به گزارش مشرق، بحران بین قطر و عربستان با رد خواستههای ریاض و چند کشور همراه او از سوی دوحه وارد مرحله جدیدی شده است اما برای روشن شدن ابعاد و پیشینه این اختلافات چند نکته قابل ذکر است.
- قطر و عربستان از ابتدای استقلال قطر( ۱۹۷۱)، اختلاف داشتهاند.
- از سال ۱۹۹۱ اختلاف بر سر مرزهای قطر جدی شد. چند بار درگیری نظامی داشتهاند و سرانجام در سال ۱۹۹۶ توافقنامهای امضا شد که بر سر اختلاف مرزی فقط مذاکره را مد نظر قرار دهند.
- در سال ۲۰۰۰ ولیعهد عربستان، اجلاس کنفرانس اسلامی در دوحه را به دلیل روابط تجاری قطر و اسرائیل تحریم کرد.
- در سال ۲۰۰۲ عربستان به دلیل مواضع انتقادی تلویزیون الجزیره نسبت به پادشاهی سعودی، سفارت خود را در دوحه تعطیل کرد.
- در سال ۲۰۰۳ توافقنامه سه جانبهای بین عربستان، کویت و قطر امضا شد تا قطر از طریق خط لولهای که از آبهای عربستان میگذشت به کویت گاز صادر کند. عربستان تصمیم گرفت از این قرارداد خارج شود و شد.
- سه سال بعد در سال ۲۰۰۶ وقتی قطر در تلاش بود تا با راه اندازی لوله انتقال گاز دلفین به عمان گاز صادر کند، عربستان برای بار دوم مخالفت کرد.
- عربستان با ساخت پلهای معلق که قطر را به امارات و بحرین متصل میکرد، مخالفت کرد.
- بعد از این، دو کشور تلاش کردند اندکی سطح روابط را بهبود بخشند، عربستان بالاخره مرزهای رسمی قطر را پذیرفت و ولیعهد از دوحه دیدار کرد.
- وضعیت پایدار نماند، بعد از بهار عربی، عربستان و اغلب کشورهای شورای همکاری خلیج فارس از دولتهای مستقر حمایت میکردند، اما قطر به حمایت از جنبش اخوان المسلمین در کشورهای آشوب زده متهم شد.
- در سال ۲۰۱۴ یک شهروند قطری در امارات به اتهام همکاری با اخوان المسلمین به ۸ سال زندان محکوم شد. یک روز بعد از صدور این حکم، عربستان، بحرین و امارات روابط سیاسی خود را با قطر به حالت تعلیق در آوردند و قطر را به مداخله در امور کشورهای دیگر (بر خلاف تفاهمنامه شورای همکاری خلیج فارس) و حمایت از اخوان المسلمین متهم کردند.
- ۸ ماه بعد، سه کشور تصمیم به بازگشایی سفارتخانههای خود در قطر، گرفتند.
- در سال ۲۰۱۶ با اینکه پادشاه جدید عربستان از قطر دیدار کرد، اما همچنان کینهها بین دو همسایه موج میزد.
در نهایت «بحران محاصره» کنونی با انتشار نقل قولهای منسوب به امیر قطر منجر به قطع روابط دیپلماتیک عربستان سعودی، بحرین، امارات و مصر با قطر شد و ضرب الاجلی برای خروج دیپلماتها و شهروندان قطری از کشورهایشان تعیین کردند.
عربستان و سه کشور دیگر ۱۳ شرط برای بازگشت روابط و قطع محاصره زمینی قطر ارائه دادهاند که مهلت آن روز یکشنبه ( ۸/ ۴/ ۹۶) به پایان رسید و قطر شروط را نپذیرفت. اکنون کویت (به عنوان میانجی و البته با هماهنگی آمریکاییها) درخواست تمدید مهلت به مدت دو روز دیگر کرده که از سوی عربستان و سه کشور دیگر پذیرفته شده است.
ظاهراً با هماهنگی آمریکا تعدیلی در شروط ایجاد شده که مورد پذیرش قطر هم هست، اما اینکه سرانجام دو طرف به توافق برسند یا نه هنوز قطعی به نظر نمیرسد.