سرویس جهان مشرق- رابرت با هفتاد سال سن می‌گوید «برای اولین بار حس می‌کنم واقعاً نمی‌دانم باید به چه کسی رأی بدهم». اما نظرسنجی‌ها نشان می‌دهد اکثر افراد همسن او تصمیم خود را گرفته‌اند.

یک ماه تا انتخابات زودهنگام سراسری در بریتانیا باقی مانده و این‌بار با توجه به نتایج برگزیت و نظرسنجی‌های پس از آن تقریباً شکی وجود ندارد که ترزا می و حزب محافظه‌کار اکثریت مجلس را از آن خود خواهند کرد. تنها بحث بر سر میزان فاصله آرای هواداران ترزا می با سایر احزاب به ویژه حزب کارگر است. بیهوده نیست که نخست‌وزیر بریتانیا در چنین شرایط حساسی که روند اجرای برگزیت ممکن است موجب نوساناتی در این کشور شود، با خیال راحت خواستار برگزاری انتخابات زودهنگام شد.

امید محافظه‌کاران به سالمندان

برخی نظرسنجی‌های اخیر نشان می‌دهد توری‌ها با فاصله 20 درصدی در صدر هستند و مهمترین حامیان این طیف، گروه سنی 60 سال به بالا است. چهار واقعیت آماری در این مورد به نفع توری‌ها وجود دارد:

* این گروه در تمام ادوار انتخاباتی 15 سال اخیر بیشترین مشارکت را نسبت به گروه‌های سنی دیگر داشته است.

* در هر چهار انتخابات سراسری اخیر بیشترین رأی خود را به سبد حزب محافظه‌کار ریخته است.

* هر چه جلوتر می‌آییم، تمایل این گروه سنی به محافظه‌کاران بیشتر می‌شود. یعنی درصد بیشتری از سالمندان به حزب محافظه‌کار رأی می‌دهند.

* با توجه به رأی مردم بریتانیا به جدایی از اتحادیه اروپا و برعهده‌گرفتن روند آن از سوی حزب محافظه‌کار، گویی از دید هواداران حزب «استقلال پادشاهی متحد» در میان سالمندان که یک پنجم از این گروه سنی را تشکیل می‌دادند، موضوعیت این حزب از بین رفته است. برآورد می‌شود سه چهارم از آن افراد وفاداری خود را به حزب استقلال پایان دادند و این بیشتر از هر حزب دیگری به نفع حزب محافظه‌کار تمام شده است. زیرا رهبران حزب کارگر، هوادارِ ماندن در اتحادیه بودند.

با توجه به این واقعیت‌ها، اکنون در گروه سنی 60 سال به بالا حزب کارگر با فاصله عجیب 50 درصدی از حزب کارگر پیش است.

کاهش آرای حزب کارگر

در این میان عامل دیگری موجب کاهش آرای حزب کارگر و افزایش فاصله آن با حزب محافظه‌کار شده است: سندی از سوی دیلی‌تلگراف منتشر شد که به ادعای آن پیش‌نویس مرام‌نامه این حزب در انتخاباتِ پیشِ‌رو است. در بریتانیا همه احزاب متنی را با عنوان «مانیفست» یا برنامه‌های خود در صورت پیروزی در انتخابات مجلس اعلام می‌کنند. نخست‌وزیر آتی، رهبر حزب اکثریت در مجلس است و وزرا نیز نمایندگان این حزب. حالا انتشار این برنامه پیش از تأیید و رأی‌گیری در حزب کارگر ممکن است از نتایج روی‌کارآمدن رئیس پیشین دستگاه امنیتی و پلیسی کشور یعنی ترزا می یا نشان‌دهنده بی‌کفایتی جرمی کوربین در مدیریت حزب کارگر باشد.

