سرویس سیاست مشرق - روزانه می‌توان از لابه‌لای گزارش‌ها و عناوین خبری رسانه‌های مکتوب و حتی غیر مکتوب، نکات قابل‌توجهی استخراج کرد؛ موضوعاتی که می‌تواند برای مخاطبین قابل‌استفاده و محوری برای تحلیل باشد، در گزارش روزانه "ویژه‌های مشرق" نکات و تأملات قابل‌استخراج از رسانه‌ها برای مخاطبین عرضه خواهد شد؛ با «ویژه‌های مشرق» همراه شوید.
*******
** حدود ۱۰۰ روز گذشت، هنوز برنامه اقتصادی دولت مشخص نیست!
روزنامه اعتماد در یادداشتی به قلم «عبدالله ناصری» نوشت:
«روحانی با وجود اینکه شرایط مدیریت کشور نسبت به چهار سال قبل خیلی سخت‌تر شده است، تغییر چندانی نداشته است. ورود جدی‌تر ترامپ به عرصه منازعه با ایران با وجود پذیرش برجام، شرایط منطقه و نقشی که عربستان بازی می‌کند و وضعیت اقتصادی کشور کار روحانی را سخت کرده است. به اعتقاد من مطالبه اصلی مردم در این دوره از ریاست‌جمهوری روحانی سامان‌دادن به وضعیت اقتصادی و معیشتی است اما چشم‌انداز روشنی برای آن وجود ندارد. هنوز برنامه اقتصادی دولت مشخص نیست. در زمینه بازگشت پول مشکلات باقی است. خزانه کشور وضعیت خوبی ندارد و روحانی وعده خود به برخی مدیران در زمینه تحول در امر برنامه‌ریزی را محقق نکرده است».
اکنون حدود ۱۰۰ روز از آغاز به کار دولت دوازدهم سپری شده است. حال و روز این روزهای اشتغال، بی‌نیاز از توضیح است. در تمامی شهرها و روستاهای دور و نزدیک، خیل بیکاران و جویندگان شغل‌های حداقلی از حد تصور فراتر است. هر چند دولت مردان می‌کوشند با بازی‌های آماری و عددی، این باور را القا کنند که موفق به ایجاد اشتغال شده‌اند، اما واقعیات بازار کار و نامیزان بودن چرخ معیشت مردم در اثر بیکاری، چیزی نیست که قابل انکار و پنهان کردن باشد.
به نظر می‌رسد برخی با بی توجهی به دغدغه‌های مردم، نسخه خطرناکی را تعقیب می‌کنند که فرجام شومی به همراه خواهد داشت. نمی‌توان تردید کرد که برخی در صدد ناامید کردن مردم از اصل نظام و انقلابند. رهبر معظم انقلاب این نکته را هوشمندانه هشدار داده‌اند: «بنده چهار پنج سال یا شش سال قبل از این در سخنرانی اول سال گفتم که امروز نگاه دشمنان ملت ایران به مسئله اقتصاد است؛ سعی دارند به اقتصاد کشور فشار بیاورند؛ اقتصاد کشور را آن‌چنان زیر فشار قرار بدهند که مردم دچار مشکل بشوند. وقتی مردم دچار مشکل شدند، دل‌زده می‌شوند، دل‌سرد می‌شوند؛ دشمن همین را می‌خواهد. دشمن می‌خواهد مردم از انقلابشان، از نظامشان، از دولتشان، از کشورشان دل‌سرد بشوند، دل‌زده بشوند؛ لذا روی مسئله اقتصاد فشار می‌آورد؛ و فشار آوردند. مسئولین باید به این نکته توجه کنند». (بیانات در دیدار مردم آذربایجان شرقی،۲۷/۱۱/۹۵)
مذاکره با آمریکا، دیوار بی اعتمادی را کوتاه می‌کند!
