به گزارش مشرق، حسن روحانی رئیس جمهور کشورمان صبح امروز در همایش بین‌المللی مقابله با گرد و غبار که در محل اجلاس سران برگزار شد، طی سخنانی اظهار داشت: موضوع محیط زیست یکی از مسائل بسیار مهم برای سلامت جامعه و توسعه جوامع ما و برای جلوگیری از مهاجرت‌های بی‌رویه است.
وی در ادامه افزود: برای آنکه ما بتوانیم با این معضل به خوبی مواجهه کنیم و خطرات این تهدید را مهار کنیم هم نیاز به برنامه‌ریزی داریم و هم نیاز به سرمایه‌گذاری داریم و هم نیازمند همکاری منطقه‌ای و بین‌المللی هستیم.
رئیس‌جمهور تاکید کرد: دولت یازدهم یکی از اولویت‌های خود را در ایران اولویت محیط زیست قرار داد و حتی دولت یازدهم به عنوان دولت محیط زیست نامگذاری شد.
روحانی در ادامه سخنان خود گفت: اولین تصمیم دولت یازدهم تصمیم زیست محیطی بود، همچنین اولین مصوبه دولت یازدهم در رابطه با دریاچه ارومیه بود و اگر اقدام دولت یازدهم نبود امروز ما در غرب کشورمان نه با طوفان گرد و غبار و شن بلکه با طوفان نمک مواجه بودیم و حدود 14 میلیون نفر از مردم ایران که در استان‌های مختلف غرب کشور زندگی می‌کنند امروز ناچار به مهاجرت می‌شدند، تثبیت دریاچه ارومیه یکی از افتخارات مهم دولت یازدهم و یک الگوی مهم زیست‌محیطی برای منطقه و جهان است.
وی ادامه داد: چرا ما با معضل دریاچه ارومیه مواجه شدیم ناچار به خاطر شرایط اب و هوایی؟ که البته این مساله درست است زیرا این مهم یکی از عوامل آن است، به خاطر کاهش ریزش‌های آسمانی بوده؟ بله درست است زیرا این مهم نیز یکی از عوامل آن است، اما عدم مدیریت صحیح نسبت به منابع آب، کشت‌های بی‌رویه و افقی و توسعه این کشت‌ها همچنین عدم درنظر گرفتن حق‌آبه دریاچه‌ها و تالاب‌ها همه اینها از عواملی بود که دریاچه ارومیه می‌رفت که تا سال گذشت یعنی سال 95 به طور کامل خشک شود و ما با گرد و غبار و طوفان‌های نمک مواجه شویم که هم کشاورزی و زندگی ما را به طور کامل تهدید می‌کرد.
رئیس قوه مجریه یادآور شد: اقدامات دیگری نیز دولت یازدهم در زمینه مسائل زیست محیطی انجام داد، احیای هورالعظیم و این تالاب یکی از آن قدم‌ها بود که امروز بیش از 80 درصد سطح این تالاب را آب فرا گرفته است و همچنین اقداماتی که در زمینه هامون و سایر تالاب‌ها و دریاچه‌ها در طول این دولت انجام گرفت. اما این نه بدان معنا است که اقدامات ملی ما در زمینه محیط زیست کافی بوده اما در عین حال در حد توان و اعتباراتمان اقدامات بسیار ارزشمندی در طول این 4 سال انجام گرفته است.
روحانی بیان کرد: قرار ما این بود برای دریاچه ارومیه بیش از 3 هزار میلیارد تومان اعتبار مصرف شود که این اعتبار در نظر گرفته شد اما عملا تا پایان سال 95 حدود 2 هزار میلیارد تومان اعتبار هزینه شد تا دریاچه ارومیه تثبیت شد. اما امروز مردم غرب کشور می‌توانندمطئن باشد نسبت به آینده این دریاچه و دولت دوازدهم همچنین در این راستا اقدامات خود را تکمیل خواهد کرد.
رئیس جمهور ادامه داد: دولت دوازدهم همچنین نسبت به هورالعظیم و اقداماتی که در استان خوزستان باید انجام بگیرد، هامون و اقداماتی که باید در استان سیستان و بلوچستان باید انجام بگیرد ادامه خواهد داد.
