به گزارش سرویس جامعه مشرق- با اینکه بی مهری هایش بیشتر نصیب مشتاقانش شده اما "نام بر عکس زنگی"، هنوز مسکن مهر صدایش می زنند. دوران بلاتکلیفی و معطلی ثبت نام کنندگان طرح مسکن مهر این روزها وارد پنجمین سال می شود و رزوهای پر امید خریداران مسکن مهر جای خود را به بلا تکلیفی و بی مهری مسئولان برخواب رفته مسکن مهر داده است. گویی قرار نیست طلسم بلا تکلیفی مسکن مهر بشکند و خانه هایی که روزگاری قرار بود گره از مشکلات هزاران خانواده اجاره نشین باز کنند تحویل مالکانشان شوند.
با روی کار آمدن دولت یازدهم بود که مسکن مهر به سیبل بی دفاعی برای حمله منتقدان تبدیل شد. شهرهای جدید به انباری از خانه های خالی و نیمه کاره تبدیل شده بود که هزاران خانواده برای تحویل گرفتنشان روز شماری می کردند. از سوی دیگر مسئولان دولتی نه تنها عزمی برای تحویل ساختمان های نیمه کاره نداشتند، بلکه آن را به دستاویزی برای تخریب دولت قبل قرار دادند. یکی از ایراداتی که همواره از سوی دولتمردان از جمله وزیر راه و شهرسازی به پروژه های مسکن مهر وارد بود، عدم تجهیز این شهرها به زیرساخت های لازم برای یک زندگی شهری متوسط بود. امکاناتی مانند بیمارستان، مدرسه ، مراکز خرید و ...که مسئولان دولتی در نبود آنها، مسکن مهر را به پروژه ای مزخرف و فاقد امکانات اولیه زندگی معرفی می کردند و حتی بیابانی اش می خواندند.
حال اما با کاهش نرخ سپرده های بانکی و کاهش درآمد بخشی از جامعه، مالکان و موجر های شهرهای بزرگ بیشترین فشار را بر روی مستاجرانی می آورند که تا پیش از این با کرایه کمتر و ودیعه بیشتر در خانه هایشان ساکن بودند. مالک ها درخواست افزایش اجاره را دارند و مستاجر نیز به دلیل عدم توان مالی بامشکلات بسیاری روبرو است.
راهی پردیس می شویم، فازهای جدید تر، یعنی همان فازهای مسکن مهر که روزگاری لقب مزخرف به خود گرفته بودند و مسئولان معتقد بودند کسی حاضر به سکونت در آن نیست. هنوز خیلی ها مستاصل به امید تحویل واحد مسکونی شان راهی پردیس می شوند اما بعضی ها هم که دیگر امیدشان از تحویل خانه های مهر ناامید شده، خانه های قدیمی تر مسکن مهر را برای اجاره انتخاب می کنند تا شاید بتوانند زیر بار سنگین اجاره نشینی در شهری مانند تهران کمر راست کنند. طنز تلخ این مشاهدات آن بود که همان خانه های مزخرف و بدون امکانات حالا با کرایه هایی به نسبت سنگین توسط مالکان واحد های نیمه کاره مسکن مهر اجاره می شوند تا حداقل تا زمان تحویل خانه هایشان از پرداخت کرایه های نجومی در تهران خلاص شوند.
افزایش اجاره بها در رکود بازار مسکن
به سراغ مشاوران املاک که می رویم چند دلیل عمده برای افزایش اجاره بها عنوان می کنند. اصلی ترین عامل افزایش اجاره بها از نگاه مشاوران املاک میزان رشد قیمت مسکن است که البته بر اساس مستندات بازار ، در شرایطی که قیمت مسکن از سال ۹۲تا کنون تغییر چندانی به خود ندیده است باید به دنبال دومین علت برای افزایش اجاره بها گشت.
یکی از این عوامل می تواند تغییرات ایجاد شده در سود بانکی و نرخی باشید که بانک ها بابت سپرده گذاری به مردم پرداخت می کنند. به گفته یکی از مشاوران املاک یکی از اصلی ترین علت های افزایش قیمت اجاره حتی در شهرهای جدید مانند پردیس و واحدهای مسکن مهر اتفاقات اخیر در بخش بانکی است. کاهش نرخ سود سپرده و اتفاقات ناخوشایندی که برای سپرده گذاران در موسسات مالی و اعتباری افتاد همگی دست به دست هم داده اند تا اجاره آپارتمان ها رشدی سریع داشته باشند و اقشار کم درآمدی که در انتظار تحویل گرفتن خانه های خود در مسکن مهر بودند را به اجاره نشینی در واحدهای آماده وا دارد.
