سرویس سیاست مشرق - روزانه می‌توان از لابه‌لای گزارش‌ها و عناوین خبری رسانه‌های مکتوب و حتی غیر مکتوب، نکات قابل‌توجهی استخراج کرد؛ موضوعاتی که می‌تواند برای مخاطبین قابل‌استفاده و محوری برای تحلیل باشد، در گزارش روزانه "ویژه‌های مشرق" نکات و تأملات قابل‌استخراج از رسانه‌ها برای مخاطبین عرضه خواهد شد؛ با «ویژه‌های مشرق» همراه شوید.
*******
** حالا که قاسم سلیمانی داعش را شکست داده، نوبتِ اجرای برجام منطقه‌ای توسط ظریف است
روزنامه همدلی در گزارشی با عنوان «آیا زمان برجام منطقه‌ای فرانرسیده است؟» نوشت:
«آخرین پایگاه داعش در سوریه هم برچیده شد. یکشنبه گذشته المیادین گزارش کرد که ارتش سوریه به همراه هم‌پیمانانش توانستند بیش از ۸۰ درصد از شهر البوکمال سوریه را از دست داعش آزاد کنند. این رسانه می‌گوید سردار قاسم سلیمانی، فرمانده نیروی قدس سپاه پاسداران، شخصاً فرماندهی این عملیات را برعهده داشت. پیش‌ترها نیز با مشارکت ایران، ارتش و نیروهای مردمی عراق موفق شده بودند داعش را در عراق شکست دهند... حال با نظرداشت تفوق ایران در منطقه به مدد نیروی نظامی، آیا زمان آن نرسیده است که این داشته‌ها در عرصه نظامی، به مدد دیپلمات‌های وزارت امور خارجه و با پیروی از مدل مذاکرات برجام، به امنیت پایدار و روابط دوستانه ایران با همه همسایگانش منجر شود؟».
در تجزیه و تحلیل اندیشکده های آمریکایی، برجام هسته‌ای اگر مقدمه‌ای برای برجام منطقه‌ای و گرفتن منطقه از دست ایران نباشد، ارزشی ندارد چرا که هسته‌ای تنها یک جزء تجدیدپذیر از قدرت ایران است.
روزنامه القدس العربی- مهر ۹۶- در گزارشی نوشت: «آمریکا همیشه ایران را دشمن خود دانسته است؛ خطر ایران برای واشنگتن تنها توان هسته‌ای ایران نیست، بلکه به این دلیل است که ایران کشور دارای قدرت‌های چندگانه و رو به پیشرفت است و این کشور مقتدر و توانمند می‌تواند در آینده نفوذ آمریکا را محدود و این کشور را از حاشیه دریای مدیترانه و سواحل خلیج (فارس) بیرون کند».
سردار قاسم سلیمانی چندی پیش- در مراسم اربعین شهادت شهید نصیری- گفته بود: «برخی اوقات ما از راه دیپلماسی اقداماتی می‌کنیم که اقدامات خوبی هم هست اما برخی گره‌ها و مشکلات فقط با دیپلماسی حل نمی‌شود و آنجا اتفاقات دیگری است که از همه رفتارهای دیپلماسی معمولی عبور می‌کند، درها را می‌گشاید، پیوندها را ایجاد و یخها را ذوب می‌کند و اخوت و صمیمیت ایجاد می‌کند و خون شهید نصیری از این خونها بود».
به صراحت می‌توان گفت که زمزمه مذاکرات درباره منطقه و توانمندی‌های موشکی در حالی که عبرت‌های برجام پیش چشم است، بوی خیانت می‌دهد.
** حمله لیبرال‌های ناتوان و مغرور به مسکن مهر و کارنامه خالی دولت، ۲ روی یک سکه
روزنامه شرق در سرمقاله امروز نوشت:
«همه دیده‌اند که در مناطق زلزله‌زده دامنه‌های زاگرس در غرب کشورمان، ساختمان‌های طبقاتی و تازه‌احداث‌شده مسکن مهر فروریخته‌اند...بعضی...می‌گویند علیه مسکن مهر حرف‌زدن یک کنش سیاسی است و لعنت بر چنین منتقدانی! بعضی می‌گویند که همه خانه‌ها تخریب شدند، مسکن مهر هم جزئی از آنهاست. در میان مخالفان اصلاحات کسانی هم هستند که می‌گویند و بعضاً می‌نویسند که کشته‌شدگان در مجتمع‌های مسکن مهر کمتر از کشته‌شدگان در مناطق روستایی است! و البته دیگری هم در فضای مجازی اظهارنظر فرموده بود که هیچ مسکن مهری آسیب ندیده و عکس‌های منتشره از ساختمان‌های فروریخته مربوط به شهرهای جنگ‌زده سوریه است! این آخری از همه بامزه‌تر است».