روحانی تاکید کرد: علی‌رغم اینکه برخی از منشاهای طوفان‌های گرد و غبارمان منشا داخلی دارد و حدود 2 میلیون هکتار از بیابان‌های ایران می‌تواند منشا گرد و غبار باشد و گاهی هم است اما منشا خارجی گرد و غبار ایران با منشا داخل آن قابل قیاس نیست، 20 درصد منشا گرد و غبار داخلی است و 80 درصد گرد و غبار منشا خارجی دارد،کشور عراق، سوریه،اردن، کویت، عربستان، پاکستان، افغانستان، ترکمنستان جزو کشورهایی هستند که در منطقه ما منشا گرد و غباری هستند که به داخل کشورمان سرازیر می‌شود. گاهی در یک 24 ساعت 8 میلیون متر مکعب خاک با طوفان گرد و غبار جابجا می‌شود و این به معنای آثاری است که می‌تواند در زندگی مردم و در سلامت مردم و در کشاورزی و باغات مردم و کلاً در محیط زیست کشورمان تاثیر داشته باشد.
روحانی ادامه داد: البته مساله گرد و غبار در دهه‌های گذشته هم در منطقه و کشورمان مسبوق به سابقه است اما نسبت به گذشته این پدیده خطرناک به چند برابر افزایش یافته،اگر این رخداد در دهه‌های گذشته در طول سال 10 روز یا 20 روز شاهد این پدیده بودیم اما امروز 100 روز و گاهی 130 روز در طول سال در برخی مناطق شاهد این پدیده هستیم.
رئیس‌جمهوری اضافه کرد: اگر دریاچه هامون با ظرفیت 15 میلیارد مترمکعب آب می‌توانست بادهای 120 روزه سیستان و بلوچستان را متبوع مردم قرار دهد،اما امروز تقریبا با خشک شدن این دریاچه و تالاب‌های اطرافش تبدیل به معضل بزرگ برای مردم شده است.
رئیس قوه مجریه با طرح این سوال که راه چاره چیست و باید چه کنیم، تصریح کرد: موضوع گرد و غبار همانند بسیاری از مسائل زیست محیطی از حد مسائل ملی فراتر رفته است مسائل منطقه‌ای و گاهی جهانی است، امروز غرب آسیا، همچنین شرق آسیا و شمال آفریقا و در بسیاری از مناطق دیگر جهان به این موضوع در رنج و مشکلات هستند.
روحانی گفت: بی‌تردید این معضل راه چاره دارد اما برخی از راه‌های چاره سلبی و برخی راه‌های چاره ایجابی است، احداث سدها و بندها بدون مطالعه کافی و آثار زیست محیطی می‌تواند برای آینده منطقه ما خطرناک باشد و بسیاری از اینگونه فعالیت‌ها باید متوقف شود. اینکه در کشور همسایه ما طرح 22 سد بزرگ در جریان است که می‌تواند تاثیرات بسیار مخربی را بر روی رودخانه فرات و دجله بگذارد و در سایه آن عراق و ایران و بسیاری از کشورها را تحت تاثیر قرار دهد نمی‌توان در برابر آثار مخرب این اقدام بی‌تفاوت بود، هم منطقه و کشورهای منطقه و هم سازمان‌های بین‌المللی در این زمینه مسئولیت دارند.
وی خاطرنشان کرد: ما نمی‌توانیم در برابر آنچه که محیط زیست‌مان را تخریب می‌کند بی‌تفاوت باشیم، احداث سدهای متعدد در افغانستان و بندها در کجکی و کمال‌خان، سلما و دیگر سدها و بندها در شمال و جنوب افغانستان بر استان خراسان و سیستان و بلوچستان ما تاثیرگذار است.