با کمی جستجو در فایل های اجاره به نتیجه ای جالب می رسیم و آن رشد تا ۳۰ - ۴۰درصدی اجاره بها، در شرایطی است که به گفته مقامات دولتی تورم در این سالها چیزی حدود ۱۰ درصد رشد داشته است.
حتی در این میان، پای موسسات غیرمجاز نیز دیده می شود چراکه برخی مالکان، در سالهای قبل با علم به سود بالاتر این موسسات، پولها را در آنها خوابانده و سود بیشتر می گرفتند و اکنون که بازار این کاسب کاری موسسات مذکور، تخته شده، آنها ترجیح می دهند سود بیشتر را با بالاتر بردن اجاره ها و رهن ها تامین کنند و آنچه البته به جایی نرسد، فریاد مستاجران است.
افزایش تقاضا برای اجاره واحد های مسکن مهر
همین خانه های کم امکانات که روزی پتک شده بودند تا بر سر دولت های قبل کوبیده شوند حالا خواهان بیشتری دارند. به سراغ یکی از مشاوران املاک در شهر جدید پردیس می روم. از قیمت ها که می پرسم، خلاصه اش می گوید: نسبت به سال قبل قیمت ها بالاتر رفته است. وقتی با تعجب می پرسم مسکن مهر که دیگر افزایش قیمت نداشته و چندان آش دهان سوزی نیست که بخواهد گران شود. لبخندی می زند و می گوید: همین آش سرد، بازارش داغ شده و خیلی ها دنبالش هستند. الان باید برای اجاره یک ۸۰متری اش ۲۶میلیون پول پیش بدهی.
تعجبم را که می بیند می گوید: این روزها خیلی ها دنبال اجاره کردن مسکن مهر هستند. اکثرشان هم کسانی هستند که خانه هایشان را تحویل نداده اند و در این وضعیت که نمی توانند با پول باقی مانده، خانه ای در پایتخت بیابند، مجبور شده اند در خانه های مسکن مهر اجاره نشین شوند. به همین خاطر قیمت ها بالارفته، اما نه به اندازه تهران. چون درتهران افزایش قیمت بیشتر بوده و به همین خاطر خیلی ها را به شهرهای جدید کشانده است.
البته برخی همکاران وی تاکید می کنند که از علل دیگر رشد اجاره‌بها در ماه های گذشته و آتی، به دلیل رکود ساخت و ساز در دو یا سه سال گذشته در همه جای کشور است که تاثیرش را در همه مناطق شهرهای جدید از جمله مسکن مهر نیز گذاشته است.
فایل های اجاره نایاب شده اند!
احمدی یکی دیگر از مشاوران املاک در پردیس است که کارمندانش را برای جذب مشتری اطراف سازمان عمران پردیس مستقر کرده است. وقتی به دفترش می روم می گوید: بیشتر ازاینکه به دنبال مستاجر باشیم دنبال واحد خالی برای اجاره ایم!
علتش را که می پرسم می گوید: علتش رانمی دانم ولی در این چند هفته اخیر به یکباره خواهان اجاره در پردیس زیاد شده، حتی خانه های مسکن مهر که روزگاری باید برای اجاره رفتنشان نذر و نیاز می کردیم. البته یک نکته جالب هم وجود دارد و آن این است که بیشتر کسانی که برای اجاره می آیند خودشان مالک خانه های نیمه کاره مسکن مهرند.
سرگردانی مردم باعث شده یک عده در این میان سود کنند و خانه هایی که قبلابه زور اجاره می رفت رابا قیمت مناسب اجاره دهند. الان باید برای یک آپارتمان ۸۰متری در فاز۹، تا ۳۰ میلیون تومان بدهی. فازهای دیگر هم همین وضعیت را دارد ، مثلا فاز ۵ با ۲۶ میلیون ودیعه اجاره می رود، تازه اگر شانس بیاری و ملک خالی پیدا کنی.
