به گزارش مشرق به نقل از مهر، دکتر مهدی زارع با اشاره به آخرین یافته های ایستگاه های لرزه نگاری افزود: زلزله 23 اکتبر 2011 (اول آبانماه 90) در ساعت 13:41 به وقت محلی (14:11 به وقت تهران) در شمال شرق شهر وان ترکیه در پهنه شرقی دریاچه "وان" و در حد فاصل دریاچه وان و مرز ایران در پهنه ای بسیار لرزه خیز به لحاظ آمار رخداد زلزله ها روی داد.

معاون پژوهشی و فناوری پژوهشگاه بین المللی زلزله شناسی و مهندسی زلزله ادامه داد: این ناحیه باتلاقی، گسلهای ناحیه شرق ترکیه با شمال غربی ایران و جنوب غربی قفقار قرار دارد از این رو پهنه ای است که در آن زلزله های مهم تاریخی و سده بیستم رخ داده است.

وی با اشاره به سابقه زلزله های این منطقه خاطر نشان کرد: در نزدیکی پهنه رومرکزی این زلزله، زلزله 24 نوامبر 1976 – 24 سال قبل با 5 هزار نفر کشته مهمترین زلزله در سده اخیر محسوب می شود که در آن زلزله نیز علاوه بر خسارت سنگین در ترکیه به ویژه شهر چالدران، خسارتهایی به شهرهای مرزی ایران چون "سیه چشمه" و "خوی" و روستاهای اطراف وارد شد.

زارع با بیان اینکه منطقه ای که این زلزله در آن رخ داد ناحیه ای است که گسلهای فعالی به موازات سامانه گسلی آناتولی شمالی (با روند شمالغرب-جنوب شرق) از نزدیکی آن عبور می کنند، اضافه کرد: اطلاعات اولیه نشان می دهد که یکی از گسلهای مرتبط با سامانه گسله ٱناتولی شمالی مسبب این رویداد بوده است. 

وی با تاکید بر اینکه زلزله وان (تامانلی) در تمامی 24 ایستگاه شبکه لرزه نگاری باند پهن پژوهشگاه بین المللی زلزله شناسی ثبت شده است، اظهار داشت: علاوه بر این سه ایستگاه شتابنگاری (در شبکه ملی شتابنگاری ایران زیر نظر مرکز تحقیقات ساختمان و مسکن) نیز در ناحیه سیه چشمه و خوی شتابنگاشتهای این زلزله را با شتاب حداکثر 0.02  gثبت کرده اند و پژوهشهای اولیه بر روی این رکوردها در جریان است.

عمق زلزله و احساس آن در دو کشور

معاون پژوهشی و فناوری پژوهشگاه بین المللی زلزله شناسی و مهندسی زلزله، کانون زلزله را در نزدیکی روستای تامانلی ذکر کرد و افزود: ژرفای اولیه آن در 8 کیلومتری زمین براورد شده و شهرهای "دیاربکر"، "آگری"،  "ارزروم"، و "موش" در ترکیه و شهرهای "سیه چشمه"، "خوی" و "ماکو" در ایران به شدت این زلزله را احساس کردند.

وی توضیح داد: این زلزله در یک ساعت و نیم اول با 4 پس لرزه با بزرگای بیش از 4 همراه بود که بزرگترین آنها تا 15 دقیقه پس از رخداد لرزه اصلی با بزرگای 5.6 اتفاق افتاد.

زارع به میزان خسارات این زلزله گفت: زلزله وان با فروریختن ساختمانهای متعددی در شهر وان و روستاهای استان  وان به ویژه تابانلی همراه بوده است. فروریختن یک ساختمان 7 طبقه در منطقه ای از شهر وان که در آن مجتمع های مسکونی ارزان قیمت متمرکز بودند، موجب اعزام نیروهای امدادی و البته تمرکز توجه رسانه های بین المللی به این ساختمان فروریخته شد. براورد می شود که این زلزله با چند هزار نفر کشته همراه باشد. در دو ساعت اول بعد از رخداد، تعداد تلفات بیش از 1000 نفر براورد شده است.

زلزله ترکیه زنگ خطری برای ایران

معاون پژوهشی و فناوری پژوهشگاه بین المللی زلزله شناسی و مهندسی زلزله، زلزله "وان" را هشداری مهم برای وقوع اتفاقی مشابه با بزرگای بیش از 7.0 در فلات ایران دانست و ادامه داد: اکنون 14 سال و 6 ماه است که پس از رخداد زلزله 20 اردیبهشت 1376 "اردکول قائن" با بزرگای 7.2، سکوتی لرزه ای نسبتا طولانی (نسبت به وقوع زلزله ای با بزرگای بیش از 7) در آن برقرار شده است. 

وی ادامه داد: این در حالی است که فلات ایران به لحاظ آماری به طور متوسط هر 10 سال یک یا دو زلزله با بزرگای بیش از 7 در 50 سال اخیر تجربه کرده است. زلزله وان زنگ خطر مهم دیگر در کنار مرزهایمان است.