به گزارش مشرق، بررسی‌های آماری واردات نشان می‌دهد در شش ماهه اول امسال بیش از ۴ میلیارد دلار (۱۶ هزار میلیارد تومان) نسبت به مدت مشابه واردات انجام شده که سهم کالاهای مصرفی در این افزایش بیشتر شده است و نشان می‌دهد بعد از برجام دروازه‌های کالاهای مصرفی را باز کرده‌ایم تا واردات تکنولوژی و کالاهای سرمایه‌ای را!
به رغم پمپاژ آمار میعانات به آمارهای صادرات غیرنفتی جزئیات آمارهای تجارت خارجی کشور در نیمه نخست سال ۹۶نشان می‌دهد با رشد ۱۵درصدی واردات و افت ۳درصدی صادرات تراز تجاری کشور حدود ۲/۳ میلیارد دلار منفی شده، این در حالی است که در حوزه صادرات غیر نفتی واقعی ایران حرف چندانی برای گفتن ندارد.
افت صادرات نسبت به واردات حتی با گنجاندن آمارمیعانات گازی به آمار صادرات غیرنفتی باز هم مشهود است، این در حالی است که در تجارت بین‌الملل ایران صادرکننده انرژی شناخته می‌شود و در مقابل نیز واردات انجام می‌دهد و در بخش صادرات غیرنفتی حرف جدی برای زدن نداریم.
در این بین در شرایطی که تا سال ۹۴ تراز تجاری ایران منفی بود و بعد از این سال کمی وضعیت بهبود پیدا کرده بود ولی گویا آمار نیم سال ابتدایی ۹۶ نشان از منفی شدن ۳/۲ میلیارد دلاری تراز تجاری دارد. براساس جزئیات آمارهای تجاری خارجی کشورمان در شش ماهه نخست سال جاری، در حالی ۱۷ میلیون تن کالا به ارزش ۲۳/۶ میلیارد دلار به کشور وارد شد که در مدت مشابه سال قبل تنها ۱۵/۹ میلیون تن کالا به ارزش ۲۰/۴ میلیارد دلار کالا وارد ایران شده بود. به این ترتیب واردات به لحاظ وزنی ۷/۹ درصد و به لحاظ ارزش دلاری بیش از ۱۵ درصد (۴/۲میلیارد دلار) د رشد داشته است.
از سوی دیگر در نیمه نخست سال جاری بیش از ۵۸ هزار تن کالا به ارزش ۲۰/۵ میلیارد دلار صادرات محقق شده، در حالی که در مدت مشابه سال ۹۵ رقم صادرات کشور بیش از ۶۱ میلیون تن کالا و به ارزش ۲۱/۲ میلیارد دلاربوده است. به این ترتیب تراز تجاری کشور با رقم منفی ۳/۹ میلیارد دلاری در آستانه منفی ۴ میلیارد دلار قرار گرفته و این تراز تجاری یک رکورد بسیار نامناسب در طی دو سال اخیر به حساب می‌آید.
به این نکته توجه داشته باشیم که قبل از سال ۹۴ همواره تراز تجاری کشور منفی بوده و واردات از صادرات پیشی می‌گرفت. در آن سال با افت شدید واردات(بیش از ۱۰ میلیارد دلار) و افزوده شدن میعانات گازی به عنوان یک ردیف تعرفه مستقل در فهرست کالاهای صادراتی، تراز تجاری کشور حدود ۹۰۰ میلیون دلار مثبت شد.
