعد از یک ساعت ورق برگشت. نگاه ملتمسانه با نگاه اقتدار متفاوت است. ما معتقدیم آن چیزی که الان اتفاق می افتد، برجام، هر دولتی سر کار بیاید باید نسبت به آن تعهد داشته باشد. اگر مجلس شورای اسلامی تعهد را رد نکند و مورد توافق جمهوری اسلامی باشد باید به آن متعهد باشیم. ما به تعهدات وفداریم اما باید بدانیم نسبت به گره و مشکلات اقتصادی مردم چه کنیم؟

از این اقتداری که نظام ما دارد بتواند برخورد کند و پیگیری کند می توانیم از حقوق ملت دفاع کنیم.

- سوال: مهمترین اولویت های سیاست خارجی دولت شما چیست؟ چه سیاستی در برابر مقابله با جریان تروریسم دارید؟

** هاشمی طبا:

طبیعی است که نگهداری شان جمهوری اسلامی در همه دنیا از یک سو و ارتباطات حسنه و تعامل فی ما بین دولت جمهوری اسلامی با دولت های دیگری که به رسمیت شناخته شده اند در تمام زمینه ها مورد نظر هست. این البته بستگی دارد به عملکرد و نگاه دولت های طرفهای مقابل. اما تدبیر در زمان‌های مختلف باید متفاوت باشد با دولت‌های مختلف باید متفاوت باشد. طبیعتا ما همسایگانی داریم که با حفظ عزت و همینطور اقتدار خودمان باید با آنها در تعامل باشیم.

فرهنگ ارتباطی بر اساس آنچه که در تاریخ اسلام و آموزه های اسلام گفته شده باید باشد. طبیعی است حذف همین ایه شریفه قرآن که ولاتحسبوا ال

ذین ... ما از هرزه گویی، دشنام گویی و کلماتی که فقط دل خودمان را خنک می کند باید دوری کنیم. طبیعی است که ما همواره در مقابل

عناصری که از صهیونیست‌ها دستور می‌گیرند از استکبار جهانی دستور می‌گیرند باید استقامت داشته باشیم. اگر انعطاف و اخلاق خوش داریم استقامت هم داریم. در مورد کمک های فرهنگی مستشاری و روابطی که با آنها داریم در ارتقاء توان آنها برای استقامت باید تلاش کنیم و در عین حال با دیپلماسی مثبت با عناصری که حمایت می کنند از تروریسم باید تعامل داشته باشیم تا آنها را هم تحلیل کنیم. اما یادمان نرود ما اگر بخواهیم موضوع را به سادگی ببینیم و در هر مورد دقت لازم برای پیشرفت کار نداشته باشیم ضربه خواهیم خورد و آن این است که باید با یک استراتژی صحیح که مورد تایید نظام است، تصمیمات لازم را به اجرا در بیاوریم در این مورد ما حتما نیروهای دفاعی خود را به بهترین وجه باید تقویت کنیم و خودمان عناصرمان را مورد توجه قرار بدهیم که بتوانند بهتر عمل کنند.

** جهانگیری در نقد سخنان هاشمی طبا:

فکر می‌کنم که ما در زمینه سیاست خارجی نیازمند این هستیم که از تمام ظرفیتی که در کشور وجود دارد استفاده کنیم. هم وزارت خارجه به عنوان مرکز اصلی که مسئولیت تنظیم روابط خارجی کشور برعهده اوست بر اساس جهت گیری‌هایی که این جهت گیری ها مرتبط با امنیت ملی و منافع ملی ایران باید سیاست خارجی و راهبرد خارجی ایران عمل کند.

در کنار دیپلماسی رسمی کشور باید ما به دیپلماسی عمومی کشور هم توجه کنیم. به این معنی که در اقشار مختلف جامعه که قادر هستند در جامعه بین المللی چهره دقیقی از ایران ترسیم کنند باید به دیپلماسی عمل کنیم. هنرمندان ما باید در این عرصه بدرخشند. به آنها افتخار کنیم.

فرهادی یک فرد است در اسکار جایزه می گیرد تبدیل می شود به یک فرهنگ که ملت ایران چنین جایگاهی دارد با همه محدویت ها می تواند فیلم تولید کند و عرضه کند. ورزشکاران ما می توانند جایگاه کسب کنند ،توریسم یکی از مهمترین دیپلماسیهای عمومی است. با تقویت با ملت ها و کشورهای دیگر می توانند این روابط را تقویت کنیم.

مهمترین قدرت نرم جمهوری اسلامی انسجام داخلی کشور است و قدرت اقتصاد و اقتدار کشور است من راجع به سوالات اقتصادی چون دوستان مطالب زیادی فرمودند من در جلسه آینده به طور مشروح صحبت می کنم که چه اتفاقاتی افتاده است.

** رئیسی در نقد سخنان هاشمی طبا:

ما در دیپلماسی عمومی باید با توجه به اولویت های کشور باید این نقش را بخواهیم. اولویت کشور الان اقتصاد مقاومتی است و دیپلماسی ما هم باید متاثر از این موضوع باشد.

ما امروز در منطقه دو هزار و 300 میلیارد دلار تجارت داریم. سهم جمهوری اسلامی چقدر است از این مبلغ، اگر بتوانیم سهمی داشته باشیم ولو 10 درصد این چند برابر پول نفت ماست؟ این نقش فعالی برای جمهوری اسلامی می طلبد.

در ارتباط با ترانزیت کالا نقش بسیار بالاست. در موضوع همسایگان خود ما باید روابط بسیار خوبی از این حیث داشته باشیم. عراق اینقدر وابط خوب با هم داریم اما سهم در خصوص تجارت کالا و واردات و صادرات چقدر است؟ با ترکیه چقدراست؟ آیا آن نقشی که با عراق باید داشته باشید به عنوان یک دوست داریم یا خیر؟ با کشورها یدیگر هم همینطور. الان مسئله اقتصادی، فقر، بیکاری که مسائل مهم کشور هستند مسائل دیپلماسی باید متاثر از این مسائل باشد.

شان جمهوری اسلامی در سراسر علم، حفظ شان شهروندان ایرانی، ما نمی توانیم مقابل مسئله اینکه یک شهروندی ایرانی مورد بی حرمتی در کشوری قرار می‌گیرد، باید حساس باشیم و اجازه ندهیم که این پاسپورت مورد بی حرمتی قرا ر بگیرد که متاسفانه این موضوعات به صورت عدیده اتفاق افتده است.

** قالیباف در نقد سخنان هاشمی‌طبا:

سیاست خارجی یکی از مهمترین موضوع هر حکومتی است. دولت ها همانطور که به مسائل  داخلی توجه دارند با توجه به اتفاقاتی که در جهان می افتد یک ضرورت اجتناب ناپذیر است که اشراف داشته باشند. هم باید به قدرت و دیپلماسی توجه بکنیم، هم به دیپلماسی مذاکره و عمومی توجه کنیم و هم به دیپلماسی اقتصادی توجه کنیم. دولت مردم در سیاست خارجی خود در این شرایط موجود اولویت را به دیپلماسی اقتصادی داده است.

اگر دولت یازدهم امروز به حق می گوید من در دیپلماسی مذاکره موفق بوده ام دلیلش این بوده که ما در دیپلماسی قدرت قبلا ما موق بودیم این اقتدار را دشته ایم که آنها در دیپلماسی مذاکره پای مذاکره آمده اند.

