ترکیه نوین که یکی از کشورهای غرب‌گرای منطقه به شمار می‌آید، در سال‌های اخیر تلاش‌های جامعی را برای تنوع سیاست خارجی خود و تغییر مسیر آن از غرب‌گرایی به شرق‌گرایی آغاز کرده است.

سرویس جهان مشرق - ترکیه نوین عنوانی است که پس از فروپاشی امپراتوری عثمانی (مرد بیمار اروپا) و تأسیس جمهوری ترکیه در سال ۱۹۲۳ به این کشور اطلاق شد. در این دوره ارتش ترک به رهبری مصطفی کمال آتاتورک به مبارزه با متجاوزان به خاک ترکیه پرداخت و با پیروزی بر آن‌ها تلاش نمود تا اسلام و جریانات اسلامی را از اجتماع ترکیه به حاشیه رانده و کشوری غیردینی و غرب‌گرا را بنیان‌گذاری نماید. بنابراین فرایند عجیبی از انفکاک دو نهاد دین و دولت (برخلاف امپراتوری عثمانی) و به تعبیر صحیح‌تر و دقیق‌تر دین و جامعه آغاز شد. به‌عبارت‌دیگر آتاتورک و نخبگان جدید ترکیه تمام تلاش خود را به کار بستند تا ارتباط ترکیه نوین را با گذشته عثمانی‌اش به کل قطع نموده و کشوری سکولار و به‌شدت غرب‌گرا را بنیان‌گذاری نمایند که اصول غربی و آرمان‌های غرب‌گرا در آن حرف اول را بزند.

پس در همین راستا از آغاز کار خود در سال ۱۹۲۳ میلادی به سلسله اصلاحاتی دست زدند که هدف نهایی آن‌ها کاهش اقتدار دین و رهبران دینی در جامعه و افزایش نمادهای غرب گرایانه در جامعه و زندگی مردم بود. لیکن استمرار همین مسیر و اتکای بیش‌ازحد از به آرمان‌های غربی با توجه به رشد چالش‌های ملی ترکیه با غرب نتوانست به روند ثابت در سیاست ترکیه تبدیل شود و بروز اختلافات میان اتحادیه اروپا و ترکیه در مرحله اول و افزایش تنش‌های ترکیه و ایالات‌متحده آمریکا بر سر مسائل منطقه‌ای، باعث سرخوردگی سیاستمداران ترک گردید و آن‌ها را به بازگشت به سیاست‌های شرق گرایانه عثمانی مجاب کرد.

بنابراین رهبران اسلام‌گرای ترکیه تلاش بسیار جامعی را برای نزدیکی به شرق(روسیه و چین) آغاز نمودند و با عقد قراردادهای مختلف نظامی-اقتصادی تلاش کردند تا منافع ملی ترکیه را بیش‌ازپیش به شرق و سیاست‌های شرقی گره بزنند.

در نتیجه اردوغان با شرکت در کنفرانس‌های بین‌المللی مختلف با حضور چین و هم‌چنین عقد قراردادهای مختلف با روسیه سعی کرد تا ناامیدی و دلسردی خود از سیاست‌های غربی را به نمایش گذاشته و دوری از غرب را در عرصه عمل به اجرا گذارد. پس برای نمایش عدم اعتماد به غرب و سیاست‌های غربی ، یکی از مهم‌ترین قراردادهای اتمی ترکیه با روسیه بسته شد و قرار شد روس‌ها ، ترکیه را برای رشد تکنولوژی اتمی خود یاری نمایند.

ترکیه در سال ۲۰۱۷ تلاش بسیار جامعی برای ساخت نیروگاه و تولید برق هسته ای و گسترش تکنولوژی خود با همکاری روسیه در منطقه آک کیو (آق گیو) آغاز کرد و قرارداد ساخت یک نیروگاه اتمی تولید برق برای ترک‌ها بین طرفین منعقد شد که عملیات ساخت آن در سال ۲۰۲۳ تمام می‌شود. البته نکته جالب در این میان انحصار ۱۵ ساله روسیه بر این مرکز و اجبار ترکیه برای خرید برق آن به مدت ۱۵ سال است که استیصال سیاست‌های ترکی در منطقه را به نمایش می‌گذارد.

درواقع ترک‌ها برای نمایش گله شدید خود از غربی‌ها و سرخوردگی از سیاست‌های غربی، حاضر شدند تا از برخی از منافع ملی ترکی برای جلب رضایت شرق و روسیه و نمایش ناخرسندی خود از غرب بگذرند و نمونه کامل یک کشور پشیمان از غرب، برای عبرت‌آموزی سایر سیاست‌مداران باشند.

برچسب‌ها