«داوود هرمیداس باوند» در مصاحبه با روزنامه آرمان گفت:
«آمریکا در منطقه ما حضور دارد و با کشورهایی که از قدرت‌یابی ایران نگرانند، روابط خوبی دارد. پایگاه‌های نظامی بسیاری نیز نظیر پایگاه دریایی پنجم آمریکا که در بحرین است و پایگاه هوایی اینجرلیک در ترکیه دارد. بنابراین آمریکا در تصمیم‌گیری‌های همسایگان به‌صورت جدی و یا نسبی تاثیرگذار است. در این شرایط واقعیت امر سیاسی اقتضا می‌کند که اگر فرصتی پیش آمد و به‌خصوص طرف مقابل اظهار آمادگی کرد، درخواست مذاکره پذیرفته شود. اگر کشور قدرتمندتر پیشنهاد مذاکره را داده است، باید در اوج قدرت پذیرفت... ما از سال ۱۹۷۵ با آمریکا در محاکم قضائی مذاکره کردیم و بسیاری از مسائل از طریق سازش در مکانیزم داوری حل‌وفصل شده است. وقتی که می‌شود در عرصه قضائی مسائل را حل‌وفصل کرد، می‌توان در عرصه سیاسی نیز با گفت‌وگو مسائل را حل کرد...تقابل نمی‌تواند ابدی باشد...مذاکرات می‌تواند دیوار بی‌اعتمادی میان کشورها را از بین ببرد».
گفتنی است آقای روحانی- اردیبهشت ۹۲- در جمع دانشجویان دانشگاه صنعتی شریف گفت: «اروپایی‌ها آقا اجازه هستند و آمریکا کدخداست؛ بستن با کدخدا راحت‌تر است». بر همین اساس از ابتدای مذاکرات هسته‌ای ایران و ۱+۵، گزاره «با کدخدا می‌شود بست و بازی برد- برد انجام داد» به نخ تسبیح راهبرد دولت یازدهم تبدیل شد. به این ترتیب در مذاکرات هسته‌ای ایران و ۱+۵ دیدارهای دوجانبه وزرای خارجه ایران و آمریکا (ظریف-کری) رکورد زد. پیاده‌روی ۱۵ دقیقه‌ای ظریف و جان کری در ژنو، تماس تلفنی روحانی و اوباما و دست دادن ظریف و اوباما در سازمان ملل را نیز باید به فهرست اقدامات دولت در مذاکرات اضافه کرد. در مجموع تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای از تمام امکانات و توانایی‌های موجود در پیشبرد مذاکرات آن هم به روش خود بهره برد.
مذاکرات پایان یافت. منتقدان دلسوز تاکید کردند که آمریکا کارنامه سیاهی در اجرای توافقات بین‌المللی دارد و بر همین اساس با توجه به عهدشکنی طرف مقابل و به جهت حفظ منافع ملی و عزت مردم کشورمان باید «توازن تعهدات»، «همزمانی اجرای تعهدات»، «اخذ تضمین از طرف مقابل» و «پیش‌بینی برگشت‌پذیری امتیازات واگذار شده در صورت نقض عهد» در برجام رعایت شود. برخی از مقامات ارشد دولت و روزنامه‌های زنجیره‌ای اصلاح طلب، منتقدان را به سخره گرفته و تاکید کردند که «آمریکا هیچگاه پرستیژ و اعتبار بین‌المللی خود را به واسطه یک توافق خدشه‌دار نمی‌کند» و «ما به مذاکره با آمریکا خوش‌بین هستیم!».
اکنون حدود ۲۷ ماه از امضای برجام می‌گذرد، به اذعان مقامات ارشد دولت تاکنون تقریباً هیچ دستاوردی عاید ایران نشده و آمریکا متن و روح برجام را به صورت فاحش نقض کرده است.
برجام تجربه‌ای بسیار مهم و البته پرهزینه بود. بزرگ‌ترین دستاورد برجام این بود که برای چندمین بار ثابت کرد که آمریکا به هیچ عنوان قابل اعتماد نیست.
