به گزارش مشرق، سفر یک ماهه پادشاه عربستان با بدرقه رسمی مقامات سعودی دیروز از فرودگاه جده به شهر توریستی "طنجه" مغرب آغاز شد. "سلمان بن عبدالعزیز" پیش این سفر طی حکمی، تمام اختیارات خود را بطور موقت به "محمد بن سلمان" ولیعهد عربستان سپرد تا پسرش در غیاب او کشور را اداره کند. در حقیقت، این یک تمرین پادشاهی برای "محمد" محسوب می شود تا با رمز و راز اداره کردن عربستان بیشتر آشنا شود.
در این مدت، ولیعهد جوان ریاست هیات وزیران را به عهده خواهد داشت و با گزارش هایی که در این هیات مطرح می شود، او خط مشی عملکرد دولت را درخصوص مسائل سیاسی اقتصادی و اجتماعی مشخص خواهد کرد. با توجه به اینکه "سلمان بن عبدالعزیز" قبلا بسترهای لازم را برای جانشینی پسر خود فراهم کرده است لذا اداره امور عربستان برای محمد آسانتر است.
زیرا شاه عربستان رقبای "محمد" در خاندان سلطننی را از ساختار قدرت برکنار ساخته و افراد وفادار به ولیعهد را جانشین آنان کرده است تا در روند امور کشور یار و مددکار محمد 31 ساله باشند. البته ملک سلمان از دور بر عملکرد پسرش نظارت خواهد داشت و در موارد لزوم توصیه های لازم را ارائه خواهد کرد.
دراین مدت، شاه عربستان و پسرش از تمام ظرفیت های خود برای اداره امور کشوراستفاده خواهند کرد تا در نزد افکار عمومی چهره خوب با عملکرد مثبت از محمد بن سلمان ترسیم شود. ناگفته نماند، نقش رسانه های سعودی در این زمینه بسیار حائز اهمیت است.
آنها سخنان و تصمیمات شاه آینده عربستان را بطور گسترده درتحت پوشش قرار خواهند داد و از عملکرد محمد بن سلمان تعریف و تمجید خواهند کرد. طبیعی است رسانه های منطقه و جهان نیز مشتاقند تا ببیند محمد در نبود پدرش کشور را چطور اداره و درخصوص چالش های پیش روی ریاض از جمله مسئله قطر چگونه تصمیم گیری می کند.
دراینجا باید به این نکته اشاره شود، کنترل مخالفان، یکی از آزمون های دشوار برای محمد بن سلمان است. هرچند که "محمد بن نایف" ولیعهد سابق عربستان دربازداشت خانگی بسر می برد و سایر مخالفان نیز تحت نظارت شدید دستگاه های امنیتی عربستان هستند اما خبرهایی از درون خاندان سلطنتی به گوش می رسد که حاکی از قوت گرفتن "مخالفت بی صدا" در این خاندان است اما به گفته منابع نزدیک به خاندان آل سعود ولیعهد جوان پس از برکناری" محمد بن نایف" از قدرت با افراد موثر درخاندان آل سعود گفت‌وگو های فشرده ای انجام داده است و به نظر می رسد موفق شده نظر مثبت آنان را در خصوص برکناری و انزوای محمد بن نایف بدست آورد.
در اینجا توجه داشت که طی پله های قدرت توسط محمد بن سلمان بدون اطلاع آمریکا و سایر قدرت های غربی نبوده است. "ماکس سینجر" بنیانگذار موسسه "هدسون" زمانی که در وزارت دفاع آمریکا دارای مسئولیت بوده طرحی را ارائه کرده که براساس آن دولت واشنگتن از رهبران جوان عربستان سعودی حمایت کند.
همزمان با حمایت غربیان از جوانگرایی درعربستان ملک سلمان بسترهای لازم را برای صعود محمد که شبیه ترین فرد به خودش بود، فراهم کرد. محمد که از سال 2003 اولین کارش را در ساختار حکومت عربستان آغاز کرد چهره ای چندان شناخته شده ای نبود تا اینکه در سال 2015 پدرش او را به عنوان وزیر دفاع عربستان تعیین کرد. محمد پله های قدرت را با کمک پدرش یکی یکی طی کرد و در این راه ازحمایت آمریکایی های نیز برخوردار بود.
زمانی که محمد جانشین ولیعهد عربستان بود، به نیابت از پدرش به آمریکا رفت و مقدمات امضای قرارداد بزرگترین خرید تسلیحاتی تاریخ این کشور را با واشنگتن فراهم ساخت که این قرار داد در سفر دونالد ترامپ رئیس جمهور آمریکا به ریاض به امضا رسید. پس از این قرار داد شاهد بودیم که محمد بن سلمان به عنوان ولیعهد عربستان انتخاب شد البته این مسئله منهای موضع گیری های سیاسی ولیعهد جوان عربستان درخصوص ایران هراسی، تلاش برای سرنگونی دولت سوریه، نشان دادن چراغ سبز برقرار روابط با اسرائیل و جنگ یمن است که تمام اینها همسو با سیاست های آمریکا در منطقه است.
به هرحال، این یک ماه کشورداری محمد بن سلمان فرصتی سرنوشت ساز برای او محسوب می شود. چنانچه کارنامه مثبتی از خود ارائه دهد احتمال دارد ملک سلمان تا پایان امسال از قدرت کنارگیری کند. هرچند که به نظر می رسد محمد برای تکیه زدن بر تخت پادشاهی عربستان با مشکل چندان روبرو نخواهد بود.
نویسنده: عباس سیدمیر جمکرانی