یکی از اشکالات امروز ما در دولت این است که انسجامی در حوزه تجارت بین الملل نداریم این کار در وزارتخانه های مختلف توزیع شده است و اشکال دارد ما انشاءالله در برنامه مدون ماست که ما وزارت امور خارجه و تجارت بین الملل داشته باشیم با اولویت دیپلماسی خارجی برای همسایگان و کشورهای منطقه ما 400 میلیون نفر بازار منطقه ماست که باید به آن توجه کنیم و رویکردمان را نیز عوض کنیم کشور ما از ابتدا قبل و بعد از انقلاب رویکردش واردات است ما باید این را تغییر بدهیم به صادرات و همه سفارتخانه های ما در خدمت تجار و صنعتگران و کارافرینان ما و هر کدام از آنها نماینده فروش کالای ایرانی برای اشتغال و تولید برای جوانان عزیزمان باشند انشاءالله.

** میرسلیم در نقد سخنان هاشمی‌طبا:

مهندس هاشمی نفرمودید چطور می خواهید از حق این شهدایی که دادیم و دنیا مدیون آن است چون ما امنیت را در جهان بهبود بخشیدیم در مبارزه با این جاهلان تکفیری، چطور می خواهید جبران این ضعف دولت یازدهم که از خود نشان داد در مذاکره با کشور افغانستان و گرفتن حقمان از رود هیرمند، منطقه سیستان ما بیابان شده است، چطور می‌خواهید دفاع کنید، چطور می خواهید در خصوص مسئله ریزگردها برخورد کنید؟

این چه سیاست خارجی است چه می خواهید بکنید چطور می خواهید از حیثیت ایرانی ها دفاع کنیم ایرانی ها را ماموران ترکیه کتک می زدید، چطور می خواهید با گرجستانی ها که زن ایران را لخت می کنند؟ چقدر اید این ضعف ها را تحمل کرد. سیاست خارجی فقط این نیست که بگوییم ما در مذاکرات شرکت کرده ایم. 4 سال مذاکره کردیم اما حقمان احقاق نشده است. چه کار باید کرد؟

** روحانی در نقد سخنان هاشمی‌طبا:

بسیار مهم است ما بتوانیم از قدرت دیپلماسی هم برای امنیت خودمان و ثبات منطقه استفاده کنیم و هم بتوانیم قدرت خودمان را از لحاظ اقتصادی، سیاسی بالا ببریم. در این دولت خوب از روز اول از اهرم سیاست خارجی استفاده شد.

سالها بود که این اهرم کنار گذاشته شده بود به خوبی از این اهرم بهره برداری نمی شد ما دیدیدم در این مذاکرات هسته ای با دولت های شش گانه و قدرتمند ما توانستیم حق خودمان را به کرسی بنشانیم چیزی که باورش نمی کرد همه به ما می گفتند اگر هم بر فرض روزی هم توافق هسته‌ای به ثمر برسد پی ام دی را چه می کنید؟ ما متهم هستید این اتهام را چه می کنید؟ ما این مسئله را حل کردیم آژانس آمد و گفت که همه مسائل با ایران حل شده است.

این قدرت دیپلماسی ایران است فکر نکنیم این قدرت کم است با همین قدرت است که ما داریم برای سوریه مذاکره می کنیم. در سوریه رفته اند عزیزانی به عنوان مستشار نظامی تلاش کرده اند و شهید داده ایم. ما باید بتوانیم این مسائل را در میز مذاکره حل کنیم. من در دفاع مقدس و در مذاکرات سیاسی حضور داشته ایم. خوب ؛دفاع مقدس تمام شد آیا تمام حقوق ما استیفا شد. باید دیپلماسی بقیه حقوق احقاق شود. در دیپلماسی است که داریم در مورد امنیت منطقه و مسئله سوریه بحث می کنیم.

** هاشمی طبا در نقد سخنان هاشمی‌طبا:

من تشکر می‌کنم از تذکراتی که برادران عزیز دادند و موضوع را بسط دادند و باز کردند. چند مسئله هست که ما می توانیم ارتباطاتمان را با همسایگانمان به خوبی انجام بدهیم. به جای آنکه با همسایگانمان به تضاد برسیم باید به تعامل برسیم.

یکی دفاع از آنچه که ما داریم و دیگران هم به صورت مشترک از ما بهره برداری می‌کنند مثل مخازن گاز که امروز برداشت‌مان با قطر به حد تساوی رسیده است یا مخازن مشترکی که با عراق داریم. یادمان باشد که ما اگر همه چیز را بخواهیم

دفعتا واحدتا حل کنیم یک چراغ جادویی علاءالدین می خواهد که همه مسائل را به صورت معجزه آسا حل کنیم. کما اینکه شعارهای برخی از دوستان حل همه مسائل کشور با یک جرقه و یک شجاعت بی نظیر است. در حالی که اعتباراتی که مجلس تصویب می کند برای بودجه ما کفاف امروز کار دولت را نمی دهد خرج تراشی های اینده را از همین بودجه داریم انجام می دهیم. در سیاست خارجی هم اگر ما ادعا داشته باشیم که با سرپنجه قدرت خود می توانیم حل کنیم طبیعتا اشتباه است.

وجود ما به عنوان یک نیروی پر استقامت در منطقه معنی می دهد. من عرض کردم در آنجا که چند دقیقه پیش که نشسته بودم اگر ما تحریم شده بودیم و استقامت می کردیم و هزینه کم می کردیم کشور خودمان را تجهیز می کردیم مقابل آن تحریم آنها به مراتب نقطقه ضعفان کم می شد. ولی وقتی هر چه داشتیم خوردیم و پز دادیم با دارایی های خودمان آنها فهمیدند. آنها با اطلاعاتی که در داخل مملکت به طریق اولا دارند، این مسائل را می بینند.

صادرات، اعتماد به مردم، اصناف، تجار، دولت نمی‌تواند این کار را بکند. ما نگوییم صادر کننده زالو صفت سرمایه دار زالو صفت، دوم اینکه سرمایه گذاری خارجی در کشور را بپذیریم. اعتراف می کنیم که ظرفیت پذیرش سرمایه پذیری در ادارات و دستگاههای ما نیست. ما باید تلاش کنیم که تهدیدات سرمایه گذاری در کشور به طریق اولا کم شود و فضاهای فرهنگی در کشور، نیروهایی که به باید به آنها اعتماد کنیم که ایران را به عنوان یک قدرت برتر فرهنگی صادراتی صنعتی بشناسند عمل بکنیم.

امروز اگر یک ماشین آلات ایرانی به عنوان جمهوری اسلامی ساخته شود و صادر شود کشورهای مسلمان مردم مسلمان کشورهای دیگر آن شی را به عنوان دستاورد انقلاب می دانند می فهمند که در کشور ما چه اتفاقی افتاده است در کشورمان در اصناف در صادرکنندگان در نیروهای سرمایه گذار نیروهای بسیار خوبی هستند اما احتیاج به این دارند که تضمینی برای اینده شان داده شود و این کار را هر چه بهتر انجام بدهیم زیر نظر اقتصاد مقاومتی می تواند مفید و بهتر واقع شود. آنچه از من سوال شد که من چه می کنم اگر دیگران جواب بهتری دارند، سپاسگزارم.

- سوال پنجم: کشور عزیز ما ایران امن ترین و قدرتمندترین کشور منطقه است؛ برنامه و راهکار جنابعالی برای استمرار استحکام و توسعه قدرت دفاعی و امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران چیست؟

** جهانگیری:

تسلیت عرض می‌کنم به خانواده های عزیزی که فرزندانشان و اعضای خانواده را در حادثه تلخ و دردناک معدن در استان گلستان جان خودشان را از دست دادند. به عنوان کسی که در زندگی معدن کارها بوده است پدرم کارگر معدن بود. درک می کنم خانواده را وقتی فرزند خانواده و پدر خانواده وقتی داخل تونل معدن می رفت دلهره داشتند خداوندد به آنها صبر عنایت کند.