تمایل مالکان برای گرفتن اجاره به جای ودیعه
مشغول صحبت هستیم که زوج جوانی برای اجاره واحدی ۷۰تا ۸۰متری وارد دفتر می شوند. ۳۰میلیون تومان پول دارند و با این مبلغ می خواهند در هر نقطه ای از شهر هم که شده خانه ای اجاره کنند. هنوز حرفش تمام نشده که مشاور املاک می گوید: تمام ودیعه نداریم، یک مورد داریم ۵ میلیون ماهی ۸۰۰هزار تومان. یک مورد هم هست که مالک ۱۰میلیون تومان ودیعه و ۶۵۰هزار تومان اجاره برایش تعیین کرده است. نگرانی در چهره زن موج می زند، می گوید: ما نمی توانیم اجاره بدهیم، ما خودمان فاز هشت خانه داریم ولی چون تحویلمان نداده اند مجبور شدیم برای اجاره اقدام کنیم.
پوریا که حالاحکم مشاور املاکشان را دارد، می گوید: مشکلات ما یکی دو تا نیست، باورتان نمی شود دراین چند ماه چقدر بر سر همین مبلغ اجاره و ودیعه با مالک و مستاجرها جر وبحث کرده ایم. مالک می گوید نمی توانم باپولم کار کنم، بانک هم سود خوب نمی دهد، از طرفی مستاجر هم حق دارد و نمی تواند بخش عمده ای از درآمدش را اجاره بدهد.
یکی از مشتریان که ساعتی است در دفتر مشاوره املاک نشسته و منتظر اجاره دادن خانه اش است، با کنایه می گوید: خب شما خبرنگارها به وزیر راه بگویید، حالا که مردم همان خانه های مزخرف را می خواهند، خب تحویلشان بدهید. بهتر از مستاجری در همان منطقه است!
از زوج جوان می پرسم واحدتان چه زمانی آماده تحویل می شود. مرد با ناراحتی نگاهی می کند و می گوید: راستش را بخواهی همین قبل از انتخابات بود که واحد ها را به سرعت آماده کردند اما وقتی نوبت به تحویل رسید گفتند باید ضامن کسر از حقوق به بانک معرفی کنید تا واحد تحویلتان شود. آخر ما از کجا ضامن بیاوریم. شاید باورتان نشود که هزاران نفر مثل ما مشکل ضامن دارند و تنها به دلیل نداشتن ضامن شرکت عمران خانه هایشان را تحویل نمی دهد.
حتی حرف وزیر راه هم خریدار ندارد!
از اینجا به بعد داستان جالب می شود. به فاز هشت پردیس می رویم. همان واحدهایی که در زمان تبلیغات انتخاباتی به سرعت آماده و افتتاح شدند. مثلا فازهای هشت و نه مسکن مهر پردیس چند سالی بود که در خوابی عمیق فرو رفته بود و صاحبان واحد های مسکونی نیمه کاره راهی جز انتظار کشیدن نداشتند. انتظاری که گویا می بایست تا زمان برگزاری انتخابات ریاست جمهوری ادامه پیدا می کرد تا دولتی‌ها نام پردیس و واحدهای نیمه کاره مسکن مهر را هم در لیست افتتاحیه های نیمه کاره خود بگنجانند.
قدیری نماینده مالکان مسکن مهر پردیس که برای پیگیری وضعیت واحدهای نیمه کاره به پردیس آمده است، می گوید: مشکل متقاضیان مسکن مهر یکی دو تا نیست. حالاکه دولت نزدیک به ده هزار واحد را آماده تحویل کرده است بانک از پذیرش سفته با امضاء یکی از اعضای خانواده بعنوان ضامن خودداری می کند. درحالی که وزیر مسکن و شهرسازی در دستوری به بانک مسکن تاکید کرده اند وام افرادی که توانایی معرفی ضامن کسر از حقوق ندارند بدون معرفی ضامن و تنها با ارائه سفته معتبر و امضای یکی از بستگان پای سفته پرداخت شود. با اینحال شرکت عمران پردیس و بانک مسکن هیچکدام دستور وزیر را اجرایی نمی کنند.
به گفته وی، حتی قائم مقام وزارت مسکن و شهرسازی در نامه ای به شرکت عمران پردیس تاکید کرده بود که در صورت عدم همکاری بانک، واحد های افتتاح شده بدون فروش اقساطی به متقاضیان تحویل دهندکه متاسفانه این شرکت نیز نسبت به دستور مقامات وزارت خانه بی تفاوت هستند و هیچ واحدی طی دو ماه گذشته تحویل نشده است.
قدیری می گوید در حال حاضر ۴هزار و ۵۰۰خانوار به دلیل نداشتن ضامن کسر از حقوق نمی توانند واحد های خود را تحویل بگیرند که از این تعداد سه هزار و ۵۰۰واحد در فاز هشت و هزار واحد هم در فاز ۵قرار دارد.