در روزهای پس از زلزله کرمانشاه، عمده تلاش دولت دوازدهم و حامیان آن، تمرکز بر تخریب ساختمان‌های مسکن مهر در مناطق زلزله‌زده قرار گرفته است. این در حالی است که مسئولان استان کرمانشاه به صراحت اعلام کرده‌اند که در ساختمان‌های مسکن مهر فقط دو نفر کشته شده و این ساختمان‌ها با وجود تخریب دیواره‌ها، پابرجا مانده و در هیچ یک، سقف و ستون‌ها فرونریخته که موجب تلفات ساکنان شود.
«فرشاد مؤمنی» کارشناس اقتصادی حامی دولت پیش از این گفته بود: «لیبرال‌های وطنی، مغرورهای ناتوان هستند...این‌ها در مقام حرف و تبلیغات ادعا می‌کنند که علمی نگاه می‌کنند و برای هر مسئله راه حل مشخص دارند اما نیلی به صراحت گفته که] در دوره سازندگی [در دام روزمرگی و واکنش‌های محض افتاده بودیم. ما با پارادوکس غرور و ناتوانی روبرو هستیم...این‌ها با فرض اطلاعات کامل، تحلیل‌های اقتصادی را شروع می‌کنند، بعد به طور طبیعی هر کس را که جور دیگری فکر می‌کند، نادان و مغرض فرض می‌کنند. اگر دقت کرده باشید نئوکلاسیک‌های وطنی همین هتاکی را دارند».
«حسین راغفر» دیگر کارشناس اقتصادی حامی دولت نیز پیش از این گفته بود: «برخی افرادی که در دولت مسئولیت دارند سرمایه‌دارانی هستند که مشخص نیست سرمایه خود را از کجا آورده‌اند. برخی از وزرا سرمایه ۱۰۰۰ میلیارد تومانی دارند. دولت تحت حمایت گروه‌های ذی‌نفع و ذی‌نفوذی است که صرفاً به منافع خود می‌اندیشند».
واقعیت این است که اقدامات لیبرال‌های ناتوان و مغرور به ناکارآمدی اقتصادی، بر زمین ماندن بسیاری از وعده‌ها، حاشیه‌سازی‌های مصنوعی که اتلاف نیروی دولت و هزینه شدن امکانات و ظرفیت‌ها در جاده‌های فرعی را به دنبال داشت، ناراضی‌تراشی از طریق بی‌توجهی به معیشت مردم، گسترش بیکاری که در بسیاری از زمینه‌ها می‌توانست قابل پیشگیری باشد و تن دادن به قراردادهای خسارت‌آفرین، نظیر برجام و توتال منجر شد.
در مجموع می‌توان گفت که حمله لیبرال‌های ناتوان و مغرور به مسکن مهر و کارنامه خالی دولت، ۲ روی یک سکه است.
گفتنی است در دولت سازندگی، مانور تجمل و تشدید شکاف فقر و غنا آغاز شد وبا بی اعتنایی به متن مردم فردوست پیش رفت و ریل گذاری حاشیه سازی اجرا شد، حاشیه‌هایی که با تورم ۵۰ درصدی به شورش‌هایی در چند شهر منجر شد.
** آخوندی: مسکن اجتماعی نمی‌سازیم چون پول نداریم!
روزنامه دولتی ایران در مطلبی با عنوان «اجرای مسکن اجتماعی، پشت دیوار اختصاص نیافتن بودجه» نوشت:
«وزیر راه و شهرسازی گفت: "طرح مسکن اجتماعی را برای افراد کم درآمد جامعه ارائه کرده بودیم که به علت اختصاص نیافتن ریالی در قانون بودجه نتوانستیم آن را اجرایی کنیم". مسکن اجتماعی طرح دولت یازدهم است که مشخصاً دهک‌های کم درآمد جامعه هدف آن را تشکیل می‌دهند یعنی خانواری که برای خانه‌دار شدن به حمایت صددرصدی نیاز دارند. بر اساس مصوبه دولت سال اجرای مسکن اجتماعی سال ۹۶ در نظر گرفته شده بود که بر اساس آن از سال ۹۶ تا پایان ۱۴۰۰، نیاز سکونتی سالانه ۱۰۰ هزار خانوار کم‌درآمد با حمایت‌های مستقیم دستگاه‌ها و سازمان‌های مسئول تأمین می‌شد اما با پشت سر گذاشتن بیش از نیمی از سال ۹۶ این طرح همچنان به اجرا در نیامده است».