این بحث سیاست و فرهنگ با قدرت دفاعی کشور، اگر بتوانم این مسائل را خوب توضیح بدهم. چند نکته لازم می دانم که عرض کنم یکی از مهمترین مهارتهای رئیس جمهور این است که باید چم و خم سیاست ورزی و دیپلماسی در عرصه متلاطم بین المللی به طور کامل آگاه باشد لازمه آن صداقت با مردم است و داشتن تجربه عملی در حل مسائل ملی و دشوار بین المللی.

من اصلاح طلبم  در دولت بوده ام در مجلس هم بوده ام بحث های کلان کشور یا در دولت انجام می شود یا در مجلس دغدغه اهم همیشه توسعه ایران بوده و با این نگاه و تجربه است که می گویم قدرت فرهنگی ایران باید با قدرت فرهنگی ایران ما اکنون باید قدرت اول منطقه می بودیم چرا نیستیم؟ در ادامه بحث به این خواهم پرداخت که ماشین اقتصاد و فرهنگ از ته دره بیرون آمده و در مسیر توسعه قرار گرفته مانیاز داریم که فرهنگ ایران و اسلامی را بر پایه گفتگو و صلح و آرامش بنا کنیم. فرهنگ غنی ما می توانیم حتی قدرت‌های مهاجم مثل اسکندر را مغلوب کند.

متاسفانه ما از این قدرت آنطور باید استفاده نکردم. نگاه نادرست فرهنگ را به حاشیه برد. بی تجرگی و تخصص ناکافی فرهنگ را به عقب برد. ما باید بر اساس فرهنگ غنی صلح طلب ایرانی به مردم دنیا نشان داد اگر چنین کاری کردیم اقتصاد و قدرت دفاعی و سیاست خارجی ما خوب می شود و اگر نکنیم ما در داخل به جان هم می‌افتیم برخوردهای محدود کننده و امنیتی و ضربتی و اقتصادی ایرانیان را پژمرده می کند من به عنوان یک ایرانی مسلمان و ایرانی و انقلابی به فرهنگ خودمان افتخار می کنم احساس قدرت می کنم باید جلوی ماجراجویی را در این کشور گرفت جلوی خامی را گرفت جایگاه ریاست جمهوری محل کارآموزی نیست اقتصاد این مملکت و مردم این کشور تحمل و حوصله تنش و دعوا و کارآمونزی سیاستمداران تازه کار را ندارند. مردم عزیز شما الان دارید مناظره را با خانواده و دوستانتان مشاهده می کنید هوشیار باشید باشید که آینده شما چطور باشد توسعه می خواهید یا اشتفگی، عزت می خواهید یا انزوای بین المللی، یک لحظه رای می دهید آینده کشور را رقم می زنید.

** رئیسی در نقد سخنان جهانگیری:

چون موضوع در خصوص امنیت ملی بود، شاخصه ها و مولفه های آن چیست؟ مولفه های امنیت ملی در نظامات مختلف ممکن است اختلاف داشته باشد اما در کشور ما مهمترین مولفه آن حضور مردم در صحنه هستند. و همواره مردم با دلدادگی به خدا در صحنه بوده و اثبات کرده اند مهمترین مولفه امنیت ملی هستند در کشور.

اگر ما از نیروهای مسلح نام می بریم اگر از بسیج نام می بریم اگر از مدافعان حرم نام می بریم اینها مزیت و امنیت سخت برای کشور هستند اما در کنار این امنیت، امنیت اقتصادی، امنیت اجتماعی، امنیت فرهنگی، تمام این امنیت‌ها در کنار آن امنیت می تواند جامع را امن کند.

اگر توجه نشود به مشکلات اجتماعی اگر شاهد باشیم در کشور فقر، بیکاری را، اگر در کشور شاهد باشیم دانشجویان مدرک به دست که امروز آماده کار و کسب هستند و فاقد کار و کسب هستند اینها می تواند زمینه های بحرانها و مشکلات امنیتی را در جامعه ما فراهم کند اینها شاخص های امنیتی هستند چون بالاخره شاخص امنیت مردم عزیز هستند و باید به اینها کامل توجه شود. ابعاد مختلف امنیت را ببینیم اینها همه شاخص امنیت در کشور هستند.

** قالیباف در نقد سخنان جهانگیری:

بحث قدرت دفاعی همانطور که در بحث قبلی اشاره کردم در حقیقت دیپلماسی قدرت بسیار مهم است. اگر این موضوع نبود، اگر رشد علمی در حوزه دفاعی نبود، اگر شهدای مدافع حرم، شهدای دفاع مقدس هرگز امکان در برقراری مذاکره و دیپلماسی نبود.

آقای جهانگیری باید با مردم در این بخش با صداقت بیشتری سخن گفت. شما طوری حرف می زنید که یک طایفه خاصی هستند که فقط ظاهرا آنها درس خوانده، تخصص دارند، سیاست متوجه هستند.، بقیه تندخو هستند، کار بلند نیستند و اگر بیایند شما را ته جاده می روید. شما بهتر می دانید که من منتقد جدی دولتهای نهم و دهم بودم گفتم با تمام انتقاد.

بحث قدرت دفاعی همانطور که در بحث قبلی اشاره کردم در حقیقت دیپلماسی قدرت بسیار مهم است. اگر این موضوع نبود، اگر رشد علمی در حوزه دفاعی نبود، اگر شهدای مدافع حرم، شهدای دفاع مقدس هرگز امکان در برقراری مذاکره و دیپلماسی نبود.

آقای جهانگیری باید با مردم در این بخش با صداقت بیشتری سخن گفت. شما طوری حرف می زنید که یک طایفه خاصی هستند که فقط ظاهرا آنها درس خوانده، تخصص دارند، سیاست متوجه هستند.، بقیه تندخو هستند، کار بلند نیستند و اگر بیایند شما را ته جاده می روید. شما بهتر می دانید که من منتقد جدی دولت‌های نهم و دهم بودم گفتم با تمام انتقاد.

دولت‌های نهم و دهم به محرومین رسید. امروز هم می‌گویم که به جوانها اعتماد کرد جوانهایی آورد که توانستند کارهای بزرگی در رشد علمی انجام بدهند. امروز روندی که در دولت شماست که نه شرایط جسمی افراد و نه شرایط فکری آنها دنبال تجارت خودشان هستند. فرصت را به دیگران بدهیم مطمئن باشید که بهتر از شما اداره خواهند کرد انشاءالله.

** میرسلیم در نقد سخنان جهانگیری:

آقای دکتر جهانگیری شعارهای زیبایی دادید انصافا. سوال درباره اقتدار بود. اقتدار ما مستلزم تجهیزات، اطلاعات، برتری علمی است باید به اینها توجه کرد. ما در نوآوری چطور جلو برویم؟ چه برنامه ای باید داشت که این اقتدار را حفظ کرد؟ صنایع دفاعی ما باید تقویت بشود.

آقای جهانگیری اگر می بینید که امروز حرفی برای گفتن داریم در صنایع موشکی و نگرانی آمریکا هم از این اقتدار ماست، این به پشتوانه 30 سال کار تحقیقاتی است که در کشور انجام شده است مجانی به دست نیامده است.

در دولت شما اعتبارات تحقیقات دفاعی را زیر نیم درصد رساندند باید 4 درصد می رساندید. اینها پشتیبانی می خواهد، آنهایی که دارای دانش هستند در زمینه پیشرانه، سوخت هسته ای اینها باید تقویت شوند. شما اگر می خواهید اقتدار خودتان را حفظ کنید باید اینها را تقویت کنید. صرف شعار دادن که کفایت نمی کنید بفرمایید چه کار کرده اید؟ فرصت های بسیار مهمی را از دست داده اید شما متاسفانه بر این اساس نمی شود به شما اعتماد کرد.