در واقع در سال ۹۴ بدون در نظر گرفتن صادرات میعانات گازی نه تنها تراز تجاری کشور مثبت نمی‌شد بلکه تراز تجاری کشور نیز نسبت به سال ۹۳ به میزان تقریباً زیادی افت می‌کرد. گفتنی است همین روند در سال ۹۵ نیز ادامه پیدا کرد و تراز تجاری ایران با رقم حدودی ۲۴۰ میلیون دلار مثبت ماند. ذکر این نکته ضروری است که با تغییر وضعیت در تجارت خارجی کشور، در ماه‌های منتهی به انتخابات اخیر ریاست جمهوری تراز تجاری از سوی دولت اعلام نشد و بحث‌های مختلفی در این باره در رسانه‌ها شکل گرفت اما در دو ماه اخیر با انتشار جزئیات آمارهای تجارت خارجی و مشخص شدن منفی شدن میلیارد دلاری تراز تجاری، هیچ واکنش مشخصی از سوی مسئولان دولتی درباره دلایل این چالش مشاهده نشد.
در حال حاضر نیز تراز تجاری کشور، اعم از ارزش کالاهای صادراتی و حجم و ارزش واردات وضعیت نامناسبی داشته و این شاخص مهم اقتصادی در آستانه رکورد جدید منفی شدن با رقم ۴ میلیارد دلار قرار دارد.
تراز بازرگانی کشاورزی منفی ماند
در شرایطی که تراز بازرگانی بخش کشاورزی طی سال‌های دولت یازدهم رو به بهبود بود و هر ساله با کاهش مواجه می‌شد امسال باکاهش صادرات و افزایش واردات، شاهد منفی ماندن و ثبات نه چندان مثبت در تراز منفی حدود ۳میلیارد دلاری در این بخش هستیم. براساس آمار رسمی موجود در سایت گمرک و مرکز آمار وزارت کشاورزی طی پنج ماه امسال نه تنها میزان واردات با ۱۵/۵ درصد ارزش واردات با ۳۱/۱۱ درصد افزایش روبه‌رو بوده است بلکه میزان صادرات محصولات کشاورزی نسبت به همین بازه زمانی درسال گذشته ۳/۴۲ درصد و ارزش آن ۱۰/۴۹ درصد کاهش راتجربه کرده است که این وضعیت سبب شد تراز بازرگانی بخش کشاورزی دراین بازه زمانی منفی ۳میلیارد و ۲۶ میلیون و ۴۵ هزار دلار شود.
برنج، روغن و شکر متهمان ردیف اول
در فهرست واردات محصولات اساسی بخش کشاورزی قند و شکر، روغن و برنج افزایش عجیب و غریبی نسبت به پنج ماهه نخست سال گذشته از نظر وزنی و ارزشی داشته است چراکه شکر به عنوان یک محصول پر مصرف استراتژیک به صورت تصفیه شده وارداتش در پنج ماهه نخست امسال به ۶۹۳ هزار ۸۴۰ تن به ارزش ۳۴۹ میلیون دلار رسید که نسبت به بازه زمانی مشابه در سال گذشته ۱۶۱/۲۷ درصد از نظر وزنی و۱۷۴/۵۹ درصد از نظر ارزشی افزایش یافت.
پس از این محصول واردات روغن با ۱۰۴/۴۱ درصد از نظر وزنی و۱۰۵/۹۹ درصد از نظر ارزشی و واردات برنج با ۷۷/۹۷ درصد از نظر وزنی و ۱۰۲/۴ درصد از نظر ارزشی نیز در رتبه‌های دوم و سوم افزایش بی‌رویه و غیرمنطقی قرار می‌گیرند، البته جالب‌تر اینکه صادرات محصولات ارزآور نیز در این میان کاهش محسوسی داشته و می‌توان به کاهش بیش از ۸۰ درصدی صادرات سیب، کاهش حدود ۴۵ درصدی پسته، کاهش بیش از ۶۰ درصد صادرات زیتون، کاهش حدود ۴۰ درصدی صادرات تازه یا خشک کرده و دیگر محصولات کشاورزی اشاره کرد که قطعاً تأثیر بسیاری در کاهش صادرات محصولات کشاورزی و منفی شدن تراز بازرگانی این بخش در پنج ماهه نخست امسال داشته‌اند.
منبع: روزنامه جوان