گفتنی است با گذشت چندین روز از حادثه تلخ زمین لرزه در کرمانشاه، هنوز هیچ اقدام قابل توجهی از وزیر راه و شهرسازی مشاهده نشده است. در حال حاضر بیش از ۴ سال از حضور «آخوندی» در وزارت راه و شهرسازی می‌گذرد و او باید درباره کارنامه خود درخصوص مسکن پاسخگو باشد، اما در روزهای اخیر هیچ خبری از وی نیست.
اردیبهشت سال ۷۳ (۲۳ سال پیش) زمانی که «آخوندی» وزیر مسکن و شهرسازی دولت دوم هاشمی رفسنجانی بود، از طرح مسکن اجتماعی رونمایی کرد و گفت: «برای اقشار کم‌درآمد که توان خرید مسکن را ندارند، طرح مسکن اجتماعی پیش‌بینی شده که در این طرح می‌توان با تشکیل صندوق پس‌انداز مسکن، وام‌های ارزان در اختیار بخش خصوصی و تعاونی‌ها قرار داد؛ مشروط بر اینکه حاضر شوند واحدهای احداث شده را در اختیار افراد واجد شرایط مسکن اجتماعی قرار دهند».
حدود ۲۰ سال بعد از طرح اولیه مسکن اجتماعی، دوباره عباس آخوندی بر کرسی وزارت راه و شهرسازی دولت یازدهم تکیه زد و در روزهای نخستین حضور خود در مسند وزارت اعلام کرد که سیاست‌ها و تصمیمات اتخاذ شده در مورد مسکن مهر ادامه پیدا می‌کند اما چندی بعد در اظهارنظری تأمل برانگیز، این طرح را مزخرف! نامید. در این شرایط که همه در انتظار اعلام برنامه‌های دولت جدید در حوزه مسکن بودند، آخوندی در حاشیه جلسه هیئت دولت مورخ ۹ آبان ۱۳۹۲، با تأکید دوباره بر توقف طرح مسکن مهر، از شروع طرح جدیدی به نام «مسکن اجتماعی» با هدف حمایت از گروه‌های کم‌درآمد خبر داد و اینگونه طرح مسکن اجتماعی در بیستمین سال مطرح شدن، دوباره بر سر زبان‌ها افتاد ولی امروز حدود ۴ سال از آن زمان می‌گذرد، بدون اینکه حتی سنگ اول بنای مسکن اجتماعی گذاشته شود.
به عبارت دیگر، با گذشت بیش از ۴ سال از آن وعده‌ها، تاکنون حتی یک واحد مسکن اجتماعی هم ساخته نشده است تا چشم مردم به طرح ابداعی عباس آخوندی و رفقا روشن شود. اکنون که تمرکز دولت فعلی بر تخریب مسکن مهر قرار گرفته، باید از آنان پرسید چرا در ۴ سال اخیر، به جای مسکن مهر که به گفته آنان ناایمن است، مسکن اجتماعی و با سطح بالای کیفیت و ایمنی در برابر زلزله نساختید و تحویل مردم ندادید؟!