** روحانی در نقد سخنان جهانگیری:

قدرت یک کشور از مولفه های مختلف تشکیل می شود باید ببینیم امروز قدرت ما از3، 4 و 5 سال پیش چگونه است؟ در زمینه سیاست داخلی و خارجی و چه مسائل فرهنگی. امروز ما در شرایطی هستیم که ایران به عنوان یک قدرت بزرگ در منطقه از دید همه جهانیان مطرح است. این نکته کوچکی نیست که مهمترین معضل منطقه یعنی دولت سوریه الان در دنیا دارد مذاکره می شود ایران ترکیه و روسیه الان دارند بار را بر دوش می کشند کی بوده تا حالا؟

کی بوده که ایران در مذاکرات بین المللی نقش چنین تاثیرگذاری داشته باشد؟ من در طول این مدت 3 سال و نیم که با 120 نفر از سران کشورهای جهان ملاقات داشته ام در تمام این ملاقات ها کاملا روشن بوده که جایگاه ایران نسبت به گذشته تغییر کرده است این ادعا که جوانان ما در دولت های قبل وضعشان بهتر بوده چرا اشتغال وضعش آنگونه بود؟ چرا جوان های ما نیامدند و در زمینه مسائل شرکت‌های دانش بنیان با اینکه قانونش تصویب شده بود هیچ اقدامی نشد امروز ما می بینیم 3 هزار شرکت دانش بنیان در کشور ما فعال شده است اینها قدرت تکنولوژیکی است.

امروز 100 هزار شغل در زمینه دانش بنیان تولید شده است. امروز صادرات ما در بخش های مختلف بیشتر شده است.

** هاشمی طبا در نقد سخنان جهانگیری:

خیلی خوشحالیم که با تدبیر مقام معظم رهبری با خون شهدای ما اعم از شهدای دفاع مقدس و شهدای مدافع حرم، این اقتدار ملی ما و امنیت ملی ما از لحاظ مرزی حفظ شده است و بدون تردید ما اگر وارث خون شهدا هستیم باید همه ملت در این راه حرکت کنند و گدا صفت خواندن آنها توزیع پول به آنها به جای آنکه آنها را با شهدا پیوند بدهیم کاری نمی کنیم.

پیش بینی می کنیم در آینده 10 میلیون مهاجر به سمت شهرهای بزرگ بیایند. و نزاع بین قبایل مختلف در بگیرد. سه بار لوله آب اصفهان به یزد توسط مردم اصفهان شکسته شده و در لرستان هم درگیریها هست. ما تهدید شدید امنیت داخلیمان از طریق تهدید سرزمینی ماست من شخصا عقیده دارم که برنامه ششم ما تمام هم خودش را به رفع انی تهدید انجام بدهد.

فراموش نکنیم حرف هایی مثل اینکه یک دختر 16 ساله در زیر زمین خانه شان با دیگ زودپز انرژی هسته ای تولید می کند شایسته یک ملت نیست باید حساب حرفها  بر اساس منطق و عقل پیش ببریم و این نوع رفتار صدمات شدیدی هم به نسل جوان و هم به ملت ما زد و عاقبتی نداشت. امیدوارم آنچه در مورد اقتدار ما توسط محققین نظامی  علمی و دانشگاهی ما باید شکل عملی به خود بگیرد عملی شود و در همیه این زمینه ها بتوانیم موفق باشیم.

** جهانگیری در سخنان پایانی:

اقتدار کشور مولفه های مخلتفی دارد از جمله تقویت بنیه دفاعی، حضور مردم، مسائل سیاسی و فرهنگی است من چون در این جلسه امروز بحث فرهنگ و سیاست است از این مولفه بیشتر صحبت می کنیم. قدرت ایران در فرهنگش است اما چرخ فرهنگ با دستور و چکشی اداره نمی شود و نمی چرخد. مردم مهمترین سرمایه کشور هستند. در دفاع مقدس آمدند مشکلات راحل کردند، در 92 آمدند مشکلات را حل کردند.

مردم عزیز ما یادتان می آید وضع اقتصادی ما چطور بود دارو پیدا نمی شد بیماران خاص چه عذابی می کشیدند؟ کره و شیرخشک پیدا نمی شد؟ مردم شب ها در صف می خوابیدند تا چند سکه بخرند. تهدیدات بزرگی علیه کشور بود همانطور که رهبری فرمودند شما به صحنه آمدید و مشکلات را حل کردید و تهدیدات را رفع کردید.

در دوره اصلاحات خاتمی با گفتگوی تمدنها به ایران بعد داد. من می دانم دو قطبی کردن جامعه و به جان انداختن مردم به بلایی سر کشور می اورد. وعده های توخالی سبب می شود که مردم به کارآمدی نظام بدبین شوند به جایی رسید که رئیس مجلس فریاد زد.

این وعده ها عملی نمی شود. امروز دو تفکر برای اداره مملکت مقابل هم قرار گرفته است در یک طرف جریانی سعی داشت با جنجال آفرینی بگم بگم های دروغین، ناپختگی و بی تجرگی خود را در سیاست داخلی و خارجی پنهان کند. امروز ممکن است با چهره دیگر به صحنه بیاید. عملکردها را ببینیم، برخوردها چگونه بوده است؟ مگر در همین بیلبوردهای خیابانهای تهران برای خالی کردن دل ظریف و یارانش چه تهمت هایی زده نشد؟ ولی امروز عکس یادگاری با برجام می گیرند.

من به عنوان مدیری که سال‌های گرم و سرد کار در حوزه اقتصاد را چشیده ام اعتراف می کنم هر چند تلاش بسیاری شده اما هنوز راه درازی مانده است ما توانستیم ماشین اقتصاد را از دره بیرون بیاوریم ولی هنوز به سرعت خودش نرسانیدم.

ما به اتحاد همه برای توسعه ایران نیاز داریم. ما از مردان، زنان و جوانان بازنشستگان و همه نیروها و سرمایه های انقلاب باید استفاده کنیم. من مطمئن هستم که با محوریت رهبری و مشارکت مردم بزرگترین چالشهای سیاسی و پیش روی کشور را حل کنیم.

من یک مدیر جهادی هستم؛ من جهادگر هستم که این حرف را می زنم. رهبری در جلسه سران سه قوه فرمودند این اقای جهانگیری چپ بود حالا اصلاح طلب است من از روز اول ایشان را با صداقت می شناسم. من با صداقت با شما ای مردم صحبت می کنم ما با آوردن همه ظرفیت های کشور

- سوال ششم: وجه تمایز سبک زندگی ایرانی اسلامی از سبک زندگی غربی چیست؟  و چه برنامه ای برای ترویج سبک زندگی ایرانی اسلامی دارید؟

** روحانی:

مسئله فرهنگ و سبک زندگی جامعه ما یک مسئله بنیادین است و در این زمینه تلاشهای بسیار خوبی شده است و ما امروز شاهد آن هستیم که مردم احساس آزادی بیشتری می کنند. این جلسه جلسه فرهنگی و سیاسیت داخلی و خارجی است. باید بدانیم چگونه میخواهیم با مردم رفتار کنیم.

آیا می‌خواهیم آنها را در همه زمینه ها توانمندتر کنیم یا میخواهیم در زندگی مردم بیشتر مداخله کنیم؟ این چیزی است که پیش روی مردم است و باید انتخاب کنند. دولتی که اتکایش به مردم است و همه چیز را از طریق کمک به مردم میخواهد حل کند و از طریق انحصار و مداخله میخواهد حل و فصل کند. آمار و ارقامی که این روزها داده می شود برای مردم ما بسیار جالب است و یادآور آن روزهایی است که افرادی به مردم وعده و وعید می‌دادند و دیدیم پایان آن دولت‌ها مردم به چه روزی افتادند و تورم و بهداشت چگونه شد و مردم وقتی به بیمارستان یم رفتند حتی ملافه و دمپایی هم باید از بیرون میخریدند. عزت مردم زیر پا گذاشته شد. اطمینان ندشاتند از صبح تا بعد از ظهر قیمت‌ها چه می شود.

