سرویس فرهنگ و هنر مشرق - روزنامه جوان در یادداشتی انتقادی نوشت: ظاهراً هر قدر درباره بی‌فایده بودن جشنواره‌های فیلم در کشور بنویسیم فایده‌ای ندارد. دیروز نشست خبری دبیر جشنواره فیلم شهر برگزار شد و در آن به طور صریح به نداشتن انسجام محتوایی در رسیدن به تعریف فیلم شهری و به طور تلویحی به پریشانی و گیجی فلسفی در نفس برگزاری این رویداد اشاره شد آن‌هم از زبان دبیر جشنواره. جالب است که وی ابراز امیدواری کرده جشنواره در تقویم جشنواره‌های ایرانی قرار بگیرد.
عطش برگزاری جشنواره
بی‌رونقی جشنواره شهر در ادوار گذشته آشکار بود و این واقعیت از جامعه سینمایی کشور هم پوشیده نیست با این‌حال دبیر جشنواره ششم شهر مدعی است: «هزینه‌های‌مان از فروش بلیت سینماها تأمین می‌شود و از بودجه دولتی هیچ استفاده‌ای نکردیم.»
برگزاری جشنواره موسوم به فیلم شهر از آنجا که همه آثارش پیش از این به عناوین مختلف اکران شده و به نمایش درآمده است و حتی برخی به شبکه نمایش خانگی هم رسیده، اساساً برای مردم به اصطلاح محلی از اعراب ندارد.
نتایج و جوایز آن‌هم متعاقباً کمترین تأثیری بر روند و راهبرد سینمای ایران نداشته و نخواهد داشت اما تمایل به برگزاری آن از سوی برگزارکنندگان و مدیران شهرداری سال به سال بیشتر می‌شود.
وقتی سخن از دستاوردها شود لیست بلندبالایی از سوی مدیران و برگزارکنندگان برای توجیه مصرف بودجه‌های کلان ردیف می‌شود ولی واقعیت این است که اساساً هیچ توجیهی برای برگزاری جشنواره‌ای با موضوع شهر وجود ندارد و راه‌اندازان اولیه آن صرفاً با انگیزه‌های خاص و نه توسعه و تعالی هنر و فرهنگ کشور اقدام به برگزاری این جشنواره کرده‌اند. این ادعا نیست بلکه واقعیت است و اثبات آن هم کار سختی نیست.
برخی از جملاتی که به منظور توجیه برگزاری جشنواره بی‌فایده و بودجه‌هدرکن شهر بر زبان دبیر جاری شده به شرح زیر است. «در حقیقت پردیس ملت جایی است که از هزینه‌های آن جشنواره کم می‌کند و به ایوان شمس نیز خدمات داده‌ایم.
سه پردیس سینمایی که رویکردشان نزدیک کردن فرهنگی جنوب و شمال است را توانمند کردیم و از این حوزه به آنها کمک کرده‌ایم. افتخار ما است که از درآمد خود سینما این امکانات را فراهم کرده‌ایم. رویکرد ما در مؤسسه تصویر شهر خدمت به بدنه سینما است. دوستان ما در این حوزه نگاه کلان به جشنواره داشتند اما هنوز در ارتباط با تعریف فیلم شهری به انسجام نرسیده‌ایم و هنوز هم مدعی نیستیم که یک جشنواره شهری شده‌ایم.»
نورچشمی‌ها اینجا هم هستند
در این جشنواره هم مثل همه جشنواره‌های دیگر مراسم بزرگداشت از چهره‌هایی که دهها بار در جشنواره‌های دیگر از آنان تجلیل شده انجام می‌شود و جالب است که خود افرادی که از مقام‌شان تجلیل می‌شود به زبان نمی‌آیند و اعلام نمی‌کنند که از کیسه بیت‌المال اینقدر برای تجلیل آنها در این مراسم و آن جشنواره هزینه نشود.