** توتال بدعهدی می‌کند، زنگنه به منتقدان حمله می‌کند!
روزنامه اعتماد در گزارشی با عنوان «مصائب زنگنه» نوشت:
«چهار سال و اندی است که سکان وزارت نفت در اختیار بیژن نامدار زنگنه قرار گرفته است. زنگنه که بعد از دولت اصلاحات هشت سال از ساختمان وزارت نفت دور بود زمانی که از مجلسی‌ها رأی اعتماد گرفت بی‌درنگ به ساختمان بلند قامت وزارت نفت در خیابان طالقانی رفت و بنا به گفته مردان نفتی آن روزهای وزارت نفت نخستین روز کاری‌اش را از همان پنجشنبه‌ای آغاز کرد که مجلس به او رأی اعتماد داد. شاید همین اتفاق هم بود که بسیاری را به روزگار خوش نفتی بعد از حضور وی در نخستین وزارتخانه پولساز دولتی امیدوار کرد و نوید بخش آن بود که روزگار سخت نفت‌فروشی ایران و مشکلات خاص نفتی ایران به‌سرخواهد رسید و شاید نفت هم به روزهای روشن خود نزدیک شود؛ اما اگر چه بسیاری به این روزها امیدوار بودند اما دیرنپایید که شیخ‌الوزرای نفتی ایران با انتقادات مختلفی مواجه شد و منتقدان نفتی از مجلسیون جدید و قدیم گرفته تا مدیران نفتی دولت قبل به انتقاد از وی برخاستند و ماجراهای بسیار زیادی را برای وزارت نفت و شخص وزیر ایجاد کردند؛ ماجراهایی که از نفت‌فروشی ایران آغاز می‌شد و با تدوین قراردادهای جدید نفتی ایران، مذاکرات پسابرجامی، قیمت‌گذاری‌های خوراک پتروشیمی‌ها، انتصابات و عزل‌های وزارتخانه، پاسخگویی به بازپس‌گیری بدهی‌های قدیمی و... ادامه یافت تا نام شیخ‌الوزرای نفتی ایران با مصائب خاص‌اش بر زبان‌ها جاری شود».
این روزنامه اصلاح طلب در ادامه نوشت:
«با ارائه قراردادهای جدید و انعقاد نخستین قرارداد نفتی ایران که با فرانسوی‌ها بسته شد، وزیر نفت در سیبل جدیدی از انتقادات قرار گرفت؛ گویا مصائب زنگنه در سال‌های گذشته از نوعی به نوع دیگری تبدیل می‌شود... حجم این انتقادات به حدی گسترش یافت که زنگنه که بارها در این مورد لب به اعتراض گشوده بود این‌بار اعلام کرد:"بحث مخالفت با قرارداد توتال، بیمارگونه شده است. یک مریضی است که عده‌ای مرتب می‌گویند مرد یا نه؟ یک قرارداد معتبر با توتال داریم که در حال پیشرفت است".»
گفتنی است براساس گزارش رویترز، «پاتریک پویانه» مدیرعامل شرکت بدسابقه توتال در روزهای گذشته در اظهارنظری تأمل برانگیز گفته: «توتال درباره قرارداد پارس جنوبی با ایران هنوز سرمایه‌گذاری نکرده است و تا آخر سال میلادی جاری در این‌باره تصمیم خواهد گرفت. پویانه تصریح کرد در صورت تصمیم آمریکا مبنی بر خروج شرکت‌های سرمایه‌گذاری، حتی اگر ایران و فرانسه نیز به این توافق وفادار بمانند، توتال از ایران خارج خواهد شد. این شرکت در حال بررسی عواقب تصمیمات ترامپ است و در صورتی که راهی قانونی برای ماندن در ایران پیش روی این شرکت نباشد، به طور قطع از ایران خارج خواهد شد. حتی در صورتی که ایران به برجام پایبند بماند و اتحادیه اروپایی، چین و روسیه نیز تصمیم بگیرند برجام بدون حضور آمریکا به کار خود ادامه دهد، باز هم آمریکا تحریم‌های یکجانبه‌ای علیه ایران وضع خواهد کرد که در این صورت توتال از ایران خارج خواهد شد. توتال در حال بررسی گزینه‌های موجود است و همه چیز به تصمیم کنگره آمریکا درباره تحریم مجدد ایران و نوع تحریم‌های احتمالی که از سوی آمریکا علیه ایران وضع خواهد شد، بستگی دارد. ما قراردادی در ایران امضا کرده‌ایم. اگر بتوانیم پیش برویم، پیش خواهیم رفت و اگر نتوانیم، توقف خواهیم کرد. راه و رسم کسب‌وکار همین است».
مدیر عامل توتال در ادامه در اظهارنظری غیرمسئولانه گفت: «خروج از قرارداد با ایران در شرایط فعلی ریسک مالی اندکی برای توتال خواهد داشت چراکه تا به حال سرمایه‌گذاری صورت نگرفته و در پایان سال جاری میلادی (۲ ماه آینده) این تصمیم‌گیری انجام خواهد گرفت».