** روزنامه اصلاح طلب: محسن رضایی باعث شد متوسلیان آزاد نشود
«قاسم میرزایی نیکو» نماینده عضو فراکسیون امید مجلس در مصاحبه با روزنامه قانون گفت:
«] احمد متوسلیان[انتقاد شدید نسبت به محسن (رضایی) داشت. به هیچ وجه با محسن نمی‌توانست کار کند ولی به هرحال به خاطر منافعی که بین سپاه و ارتش ایجاد شده بود و این دو نهاد به هم نزدیک شده بودند، احمد می‌گفت وقتی این دو نهاد با هم مشکلات را کنار گذاشتند و کار می‌کنند جفاست اگر ما نتوانیم با وجود مشکلات با یکدیگر کار کنیم. اگر امروز نیز در حوزه اخلاق نکاتی فراگرفته‌ام از حاج احمد دارم. او به شدت نترس بود. خودش برای شناسایی قبل از عملیات می‌رفت و ریز منطقه را بررسی می‌کرد. احمد فرمانده قابلی بود و فکر می‌کنم دسیسه‌های مختلف دست به دست یکدیگر داد تا ما احمد متوسلیان را از دست بدهیم».
میرزایی نیکو در ادامه گفت:
«حزب ا... در آن زمان تازه تشکیل شده بود و رهبرش سید حسین موسوی بود. آن موقع شخصی به نام دیوید دُج، رییس دانشکده آمریکایی بیروت بود. این شخص را به شکلی و با کمک حزب ا... به تهران آوردندکه آن نیز ماجرای دیگری دارد... ما گفتیم دیوید دج برای اینکه بتوانیم او را با متوسلیان و سایر گروگان‌ها مبادله کنیم، گزینه مناسبی است. با او کار را پیش بردیم. اطلاعات بسیار عمیقی داشت که از او استخراج شد تا اینکه یک روز درست زمانی که به نتیجه نزدیک شده بودیم همه برنامه‌ها خراب شد... یک روز آقای رفیق دوست آمد و گفت که این شخص را بدهید که من ببرم. ما به او گفتیم که این زندانی تحویل ما است و شما نمی‌توانید او را ببرید. رفیق دوست گفت محسن رضایی او را خواسته است. خود محسن واسطه شد تا او را تحویل دهیم. به او گفتیم که باید مسائلی را درباره او به شما بگوییم؛ او موافقت کرد. من و علی حمیظ رفتیم تا با محسن صحبت کنیم.
با او صحبت کردیم و گفتیم این مسائل را از او در آوردیم و اگر بگذاریم او برود ضربه سنگینی در رابطه با آزادی احمد می‌خوریم. به او گفتیم رفیق دوست در قبال این آدم به سمت گرفتن اسلحه می‌رود نه آزادی احمد و سایر گروگان‌ها! محسن رضایی نیز گفت که ما هم اکنون تحت فشاریم و به اسلحه نیاز داریم و باید با سوری‌ها هماهنگ باشیم... محسن به ما گفت که شما نیز دنبال رفیق دوست و دُج بروید و قبول کردند که آن چهار نفر گروگان هم جزو شروط مبادله قرار بگیرد. برای بچه‌ها سریع پاسپورت گرفته شد و بچه‌های ما نیز همراه رفیق دوست و دج رفتند، اما متاسفانه نگذاشتند بچه‌های ما از هواپیما پیاده شوند. محسن رفیق‌دوست و دیوید دُج به سمت یک میگ رفتند که هواپیما را هدایت می‌کردند و سوری‌ها نیز آمدند وآقای دُج را بردند و به جای آن، ۲۱ افسر سوری را آزاد کردند و یک مقدار سلاح نیز که ما می‌خواستیم به ما دادند و به این ترتیب دست ما کوتاه و خرما بر نخیل ماند. بارها صحبت کردم. هنوز نیز به محسن رضایی می‌گویم که تو باعث شدی احمد آزاد نشود و این مبادله صورت نگیرد».
گفتنی است فریده متوسلیان خواهر سردار احمد متوسلیان- تیرماه ۹۵- با انتقاد شدید از عملکرد هاشمی رفسنجانی در ماجرای اسارت دیپلمات‌های ایرانی به دست فالانژها گفته بود: «آقای هاشمی رفسنجانی نگذاشت تبادل اتفاق بیفتد».
