به گزارش مشرق، داستان تنش لفظی اخیر ایران و آمریکا به سفر «نیکی هیلی» نماینده آمریکا در سازمان ملل به مقر آژانس بین‌المللی انرژی اتمی و تلاش برای متقاعد کردن آژانس به استفاده از مجوزهای برجامی برای سرک کشیدن به مراکز نظامی ایران بر می‌گردد.
نیکی هیلی، نماینده دائم آمریکا در سازمان ملل، هفته گذشته در آستانه ارائه گزارش آژانس انرژی اتمی درباره پایبندی ایران به برجام، به وین سفر کرد تا بعد از دیدار با آمانو، آژانس انرژی اتمی را برای بازدید از مراکز نظامی ایران تحریک کند. این کار هیلی اما واکنش‌های تند وزارت امورخارجه ایران و نامه هشدارآمیز آقای ظریف را به دنبال داشت.واکنش مقامات ایران با این عنوان که «آمریکا آرزوی بازرسی از مراکز نظامی را به گور می‌برد» سبب شد تا هیلی بار دیگر درباره جمهوری اسلامی لفاظی کند و بگوید: «اگر آنطور که ایران می‌گوید بازرسی از سایت‌های نظامی ایران «فقط یک رویاست» آن وقت پایبندی ایران به برجام هم فقط یک رؤیا به‌شمار می‌آید.»
وی همچنین حمایت ایران از حماس را مغایر با قطعنامه خواند و گفت: «ایران باید تصمیم بگیرد که می‌خواهد عضوی از جامعه بین‌الملل باشد که تعهداتش را جدی می‌گیرد یا رهبر یک جنبش تروریست. مدت‌هاست که جامعه بین‌الملل باید با ایران با همان استانداردهایی رفتار کند که با دیگر کشورهایی که برای صلح و امنیت بین‌الملل ارزش قائل نمی‌شوند.»
آژانس: حاضر نیستیم بازرسی‌ها وسیله ارسال پیام سیاسی شود
این سخنان هیلی اما بی‌پاسخ نماند و دو ناظر سازمان ملل در مصاحبه‌ای اعلام کردند: «حاضر نیستیم صرفاً برای فرستادن یک پیام سیاسی، از سایتی مانند پارچین بازدید کنیم. در صورتی که اطلاعاتی به آژانس ارائه شود، ما باید این اطلاعات را مورد ارزیابی قرار دهیم.»
این مقامات سازمان ملل تاکید کردند: « اگر آنها (دولت ترامپ) بخواهند توافق را بر هم بزنند، این کار را می‌کنند؛ اما ما نمی‌خواهیم بهانه‌ای به‌دست آنها بدهیم. از زمان اجرای برجام، از هیچ سایت نظامی ایران بازدید نکرده‌ایم، چراکه «دلیلی برای درخواست» بازدید وجود نداشته است.»
تهران به «برجام» پایبند است
پس از آن، روز پنج‌شنبه گزارش یوکیا آمانو درباره اجرای برجام در ایران در اختیار ۳۵ عضو شورای حکام قرار گرفت و بر اساس آن، آژانس انرژی اتمی پایبندی جمهوری اسلامی به توافق هسته‌ای را تأیید کرد.
همچنین ناظران سازمان ملل هم در سخنانی تاکید کردند: «ایران به تعهد خود در توافق هسته‌ای عمل کرده است و بازرسان هسته‌ای لزومی به کنترل سایت‌های نظامی ایران نمی‌بینند.»
آمانو: دلیلی ندارد از سایت نظامی ایران بازدید کنیم
آمانو همچنین در مصاحبه با آسوشیتدپرس اعلام کرد: «طبق برجام آژانس درصورت وجود اطلاعات معتبر و نگرانی از فعالیت اعلام نشده، می‌تواند به هر سایتی، چه نظامی و چه غیرنظامی، دسترسی داشته باشد.»
وی افزود: «آژانس هر زمان بخواهد می‌تواند به سایت نظامی ایران دسترسی داشته باشد اما اکنون ضرورتی وجود ندارد که از سایت نظامی ایران بازدید کنیم.»
دولت ترامپ اما سخنان دبیرکل آژانس را تاب نیاورد و اظهارات آمانو با واکنش تند رسانه‌ها و مراکز نزدیک به دولت ترامپ روبه‌رو شد و از آمانو خواستند آن را تصحیح کند. همچنان که «کولین کال» مشاور رییس‌جمهور سابق آمریکا می‌گوید: «نامعتبر شمردن گزارش مثبت آژانس درباره پایبندی ایران به برجام، برای همه دولت‌های آمریکا به جز دولت ترامپ، کار سختی بوده و به همین خاطر، احتمال خروج آمریکا از برجام کاهش نیافته است.»
آمریکا اما برای اعلام پایبندی ایران به برجام از سوی آژانس و بی توجهی این نهاد بین‌المللی به فشارهای آمریکا برای بازدید از مراکز نظامی جمهوری اسلامی، آماده است که با حامیان اروپایی خود برنامه‌ای جایگزینی پیدا کند تا ایران را مجبور به خروج از برجام کند؛ اظهارات روز چهارشنبه سخنگوی فرانسه این موضوع را تأیید می‌کند.
