سرویس جهان مشرق- بالاخره مون جَی این، نامزد شکست‌خورده انتخابات پیشین توانست با ۴۱% از آرا در میان مشارکت کم‌سابقه ۸۰ درصدیِ کره‌ای‌ها به کاخ آبی ریاست‌جمهوری راه یابد.

مون که متولد ۱۳۵۳ میلادی از خانواده‌ای متعلق به کره شمالی است، در جوانی وکیل بوده و در زمان ریاست‌جمهوریِ پدرِ خانم پارک گئون های (رئیس‌جمهورِ برکنارشده) به دلیل فعالیت‌های مدنی بازداشت شده بود، به حاکمیت حدود یک دهه‌ای محافظه‌کاران که مشخصه اصلی آن‌ها در سیاست خارجی مخالفت با انضمام دو کره است، پایان داد.

مون در دهه گذشته میلادی رئیس دفتر رییس‌جمهور هیون (همکار و دوست دیرین او در دوران مبارزات مدنی) بود و به مدت چهار سال تا ۲۰۱۶ میلادی نمایندگی مجلس را تجربه کرده است. او حالا علاوه بر مسئولیت ترمیم شکاف داخلی بر اثر پرونده سوء‌استفاده‌های رئیس‌جمهور قبلی از قدرت، در سیاست خارجی با مأموریت دشوار مدیریت روابط کره شمالی، چین و ایالات متحده روبرو است.

رئیس‌جمهور پیشین کره جنوبی، پارک گئون های اولین سفر خارجی خود را به واشینگتن صورت داد، در کنگره آن کشور سخنرانی نمود و همواره سخنان تندی علیه کره شمالی مطرح می‌کرد. در دوره او بود که قرارداد استقرار سامانه ضدموشکی تاد تا ۲۰۱۷ میلادی منعقد شد و حتی ممکن است سرنگونی او که به دلیل افشای روابطش با یک فالگیر رخ داد، تنبیه او از سوی چین باشد.

حالا رئیس‌جمهور لیبرال جدید، علامت‌های متفاوتی صادر می‌کند. بسیاری از رسانه‌ها به تفاوت لحن او نسبت به کره شمالی و اینکه علاقمند است تحت شرایطی با کیم‌جونگ‌اون به گفتگو بنشیند یا مجتمع صنعتی مشترک با کره شمالی با نام کیسونگ را بازگشایی خواهد کرد یا اینکه خودش فرزند یک خانواده مهاجر از کره شمالی است یا اینکه در دوره ریاست‌جمهوری هیون که سیاست گفتگو با کره شمالی را پی می‌گرفت رئیس دفتر رییس‌جمهور بوده، به عنوان عاملی برای ایجاد اختلاف میان مون و ترامپ و نزدیکیِ بیشتر او با چین یاد می‌کنند به ویژه اینکه از سویی مون به عنوان یک حقوق‌دانِ حامی مذاکره، منتقد موضع‌گیری‌های تند ترامپ در تنش اخیر با کره شمالی بود و از سوی دیگر پیونگ‌یانگ پیش از انتخابات از مردم کره جنوبی خواست به رقبای آقای مون یعنی محافظه‌کاران که یک دهه است بر مقدرات سئول حاکمند، رأی ندهند.

اما واقعیت چیز دیگری است. او تأکید کرده اجازه پیشرفت برنامه هسته‌ای پیونگ یانگ را نخواهد داد.

پیامد منفی مثلث سیاسی آمریکا، کره شمالی و کره جنوبی برای چین

به نظر می‌رسد برخوردهای نرم رئیس‌جمهور جدید در کنار تحریم‌های شدید آمریکا می‌تواند کیم‌جونگ اون را پای میز مذاکره بنشاند. سیاست چماق و هویج که توانست اهداف غرب را در مذاکرت هسته‌ای با ایران نیز تا حدودی به سرانجام برساند، امتحان خود را پس داده است. موضع‌گیری‌های نرم کنونی از سوی مون که نشان ‌داده فردی عملگرا است و با «صبر راهبردی» اوباما برای مهار پیونگ‌یانگ مخالف است، صرفاً یک اقدام تاکتیکی است.

مذاکره البته با موضوع خلع سلاح اتمی کره شمالی انجام خواهد شد، اما موشک‌های پیونگ‌یانگ همچنان به عنوان یک تهدید جدی مطرح خواهد بود، امری که تداوم استقرار سامانه تاد را توجیه می‌کند. همین حالا نیز رئیس‌جمهور جدید وعده داده در مورد استقرار این سامانه با واشینگتن و پکن گفتگو خواهد کرد. مون در جایی گفته بود کره جنوبی باید «نه گفتن به آمریکا را یاد بگیرد» اما اصلاً عجیب نیست اگر با وجود حضور ده‌ها هزار نیروی نظامی آمریکایی در آن کشور، منافع نظامی آمریکا را ترجیح دهد و صرفاً با هنر مذاکره و رویکرد عملگرایانه‌اش، شروطی برای استقرار کامل این سامانه وراضی‌کردن پکن قرار دهد تا تهدیدهای اقتصادی و تجاری چین محقق نشود.   