نمی‌دانسنتند شرایط فردا چگونه است. ذخیره می کردند. امروز آرایشی به وجود آمده است. سبک زندگی از اخلاق و ایمان آغاز می شود. اگر ما معتقد باشیم به انقلاب و نظام و اسلاممان، مردم فریبی نمیکنیم و. صداقت رفتار می‌کنیم. انشقاق ایجاد نمی‌کنیم. درصد ایجاد نمی‌کنیم.

رئیس جمهور رئیس جمهور 100 درصد مردم است. امام فرمود همه با هم تقسیم بندی های بیخود نکنیم. کپی پردازی های ناشیانه نکنیم. یه جایی جنبش 99 درصدی شده حالا چون سال 96 است بکنیم 96 درصدی؟ نکنیم. انشقاق جامعه امنیت را از بین می برد. هر جا موفق شدیم آنجا بود که موفق شدیم. آنجایی از برجام توانستیم استفاده کنیم که متحد بودیم.

آنجا که می‌خواستیم برجام را به هم بزنند، روی موشک شعار نوشتند، شهرهای زیرزمینی را نشان دادند تا برجام را به هم بزنند. اخلاق و اسلام را قاطبه جامعه ما دنبال می کند.

** هاشمی طبا در نقد سخنان روحانی:

سبک زندگی ما از همین تریبونها شکل می‌گیرد، سبک زندگی عالمانه یا پرحرارت مصنوعی و بدون واقع بینی و بناکردن یک عمارت بر روی آب؟ در عین حال خب ما مسائل مختلفی در زندگی جامعه داریم. سنت ها را با اسلام بعضی وقتها خلط کرده ایم. بعضی چیزها که در سنتهای گذشته ما و حتی ناپسند بوده سعی میکنیم به عنوان امر مستحسن به مردم بگوییم. در عین حال علمای ما و مسئولان فرهنگی ما هستند که میتوانند سبک زندگی را تدوین و به مردم بگویند. این که بگوییم فقط سبک زندگی اسلامی این کفایت نمی‌گوید.

خانه بزرگ و مرکب راهوار مستحب است برخی میگویند برخی دنبالش میروند و این ایجاد شکاف طبقاتی میکند. ما از نظر فرهنگی کم گذاشتیم. اگر واقعا بخواهیم بجایی برسیم درستی و صداقت و همه درستها را گفتن باعث ایجاد سبک زندگی مناسب می شود

ما قراردادی در کشور به نام کرسنت داشتیم که به خاطر آن 14.5 میلیارد دلار جریمه شدیم. کرسنت بد اما ما بخاطر عدم اجرایش در دولتهای نهم و دهم جریمه شدیم. همه راست‌ها را بگوییم

** جهانگیری در نقد سخنان روحانی:

سبک زندگی از موضوعات مهمی است که مقام معظم رهبری فرمودند و در دستور کار نهادهیا فرهنگی قرار گرفته. ما وقتی به چالشها نگاه میکنیم می بینیم به دلیل اینکه در منطقه خشک قرار داریم و از نظر منابع آبی در شرایط سخت قرار داریم در مصرف آب سرانه ما از کشورهای پرآب هم بیشتر است. در مصرف کالاهای مصرفی و منابع طبیعی هم زیاده روی می کنیم.

مهم این است که بتوانیم از سبک زندگی و عوارضی که وجود دارد به صورت جدی پرهیز کنیم. در کشوری هستیم که به صورت زندگی تنوع قومی وجود دارد. باید بپذیریم که تنوع قومی در ایران تهدید نیست بلکه فرصت است. فرهنگها و زبانهای مختلف کشور ما را رنگارنگ کرده است. لر و بلوچ و ترک و آذری و فارس هستند. هیچ قومی در ایران ایرانی تر نیست. هر قومی باید زبان مادری اش را حفظ کند. این برای آذری حفظ شد امیدواریم در همه بخش ها برای همبستگی ملی اقداماتی انجام دهیم.

رئیسی در نقد سخنان روحانی:

مصرف منابع حداکثری،‌تولید سودآور، گسستهای اجتماعی بویژه در حوزه خانواده از ویژگی های غربی است. در اسلامی مصرف بهینه و وحدت و انسجام و ایثار و فداکاری و گذشت هست.

اقدام در این رابطه یک باور جدی میخواد. انهم یک دولت انقلابی میخواهد که با نگاه به مردم این سبک زندگی را شکل دهد. آقای جهانگیری من خواهش می‌کنم قبل از فضای انتخابات روزنامه هایی که ایشان می فرمایند اصلاح طلب، چقدر عملکرد این دولت را مورد نقد قرار دادند؟

بیاید دنبال جلب توجه و شعار انتخاباتی نباشیم. آیا وعده های دولت در اول کارش عمل شده یا نه؟ کرمانشاه و کردستان رفتم، مردم کردستان اشک ریختند. در همدان و ... هم همینطور. ما مدتها یک پشتوانه علمی دانشگاه های معتبر علمی را داریم، یک برنامه برای دولت برای کار و کرامت. تمام بخش‌های کشور تمام وعده هایش را داریم. اگر آقایان که گفتید از ما سوال می کردند منابعش را می گفتیم چون در کار ما محرمانگی نیست.

** قالیباف در نقد سخنان روحانی:

فرهنگ حتما دستوری نیست. قیم مابانه نیست. باید به مردم اعتماد کرد و فرهنگ را به دست خودشان سپرد و اولین تکریم اهالی فرهنگ واگذاری امور فرهنگ به خودشان است نه اینکه کسی را به کار بگیریم که نه او اهل فرهنگ را بشناسد نه او فرهنگ را. اگر نام می‌بریم از یک اهل موسیقی خوب نیست. بگوییم برای موسیقی چه کردید؟ خانه موسیقی را در شهر تهران همه مجموعه را دهها میلیارد کمک شد.

در سینما امروز اقتصاد سینما را در شهر تهران اثرش کشوری بوده در شهرداری این اتفاق افتاد. برای تئاتر همینطور. ده ها سالن تئاتر. چندین هزار صندلی سینما. خانه هنرمندان و خانه سینما و خانه تئاتر و موسیقی را 12 سال است توفیق خدمت داریم. شعار ندهیم که برایمان مهم اند ولی کاری نکنیم. چرا مردم را از جنگ می‌ترسانیم؟ اگر کسی قدر صلح را بدانید بنده و امثال بنده ایم.

انقدر که آسیب دیدیم و بهترین یاران خود را از دست دادیم برادرمان را از دست دادیم قدر صلح را میدانیم ولی از آن طرف هم می‌دانیم که اگر قدربت نداشته باشیم عزت ما را زیر پا می‌گذارند و ذلت را تحریم می‌کنند. مردم را از جنگ نترسانیم این زیبنده نیست. آن کسی هم که وعده می‌دهد، سابقه من روشن است اگر برنامه گفتم برای 5 میلیون شغل حتما متعهدم و انجام می‌دهم. اگر وعده‌ای دادید و نتوانستید عمل کنید به دیگران نسبت ندهید.

** میرسلیم در نقد سخنان روحانی:

آقای روحانی سبک زندگی ایرانی اسلامی خیلی مسئله  مهمی است. اما در دوران شما شاهد رشد دنیاطلبی هستیم. رشد حقوق های نجومی هستیم. شاهد اختلاس‌ها و مفاسد هستیم به صورت سرسام آور. به یاس آورنده مردم. این سازگار است با سبک زندگی ایرانس اسلامی.

این است سبک زندگی اسلامی ایرانی؟ وقتی شاهدیم خانواده تضعیف می‌شود که سوال مجری بود و شما پاسخ ندادید، طلاق رشد و ازدواج کاهش، آیا این سبک زندگی ایرانی اسلامی است؟ با اسراف سازگار است؟ خود دولت نمونه بد این اسراف است.

