به گزارش مشرق، ماجرای نسخ میلیاردی وقتی از سوی احمد میدری، معاون رفاه اجتماعی وزارت کار و رفاه اجتماعی مطرح شد با واکنش جدی چهرههایی همچون رئیس سازمان نظام پزشکی همراه بود؛ واکنشهایی از جنس «مگه داریم؟ مگه میشه» که شدنی بودن چنین نسخه پیچیدنهایی را زیر سؤال میبرد یا این نسخ را به پزشکان متخصصی که داروهای بیماران خاص را تجویز میکنند مربوط میدانست.
حالا اما یک پزشک داروساز از نسخههای نجومی دیگری سخن میگوید. نسخههایی که هم داریم و هم شده است و چندان ربطی با بیماران صعبالعلاج و سرطانی ندارد، بلکه نسخه پزشکان پوست و زیبایی است که به طمع وعده تورهای خارجی شرکتهای واردکننده دارو برای بیماران پیچیده میشود.
نسخ نجومی نخستین بار اواخر سال گذشته از سوی محسن سرخو، عضو هیئت مدیره سازمان تأمین اجتماعی با رسانهای کردن نسخه ۶ میلیاردی یک پزشک عمومی مطرح شد و احمد میدری، معاون رفاه اجتماعی وزارت کار و رفاه اجتماعی از نسخ ۳۷ میلیاردی یک پزشک در طول یک سال خبر داد. چند روز پیش هم علیرضا عبداللهزاده، مشاور معاون رفاه اجتماعی وزارت رفاه در توضیحاتی ماجرای پزشکی را که در سال ۲۳ هزار نسخه به ارزش ۳۷ میلیارد نوشته است با تفصیل بیشتری رسانهای کرد.
یک روی این ماجرا ضعف نظارتی سازمانهای بیمهگر از جمله تأمین اجتماعی در بررسی نسخ پزشکان پیش از رسیدن به این مبالغ نجومی است، اما روی دیگر این ماجرا واقعیتهای پشت پردهای است که این بار عضو هیئت مدیره انجمن داروسازان ایران آن را آشکار میکند. این واقعیت، اما از یک زخم کهنه در نظام سلامت حکایت دارد؛ پورسانتها و وعده تورهای خارجی از سوی شرکتهای واردکننده دارو که برخی پزشکان را مجاب میکند برای بیمارانشان نسخههای میلیاردی از تولیدات این شرکتها تجویز کنند.
از آنجایی که اغلب این داروها در حوزه پوست و مو و زیبایی است، تحت پوشش بیمه هم نیستند تا لااقل حداقل نظارتی بر این نسخهپیچیها صورت بگیرد، زیرا اینجا تمام پول نسخه از جیب بیمار میرود.
سفر خارجی در برابر نسخه پیچیدن
در حالی که در همه جای دنیا مرسوم است برای شرکت در کنگرهها و نمایشگاههای علمی دستاوردهای دارویی و تجهیزات پزشکی، پزشکان شرکتکننده خودشان هزینههای سفرشان را پرداخت میکنند، در ایران این امر به گونهای دیگر رقم میخورد و دفاتر نمایندگی کمپانیهای دارویی و تجهیزات پزشکی در کشورمان تمامی هزینههای پزشکانی را که میخواهند در این کنگرههای بینالمللی شرکت کنند، پرداخت میکنند؛ هزینهای که با تجویز داروها و استفاده از تجهیزات پزشکی با برندهای خاص جبران میشود. خلاصه اینکه معضلات گریبانگیر جامعه پزشکی تنها به فیشهای حقوقی و کارانههای چند ده تا چند صد میلیون تومانی محدود نمیشود.
پدیده تقاضای القایی خدمات سلامت هم یکی از معضلاتی است که از سالها قبل گریبانگیر جامعه پزشکی کشورمان شده است؛ امری که موجب میشود برخی پزشکان نمکگیر شرکتهای دارویی و تجهیزات پزشکی شوند و در برابر سفرهای خارجی یا پورسانتهای قابلتوجهی که از سوی این شرکتها دریافت میکنند محصولاتشان را برای بیماران خود استفاده کنند. در برابر این اما بیمار برای تهیه این داروهای گران و غیرضروری باید هزینههای سرسامآوری را متحمل شود.
