به گزارش مشرق، مسعود بارزانی به فشارهای وارده بر اقلیم کردستان با هدف تعویق برگزاری رفراندوم اعتراف کرده است، در حالی که وی بر عزم خود جهت جدایی از عراق و تشکیل کشور مستقل کردستان اصرار دارد رسانه‌های اقلیم اشاراتی به مذاکرات پشت پرده دو حزب دمکرات و اتحادیه میهنی کردستان داشته‌اند که احتمال تغییر و تحولاتی در عرصه سیاسی کردستان عراق دور از انتظار نیست.
موضع نهایی اتحادیه میهنی کردستان ممکن است در جلسه شورای رهبری این حزب در خصوص فعالیت مجدد پارلمان و برگزاری رفراندوم اعلام شود. نقش محوری این حزب در معادلات سیاسی اقلیم غیر قابل انکار است. حزب دمکرات کردستان عراق بدون همراهی اتحادیه میهنی توان برگزاری رفراندوم را نداشته و از طرفی دیگر با تعویق رفراندوم نیازمند همراهی این حزب در تمدید دوره ریاست بارزانی خواهد بود، غایت اصلی حزب دمکرات کردستان حضور مسعود بارزانی در کرسی ریاست اقلیم است، در صورت برگزاری یا تعویق رفراندوم، این حزب خواهد کوشید وی همچنان پست ریاست اقلیم را در اختیار داشته باشد. امری که مردم و دیگر احزاب اقلیم را هم به این باور رسانیده است که پست ریاست اقلیم و مسعود بارزانی از هم جدا شدنی نیستند.
رسانه‌های اقلیم از احتمال تعویق رفراندوم می‌گویند
با وجود اینکه مسعود بارزانی بار دیگر بر عزم خود جهت برگزاری رفراندوم سخن گفته اما شبکه nrt در گزارشی که در سایت این شبکه منتشر شده اعلام کرده است که حزب دمکرات کردستان عراق پروژه‌ای را جهت تعویق رفراندوم و انتخابات ریاست اقلیم و پارلمان محلی آماده کرده است. گفته می‌شود که این حزب پیشنهاد تعویق رفراندوم را به دفتر سیاسی اتحادیه میهنی کردستان ارائه کرده است مشروط بر آنکه با تعویق هر دو انتخابات آتی اقلیم نیز موافقت شود. همچنین در قبال تعویق رفراندوم، دوره ریاست بارزانی و پارلمان کنونی اقلیم برای دو سال دیگر تمدید خواهد شد. گفته می‌شود اتحادیه میهنی کردستان در نشست هیئت مشترک خود با جنبش تغییر به صراحت اعلام کرده است که انتخابات به تعویق خواهد افتاد و دوره ریاست بارزانی هم تمدید خواهد شد.
از سوی دیگر سایت sharpress در گزارشی با همین موضوع خبر داده که بارزانی اعلام کرده فشارهای داخلی و خارجی پیرامون برگزاری رفراندوم بر اقلیم شدت گرفته است و همچنین فضای داخلی اقلیم آنگونه که انتظار می‌رفت آماده چنین پروسه ای نیست. وی گفته است در صورت تعویق رفراندوم، انتخابات ریاست و پارلمانی اقلیم هم باید به زمان دیگری موکول شود.
این گمانه‌زنی ها در حالی است که دو حزب جنبش تغییر و جماعت اسلامی کردستان در نشست اخیر سران خود درخواست تعویق برگزاری رفراندوم را مطرح و در عین حال بر برگزاری انتخابات اقلیم در موعد تعیین‌شده خود تاکید کرده بودند.
پیام حزب دمکرات کردستان عراق به دو حزب سیاسی کرد
حزب دمکرات کردستان عراق در پیامی خطاب به اتحادیه میهنی کردستان و اتحاد اسلامی کردستان درخواست کرده است نظر نهایی خود را پیرامون چگونگی فعالیت مجدد پارلمان اعلام کنند. محمود محمد سخنگوی حزب دمکرات کردستان عراق در یک کنفرانس خبری در شهر اربیل گفت: همچنانکه جنبش تغییر و جماعت اسلامی کردستان موضع رسمی خود را اعلام کرده‌اند لازم است اتحادیه میهنی و اتحاد اسلامی کردستان هم تصمیم نهایی خود را اتخاذ کنند. اشاره نامبرده به سیاست‌های اتحادیه میهنی کردستان است که هنوز مشخص نکرده است آیا با حزب آقای بارزانی رفراندوم را برگزار و پارلمان تعلیق‌شده اقلیم را فعال خواهند کرد یا اینکه با توجه به توافقنامه سیاسی خود با جنبش تغییر، حداقل با بخشی از درخواست‌های این حزب که همان تعویق رفراندوم است کنار خواهند آمد.
