سرویس سیاست مشرق ـ روز پنجشنبه، ترامپ در ادامه اقدامات خصمانه خود با هدف ضربه به اقتصاد ایران و نقض تعهدات آمریکا در برجام، در بیانیهای بدون اشاره به تعهدات کشورش در توافق هستهای، مدعی شد میتوان فروش نفت خام ایران را کاهش داد.
رئیسجمهور آمریکا در بیانیه خود با بیان اینکه «عرضه نفت و فرآوردههای نفتی در جهان از کشورهایی غیر از ایران به اندازه کافی وجود دارد»، ادعا کرده است میتوان حجم خریداری نفت و مشتقات آن از ایران را به میزان قابل توجهی کاهش داد.
دونالد ترامپ در این اطلاعیه که خطاب به وزیر امور خارجه، وزیر خزانهداری و وزیر انرژی آمریکا نوشته شده، تاکید کرده است که پس از بررسی دقیق عواملی همچون وضعیت اقتصاد جهان، افزایش تولید نفت از سوی برخی کشورها، ظرفیت اضافی تولید انرژی در جهان و در دسترس بودن ذخایر راهبردی آمریکا به این ارزیابی دست یافته است.
ترامپ برخلاف تعهدات آمریکا طبق توافق هستهای که بر اساس آن نباید مانع از بهبود و عادیسازی روابط اقتصادی با ایران شود، در این اطلاعیه آورده است که شرایط اکنون به گونهای است که میتوان خرید نفت و محصولات نفتی از ایران توسط مؤسسات مالی خارجی یا از طریق آنها را به شکل قابل توجهی کاهش داد.
رئیسجمهور آمریکا اگرچه به طور مستقیم خواستار کاهش خرید نفت و فرآوردههای نفتی از ایران نشده است اما آشکارا اشاره کرده که با توجه به شرایط مناسب جهان در این زمینه امکان چنین کاری وجود دارد. در حالی که این کشور طبق تعهداتش در توافق هستهای نباید در مسیر بهبود روابط اقتصادی و تجارت با ایران مانعتراشی کند که خرید نفت ایران را نیز شامل میشود.
تفاوت بیانیه جدید ترامپ با بیانیههای قبلی
بیانیه روز پنجشنبه ترامپ و سندهای قبلیتر دولتهای آمریکا به موجب قانونی صادر شدهاند که روسای جمهور این کشور را موظف به گزارشدهی شش ماه یک بار درباره وضعیت عرضه نفت خام توسط تولیدکنندگانی غیر از ایران میکند.
در لایحه بودجه دفاعی سال مالی 2012 آمریکا از دولت این کشور خواسته شده با توجه به ارزیابیها از وضعیت عرضه نفت و محصولات نفتی، هر شش ماه یک بار گزارشی درباره امکان کاهش خریداری این محصولات از ایران ارائه کند. اما دولت آمریکا بعد از اجرایی شدن برجام، اجرای بندهای مربوط به کاهش خریداری نفت ایران را متوقف کرده است.
دولت آمریکا به موجب بند 21 توافق هستهای ایران و گروه 1+5، موظف است از تلاشها برای کاهش فروش نفت ایران، «شامل محدودیتها بر مقدار فروش نفت خام ایران و کشورهایی که میتوانند نفت خام ایران را بخرند» جلوگیری کرده و اجرای تحریمها در زمینه «خرید، تحصیل، فروش، حمل و نقل یا بازاریابی نفت، فرآوردههای پتروشیمی و گاز طبیعی از ایران» را متوقف کند.
اما ترامپ در حالی در سند روز پنجشنبه اشارهای به این تعهدات آمریکا نکرده که «باراک اوباما»، رئیسجمهور سابق آمریکا در تمامی ابلاغیههایی که بعد از اجرایی شدن توافق موقت ژنو و توافق هستهای «برجام» برای اعلام وضعیت عرضه محصولات نفتی صادر کرده بود، اعلام میکرد که دولت او طبق تعهداتش در برجام به دنبال کاهش فروش نفت ایران نیست.
به عنوان مثال مقایسه سند مورخ 14 نوامبر 2016 اوباما با سند فعلی ترامپ نشان میدهد این عبارت بیانیه اوباما در بیانیه دولت فعلی آمریکا نیامده است:
«علیرغم این، ایالات متحده منطبق با تعهدات آمریکا در برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) دیگر سیاست تلاش برای کاهش فروش نفت خام ایران را دنبال نمیکند. اقدامات ایالت متحده برای عمل به این تعهدات از زمان فرا رسیدن روز اجرای برجام انجام شدهاند. در این روز، آژانس بینالمللی انرژی اتمی تأیید کرد که ایران گامهای مرتبط هستهای مشخصشده در برجام، به منظور ضمانت صلحآمیز بودن و صلحآمیز ماندن برنامه هستهایش را برداشته است.»
حتی ترامپ در اولین بیانیهای که در مقام رئیسجمهور آمریکا در این باره در ماه می 2017 منتشر کرد، همچون اوباما به این موضوع تصریح کرده بود که طبق برجام، برای کاهش صادرات نفت ایران تلاش نخواهد کرد و به برجام متعهد است.
جعل خبر توسط تاجزاده
اما کانال مصطفی تاجزاده در مطلبی مدعی شد خبرگزاری فارس در این باره دروغ گفته و ترامپ بر تعهدش نسبت به عدم کاهش صادرات نفت ایران، تاکید کرده است.
اما واقعیت آن است که این کانال مصطفی تاجزاده است که اقدام به جعل خبر کرده است.
تاجزاده لینک خبر مربوط به بیانیه 6 ماه قبل ترامپ را به جای بیانیه فعلی وی قرار داده و مدعی شده که ترامپ بر تعهدش نسبت به برجام تاکید کرده است.
این در حالی است که بیانیه فعلی ترامپ با بیانیه 6 ماه قبل وی متفاوت است و او دیگر بر تعهد آمریکا به برجام برای عدم کاهش صادرات نفت ایران، اشاره نکرده است.
دقیقا این جمله از فراز پایانی بیانیه ترامپ حذف شده است که در آن بر تعهد دولتش به برجام و عدم تلاش برای کاهش صادرات نفت ایران تاکید کرده بود:
As my Administration conducts a review of its Iran policy, and consistent with United States commitments specified in the Joint Comprehensive Plan of Action, however, the United States is not pursuing efforts to reduce Iran's sales of crude oil at this time.
با توجه به واقعیات فوق، مشخص است که مصطفی تاجزاده به عنوان یکی از لیدرهای جریان اصلاحات و حامیان دولت روحانی تلاش کرده اقدام خصمانه آمریکا علیه ایران را لاپوشانی کند.
مشخص است که مخاطب اصلی بیانیه ترامپ، خریداران نفت ایران هستند. او با عدم تصریح بر پایبندی به برجام، این پیام را به کشورهای خریدار نفت ایران داده که امکان دارد آمریکا تحریمهای نفتی علیه ایران را بازگرداند. مخاطب دوم بیانیه ترامپ هم طبیعتا کشورمان است و محتوای این پیام در راستای همان اعمال فشار به ایران برای پذیرش مذاکرات منطقهای و موشکی است.
در این شرایط، اگر تاکنون اصلاحطلبان تلاش داشتند اقدامات خصمانه آمریکا علیه ایران را صرفا به ترامپ ربط دهند، اکنون به نظر میرسد آنها همان سیاستی را که در برابر اوباما در پیش گرفته بودند را برای ترامپ هم به کار خواهند گرفت: بزک کردن چهره آمریکا و لاپوشانی دشمنیهای رئیسجمهور آمریکا علیه ایران.