آیا اصالت را به اشتغال و فعالیت نمیدهد؟ در دوران شما که رکود سراسر کشور را فراگرفته. آیا با سبک زندگی اسلامی ایرانی نباید شاهد رشد فضائل اخلاقی باشیم؟ برعکس شاهد دروغگویی و عدم صداقت و عدم پاسخگویی در دولت رشد می‌کند. آیا در سبک زندگی اسلامی ایرانی باید شاهد خودباوری و افتخار ملی باشیم یا جوانان ما دچار بحران هویت می شوند؟

** روحانی در سخنان پایانی:

یک نکته درباره کرسنت بگویم چون گفتند 14 میلیارد چون ممکن است ذهن مردم مشوش شود این نیست هنوز به داوری نرسیده و باید در داوری به نتیجه برسیم و رقم‌ها این رقم ها نیست که در شایعات گفته می شود.

مسئله مهم این است که بگوییم میخواهیم چه کنیم؟  می‌خواهیم برگردیم به قبل 92 یا راهی که ملت بزرگ ما در این سه سال و نیم با همه زحمت و تلاش انمجام داده را ادامه داده و به اهداف برسیم؟ ما  وسط راهیم. آنچه  گفته و شعار داده می شود وعده ای است که با واقعیت منطبق نیست.

یک برنامه 5 ساله نوشته شده رفته بحث شده در مجلس تصویب شده اگر خیلی خوب تلاش کنیم در 5 سال آینده به طور متوسط رشد 5 درصدی داشته باشیم. رهبری هم همین را خواستند. آنها که رشد 26 درصدی وعده می دهند شدنی است؟ درآمد کشور را می شود 2.5 برابر کرد در 4 سال یا وعده توخالی است؟ کجای دنیا رشد 26 درصدی داشته؟ چرا دقیق سخن نمی‌گوییم؟

می‌گوییم رکود است. سال 91 رکود چه بود رشد ما چه بود تقریبا -7 بود حالا که رشد بالای هشت درصد داریم شعار رکود داده می شود؟ بله در برخی بخشهای هنوز باید کار شود. این در صورتی امکان پذیر است که در همه زمینه ها مردم فریبی را کنار بگذاریم. برای موسیقی و هنر چه کردیم؟ ارکستر سمفونیک و ملی که تعطیلش کرده بودند را چه کسی راه اندازی کرد؟ سینماها را چه کسی دوباره راه اندازی کرد؟ این را ه امید را باید ادامه بدهیم نگذاریم بذر یاس پاشیده شود.

بله قول دادیم در کنار اجرای برجام هم سرمایه هم فناوری می‌ارویم و هم صادرات. چند روز پیش رفتم پروژه ای را افتتاح کردم، یک اتومبیل با فرانسوی ها می سازیم چند ماه پیش در بازار فرانسه آمده با فناوری مشترک امروز 40-60 هستیم بعد 70-30 از این که تولید میشود 30 درصد را صادر می‌کنیم سرمایه خارجی هم آمده برای اینکار 270 میلیون دلار سرمایه خارجی آمده این  وعده ای است که به  مردم دادیم عمل کردیم. ما وعده ندادیم عمل کردیم گفتیم گزارش دادیم. بنابراین آنچه ما امروز در برابر آن قرار گرفتیم واقعیت دوراهی است که باید یکی را انتخاب کنیم،‌یا شعار و وعده یا عمل و اجرا  یا یک مدیریت و دولت آمرانه یا یک دولت مردمسالار.

پایان بخش اول مناظرات

بخش دوم مناظره

در این بخش، براساس قرعه‌کشی هر کدام از نامزدها به یک سوال در مدت زمان 2 دقیقه پاسخ می‌دهند.

- مجری: برنامه دولت شما در استفاده از ظرفیت های فرهنگی و هنری و سینمایی کشور برای تحقق گفتمان امام و انقلاب و حفظ ارزشهای اسلامی ایرانی چیست؟

** جهانگیری: فرهنگ ایرانی و اسلامی سهم مهمی در اقتدار کشور دارد و ما قادر خواهیم بود در این خصوص مسائل را حل کنیم. هم مسائل بین المللی و هم مسائل داخلی کشور را حل کنیم. خوشبختانه هنرمندان کشور در تولیدات هنری که منطبق با مسائل اسلامی و ایرانی باشد گام‌های بلندی برداشتند ما باید به آنها آزادی عمل بیشتری بدهند.

نباید آنها نسبت به کارهای هنری که در چارچوب قوانین جمهوری اسلامی انجام می دهند با محدودیت روبرو شوند. به هیچ وجه از کسی پذیرفته نیست هنرمندی که تمام مراحل قانونیش را طی کرده یک مقامی بخواهد مانعش شود. در کشور باید قانون مبنای کار باشد. هنرمنددی فیلم سینمایی را تهیه کند همه مراحلش را طی کند اما با مشکل روبرو شود.

دولت تمام همتش را به کار می‌گیرد که هنرمندان بتوانند فعالیت‌شان را انجام بدهند. در آموزش و پروزش به عنوان مبنای آموزشی کشور مورد توجه جدی دولت آینده خواهد بود. دانشگاه‌های به عنوان منبع تولید علم و فناوری که مهمترین نقش برای توسعه کشور دارند باید از آزادی عمل و از امنیت کامل برخوردار باشند.

- سوال: برنامه عملی شما برای تقویت بعد پرورش نظام آموزشی کشور چیست به نحوی که فارغ التحصیلان کشور بهره مندی برای زندگی و کار و ساختن جامعه‌ای پویا باشند؟

** قالیباف: برای اجرای هر برنامه‌ای من جمله همین برنامه که چالش بین حوزه‌های دانشگاهی با حوزه ای مربوط به صنعت و کارگاه های ماست، قبل از آن باید بدانیم که رویکرد ما چیست؟ در همین جلسه صحبت ها نشان می دهد که دو تفکر اینجا وجود دارد. یک تفکر این است که معتقد است نداریم یعنی به منابع داخلی، نیروهای داخلی، به منابع مادی و انسانی.

خیلی توجه ندارند بیشتر به دنبال سرمایه خارجی هستند ما هم به آن معتقد هستیم که سرمایه خارجی لازم است ولی اساس داخل است. می‌گویند نمی شود، به نوع رویکردها و روش‌های مدیریتی کار و یا نمی‌توانیم در حقیقت بحث تفکری که باعث شده است که ما نه از منابع استفاده کنیم و نه اینکه می شود و نه اینکه می توانیم این از مشکلات ماست یعنی ما بسنده کردیم به حرف و شعار و من فکر می‌کنم واقعا این چهار سال گذشته برای شعار و حرف بس است.

یک تفکر هم تفکر دولت مردم است که تفکر دولت مردم معتقد است که ما به اندازه کافی سرمایه های مادی و انسانی داریم روشهای مناسب خوب را با جوانان عزیزمان و تکنولوژی داریم و می توانیم 5 میلیون شغل را ایجاد کنیم می توانیم سامانه ملی کار.

سوال: سیاست و رویکرد شما در ایجاد اتحاد و همکاری میان قوا چیست و در صورت بروز اختلاف تا چه اندازه خود را ملتزم به قانون می دانید؟

** میرسلیم: اهمیت قوه مجریه بسیار بسیار زیاد است و قابل مقایسه نیست با سایر قوا. خود باید در درجه اول مجری قانون باشد، ایین نامه های را هر چه سریعتر اجرا کند این اساس کا راست. اگر ایرادی گرفته شد از سوی قوه مقننه به قوه مجریه باید سریعا برطرف شود. ما در دولت های قبل شاهد آن بودیم که برخی قوانین نادیده گرفته می شد و مجلس اعتراض داشت و بی توجهی می شد حتما باید توجه داشت به تذکرات مجلس محترم شمرده شود و قابل ایراد نباشد.