طرفداران جنبش تغییر و جماعت اسلامی کردستان در کدام جبهه رفراندوم خواهند بود؟
در حالیکه دو حزب جنبش تغییر و جماعت اسلامی کردستان با برگزاری رفراندوم ادعایی مسعود بارزانی تاکنون مخالفت ورزیده و تن به شرایط پیشنهادی فعال نمودن پارلمان هم نداده‌اند اما در این میان موضوعی مهم بی‌جواب مانده است که طرفداران این دو حزب در روز 25 سپتامبر و احتمال برگزاری رفراندوم رای آری یا نخیر را به صندوق خواهند انداخت. یک مسئول ارشد جنبش تغییر اعلام کرده است که موضع رسمی این حزب تنها تعویق رفراندوم است. جلال جوهر مسئول روابط حکومت و پارلمان جنبش تغییر گفته است در صورتی که طرفداران آنها به جبهه نه به رفراندوم بپیوندند، موضعگیری خواهند کرد.
از سوی دیگر شوان رهبر دبیر اجرایی شورای رهبری جماعت اسلامی کردستان هم گفته است نباید کسی به خاطر دفاع از رفراندوم یا مخالفت با آن تحت فشار گذاشته شود. وی با انتقاد از هیئت حاکمه اقلیم کردستان گفته است که لازمه برگزاری رفراندوم، اصلاحات سیاسی و اقتصادی در اقلیم کردستان است. جماعت اسلامی کردستان تاکنون جهت تبلیغات رفراندوم نام خود را در کمیسیون مستقل انتخابات اقلیم ثبت نکرده است. شوان رهبر در این باره گفته است از نظر ما ایراداتی به زمینه‌سازی و شیوه برگزاری رفراندوم وارد است و هنوز زمان برگزاری رفراندوم فرا نرسیده و فشارهای وارده بر اقلیم نیز فزونی گرفته است.
بارزانی: رفراندوم برگزار می‌شود
مسعود بارزانی با اشاره به فشارهای وارده به اقلیم کردستان با هدف تعویق رفراندوم، اعلام کرد که این پروسه در زمان مقرر انجام خواهد شد. رئیس اقلیم کردستان عراق در دیدار جمعی از هنرمندان، روزنامه‌نگاران و نویسندگان کرد در شهر اربیل با تاکید بر برگزاری رفراندوم گفت: علی‌رغم فشارهای موجود، رفراندوم برگزار خواهد شد زیرا مردم ما برای نان و برق انقلاب نکرده‌اند. (اشاره مسعود بارزانی به برق به آن برمی‌گردد که یکی از مشکلات دیرینه اکراد عراقی، تامین انرژی برق است و همیشه حکومت اقلیم را در این خصوص به باد انتقاد گرفته‌اند، با گذشت 26 سال از تجربه حکومت خودمختار کردی در شمال عراق، هنوز هم صدای ژنراتورهای بخش خصوصی با هدف تامین برق مورد نیاز مردم در کوچه و معابر شهرهای اقلیم به گوش می‌رسد)
بارزانی ادعا کرده است که در عراق حکومت مذهبی در راس امور است و نیروهای حشد شعبی مدام کردها را تهدید می‌کنند. وی گفته است مسئله شراکت در حکومت مرکزی با شکست مواجه شده و در این شرایط، کردها تصمیم به برگزاری رفراندوم گرفته‌اند.
عضو کرد پارلمان عراق: زمینه برگزاری رفراندوم در مناطق مورد منازعه فراهم نیست
یک عضو پارلمان عراق از حزب اتحادیه میهنی کردستان اعلام کرده است که زمینه برگزاری رفراندوم در مناطق مورد منازعه با حکومت مرکزی فراهم نشده است. حمد عثمان همچنین گفته است احزاب کردی در شهر کرکوک پیرامون موضوعات مختلف موضعگیری مشترکی ندارند. به گفته وی شکست رفراندوم در اربیل و سلیمانیه مشکل چندانی نخواهد داشت اما در کرکوک به سود اعراب و ترکمن‌ها خواهد بود و تبعات آن نیز متوجه مسئولین کرد خواهد بود.
وزیر کرد کابینه العبادی: کردها نمی‌توانند از رفراندوم به عنوان کارت فشار استفاده کنند
در حالیکه برخی از سیاسیون و تحلیلگران کرد بر این عقیده هستند که ممکن است انگیزه حکام اقلیم کردستان عراق از برگزاری رفراندوم، بهره‌برداری از آن به عنوان یک کارت فشار در تعاملات با بغداد باشد اما فریاد رواندزی وزیر فرهنگ عراق گفته است که اقلیم توان چنین کاری را نخواهد داشت.
دعوت واشنگتن از یک مسئول جنبش تغییر
کنگره آمریکا از سروه عبدالواحد رئیس فراکسیون جنبش تغیر در پارلمان عراق دعوت به عمل آورده است به این کشور مسافرت کند. گفته می‌شود در این سفر، وی جلساتی را با کمیسیون روابط خارجی کنگره و شماری از مسئولین وزارت امور خارجه آمریکا خواهد داشت. همچنین مقرر شده است در این سفر سمینارهایی با موضوع رفراندوم و عراق پسا داعش با سخنرانی سروه عبدالواحد برگزار شود.