به گزارش مشرق، «نیویورک رویو» با بیان این مطلب نوشت برای «جرج بوش» و «باراک اوباما» افغانستان جنگی مشروع بود، اما دونالد ترامپ رئیس جمهور جدید آمریکا ظاهرا پیشتر تمایلی به حضور در آن نداشت و در آغاز ریاست جمهوری خود نیز با اعزام نیروهای بیشتر به این کشور مخالفت کرده بود.
با این حال، ترامپ پس از نزدیک به هشت ماه و اعلام استراتژی جدید آمریکا در افغانستان، در نهایت با فشار فرماندهان نظامی ارشد آمریکایی حاضر به اعزام حدود 3900 نظامی بیشتر به افغانستان شد در حالی که زمانی را نیز برای بازگشت نظامیان آمریکایی به کشورشان تعیین نکرده است.
جنگ افغانستان پیچیده‌تر شده است
این جنگ پس از 16 سال همچنان ادامه دارد و همانطور که دیدارهای اخیر در شورای امنیت سازمان ملل نشان داد، جنگ افغانستان از زمان بوش و اوباما نیز بسیار پیچیده‌تر شده است.
افغانستان اکنون با شماری از تهدیدها رو به افزایش مانند حملات تروریستی، پیشروی طالبان، سقوط اقتصادی، فساد، نارضایتی فزاینده مردم و بحران سیاسی داخلی روبرو است در حالی که برخی از جریان‌های داخلی نیز دولت «اشرف غنی» را تحت فشار قرار داده‌اند.
واشنگتن توجه زیادی به جدیت این تهدیدها ندارد. ترامپ در اعلام استراتژی خود در افغانستان و همچنین در سازمان ملل درباره اعزام نظامیان بیشتر به افغانستان سخنانی را مطرح کرد اما در این باره توضیحی نداد که این نیروها قرار است چه اقدام متفاوتی را برای بازپس‌گیری مناطق از دست رفته توسط طالبان انجام دهند.
از سوی دیگر، به منظور تشدید عملیات نظامی در افغانستان، دولت ترامپ در نظر دارد تا محدودیت‌هایی که در زمان اوباما برای حملات پهپادی گذاشته شده بود را نیز بردارد. بنابراین سازمان سیا قادر خواهد شد تا در افغانستان به صورت مجزا از پنتاگون حملات هواپیماهای بدون سرنشین را انجام دهد.
ترامپ همچنین تاکید داشت که واشنگتن دیگر به دنبال «دولت‌سازی» در افغانستان نیست، اما به حمایت‌های اقتصادی و دیپلماتیک از دولت افغانستان نیز اشاره‌ای نکرد.
ترامپ علاقه‌ای به مصالحه در افغانستان ندارد
در حالی که شرکای آمریکا در ناتو بر راه‌حل سیاسی در جنگ افغانستان و گفت‌وگوهای صلح با طالبان تاکید دارند، اما هیچ نشانه‌ای از تمایل ترامپ برای مصالحه و یا علاقه برای مذاکره وجود ندارد.
تنها راه مذاکره با طالبان دفتر سیاسی این گروه در قطر است که در شش سال گذشته توسط نمایندگانی از سازمان ملل، آمریکا و چندین کشور اروپایی مورد استفاده قرار گرفته است.
به گزارش «گاردین» به نظر می‌رسد که ترامپ و غنی برای مسدود کردن دفتر سیاسی طالبان در دوحه توافق کرده‌اند. این به معنی مسدود شدن آخرین کانال باز برای دسترسی به برخی رهبران طالبان است و گفت‌وگوها با طالبان را در آینده دشوارتر و کاملا به همکاری اسلام‌آباد وابسته می‌کند.
این در حالی است که هنوز تیمی در وزارت خارجه و یا شورای امنیت ملی آمریکا وجود ندارد که توانایی انجام وظایف پیچیده برای دستیابی به راه‌حل سیاسی را داشته باشد. گفتنی است که ترامپ اخیرا سفیر آمریکا در کابل را معرفی کرده است و مدیریت جنگ را نیز به ژنرال‌های خود سپرده است.
استراتژی جدید آمریکا در افغانستان حمایت شرکای واشنگتن در ناتو را نیز به همراه ندارد و تنها «ینس استولتنبرگ» دبیرکل ناتو با تاخیر از این استراتژی استقبال کرد.
اما مشتاق‌ترین حامی طرح ترامپ اشرف غنی بود که تحت فشارهای گوناگون قرار دارد. غنی در استقبال از این استراتژی بالاترین تقدیرها را نثار ترامپ کرد و آن را «بهتر از استراتژی اوباما» دانست.
استراتژی جدید آمریکا کمکی به اشرف غنی نمی‌کند
در واقع استراتژی آمریکا کمک زیادی به غنی برای مواجه با بحران‌های متعددی که با آن روبروست نمی‌کند، در حالی که بسیاری در افغانستان از رئیس جمهور این کشور می‌خواهند تا یا اصلاحات وعده داده شده را انجام دهد و یا از مقام خود برکنار شود.
این در حالی است که درگیری‌ها با طالبان در هفته‌های اخیر تشدید شده و اکنون نیز در چندین ولایت ادامه دارد. براساس برآوردهای نظامی، طالبان حدود 40 درصد از خاک این کشور را تحت کنترل دارد که یک سوم جمعیت این کشور در آن زندگی می‌کنند.
این موفقیت‌های طالبان بدون حمایت و پناهگاه این گروه در کشوری دیگری غیرممکن بود. این در حالی است که ترامپ نیز در اظهارات خود به این مسئله واکنش نشان داد و به دلیل پناه دادن اسلام‌آباد به رهبری طالبان، رویکرد سختی را در قبال پاکستان اتخاذ کرده است.
سابقه حمایت پاکستان از گروه‌های افراطی افغان برای دستیابی به نفوذ سیاسی در کشور همسایه خود به دهه 70 میلادی باز می‌گردد. پاکستان البته این اتهامات را تکذیب و اعلام کرده است که خود این کشور نیز قربانی تروریسم است.
با این حال رویکرد پاکستان در قبال افغانستان در اختیار سیاسیون این کشور نیست، بلکه ارتش و سازمان اطلاعات ارتش پاکستان تصمیم گیرنده اصلی هستند. یکی از دلایلی که «نواز شریف» نخست وزیر سابق پاکستان مجبور به کناره‌گیری شد اختلاف نظر وی با ارتش این کشور در بهبود روابط با هند و افغانستان بود.
با این حال، باید نیاز فوری برای ایجاد تفاهم در کشورهای منطقه به وجود آید تا طالبان به حضور در مذاکرات صلح مجبور شود، اما آمریکا در جایگاه مناسبی برای میانجیگری نیست، زیرا این کشور گفت‌وگوهای دیپلماتیکی با روسیه و ایران ندارد.
روابط واشنگتن-اسلام‌آباد نیز دچار تنش است و آمریکا به پکن که نقش مثبتی برای آغاز گفت‌وگوهای صلح داشته نیز بدبین است.
هند تنها دوست آمریکا در منطقه است اما اسلام‌آباد تصریح کرده نقش سیاسی و نظامی آن را در افغانستان تحمل نمی‌کند.
کشورهای همسایه افغانستان نیز ممکن است خواستار صلح در این کشور باشند ولی آن را به حفظ منافع خود در این کشور مشروط می‌کنند.