به گزارش مشرق، همانگونه که انتظار می رفت «دونالد ترامپ» رئیس جمهور آمریکا روز جمعه ۲۱ مهر در گزارش خود به کنگره مدعی عدم پایبندی ایران به برجام شد.

ترامپ در اظهارات خود مدعی شد: توافق به ایران اجازه می دهد که برنامه هسته ایش را کامل کند و تا چند سال دیگر که محدودیت ها برطرف شود؛ ایران به سراغ تأسیسات هسته ای می رود. فقط در برابر یک تعلیق موقت، ایران برای مدت کوتاهی از تاسیسات هسته ای عقب افتاده است. آمریکا می گوید که چرا در ابتدای توافق کلّی پول به ایران داده شده است؟ ایران مرتکب موارد نقض این پیمان شده است و دو بار از محدودیت ۱۳۰ متریک تُن غنی سازی خود فرارتر رفته است. ایران بازرسان را ارعاب کرده است.

ترامپ ادعا کرد: برخی معتقدند که ایران با کره شمالی همکاری داشته است. ایران روح برجام را نقض کرده است. قرار بود توافق هسته ای ایران به صلح وثبات کمک کند؛ اما ایران تروریسم را پراکنده می کند. ایران روح توافق را نقض کرده است.

اما قدرت های جهانی به رغم عدم تائید پایبندی ایران به توافق هسته‌ای از سوی دونالد ترامپ، رئیس‌جمهوری آمریکا، کماکان به اجرای برجام متعهد هستند و حسن روحانی، رئیس‌جمهوری ایران نیز  در واکنش به اظهارات ترامپ گفته است آمریکا امروز تنهاتر از همیشه در برابر برجام قرار گرفته است. ایران تا زمانی که از منافع برجام برخوردار است، به آن احترام می‌گذارد.

فرانسه، آلمان و بریتانیا هم نسبت به سخنان ترامپ ابراز نگرانی کرده و بر تعهد خود در قبال برجام تاکید کرده‌اند. این سه کشور گفته‌اند توافق هسته‌ای به نفع امنیت ملی این کشورهاست.

فدریکا موگرینی، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا نیز گفته است برجام یک قطعنامه شورای امنیت سازمان ملل است و رئیس جمهور هیچ کشوری نمی‌تواند به آن پایان بدهد. روسیه هم از اظهارات ترامپ انتقاد کرده و گفته است چنین روش‌هایی برای حل مشکلات محکوم به شکست است.

اما اتخاذ این رویکرد چه آینده ای را برای برجام رقم خواهد زد؟ برای پاسخ به این پرسش به سراغ «مارک فیتزپاتریک» معاون پیشین وزارت خارجه آمریکا رفتیم.

فیتزپاتریک مدیر فعلی برنامه خلع سلاح و منع اشاعه موسسه بین المللی مطالعات استراتژیک (IISS) بوده و سابقه حضور در وزارت خارجه آمریکا در پست معاونت وزیر را دارد. پاسخ وی به پرسش مهر به شرح زیر است:

ترامپ به برجام ضربه زد اما هنوز خیلی زود است که در این مورد قضاوت کنیم که آیا ترامپ این توافق را کشته است یا خیر؟ آینده برجام تا حد زیادی به تصمیمات سه بازیگر اصلی دیگر این توافق بستگی دارد.

اول کنگره آمریکا؛ کنگره آمریکا اکنون با این تصمیم مواجه است که تحریم های ایران را مجددا برقرار کند یا خیر. انتظار من این است که کنگره برخی تحریم های جدید در خصوص برنامه موشکی ایران و اقدامات منطقه ای آن علیه تهران اعمال کند.

دوم؛ ایران و سوم سایر طرف های حاضر در برجام به ویژه اروپائی ها. اگر آنها بتوانند در برابر تحریم های ثانویه آمریکا مقاومت کنند آنگاه ایران می تواند به بهره مندی از برجام ادامه بدهد.

فیتزپاتریک در ادامه گفت: در مورد تصمیم کنگره برای اعمال تحریم های غیر هسته ای باید بگویم که پاسخ ایران به این تحریم ها حیاتی خواهد بود. ممکن است ایران تصمیم بگیرد تا زمانیکه دیگر طرف های امضا کننده برجام در این قرار داد حضور دارند در آن حضور داشته باشد. باید بگویم که همه طرف های برجام خواستار حفظ آن هستند.