** با دست فرمان نجفی، به سرنوشت شورای شهر اول دچار می‌شویم
روزنامه بهار در مطلبی با عنوان «انتصاب‌های بی تناسب» نوشت:
«آقای شهردار (نجفی) همراه با نظرات شورا اقدام نمی‌کند، معتقدم نباید شورا را در انتصاباتی که به آن‌ها نقد وارد است، دخیل و مقصر بدانیم. تجربه شورای شهر اول نشان می‌دهد این‌گونه اختلافات باعث بروز تنش بسیار زیادی میان شورا و شهردار شد که نتیجه آن انحلال شورای شهر اول و ناامیدی مردم از شوراها شد».
این روزنامه اصلاح طلب در ادامه نوشت:
«انتظار می‌رفت شورای شهر نظارت بیشتری روی اقدامات شهردار تهران داشته باشد اما این طور که مشخص است حتی خود شهردار نیز نظارتی بر عملکرد مدیران رده سوم خود ندارد و این موضوع به دور از توقع مردمی است که به لیست امید رأی دادند».
گفتنی است پس از اختلافات شدید در میان اعضای اصلاح‌طلب شورای شهر اول و حواشی متعدد و فساد گسترده اقتصادی شهرداران منتخب این شورا، شورای شهر اول در نهایت توسط دولت اصلاحات منحل شد.
دو طیف افراطی اصلاح طلب با گروکشی در شورای شهر اول تهران، موجب ایجاد بن‌بست و نهایتاً انحلال شورای شهر تهران شدند.
** آقای نوبخت! اعتبارِ ۱۰۰ میلیارد تومانی اشتغال کجاست؟!
روزنامه شرق در مطلبی با عنوان «اشتغال معطل اعتبار» نوشت:
«یک مقام مسئول گفت: "با وجود اینکه اعلام شد بخش اول بودجه اشتغال فراگیر به میزان صد میلیارد تومان به حساب وزارت کار واریز شده اما تا امروز از سوی سازمان برنامه حتی یک ریال واریز نشده است". برنامه اشتغال فراگیر به عنوان سند اشتغالی دولت تیرماه امسال از سوی اسحاق جهانگیری معاون اول رئیس‌جمهور و رئیس ستاد فرماندهی اقتصاد مقاومتی به تمام دستگاه‌های اجرائی ابلاغ و مقرر شد ۵۰۰ میلیارد تومان اعتبار موردنیاز آن برای سال ۹۶ از محل اعتبارات بودجه برای اجرای چهار طرح اشتغالی ذیل برنامه اشتغال فراگیر اختصاص یابد. در برنامه اشتغال فراگیر، اشتغال ۹۷۰ هزار نفر در سال جاری از طریق اجرای چهار طرح «کارورزی ویژه فارغ‌التحصیلان دانشگاهی»، «مهارت‌آموزی در محیط کار واقعی»، «مشوق‌های کارفرمایی» و «توسعه رسته‌های منتخب» هدف‌گذاری شده است.
۲۶ شهریورماه بود که اجرای دو برنامه ملی ایجاد اشتغال در مراسمی رسماً کلید خورد و یک تفاهم‌نامه میان سازمان برنامه و بودجه، بانک مرکزی و وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی با حضور محمدباقر نوبخت، علی ربیعی و ولی‌اله سیف به امضا رسید؛ در این مراسم محمدباقر نوبخت، رئیس سازمان برنامه و بودجه از واریز صد میلیارد تومان از منابع ۵۰۰ میلیاردی اجرای برنامه اشتغال فراگیر به عنوان مرحله اول برای اجرای طرح کارورزی در شب پیش از آن (۲۵ شهریور) به حساب وزارت کار خبر داد. هرچند در مراسم رونمایی از بسته اشتغال روستایی، رئیس سازمان برنامه و بودجه اعلام کرد صد میلیارد برای اجرای بسته اشتغال فراگیر اختصاص یافته است اما تا امروز ریالی از این مبلغ به وزارت کار پرداخت نشده است».
کارشناسان معتقدند که طرح‌های اشتغالزایی دولت با جنجال رسانه‌ای اعلام می‌شود ولیکن این طرح‌ها هیچگاه خروجی قابل قبولی ندارد.