به گزارش مشرق به نقل از خبرگزاری «نووستی»، در حالیکه "استفان دی میستورا" نماینده ویژه دبیرکل سازمان ملل در امور سوریه در ژنو در حال آماده سازی نشست نهایی ششمین دور از مذاکرات بین سوریها بود و در خود سوریه نیز گروههای مسلح در حال ترک شهر حمص بودند، هواپیماهای ائتلاف به اصطلاح ضدتروریستی به سرکردگی آمریکا، حمله جدیدی را به مواضع نیروهای دولتی سوریه انجام دادند. یافتن منطق خاصی برای دست زدن به چنین اقدامی از سوی آمریکا بسیار دشوار است، البته اگر شما از نقطه نظر منافع کلی به قضیه نگاه کنید که هدف از هر اقدامی، باید رسیدن به صلح در سوریه باشد. در حالیکه اقدام آمریکا از این هدف بسیار فاصله داشت.
بسته پیشنهادات دی میستورا برای صلح در سوریه
ششمین دور مذاکرات بین سوریها در ژنو پایان یافته است. دستورکار این مذاکرات بررسی بسته پیشنهادات نماینده دبیرکل سازمان ملل بود که شامل: تشکیل دولت انتقالی، قانون اساسی جدید، برگزاری انتخابات و مبارزه با تروریسم می شود.
دی میستورا در آغاز این دور از مذاکرات بین هیئتهای دو طرف مناقشه ( ۱۶ ماه مه)، مکانیزم جدیدی برای بررسی مسائل مربوط به قانون اساسی سوریه و حل و فصل مشکلات پیشنهاد کرده بود. او تصمیم گرفت بطور همزمان در دو اتاق جداگانه با هر دو طرف مذاکرات: هیئت نمایندگی دولت سوریه و مخالفان، دیدار کند. این به خاطر آن بود که بسیاری از مخالفان همچنان از گفتگوی مستقیم با نمایندگان دمشق خودداری کرده بودند. البته مخالفان با یکی از بندهای این بسته پیشنهادی، یعنی باقی ماندن "بشار اسد" در سمت ریاست جمهوری در دوره دولت انتقالی، تا برگزاری انتخابات، هم مخالفت کردند. فعلا توافق برای حرکت در شکل جدید مذاکرات بدست نیامده، ولی در مجموع همه طرفین، از جمله هر دو گروه مخالفان «مسکو» و«قاهره»، از ابتکارعمل کلی دی میستورا حمایت کرده اند.
سطح دشمنی و اختلاف بین طرفین همچنان بالاست
البته اختلافات، رویارویی و دشمنی علنی در مذاکرات ژنو همچنان حفظ شده است. برای مثال نمایندگان «ارتش آزادی بخش سوریه» اعلام کردند که قصد دارند شرکت در ترکیب هیئت کمیته عالی مذاکره کنندگان مخالفان سوری را متوقف کنند و دلیل آن را نیز عدم شفافیت در روند تصمیم گیریها در داخل این هیئت و فقدان راهکار مناسب برای مذاکرات عنوان کردند.
به گفته "گنادی گاتیلوف" معاون وزیر خارجه روسیه که در مذاکرات ژنو حضور داشت، برگزاری مذاکرات مستقیم در ژنو همچنان به خاطر سطح بالای دشمنی بین طرفین سوری و عدم وجود هیئت واحدی از سوی مخالفان، ممکن نیست. در صورتی که مذاکره پیرامون مسائلی مانند قانون اساسی باید رو در رو صورت بگیرد.
این مقام روس یادآور شد که البته مذاکرات آستانه که کار واقعی برای تعیین مشخصات مناطق کاهش تنش در چارچوب آن ادامه دارد، باعث شده تا دور ششم مذاکرات ژنو نیز حرکتی به سمت جلو داشته باشد. هرچند پیشرفت در مذاکرات آستانه بیشتر از مذاکرات ژنو است و دی میستورا نیز به خوبی این مسئله را درک کرده است.
گاتیلوف افزود: «این واقعیت که مذاکرات آستانه و ژنو به موازات یکدیگر انجام می گیرد، گویای آن است که امکان دسترسی به پیشرفت آتی در روند حل و فصل بحران سوریه واقعا وجود دارد و می توان به آن امیدوار بود. »
آزادسازی حمص، نتیجه عملیات موفق ارتش سوریه
در حالیکه مذاکرات ژنو جریان داشت، آخرین گروه افراد مسلح مخالف، شهر حمص سوریه را ترک کردند. حدود سیصد تن از آنها در تاریخ ۱۹ ماه مه، به همراه خانواده های خود از این شهر تخلیه شده و به مناطق شمالی استان حمص فرستاده شدند، در حالیکه نمایندگان صلیب سرخ و دولت سوریه این اتوبوسها را همراهی می کردند. سه روز قبل از آن نیز گروهی شامل ۴۲۸ نفر از گروههای مسلح سلاحهای خود را زمین گذاشته و خود را تسلیم نیروهای دولتی کرده بودند.