روحانی بیان کرد: اگر هامون به طور کامل خشک شود نه تنها از گرد و غبار این منطقه سیستان و بلوچستان در رنج است بلکه افغانستان هم در رنج قرار خواهد گرفت، اگر جلوی طوفان‌های شن گرفته نشود همه مردم منطقه و همسایه ما گاهی ناچار به مهاجرت خواهند شد، تمدن‌ها در بخشی از سرزمین قدیمی منطقه ما رخت برخواهد بست. کشاورزی و شهرسازی و زندگی مردم متوقف خواهد شد و این یک مسئولیت منطقه‌ای و بین‌المللی برای همه ما در برابر این تهدید خطرناک برای انسان‌های منطقه و جهان است.
وی افزود: ما نمی‌توانیم بدون همکاری با کشورهای همسایه و منطقه و جهان در این معضل پیروز شویم.
روحانی در ادامه سخنان خود اظهار داشت: بنده قبلاً هم در بحث دیگری گفته‌ام، بحث بر اینکه کدام کشور در منطقه ما قوی‌تر باشد باید کنار گذاشته شود، قوی‌ترین کشور در منطقه نباید به عنوان هدف اول دنبال شود، منطقه قوی‌تر باید مدنظر ما باشد نه اینکه در رقابت‌های منطقه‌ای یک کشور در منطقه بخواهد در برابر کشورهای دیگر منطقه قدعلم کند و قدرت خود را به رخ بکشد و تفرقه و شکاف و اختلاف را بیشتر کند، ما در منطقه مهم خاورمیانه و غرب آسیا یک خانواده هستیم، نمی‌توانیم از هم فاصله بگیریم، خانواده قوی می‌تواند در یک جمع خوب زندگی کند نه اینکه یک فرد در داخل خانواده قوی باشد و بقیه ضعیف باشند، باید به فکر منطقه قوی‌تر باشیم. رقابت‌های مخرب نابجا را کنار بگذاریم، جنگ‌های منطقه‌ای را خاموش کنیم شعله این جنگ‌ها منجر به طوفان گردو غبار و شن هم خواهد شد نه تنها در دنیای سیاست که در طبیعت ما هم گرد و غبار شن فرا خواهد گرفت.
رئیس‌جمهور تاکید کرد: اگر داعش و بقیه گروه‌های تروریستی در عراق و سوریه و مابقی منطقه به تخریب ساختمان‌ها و مذاهب و شهرها و کشتار انسان‌های بی‌گناه می‌پردازند اما همان کشاورزی آباد منطقه تبدیل به بیابانی خواهد شد که فردا از گرد و غبارش مردم منطقه عراق، سوریه و دیگران رنج خواهند برد.
رئیس عالی شورای امنیت ملی تصریح کرد: اگر تروریسم به عنوان یک معضل برای همه منطقه ما است و اگر تروریسم به عنوان میکروب مسری است که همه منطقه را فرا می‌گیرد و هر کشور قدرت و ابر قدرتی فکر کرده است که تروریسم به عنوان ابزاری برای پیشبرد سیاست‌های او در منطقه و جهان است کاملا اشتباه کرده است. اما تروریسم به عنوان یک معضل دامن همه ما را فرا خواهد گرفت مگر آنکه همه دست به دست هم دهیم و این معضل بزرگ را در منطقه از بین ببریم.
وی ادامه داد: هیچ سیاستی در منطقه و جهان موفق نخواهد بود مگر سیاست برد برد باشد، اگر کسی فکر کند تنها می‌تواند منافع خود را به قیمت از بین بردن منافع دیگران تامین کند حتما اشتباه کرده ولو آمریکا باشد اما هر کشوری اگر فکر کند که دنیای امروز می‌تواند به منافع دیگران صدمه بزند و خود را محفوظ نگاه دارد خطا است و اگر هر قدرت و ابرقدرتی زندگی دیگری را تهدید کند اول زندگی ملت خودش را تهدید کرده است.
رئیس جمهور تاکید کرد: امروز دوران دیوارکشی ها پایان یافته است و اگر رهبران برخی کشورهای تازه به دوران رسیده به فکر دیوار افتاده‌اند امروز آن دوران سپری شده است. ما باید دست به دست هم دهیم نه اینکه دست‌ها را قطع کنیم. اما ما باید در کنار هم قرار بگیریم نه اینکه از هم فاصله بگیریم.