اسامی داوران بخش سینمایی هم مکرر در جشنواره‌های قبلی به گوش می‌رسد؛ فریدون جیرانی، مازیار میری، منوچهر محمدی، فرهاد توحیدی، فاطمه گودرزی. اینجاست که باید گفت: علی برکت‌الله، جشنواره اگر برای مردم و سینمای ایران آب ندارد برای چهره‌های همیشگی این جشنواره‌ها نان که دارد.
صفی از نورچشمی‌هایی که همه جا هستند حالا یا این دوره یا دوره بعد یا این جشنواره یا آن یکی جشنواره و اصلاً هم مهم نیست رزومه آنها در سینما چیست و دقیقاً چند دهه است که ارزش افزوده‌ای برای سینما و مردم نداشته‌اند.
دبیر جشنواره فیلم شهر حرف‌های قشنگ دیگری هم زده: «تور فیلمبرداری در شهر با حضور پیتر جیمز که از فیلمبردارهای شاخص دنیا است برگزار خواهد شد که همچنان فرصت ثبت‌نام باقی است.»
تور فیلمبرداری یعنی شما حین گردش در شهر و دیدن آثار تاریخی و موزه‌های شهر از طریق مترجم انگلیسی تازه‌ترین متد فیلمبرداری نوین را هم یاد می‌گیرید. این ایده‌ای است که فقط در یک جشنواره ایرانی می‌تواند اتفاق بیفتد، چون نفس برگزاری کارگاه در جشنواره‌های ایرانی خیلی اهمیت دارد.
دبیر جشنواره می‌گوید: «کتابی هم تحت عنوان یک تجربه رونمایی خواهد شد. در ایام برگزاری دو گالری هم داریم که یکی پنجاه فریم عکس است و دیگری آثار تبلیغات سینمای ایران خواهد بود.» خب خدا را شکر همه چیز جشنواره جور است.
آقای دبیر سخن طنازانه‌ای هم درباره ممیزی نشدن فیلم‌ها عنوان کرده‌اند: «هیچ فیلمی ممیزی نشده است، بلکه مناسب با شئونات ما انتخاب شده‌اند.» این شئونات ما عبارتی است که خودش احتیاج به رمزگشایی و کار کارشناسی زیاد دارد. اما جمله کلیدی و با اهمیت این نشست در مراحل پایانی آن به زبان جاری شد: «تصور نمی‌کنم با تغییر مدیریت شهرداری جشنواره نیز دچار تزلزل شود و امیدوارم اتفاق بدی برای جشنواره نیفتد.»
اتفاق بد یعنی اینکه یک آدمی بیاید و جلوی هفت دوره‌ای شدن این جشنواره را بگیرد و پول بیت‌المال را به شکل بهتری در سینما هزینه کند، البته اگر به سینماگران باشد که همواره از ادامه این جشنواره‌ها حمایت می‌کنند چون خرج، این روزها خیلی بالاست.
نون به هم قرض دادن
جشنواره فیلم شهر در این دوره جنبه‌های جالب‌توجهی هم دارد، مثلاً اینکه مودت و مهر و علاقه خاصی میان مسئولان برگزارکننده و برنامه خندوانه برقرار شده است و طرفین مدام درحال نون قرض دادن به یکدیگر هستند.
علی احمدی، دبیر جشنواره ششم شهر از قضا تهیه‌کننده برنامه خندوانه هم هست، محمد احسانی داور جشنواره هم از قضا مدیر شبکه نسیم است، جناب رامبد جوان هم به طور اتفاقی داور جشنواره می‌باشد. همه این اتفاقات را که کنار هم بگذاریم ناخودآگاه به‌این نتیجه می‌رسیم که جشنواره فیلم شهر احتمالاً چیزی شبیه دورهمی عوامل برنامه خندوانه دور سفره بزرگی است که عوامل آن ابراز امیدواری می‌کنند در سال‌های بعد هم ادامه داشته باشد.