بطور کلی طی روزهای گذشته بیش از ۱۰ گروه مسلح از شهر حمص خارج شدند. آخرین گروه روز شنبه این شهر را ترک کرده اند.
آزادسازی شهر حمص نتیجه اقدامات موفقیت آمیز نیروهای دولتی سوریه و نیروهای متحد آنهاست. این نیروها چند روز قبل نیز تروریستهای گروه داعش را از بلندیهای بخش شرق و شمال شرق ایستگاه پالایش نفت چهارم بیرون راندند. آزادسازی این ارتفاعات اهمیت راهبردی داشت، برای اینکه در چند کیلومتری از بزرگراه حمص-تدمر در شرق استان حمص قرار داشت.
در اوایل ماه مه نیز نظامیان ارتش سوریه در یک عملیات گسترده توانستند ۱۰ منطقه مسکونی و مرکز نگهداری نفت در مناطق شرقی این استان را آزاد کنند. قبل از آن نیز در تاریخ ۲۸ آوریل نیروهای دولتی کنترل بر یکی از بزرگترین میدان های گازی سوریه به نام «شاعر» را بدست گرفتند.
دومین حمله نظامی آمریکا به ارتش سوریه
در شرایطی که این موفقیتها در سوریه حاصل شده، خبر ناگواری منتشر شد و آن اینکه هواپیماهای ائتلاف آمریکایی در روز پنج شنبه حملاتی را به نیروهای دولتی سوریه انجام دادند. این دومین حمله آمریکا به سوریه است. در ماه آوریل نیز نیروی دریایی ارتش آمریکا حملات موشکی را به پایگاه هوایی الشعیرات سوریه انجام داده بود.
حمله جدید آمریکا به منطقه شمال غرب «انتفاء» صورت گرفت. فرماندهی نظامی ائتلاف هدف این حمله را نیروهای مسلح حامی دولت سوریه نامیدند که به نیروهای مسلح مخالف مورد حمایت آمریکا حمله کرده بودند.
بر اساس برخی شاهدین، یکی از گروههای شبه نظامی هدف این حمله آمریکا قرار گرفت. البته وزارت دفاع سوریه خبر داده که نظامیان سوری قربانی این بمباران شده اند. وزارت دفاع روسیه نیز اعلام کرده که یک روز قبل از این حادثه، شهروندان غیرنظامی سوری نیز قربانی حمله دیگری از سوی ائتلاف آمریکا شده بودند.
چه منطقی پشت حملات آمریکا قرار دارد؟
حمله به نیروهای دولتی سوریه که مسئولیت اصلی و سخت مبارزه با گروههای تروریستی مانند داعش، جبهه النصره و دیگر تروریستها را برعهده دارند، مسلما هیچ کمکی به تسریع در روند توقف خشونتها در سوریه و یا ورود به مرحله حل و فصل سیاسی بحران در این کشور نمی کند که سازمان دهندگان مذاکرات در ژنو و آستانه برای رسیدن به آن تلاش زیادی را از خود نشان می دهند. حتی اگر این حملات جنبه پیشگیرانه و هشدار دهنده به بشار اسد داشته باشد.
"فئودور لوکیانوف" رئیس شورای سیاست خارجی و دفاعی روسیه در تفسیر حمله اخیر آمریکا به نیروهای دولتی سوریه یادآور شده است: «بعد از حمله موشکی به پایگاه الشعیرات، شدت فشارها بر دونالد ترامپ، رئیس جمهوری آمریکا در رابطه با "ارتباط با روسیه" کاهش یافته بود. در آن زمان هم دموکراتها و هم جمهوری خواهان از این حمله حمایت کردند. »
به گفته لوکیانوف، ولی این اواخر و بعد از دو جنجال بپا شده بر سر برکنار کردن "جیمز کومی" رئیس سازمان اف بی آی و دیدار رئیس جمهوری آمریکا با "سرگئی لاوروف" وزیر خارجه روسیه، دوباره برای سر ترامپ جایزه تعیین شده است و اگر تحقیقات در حال انجام بتواند اتهامات وارده به او در خصوص «ارتباط با روسیه در زمان مبارزات انتخاباتی» و «ارائه اطلاعات محرمانه به وزیر خارجه روسیه» را ثابت کند، ترامپ بدون تردید بعنوان فردی که آسیب جدی به امنیت ملی آمریکا وارد ساخته، به استیضاح کشیده خواهد شد. در چنین شرایطی، رئیس جمهوری آمریکا برای آرام کردن مخالفان خود حداقل کاری که می توانست انجام دهد این بود که به نظامیان این کشور دستور دهد تا حمله دیگری به سوریه انجام دهند تا رضایت سیاستمداران تندروی آمریکایی تا حدودی جلب شود. البته این اقدام هم شاید نتواند به وضعیت دشواری که ترامپ در آن گیر افتاده، کمکی کند.