رایزنی با اعضای ۱+ ۵برای مذاکره در مورد توافق مکمل برجام
سخنگوی وزارت خارجه فرانسه، در نشست خبری روزانه این وزارتخانه، از امکان رایزنی‌های آتی این کشور با دیگر کشورهای امضاکننده توافق هسته‌ای ایران درباره برگزاری مذاکرات برای رسیدن به توافق مکمل برجام خبر داد؛ توافقی که دربرگیرنده برنامه توسعه موشک‌های بالستیک از سوی ایران باشد.
او گفته است:« امانوئل مکرون، رییس جمهور فرانسه، به این موضوع اشاره کرده که پس از پایان مدت زمان تعیین شده در برجام، می‌توان به توافق مکمل آن دست یافت؛ توافقی که تمرکز آن بر برنامه‌های موشک بالستیک ایران باشد. این امر می‌تواند هدف رایزنی‌های آتی با شرکای امضاکننده این توافق باشد.»
مکرون تاکید کرده بود: «آمریکا، انگلیس، فرانسه و آلمان بارها درباره برنامه‌های موشک‌های بالستیک ایران به سازمان ملل متحد شکایت کرده‌اند. این کشورها چنین برنامه‌های موشکی را نقض قطعنامه 2015 سازمان ملل می‌دانند.» موضوعی که پیش از این ترامپ نیز بر آن تاکید می‌کرد. او بارها برجام را بدترین توافق تاریخ توصیف کرده و تهدید به لغو یا تجدیدنظر کلی در آن کرده بود.
طرح «جان بولتون» برای خروج از برجام
«جان بولتون» سفیر اسبق آمریکا در سازمان ملل متحد نیز اخیراً خبر داده که طرحی را برای خروج کشورش از برجام به کاخ سفید ارائه داده است. وی در توضیح طرحش گفته است: «بر اساس آنچه در رسانه‌ها خوانده‌ام، فکر می‌کنم که [ترامپ] فکر می‌کند این توافق برای منافع آمریکا مضر است، اگر او می‌خواهد از آن خارج شود، من راهی پیش پای او گذاشته‌ام.»
حال که برنامه‌های آمریکا برای توسل به ابهامات برجام و متهم کردن ایران به عدم پایبندی به برجام بی نتیجه مانده، این کشور درصدد است تا با همراهی اتحادیه اروپا و اعضای 1+5 ایران را پای میز مذاکره مجدد بکشاند تا توان موشکی جمهوری اسلامی را محدود کند؛ این امر در حالی است که بارها مقامات ایرانی تاکید کرده‌اند که حاضر به مذاکره مجدد نیستند و پای میز مذاکره درباره تاسیسات موشکی ایران نمی‌نشینند.
ظریف:«طرح بولتون» شکستی بزرگ برای واشنگتن بود
دکترمحمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه کشورمان، در خصوص طرح جان بولتون نماینده اسبق آمریکا در سازمان ملل برای خروج واشنگتن از برجام عنوان کرد: من طرح آقای بولتون را چون ظاهراً نتوانسته مستقیم برای کاخ سفید ارسال کند و منتشر کرده، خواندم. حتماً این طرح یک شکست بزرگی برای ایالات متحده خواهد بود و باعث انزوای بیشتر آمریکا در صحنه بین‌المللی خواهد شد.
وی با یادآوری این نکته که البته آقای بولتون اولین بار نیست که در این صحنه حضور دارد، اظهار داشت: بار قبل هم سیاست‌های آقای بولتون در ابتدای دهه ۸۰ شمسی در آمریکا دنبال شد و آمریکایی‌ها نتیجه آن را دیدند. آقای بولتون باید یادش باشد که اگر سیاست ایشان موفق می‌بود، آمریکا نیازی پیدا نمی‌کرد که ۱۰ سال بعد از پیگیری آن سیاست، نهایتاً به پای میز مذاکره بیاید و با ایران مذاکره کند و به تفاهم برسد.
وزیر امور خارجه کشورمان در این باره عنوان کرد: آقای بولتون برای ۱۰ سال سیاست نفی غنی‌سازی ایران را پایه‌گذاری و پیگیری کرد و نتیجه آن این شد که آمریکا بعد از ۱۰ سال که با نفی غنی‌سازی در ایران توانسته بود تعداد سانتریفیوژهای ایران را از ۲۰۰ به ۲۰ هزار برساند و در واقع دستاورد آقای بولتون، ۱۹ هزار و ۸۰۰ سانتریفیوژ بود و این بود که بعد از اینکه مردم ایران در انتخابات سال ۹۲ نشان دادند که فشار و تحریم بر اراده سیاسی مردم ما تاثیری ندارد، آمریکا به پای میز مذاکره آمد.
ظریف خاطرنشان کرد: فکر می‌کنم مردم آمریکا از شکست این‌گونه سیاست‌ها که توسط آقای بولتون و افرادی مثل ایشان دنبال می‌شود به خوبی اطلاع دارند و به همین خاطر است که گوش شنوای زیادی برای این پیشنهادها در آمریکا نیز وجود ندارد و حتماً جامعه بین‌المللی هم به آمریکایی‌ها نشان داده و بیشتر هم نشان خواهد داد که پیگیری این سیاست‌ها فقط به انزوای ایالات متحده می‌انجامد و نتیجه خوبی برای آنها نخواهد داشت.
منبع:صبح نو