ارتباط پنهانی با شرکتهای واردکننده
سیدعلی فاطمی، عضو هیئت مدیره انجمن داروسازان ایران در خصوص مبحث نسخ نجومی که از سوی برخی پزشکان برای بیماران تجویز میشود، با اشاره به وعده تور سفرهای خارجی که توسط شرکتهای واردکننده دارو و تجهیزات پزشکی به پزشکان داده میشود، تصریح میکند: معمولاً برای نسخ پزشکان عمومی محدودیتهایی وجود دارد، اما متخصصان محدودیتی در تجویز اقلام دارویی ندارند و اگر ارتباطی بین برخی از متخصصان با شرکتهای واردکننده دارو و محصولات پزشکی و آرایشی باشد در قبال تجویز اقلام دارویی و پزشکی آن شرکت که سود زیادی برایشان دارد، پزشک مربوط را از مزایای مادی و غیرمادی و سفرهای خارجی بهرهمند میکنند.
به گفته وی در بعضی مواقع، عدهای از پزشکان یا متخصصان در قبال مزایای مادی و غیرمادی که برخی شرکتهای واردکننده دارو و محصولات آرایشی و بهداشتی برای آنها در نظر میگیرند، اقدام به تجویز اقلام دارویی شرکت موردنظر برای بیماران میکنند.
این داروساز در برابر این نکته که چرا داروخانهها درباره غیرضروری بودن این داروها به بیمار و پزشک هشدار نمیدهند، اینگونه توضیح میدهد: داروخانه موظف است اقلام دارویی را که از سوی پزشک معالج در نسخه بیمار تجویز شده به او بدهد و اینکه تجویز داروها ضرورت چندانی برای بیمار نداشته یا مبالغ آن هنگفت است، ربطی به داروخانه ندارد.
از نگاه این عضو هیئت مدیره انجمن داروسازان ایران تنها داروخانهها تقاضای القایی برای خرید دارو و تجهیزات پزشکی برای بیماران بهوجود نمیآورند. معمولاً ارتباطی بین داروخانهها و پزشکان وجود ندارد و داروخانه موظف به نسخهپیچی اقلام تجویزی در نسخ بیماران است و حق دخالت در امور درمانی را ندارد.
پای سود بیحساب و کتاب در میان است
در حالی که علیرضا زالی، رئیس سازمان نظام پزشکی پیچیدن نسخههای میلیاردی را به پزشکان متخصص سرطان و بیماریهای صعبالعلاج مرتبط دانسته و گفته بود «اینکه یک پزشک در حوزه شیمی درمانی، ۳۷ میلیارد تومان نسخه مینویسد، این درست بوده چون نسخه بیماران شیمی درمانی بسیار گران است» اما آنطور که دکتر فاطمی میگوید این نسخهها تنها در حوزه داروهای شیمی درمانی نیست.
این عضو هیئت مدیره انجمن داروسازان ایران با تأکید بر اینکه باید سازمان نظام پزشکی و وزارت بهداشت روی نسخ تجویزی از سوی پزشکان نظارت بیشتری داشته باشند، بیان کرد: سود فروش دارو برای داروخانه یکسان است، اما نسخ نجومی بیشتر در اقلام پوستی و زیبایی دیده میشود که عمدتاً ضرورتی برای تجویز آن از سوی پزشک مربوطه وجود نداشته است، اما به دلیل وعدههای موجود بین پزشک و شرکت واردکننده دارو و محصولات این نوع نسخ در داروخانهها مشاهده میشود.
به گفته وی، سود فروش محصولات آرایشی و زیبایی بیحساب و کتاب است و نظارت درستی روی محصولات پوستی و تجویز آن از سوی پزشکان وجود ندارد و برای کاهش این نوع نسخ که قیمتهای گزافی را بر دوش بیمار میگذارد، باید میزان نظارت و بررسیها بیشتر باشد.
منبع: روزنامه جوان