در حالی که برخی نظرات خاص کوربین از سوی رسانه‌ها بزرگنمایی می‌شود، اصلاً بعید نیست که چنین اتهامی یعنی نسبت‌دادن مطالب پیش‌نویس به آرای او در افکار عمومی مورد پذیرش قرار گیرد. در این پیش‌نویس آمده است حداکثر حقوق مستخدمان دولت نباید بیش از بیست برابر حقوق افراد کم‌درآمد باشد؛ افزایش حقوق کارمندان دولتی باید دارای سقف مشخص باشد و حقوق والدین در ماه اول مرخصی زایمان باید دو برابر شود. همچنین شهریه مدارس دولتی برداشته شود، راه‌آهن و پالایشگاه‌ها ملی شود، قدرت اتحادیه‌ها و اصناف اقتصادی افزایش یابد، نیروهای امنیتی در مرز افزایش یابند، ساخت مسکن دولتی افزایش یابد، سن حق رأی تا 16 سال پایین بیاید و تنها در بدترین شرایطِ ممکن از گزینه جنگ و تسلیحات کشتار جمعی استفاده شود.

این پیش‌نویس برای کاهش ورود مهاجران بعد از خروج از اتحادیه برنامه‌ای ندارد اما در آن آمده که بریتانیا باید یک توافق تجاری جدید با اتحادیه اروپا منعقد کند آنچه مخالف نظر ترزا می است. سخنگوی حزب محافظه‌کار سیاست‌های این پیش‌نویس را «ذبح کامل» آینده بریتانیا و «قراردادن مذاکرات برگزیت در خطر» خواند.

اما جدا از این پیش‌نویس، اتفاقات دیگری نیز در ماه‌های اخیر افتاده که موجب کاهش آرای حزب کارگر شده است. یکی از مهمترینِ آنها مخالفت برخی اعضای این حزب و نمایندگان مردم با نظر رهبران حزب کارگر در مورد مخالفت با برگزیت است. خانم کِیت هاوی یکی از این نماینده‌ها است. او از واوکسهل به پارلمان راه یافته و عضو حزب کارگر است اما در کنار رهبران حزب استقلال برای رأی مثبت مردم به همه‌پرسی برگزیت تبلیغ می‌کرد. رابرت با هفتاد سال سن که در ابتدای متن از او یاد کردیم، یکی از همین هواداران حزب کارگر است که حالا به خاطر همین تناقض‌ها مردد شده است.

بازی حزب استقلال

حزب «استقلال پادشاهی متحد» به دلیل آرای کمترش در تلاش برای بازی با وزن احزاب دیگر در هر حوزه انتخابیه است. برای مثال در ایلفورد شمالی نامزدی معرفی نکرده و از نامزد محافظه‌کاران حمایت کرده تا مانع از رأی‌آوردن حزب کارگر در آن حوزه شود. ولی در بوستون و اسکگنس نامزد معرفی کرده تا نامزد محافظه‌کاران از آن حوزه را که به شدت مخالف برگزیت بود شکست دهد. در واقع در این انتخابات، وجود مسأله برگزیت به عنوان حاشیه مهمتر از متن هم باعث پیچیدگی انتخابات شده و هم موجب شده که وفاداری سنتی دچار مشکل شده و در مواردی هواداران نامزدها به حزب دیگری روی بیاورند.

البته تغییر هواداری از یک حزب به حزب دیگر چیز جدیدی در بریتانیا نیست اما معمولاً به دلیل کاهش محبوبیت یک حزب یا برنامه جدیدش اتفاق می‌افتاد. این بار یک مسأله حاشیه‌ای به عامل اصلی در انتخاب شهروندان تبدیل شده است. این اتفاق بیش از همه به ضرر حزب کارگر شده که پیش از برگزیت با آن مخالفت می‌کرد. تونی بلر از رهبران پیشین این حزب برای اینکه کاهش آرای حزب کارگر را توجیه کند و یا فرصتی برای بازیابی محبوبیت آن در انتخابات بعدی ایجاد کند، گفته است در این انتخابات مهمتر از نامزدها، دستورکاری است که باید اجرا شود.

منابع

http://www.economist.com/blogs/graphicdetail/2017/05/daily-chart-8

http://www.nbcnews.com/storyline/brexit-referendum/britain-s-general-election-dominated-brexit-tactical-campaigns-n754206

https://www.theatlantic.com/news/archive/2017/05/uk-labour-party-manifesto-leaked-general-election/526287