به گزارش مشرق، «گروه ملی اول دموکراسی سودان» در گزارشی با عنوان «اقلیم فراموش شده... مسائل راهبردی برای تغییر و ثبات در شرق سودان» تاکید کرد: مسائلی که عامل شعله‌ور شدن آتش درگیری‌ها در شرق سودان بود، به قوت خود باقی است و هر لحظه احتمال انفجار اوضاع و بازگشت این منطقه به سر خانه اول جنگ وجود دارد.
منطقه شرق سودان شامل استان‌های القضارف، کسلا و دریای سرخ است که بنادر سودان را شامل می‌شود.
این گروه در گزارش خود، افزایش تلاش‌های ملی سودان برای اجتناب از بازگشت شرق سودان به دوران جنگی ویرانگر و خانمان‌سوز را خواستار شد.
در این گزارش آمده است: به رغم صلح نسبی که به موجب توافقنامه صلح شرق از اواخر سال 2006 برای توقف جنگ و درگیری مسلحانه در شرق سودان منعقد شد اما مسائل زیادی که باعث و بانی شعله ور شدن آتش جنگ در این منطقه بوده، هنوز به قوت خود باقی است و در صورتی که به طور فراگیر و واقعی درمان نشده و ثبات را به ارمغان نیاورد روزی می‌رسد که ناگهان این آتش زیر خاکستر زبانه بکشد.
دولت خارطوم با جبهه شرق موسوم به « ائتلاف کنگره البیجا و سیاه آزاد» در چهاردهم اکتبر 2006 توافقنامه اسمره را منعقد کرد که به موجب آن ائتلاف مذکور باید با دست کشیدن از شورش در شرق شریک قدرت شده و جنگجویان آن با نیروهای مسلح سودان ادغام شوند.
در این گزارش 65 صفحه‌ای علاوه بر اینکه به طور خلاصه به مسائل مربوط به توسعه یا به حاشیه رانده شدن مناطق شرق سودان پرداخته شده، محورهای گفت‌وگو و توصیه‌های کارگروهی را دربرمی‌گیرد که گروه ملی اول دموکراسی سودان در اکتبر گذشته در نایروبی با حضور مسئولان مدنی، سیاسی، اجتماعی و آکادمیک شرق سودان تشکیل داد تا مسائل مربوط به قدرت، ثروت، رابطه با پایتخت، هویت، امنیت، مهاجرت و مرزها را بررسی کنند.
گروه ملی اول دموکراسی سودان بر اساس «اعلامیه نایروبی درباره مسائل تغییر و ثبات در شرق سودان» تاکید کرد که این منطقه از زمان استقلال اسیر انزوای فزاینده‌ای شده که همه طرف‌های سودان از آن رنج می‌برند.
این گروه تاکید کرد: منطقه شرق سودان به رغم اهمیت فراوانی که به اعتبار موقعیت جغرافیایی آن دارد که شامل گذرگاه‌های دریایی سودان، زمین‌های حاصلخیز کشاورزی و همچنین منابع غنی و گنج‌های پنهانی است، اما با بی ثباتی، تهدیدهای امنیتی، فقر و گرسنگی، شیوع بیماری های واگیردار، چپاول ثروت ها و منابع و انزوای سیاسی، مشکلات معیشتی و دیگر سیاست های تبعیض آمیزی است که در تاریخ معاصر کشور سودان ثبت شده است.
گزارش گروه ملی اول دموکراسی سودان دولت خارطوم را مسئول تشدید تبعیض های اجتماعی در شرق سودان دانست که اوضاع امنیتی، سیاسی و اقتصادی منطقه را در طول سال‌های حکومت حزب کنگره ملی بر این کشور بحرانی کرده است.
این گزارش افزود: با آنچه که گفته شد بی ثباتی و درگیری‌ها در شرق سودان همچنان ادامه داشته و روز به روز اوضاع آن وخیم‌تر خواهد شد.