به گزارش مشرق، یک هفته قبل پیمان قربانی معاون اقتصادی بانک مرکزی در یک نشست خبری غیر منتظره خبر از بخشنامه جدید این بانک داد که بر اساس آن بانک ملزم میشوند از 11 شهریور نسبت به رعایت نرخ سود سپرده یکساله 15 درصد اقدام کنند. در شرایط فعلی بانکها با نرخ های سودی بالای 20 درصد اقدام به جذب سپرده میکنند و به این ترتیب یک رقابت منفی در بانکهای خصوصی و دولتی برای جذب سپرده ایجاد شد. در حال حاضر نقدینگی کل بیش از 1300 هزار میلیارد تومان میباشد که حدود 500 هزار میلیارد تومان آن مربوط به حسابهای کوتاه مدت و تقریبا عددی به همین میزان نیز در حسابهای بلند مدت قرار گرفته است.
با ابلاغ بخشنامه "سفت و سخت" بانک مرکزی، سپردههای کوتاه مدت در معرض بیشترین تغییر قرار خواهد گرفت و با اعمال نرخ 10 درصدی برای این سپرده ها، به نظر میرسد بایستی منتظر حرکت جهنده نقدینگی موجود به سمت سایر بازارها باشیم. این در حالی است که بسیاری از کارشناسان بازار ارز را به عنوان نخستین بازار پذیرای نقدینگی جدید ناشی از خروج سپرده از بانکها ارزیابی میکردند اما گویا بازار رخوت زده طلا و جواهر به یکباره شاهد افزایش قیمت غیر متعارف بوده است.
روز گذشته بنا بر اعلام رئیس اتحادیه طلا و جواهر هر گرم طلای 18 عیار با قیمتی بیش از 120 هزار تومان در بازار تهران خرید و فروش شده که این قیمت در 5 سال گذشته یک رکورد محسوب میشود. هر چند برخی کارشناسان و فعالان اقتصادی طوفان اخیر آمریکا و تحولات اقتصادی پیرامون آن را به عنوان مهمترین دلیل افزایش یکباره قیمت جهانی طلا و به تبع ان رشد قیمت در بازارهای تهران ارزیابی میکنند اما نمیتوان موضوع حرکت نقدینگی از بازار پول به بازار طلا و جواهر را نادیده گرفت.
به گفته کارشناسان، بالا رفتن ارزش یورو در مقابل دلار باعث شده است که ارزش دلار کاهش پیدا کند و در نتیجه قیمت طلا با توجه به کاهش ارزش دلار بالا رفته است و به بیش از 1322 دلار رسیده است. از سوی دیگر طوفان اخیر آن قدر در اقتصاد منطقه آمریکا اثر گذاشته که ارزش دلار تضعیف شده است و از طرفی چون این طوفان در تگزاس اتفاق افتاده باعث شده خیلی از شاخصهای ارزش سهام در آن منطقه به شدت کاهش پیدا کند.
طوفان آمریکا در حالی به عنوان دلیل جهش قیمت طلا مطرح شده است که طوفان بخشنامه بانک مرکزی باعث شده بانکها برای جذب هر چه بیشتر سپرده در مدت تعیین شده به تکاپو بیافتند. رشد نقدینگی در 4 سال اخیر به قدری گسترده بوده که یکی از چالشهای و دلایل پیش روی بانک مرکزی برای کاهش محتاطانه نرخ سود احتمال برون ریزی اثرات ناشی از حرکت نقدینگی موجود در سپرده ها بوده است.
به هر حال بانک مرکزی بعد از یک تلاش نا موفق در سال 94 این بار تصمیم گرفت به هر شکل ممکن نرخ سود سپرده یک ساله 15 درصد را در نظام بانکی تثبیت کند. اعمال سیاستهای پولی به عنوان یکی از مهمترین ابزارهای اصلی و اساسی دولت در اصلاح شاخصهای اقتصاد کلان به شمار میرود که با نظارت بر بهره بانکی و عرضه پول سروکار دارند. بنا بر اختیارات بانک مرکزی تغییر در نرخ سود بانکی از جمله ابزارهای است که بانک مرکزی برای اجرای سیاست پولی استفاده میکند.
در حال حاضر به نظر میرسد بر خلاف انتظارها نقدینگی موجود در بانکها خیلی زود شروع به حرکت در بازارهای دیگر کرده است و شاید پیش بینی اثرات تورمی ناشی از طوفان حرکت نقدینگی در بازار ارز امروز جای خود را به کابوسی در بازار رکود زده طلا و جواهر داده است.