به گزارش مشرق، دیوان عالی آمریکا روز سه‌شنبه حکم به اجرای بخشی از فرمان ضد مهاجرتی «دونالد ترامپ»، رئیس‌جمهور آمریکا در خصوص ممنوعیت ورود اتباع 6 کشور مسلمان از جمله ایران به خاک آمریکا داد.
«ترامپ» روز 28 ژانویه 2018، حدود یک ماه پس از ورود به کاخ سفید یک دستور اجرایی امضا کرد که ورود اتباع هفت کشور مسلمان (ایران، سودان، سومالی، سوریه، یمن، لیبی و عراق) به خاک آمریکا را ممنوع می‌کرد.
این فرمان، پس از اجرایی شدن باعث ایجاد هرج و مرج و اعتراضات گسترده در فرودگاه‌های آمریکا و شهرهای این کشور شد. این موضوع باعث شد که دادگاه فدرال ایالت واشنگتن، و پس از آن دادگاه تجدید نظر شعبه نهم ایالات متحده آمریکا اجرای آن را متوقف کنند.
ترامپ در واکنش، روز 16 مارس این دستور اجرایی را لغو و نسخه اصلاح‌شده آن، موسوم به فرمان شماره 13780 را امضا کرد. در فرمان جدید، نام کشور عراق حذف شده بود و بنابراین محدودیت‌ها اتباع شش کشور مسلمان دیگر را شامل می‌شد.
فرمان اجرایی جدید و مفاد آن
فرمان جدید ترامپ، صدور روادید برای شهروندان شش کشور مسلمان را به استثنای برخی موارد خاص، برای 90 روز معلق می‌کرد. این فرمان همچنین خواستار توقف ورود کلیه پناهجویان به خاک آمریکا برای مدت 120 روز بود.
در فرمان اجرایی جدید بر خلاف فرمان اول دارندگان کارت سبز (اقامت دائم) و کسانی که برای آنها روادید آمریکا صادر شده از محدودیت‌های مسافرتی مسثنی شدهاند.
دولت ترامپ، به علاوه تصریح کرده بود که ممنوعیت‌ها، اتباع شش کشور هدف که در زمان اجرایی شدن فرمان در داخل آمریکا حضور دارند را شامل نخواهد شد و تنها برای کسانی که در خارج از این کشور هستند، اعمال خواهند شد.
فرمان 13780 البته به مأموران کنسولی یا مرزبانی آمریکا این اختیار را هم می‌داد که پس از بررسی‌های مورد به مورد برای برخی از اتباع شش کشور یاد شده که واجد شرایط زیر هستند، استثناء قائل شوند:
- افرادی که قبلاً به آنها برای یک دوره طولانی کار، تحصیل یا سایر فعالیت‌های بلند مدت دیگر پذیرش ورود به آمریکا اعطا شده، در اما روز اجرایی شدن فرمان، در خارج از کشور هستند و جلوگیری از ورود آنها به آمریکا به فعالیتی که برای انجام آن پذیرفته شدهاند، لطمه می‌زند؛
- هر یک از افرادی که علاوه بر تابعیت یکی از این شش کشور، تابعیت کشور دیگری را هم دارند و در روز اجرایی شدن فرمان، در حال سفر با گذرنامه کشور غیرممنوعه هستند؛
-افرادی که برای کسب و کار عمده یا تعهد حرفه‌ای باید وارد آمریکا شوند و جلوگیری از ورود آنها به تعهداتشان لطمه می‌زند؛
- افرادی که برای ملاقات با یکی از اعضای خانواده خود، اعم از همسر، کودک یا والدینشان که شهروند آمریکا، مقیم دائم و قانونی این کشور و یا دارنده ویزای غیرمهاجرتی هستند قصد ورود به آمریکا دارند و جلوگیری از ورود آنها، برایشان دشواری ایجاد خواهد کرد؛
- در مواردی که متقاضی ورود از 6 کشور ممنوعه، نوزاد یا کودک خردسال و یا فرد نیازمند به مراقبت‌های پزشکی است؛
- اتباعی که توسط دولت آمریکا و یا از جانب دولت، استخدام شدهاند و می‌توانند اثبات کنند که خدمات ارزنده‌ای به دولت ایالات متحده ارائه داده‌اند؛
متوقف شدن فرمان جدید
روز 15 مارس، «دریک واتسون»، قاضی دادگاه منطقه‌ای ایالت هاوائی اعلام کرد که اجرای مفاد اصلی دستور اجرایی ترامپ را به دلیل تناقضات آن با قانون اساسی آمریکا معلق کرده است.