یک همکاری نزدیک و مستمر بین قوه مجریه و قوه قضائیه باشد. ما یک مبحث بسیار مهمی داریم در قوه قضائیه که جز با همکاری قوه مجریه همکاری نیست و آن پیشگیری از جرائم است. ما می دانیم منشاء اصلی جرائم در قوه مجریه است بنابراین اگر همه وزرا و در راس آنها رئیس جمهور تدبیری داشته باشد برای اینکه چگونگی پدیدار شدن جرائم مختلف و علل آن را مشخص کنند و سعی کنند با بررسی دقیق آماری این علل و عوامل با همکاری دستگاه قضایی نسبت به پیشگیری آن اقدام کنند ما بسیاری از موانعی که داریم دیگر شاهد نخواهیم بود.

دیگر تخلفات نیز در دستگاه قضایی باید حل شود. با توجه به ضرورت اهتمام دولت نسبت به مراعات مقررات و قوانین و جلوگیری از جرائم ما اغلب مسائلمان حل خواهد شد. مسائلی که لازم باشد بین قوا تفاهم صورت بگیرد با توجه به اینکه محور اصلی اتحاد و هماهنگی بین قوا رهبری است قاعدتا ما هیچ مشکلی نخواهیم داشت و فصل الخطاب آن چیزی است که رهبری می فرمایند بنابراین ما به هماهنگی می رسیم برای اداره کشور.

- سوال: با توجه به ضرورت بهره مندی از کارکردهای مثبت و مفید فضای مجازی برنامه دولت شما در زمینه مدیریت و کاهش آسیب‌های اخلاقی و اجتماعی فضای مجازی چیست؟

** هاشمی طبا: همینطوری که اشاره شد فضای مجازی هم فرصتی است هم تهدید که به نظر من در شرایط فعلی نوعی تهدید است. دلیل آن هم این است که یک حرص و ولعی در دارندگان موبایل های هوشمند است که اطلاعات بیشتر کسب کنند.

بعد از مدتی این حرص فرو می نشیند و به طور طبیعی سعی می شود در مواردی که لازم است فقط استفاده کنند. اما به هر حال دولت هم دو ظیفه دارد یک وظیفه این است که واقعا کنترل کند فرض کنید موبایل هایی که برای کودکان است روی آن؛ همانطور که در ژاپن و آمریکا است کنترلی است و بدون هیچ گونه پرده پوشی کانال هایی که مشکل افرین است کنترل و روی آن نظارت کند.

اصلا این مسئله با آزادی مغایرت ندارد دولت وظیفه دارند آنچه که به صلاح و نیاز مردم هست را آزاد بگذارد و در زمینه های علمی و فرهنگی و هنری به صورت مشخص آزادی‌های لازم را بدهد و بتوانند دانشمندان از آن استفاده کنند اما در مواردی که باعث انحراف می شود کنترل کند.

من یقین دارم استفاده مکرر از فضای مجازی که در اختیار بعضی ها است خودشان خسته و به صورت گزینشی در اینده روی این مسئله کار خواهند کرد و در مواقع ضروری عمل خواهند کرد.

- سوال: با عنایت به ضرورت گسترش فرهنگ ساده زیستی در جامعه اگر رئیس جمهور شدید تا چه اندازه سطح زندگی وزرای شما در طراز جامعه خواهد بود؟

** روحانی: مسئله ساده زیستی ما در مقام عمل باید با قوانین و مقررات و آیین نامه ها تنظیم کنیم. والا با شعار یک کسی لباس ساده می پوشد من ساده زیست هستم و بعد می بینیم بزرگترین فسادها در همانجا نشات می گیرد در سالهای گذشته دیدیم که چه فسادهایی صورت گرفت.

عده‌ای آمدند که ما ساده‌زیست هستیم و گفتند که ما از اموال مردم حفاظت می‌کنیم دیدیم که به خاطر بی‌توجهی و عدم استفاده از فرصت 2 میلیارد دلار آمریکایی‌ها پول ما را ضبط کردند. آن مبلغ چقدر می‌توانست به زندگی مردم کمک کند.

3 و 4 میلیاردی که تحت عنوان دور زدن تحریم بردند چه شد؟ این پول‌ها دست چه کسانی بود؟ چه کسانی به اینها اجازه دادند: دستگاه قضا باید به مردم جواب بدهد در این زمینه. ما باید شبکه ای ایجاد کنیم که همه چیز شفاف باشد. دولت دنبال قانون شفافیت است آئین نامه ها را نوشته و دارد اجرا می شود دولت الکترونیک برای این است و اگر همه چیز شفاف شد آن وقت اعتماد و ساده زیستی هم حاصل می شود.

- سوال: برای ارتقاء شان و منزلت فرهنگیان و بهبود سطح معیشتی آنان چه برنامه ای دارید؟

** رئیسی: معلمان شغل ممتازی دارند که اینده کشور را تربیت می کنند و حقیقتا باید در کشور محترم و منزلت و جایگاهشان محترم شمرده شود اما اینکه با بخشنامه و سخنرانی و هفته معلم بگوییم اینها محترم هستند اینها کافی نیست.

این مسئله باید کاملا زمینه آن فراهم شود که معلمان ما بتوانند دانش افزایی کنند و به هنگام و بروز تر شوند. دوم مسئله معیشت آنها است یک معلم در شان آن نیست که بخواهد در مشاغل دیگری فعالیت کند. این مسئله معلمان هر وقت یادم هست مسئله بود و این مسئله باید تمام شود به نحوی که به معلمان باید واقعی توجه شود آنها فرهیختگان ما هستند اینها باید در اقصی نقاط کشور مورد توجه جدی نه شعاری قرار بگیرند. در دولت کار و کرامت مسئله فرهنگیان مورد توجه است چون اینها اینده سازان کشور را تربیت می کنند.

نکته سوم که قابل توجه است نقش دادن به اینها در امور فرهنگی و آموزش و پرورش است. نمی‌شود در مسائل آموزش و پرورش در مسائل درسی در استانداردسازی آموزش، عدالت آموزشی در بسیاری از زمینه ها اینها را به حساب نیاوریم؛ وقتی می‌گوییم منزلت حفظ می شود مهمترین مسئله به حساب آوردن معلمان است.

- مجری: یک دقیقه و 20 ثانیه آقای جهانگیری وقت دارند، تقاضا می‌کنم ایشان جمع بندی بفرمایند.

** جهانگیری: من دو مطلب که در جلسه قبل آقای قالیباف گفتند یکی در مورد زباله و شورایاری هر دو مورد خلاف گفتند ایشان گفتند که از زباله برق تولید می‌کند الان 8 هزارتن زباله جمع می شود

مردم از گذشته باید عبرت گرفت انتخابات پیش رو انتخاب بین بد و بدتر نیست، باید به تدام راه بیندیشیم و از تغییر و تحول نترسیم. من نگرانی ها در مورد آینده گفتم. بیماریهای مزمن با مسکن دوا نمی شود. ایران فرصت های زیاد و بی نظیری دارد. شما مردم و جوانان که برای اولین بار رای می دهید شما معلمین و دانشجویان بزرگوار شما روستائیان عشایر، هنرمندان، اندیشمندان، بازنشستگان عزیز شما زنان و مردان و همه اقوام پای صندوق رای بیایید و سرنوشت انتخابات را تعیین کنید.

- مجری آقای رئیسی 2 دقیقه و 36 ثانیه وقت دارید.

** رئیسی: موضوعی که لازم است خدمت هموطنان عزیز عرض کنم آنچه نه بازگشت به گذشته و نه تحمل وضع موجود بلکه تغییر به نفع مردم و آنچه باید تحقق پیدا کند در مورد برنامه هایی که بتواند گره گشایی کند از مشکلات مردم.