استقرار این سامانه اگر چه ضرر بزرگی برای پیونگ‌یانگ است زیرا امکان حملات تلافی‌جویانه را در صورت حمله احتمالی آمریکا به خاک آن کشور که تا آن زمان فاقد بمب اتم نیز خواهد بود تا حد زیادی کاهش می‌دهد، اما همزمان همین محدودیت‌ها را برای چین به عنوان یک کشور هم‌مرز نیز ایجاد خواهد کرد. یکی از دلایل عدم همکاری چین برای تحریم کامل اقتصادی علیه کره شمالی همین است که پکن می‌داند تهدیدنمایی از پیونگ‌یانگ یک عملیات رسانه‌ای از سوی غرب برای افزایش حضور نظامی و موشکی در کل منطقه شرق آسیا است.

اولویت‌ها در برنامه مون جَی این

ناآرامی‌های داخلی در مجلس و خیابان‌های کره میان هواداران و مخالفان رئیس‌جمهور پیشین بزرگترین تهدید داخلی طی چند دهه اخیر در کره جنوبی به حساب می‌آید. قطعاً مهمترین دستورالعمل مون جَی این بازگرداندن ثبات به این کشور است. چند ساعت از اعلام نتایج انتخابات نگذشته بود که او کار خود را در کاخ آبی ریاست‌جمهوری آغاز کرد و به عنوان اولین اقدام، نامزدهای خود را برای نخست‌وزیری، ریاست سازمان امنیت و ریاست کارکنان ریاست‌جمهوری اعلام کرد.

حزب دموکرات که مون به آن تعلق دارد، تنها ۱۲۰ کرسی از ۳۰۰ کرسی مجلس را در اختیار دارد. این بدان معنا است که او اگر چه بیشترین سهم را در میان احزاب دارد اما برای پیشبرد سیاست‌هایش مجبور به جلب همکاری سایر احزاب است. در این میان بعید است با توجه به سخنان تند رئیس‌جمهور جدید علیه سیاست‌های محافظه‌کاران و شخص خانمِ های که در همین ماه باید در دادگاه حاضر شود، حرفی از ائتلاف با حزب پرقدرت او با ۱۰۷ کرسی باشد.

البته آقای مون از سیاستمداران باتجربه است و می‌تواند ائتلافی با سایر احزاب ایجاد کند. با توجه به رویکرد لیبرال حزب او، یکی از برنامه‌های دولت او کاستن از قدرت شرکت‌های بزرگ است.

اما در سیاست خارجی اولویت نخست آقای مون بازگرداندن ثبات به شبه‌جزیره کره است. او در مجلس اعلام کرد هرکاری را می‌کند تا صلح برقرار شود، حتی سفر به پیونگ یانگ. گر چه رئیس‌ جدید دستگاه اطلاعاتی می‌گوید فعلاً در آینده کوتاه‌مدت و با توجه به تنش‌های موجود بعید است بتواند امنیت این سفر را تضمین کند. در مورد سفر به ژاپن نیز باید به پرونده سوء‌استفاده سربازان ژاپنی از زنان کره‌ای بیاندیشد که اخیراً موجب تیرگی‌هایی در روابط دو کشور شده است. مون در جایی با ابراز امیدواری نسبت به انضمام دو کره گفته بود شاید در کره شمالی بازنشسته شود.

با همه این احوال به نظر می‌رسد اگر احزاب نظامیِ سنتی در برابر اقدامات او مانع‌تراشی نکنند، مون جَی این یکی از رؤسای جمهور تاریخ‌سازِ کره جنوبی خواهد بود.

منابع

http://hosted.ap.org/dynamic/stories/A/AS_SKOREA_MOON?SITE=AP&SECTION=HOME&TEMPLATE=DEFAULT&CTIME=۲۰۱۷-۰۵-۱۰-۰۳-۱۵-۱۱

https://www.rt.com/news/۳۸۷۷۹۸-south-korea-election-president

https://www.theguardian.com/world/۲۰۱۷/may/۰۹/moon-jae-in-the-south-korean-pragmatist-who-would-be-presidentc

https://www.nytimes.com/۲۰۱۷/۰۵/۰۹/world/asia/south-korea-election-president-moon-jae-in.html?_r=۰

http://blog.ohmynews.com/jhkhj/tag/%EC%B۰%B۸%EC%۹۷%AC%EC%A۰%۹۵%EB%B۶%۸۰

http://www.aljazeera.com/indepth/features/۲۰۱۷/۰۵/moon-jae-south-korea-president-۱۷۰۵۰۹۱۲۳۵۲۵۲۱۹.html