«واتسون» با استناد به اظهارات اسلام‌ستیزانه ترامپ در دوران تبلیغات انتخابات ریاست‌جمهوری آمریکا استدلال کرد که انگیزه‌های دولت آمریکا از صدور این فرمان، نه امنیت ملی، بلکه اعمال محدودیت برای پیروان یک مذهب خاص بوده و به همین دلیل، نقض قانون اساسی آمریکا به شمار می‌رود. در همان روز، «تئودور چانگ»، قاضی ایالت «مریلند» نیز اعلام کرد که به نتیجه مشابهی رسیده و اجرای فرمان 13780 را متوقف کرده است.
در واکنش به این موضوع، وزارت دادگستری آمریکا در بیانیه‌ای بلافاصله اعلام کرد که با پیگیری پرونده در دادگاه‌ها تلاش خواهد کرد که منع ورود اتباع شش کشور به آمریکا را بار دیگر احیا کند.
دادگاه تجدید نظر فدرال در شهر «ریچموند» ایالت «ویرجینیا»، ده روز بعد، یعنی در 25 مارس با تأیید تبعیض‌های مذهبی موجود در دستور ترامپ با از سر گیری اجرای آن موافقت نکرد، موضوعی که باعث شد دولت آمریکا در 1 ژوئن، پرونده را برای رسیدگی به عالی‌ترین مرجع قضایی یعنی دیوان عالی آمریکا ارجاع دهد.
با شرایط جدید چه کسانی می‌توانند وارد آمریکا شوند؟
سرانجام، دیوان عالی آمریکا روز 26 ژوئن اعلام کرد که بخش‌هایی از محدودیت‌های اعمال شده از سوی دادگاه‌های پایین‌تر علیه فرمان اجرایی ترامپ را برداشته است. این دادگاه در توضیح بیشتر اعلام کرد که فرمان مهاجرتی ترامپ، به استثنای آن دسته از اتباع 6 کشور مسلمان که دارای «ارتباطات اصیل» با شخص یا نهادی در ایالت متحده هستند، برای سایر اتباع این کشورها و با رعایت مفاد فرمان اجرایی شماره 13780 قابل اجرا است.
این حکم دادگاه همچنین اجازه می‌دهد ممنوعیت 120 روزه ورود کلیه پناهجویان به آمریکا نیز اجرا شود. به این ترتیب دولت ترامپ اجازه خواهد داشت مانع ورود آن دسته از متقاضیان پناهندگی شود که هیچ «ارتباط اصیلی» با افراد یا موسسات در آمریکا ندارند.
رسانه‌های آمریکا در توضیح درباره «ارتباطات اصیل» نوشته‌اند این مفهوم افرادی را شامل می‌شود که می‌خواهند وارد آمریکا شوند تا با عضو نزدیک خانواده خود - اعم از اولدین، همسر، فرزند، داماد یا عروس، خواهر و برادر - زندگی یا ملاقات کنند. همچنین افرادی که به واسطه ارتباطات طولانی مدت با دانشگاه یا نهادهای دیگر آمریکا قصد ورود به این کشور دارند، مشمول این تعریف هستند.
بستگان درجه دو از جمله عمه، عمو، دایی، خاله و فرزندان آنها، پدر و مادر بزرگ، نوه و نامزد مشمول «ارتباطات اصیل» نیستند و نمی‌توان با آنها ویزا گرفت. دیوان عالی به علاوه، کسانی که «فقط به قصد دور زدن دستور اجرایی دولت، وارد رابطه شوند» را از دایره شمول ارتباطات اصیل خارج کرده است.
بنابراین، حکم دیوان عالی به معنی آن است که هر یک از اتباع شش کشور هدف که دارای «ارتباطات اصیل» با اشخاص یا نهادها در ایالات متحده هستند و یا به موجب دیگر بندهای فرمان ترامپ از شمول محدودیت‌های آن خارج می‌شوند، می‌توانند برای دریافت روادید و ورود به خاک آمریکا اقدام کنند.