دولت مستقر دو راه دارد بگوید یک: بگوید کارهایی که انجام دادم و می خواهم تکمیل کنم. من قضاوت نمی کنم شما مردم پاسخ بدهید آیا به وعده ها عمل شده است. دوم رقیب هراسی را موج می زنند در صحبت هایشان مشخص است این نوع برخورد کردن حتما اخلاقی نیست. ما برنامه داریم سخنی داریم بر اساس آنچه که از منابع می شناسیم. ما می گوییم 12 درصد بیکاری در برنامه ششم را تبدیل به 8 درصد که عین قانون است باید دولت این کار را بکند وظیفه اش این است نیروی جوان داریم پای کار داریم. امام جوانان را باور کرد رهبری جوانان را باور کرد جوانان می توانند گره گشایی کنند. ما باید یک نگاهی کنیم آیا آنچه که دارد انجام می شود و آنچه باید انجام شود چه تفاوتی دارد؟ می توان از همه نیروهای سالم و دغدغه مند ایران اسلامی که شرطش کار و کرامت همه ملت است می توان انجام داد.

اقای جهانگیری بدهی دولت به بانک ها چقدر افزایش یافته دو برابر شده است حتما قبول دارید.

- مجری: یک دقیقه و 50 ثانیه از وقت امروز شما مانده و 26 ثانیه از هفته قبل اضافه می شود مجموعا 2 دقیقه و 16 ثانیه وقت شماست.

** قالیباف:ما در دولت مردم بر این اعتقاد هستیم که اگر شفافیت و هوشمندی در دولت شکل بگیرد هوشمندی اینکه ما سیستم های هوشمند را برای اصلاح ساختارها به کار بگیریم و شفافیت از این باب که مردم بر اساس اصل هشتم قانون اساسی نظارت بر مدیران و مسئولان داشته باشند. یعنی بدانند که رئیس دولت و وزرا کجا زندگی می کنند کجا کار دارند و چه کاری انجام می دهند؟ اموالشان چیست؟

من پیشنهاد دارم به همه اعضا که هفته اینده بیاییم لیستمان را به مردم اعلام کنیم. به قوه قضائیه بگوییم که به عنوان نامزد اموالمان چقدر است؟ ثروت همه اعضای دولتمان روشن باشد و این شفافیت معلوم باشد که کجا هستیم فرزندانمان چه می کنند اگر اینگونه شد فساد اینگونه از بین میرود با هوشمند سازی سیستم ها فساد از بین می رود.

چرا می گویم به خاطر اینکه دست 4 درصدیها را از اموال و قانون کوتاه کنیم. 96 درصدیها که توده هی مردم هستند می شود مشکلاتشان حل شود. مردم به عرصه اقتصاد برگردند ما از بحران اقتصادی نجات پیدا می کنیم. ما می توانیم شغل پیدا کنیم،

اختلاف طبقاتی از بین خواهد رفت؛ معضلات اجتماعی از بین خواهد رفت و هر روز شاهد فروپاشی خانواده ها نیستیم افزایش طلاق نیستیم افزایش اعتیاد نیستیم مهاجرت به شهرها به حاشیه شهرها نیستیم اینهاست که می تواند به ما کمک کند.

- مجری: آقای میرسلیم مجموعا 4 دقیقه و 8 ثانیه وقت دارید بفرمایید.

** میرسلیم: هموطنان عزیز اداره کشور ما میسر نخواهد بود مگر با مشارکت مردمی. مشارکتی صرفنظر از وابستگیهای طایفه ای مذهبی و سیاسی باشد. با انتخاب مدیران شایسته از میان خود شما مدیرانی که متعلق به این نظام مقدس هستند و از شایستگی برخوردار هستند این شایستگی نیز به لحاظ دانش و تجربه مفید و وجدان اخلاقی آنها باید باشد. ما باید بها بدهیم به اهل فرهنگ و هنر بسیاری از تحلیل هایی که آنها می کنند دقیق تر از تحلیل های سیاستمداران است.

مثلا کارگردان جوان ما سعید روستایی که در فیلم ابد و یک روز با زبانی هنرمندانه روایت مشکلات بیکاری، اعتیاد و ضعف روابط عاطفی در گوشه های جامعه است مفتخر شد به دریافت جایزه بهترین فیلم در سال 94 اما دولت همچنان اصرار می کند بر وجود جامعه نشاط و شاداب یا آن طرف دیگر در زمینه فرهنگ رضا امیر خانی در کتاب نفحات نفت فرهنگ نفتی را نقد می کنند اما دولت همچنان می گوید که نفت را به 2 و نیم بشکه در روز فروخته است.

با فروش نفت در واقع مانع اشتغالات جوانان شده است با یک تیر دو نشانه منفی متوجه کشور می شود ما باید احترام بگذاریم به مشارکت عمومی و حضور تشکلهای علمی و رفتار نقادانه به دولت در همه زمینه ها.

ما باید اهتمام بورزیم به موضوع صداقت. این پرده آویزانهایی که در داخل کشور نصب شده و موضع فازهای جنوبی به برجام ربط می دهد این موضوع 50 درصد آن در دولت قبلی انجام بوده این عدم صداقت است و کار برجام نبوده است. موضوع 8 درصد رشد اقتصادی که 6 درصد آن مربوط به فروش نفت خام است 2 درصد آن موضوعی غیر از این است. صداقت آن است که رئیس جمهور بگوید که 6 درصد مربوط به فروش نفت بوده است موضوع رشد اقتصادی.

ما باید پاسخگو باشیم. باید توجه کنیم به اینکه در دنیا دنبال صلح بوده ایم و هستیم هیچ گاه به دنبال تجاوز نبودیم. به ما تجاوز شده است ما از خود دفاع کرده ایم اما در عین حال ما بنا به قانون اساسیمان همواره مدافع محرومان و مستضعفان بوده و خواهیم بود و در این زمینه از هیچ کوششی دریغ نخواهیم کرد.

- مجری: جناب آقای روحانی زمان باقیمانده شما از برنامه امروز یک دقیقه و 59 ثانیه بوده است.

** روحانی: گفته شد که ما به دنبال صداقت هستیم و بیان واقعیت کاملا درست است من از مردم شریف و عزیز ایران می پرسم که کاندیداهای عزیزی که در طول این دو هفته در  برنامه هایشان از دولت انتقاد می کنند. من سوال من این است که دولت هیچ کار مفیدی نکرده؟ طرح تحول سلامت، بیمه همگانی، خودکفایی گندم، گازوئیل، در بنزین که به زودی انجام میشود، زندگی کشاورزان که بهتر از گذشته شده است، سالی که گذشت 15 هزار میلیارد دولت پول گندم آنها را پرداخت کرده، راههای روستایی، برقی که الان خانوار 10 خانوار به پایین تر در روستا نداریم که برق نداشته باشند، گازرسانی که تا الان 9 هزار روستا گازرسانی شده، افزایش صادرات غیر نفتی که در تاریخ 60 ساله گذشته بی نظیر بوده، بهره برداری پارس جنوبی اگر کمپرسورها توقیف بود و با برجام درست شد، اینجا انجام نشده؟

- مجری: آقای هاشمی طبا شما یک دقیقه و 2 ثانیه وقت دارید.

** هاشمی طبا: مردم ایران وارثان آن هنرمندان والاتبار هستند. مردم ایران باید به فرهنگی توجه کنند و به فرهنگی برسند که ادامه دهند و میراث خوار آن هنرمندان بزرگ باشد. اگر ما هنر خوب زیستن را سرلوحه کار خودمان قرار بدهیم می توانیم به مراحلی برسیم که ایران را سربلند کنیم ایران را بسازیم و ایران را عاری از هرگونه عدم صداقت کنیم و با هنر صادق بودن و با هنر صریح بودن و راست بودن آینده نکویی داشته باشیم.