وی ادامه داد: ما باید با احترام به حقوق دیگران، حقوق ملت خود را حفظ کنیم نه فکر کنیم با تهدید دیگران می‌توانیم حقوق خود را حفظ کنیم. اگر عربستان در چنین فکری است خطا می‌کند و اگر آمریکا در چنین فکری است اشتباه می‌کند. از اسرائیل نام نمی‌برم که همه زندگی‌اش خطا و غلط و اشتباه و اشغال و تجاوز بوده است. ما تنها راه برای زندگی مسالمت‌آمیز در منطقه حساس غرب آسیا و خاورمیانه به همه جهان سیاست برد برد است. باید به همدیگر کمک کنیم و در کنار هم قرار گیریم و در بحث محیط زیست هم باید از سیاست برد برد استفاده کنیم.
روحانی افزود: ما باید به دنبال طرح‌هایی باشیم که هم ترکیه و هم عراق و هم ایران سود ببرد نمی‌توان در این منطقه به گونه‌ای رفتار کرد که یک کشور منتفع شود از سرچشمه‌های آب دیگران را محروم کند و فکر کند او آینده‌ای مطمئن برای مردم خودش خواهد داشت، ما امروز راهی نداریم جز اینکه همدیگر را یاری کنیم.
رئیس قوه مجریه تاکید کرد: در جمهوری اسلامی ایران در طول دهه‌های گذشته 7.5 میلیون هکتار از بیابان‌های ما کنترل شده و تا حد زیادی مهار شده و بیابان‌زدایی شده است. اما در عین حال همچنان بیش از 2 میلیون هکتار از بیابان‌های ما برای اینکه منشا گرد و غبار باشد برای کشور ما خطرناک است و بسیاری از سرزمین‌هایی که در کشورهای همسایه و حاشیه ما قرار گرفته است.
وی بیان کرد: دولت جمهوری اسلامی ایران هم اقدامات لازم در درون سرزمین خود را لازم می‌داند و این راه را ادامه خواهد داد، دریاچه‌ها و تالاب‌ها و مهار بیابان‌ها، جلوگیری از بیابان‌زایی‌ها با کشت نهال و مالچ پاشی و با همه اقدامات دیگری که امکان‌پذیر است و با حق‌آبه‌ای که برای دریاچه‌ها و تالاب‌ها قائل است اما درعین حال باید کشورهای همسایه و منطقه در کنار هم قرار بگیریم و به هم کمک کنیم.
رئیس شورای عالی امنیت ملی گفت: اقداماتی با کشور عراق آغاز شده است همچنین اقداماتی با کشور افغانستان آغاز شده و مذاکراتی با ترکمنستان شروع شده و ما باید با همه این کشورها در سایه گفت‌وگو و مذاکره به طرح‌های مشترکی برسیم و به قراردادها و تفاهماتی برسیم که به نفع کل منطقه ما باشد و حس کنیم اعضای یک خانواده هستیم و برای همدیگر باید تلاش کنیم.
روحانی خاطرنشان کرد: اگر مردم عراق هم در رنج قرار بگیرند ناچار به مهاجرت می‌شوند، شهرهایی که در نزدیکی مرزهای ما قرار گرفته ویران خواهد شد و تجارت و روابط مردم ما آسیب می‌رسد و آنها هم ناچار به مهاجرت خواهند شد و ضرر آن مهاجرت شامل حال ما هم می‌شود و همه جا این چنین است ما باید به فکر دیگران باشیم و بدانیم معضل زیست محیطی یک معضل فراملی و فرامنطقه‌ای است و راه حل آن این است که روابط و تماس کشورها در این زمینه بیشتر شود، همکاری‌ها گسترده‌تر شود، سازمان ملل متحد بار سنگینی را بر دوش خود احساس کند و از همه توان خود برای جلوگیری ازاین معضل به کار بگیرد و ما بتوانیم با قطعنامه‌های متعدد و کمک‌های مالی و فنی بتوانیم بر این معضل پیروز شویم.