به گزارش مشرق، آنقدر باران نبارید که زابل رکوردار کمبارانترین نقطه ایران شد؛ این رکورد مرداد ماه امسال از سوی وزارت نیرو اعلام و گفته شد که زابل با 20.4 میلیمتر بارش، کمبارانترین نقطه ایران در سال آبی جاری است.
این در حالی است که در سال آبی جاری (از ابتدای مهرماه 1395 تا 31 تیرماه امسال) متوسط بارشهای کشور 227 میلیمتر بوده اما در این بین برخی نقاط بسیار کمتر از این رقم و برخی نقاط بسیار بیشتر از این رقم بارش داشتهاند.
گرمای هوا و وزش بادهای داغ 120 روزه نیز کارد بیآبی را به استخوان خشک تالاب هامون زد تا آب اندک امسال تالاب خشک و خشکتر شود و هزاران بچه ماهی دیگر نیز در این روزهای کمبارش تالاب هامون تلف شوند.
بر اساس گزارشهای غیررسمی کاهش نزولات جوی، افزایش دما و تشدید وزش بادهای 120 روزه موجب شده که همان بخشهای اندک آبگیری شده تالاب بینالمللی هامون دوباره رو به خشکی برود و تالاب دوباره در معرض خشکی مطلق قرار گیرد.
کاهش 250 درصدی بارشهای زابل
به گفته رئیس اداره هواشناسی زابل اوضاع بارش سال گذشته بهتر از امسال بود به طوری که میزان بارشهای آن 2.5 برابر امسال بوده است. غلامحسین عابدی با بیان اینکه از اوایل فروردینماه تاکنون در زابل باران نباریده و امروز یکصد و چهل و پنجمین روز بیباران زابل است، گفت: اقلیم زابل اقلیمی خشک است و بارش کم از ویژگیهای اقلیمی آن محسوب میشود که همین بارش کم موجب کاهش پوشش گیاهی در سیستان و ایجاد چهرهای بیابانی در این منطقه شده است.
وی با بیان اینکه به طور کلی زابل دارای اقلیم کم بارش است، گفت: در سال آبی زراعی جاری در ایستگاه هواشناسی زابل 20.9 میلیمتر باران ثبت شده که در مقایسه با سال گذشته 250 درصد کاهش را نشان میدهد. البته آخرین بارشی که در اطلاعات ما ثبت شده مربوط به اوایل فروردینماه امسال یعنی حدود 145 روز قبل است.
این مسئول در پاسخ به علت کاهش بارش باران در زابل، بیان کرد: به طور طبیعی زابل از نقاط کمبارش کشور محسوب میشود که بارش نرمال سالانه آن 200 میلیمتر کمتر از میانگین بارش نرمال کشور است. میانگین بارش نرمال زابل حدود 50 میلیمتر ولی میانگین نرمال بارش کشور 250 میلیمتر است.
4 عامل کاهش دهنده بارش در زابل
وی ادامه داد: کاهش بارش و اینکه زابل از نقاط کمبارش کشور محسوب میشود دلایل مختلفی دارد؛ نخست اینکه زابل در انتهای سامانههای بارشی معمول کشور واقع شده که سامانهها پس از تضعیف شدن به زابل میرسند و در نتیجه آن با بارشهای کم همراه هستند.
عابدی اضافه کرد: معمولاً سامانههای بارش که از نواحی شمال غرب و غرب کشور وارد میشوند در نهایت زابل را هم تحت تاثیر قرار میدهند اما چون بعد از ضعیف شدن به زابل میرسند، در اینجا بارش قابل توجهی را به همراه ندارند.
این کارشناس افزود: ویژگیهای محیطی منطقه از علل دیگر موثر بر کاهش بارشها در زابل است؛ زابل کوه و نواحی مرتفع ندارد که بتواند سامانههای بارشی را به دام بیندازد تا بارش در آن رخ دهد، در واقع وجود کوهها و ارتفاعات از عوامل مهم در بارش مناطق مختلف جهان محسوب میشوند که زابل نیز از این موضوع مستثنی نیست. فاصله زابل از آبهای آزاد و دریاها و همچنین نبود منابع رطوبتی کافی نیز در کاهش بارش در این منطقه موثر بوده است.
رئیس اداره هواشناسی زابل تغییر اقلیم را از عوامل بعدی موثر در به هم خوردن تعادل آب و هوایی مناطق مختلف عنوان کرد و افزود: برخی از دانشمندان اعتقاد دارند که پدیده تغییر اقلیم و گرمای جهانی نیز از عوامل کلی در تحولات آب و هوایی نواحی مختلف جهان است که تغییر اقلیم موجب افزایش دمای هوا، کاهش بارش در برخی نواحی، افزایش بارش در ناحیهای دیگر و همچنین تغییر جنس بارشها میشود؛ البته به طور کلی تغییر اقلیم پیامدهای مختلفی دارد.
اردیبهشتماه سال گذشته زابل از سوی سازمان جهانی بهداشت به واسطه افزایش میزان ذرات معلق در هوا ناشی از وزش بادهای 120 روزه به عنوان آلودهترین شهر جهان معرفی شد؛ جایی که میانگین غلظت ذرات معلق فوق ریز در هوای آن 11 برابر حدِ استاندارد اعلام شد.