سرویس اقتصاد مشرق - بیستم آبان ماه بود که مسعود کرباسیان وزیر امور اقتصاد و دارایی در دیدار با دبیر کل سازمان جهانی گمرک در پاسخ به این سوال که چرا همچنان شاهد قاچاق کالا از مبادی رسمی هستیم؟ گفت:«ما از مبادی رسمی قاچاق نداریم.»
اما خبر کشف و شناسایی ۱۱۲۸ کانتینر کالای قاچاق از گمرک به ارزش تقریبی ۱۰۰ میلیارد تومان، توسط سربازان گمنام امام زمان(عج)، تنها سه روز بعد از ادعای وزیر اقتصاد و امور دارایی، اظهارات وی در خصوص نبود قاچاق در مبادی رسمی و گمرکات کشور را نقض کرد. بخشی از این کانیتنرهای کشف شده و شناسایی کالاهای قاچاق مربوط به گمرک شهید رجایی در بندرعباس است.
ادعای کرباسیان در حالی مطرح می‌شود که به اعتقاد بسیاری از کارشناسان اقتصادی و نمایندگان مجلس، برای بررسی صحت و سقم موضوع قاچاق از مبادی رسمی و گمرکات می‌توان تنها با یک بازدید کوتاه از گمرکات این امر را قطعی دانست.
بر اساس آمارهای ستاد مبارزه با قاچاق ارز در پایان سال ۹۵رقم کل قاچاق ۱۲.۶ میلیارد دلار اعلام شد، به غیر از قاچاق از طریق مسافری، کوله بری و ته لنجی حدود ۵.۱ میلیارد دلار قاچاق از طریق گمرک و مناطق آزاد صورت گرفته است. این میزان قاچاق حدود ۴۲ درصد از کل قاچاق براوردی در سال ۹۵ را شامل می‌شود. هرچند در آمار ستاد به صراحت تفکیکی در خصوص قاچاق از گمرک و مناطق آزاد انجام شده اما چندی قبل سخنگوی پیشین ستاد مبارزه با قاچاق کالا صراحتا وجود بیش از ۳ میلیارد دلار قاچاق از گمرکات مطرح کرده بود.
در همین رابطه سید حسین نقوی حسینی سخنگوی کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی نادیده گرفتن این موضوع توسط وزیر اقتصاد را ناشی از این می‌داند که شاید کرباسیان نمی‌خواهد موضوع قاچاق از گمرکات را قبول کند و به اصطلاح بگوید «ماست من ترش» است!
*کارشناسان درخصوص واردات کالای قاچاق چه نظری دارند؟
همچنین محمد دهقان عضو کمیسیون حقوقی و قضایی مجلس نیز در تیر ماه امسال در خصوص درصد ورودی کالای قاچاق به کشور گفته بود:
«فرض ما این است که میزان ورود کالای قاچاق به کشور بجای ۲۲ میلیارد دلار، ۱۲ میلیارد دلار است که از این میزان سهم قاچاق پوشاک به کشور ۷ میلیارد دلار برآورد شده که عمدتا کوله‌بران این حجم از کالای قاچاق را به داخل کشور وارد می‌کنند»؛ حال جای سوال است که اگر دولت فقط برای همین کوله‌بران اشتغالزایی ایجاد می‌کرد؛ آیا نمی‌توانستیم که از این حجم بالای کالای قاچاق به کشور جلوگیری کنیم؟
دهقان در ادامه صحبت‌های خود با بیان اینکه براساس برآوردها ۸۰ درصد کالاهای قاچاق از مبادی رسمی وارد کشور می شود، افزود: «تعدد گمرک خود مبدا فساد است».
وی همچنین در خصوص نقش گمرک در ورود کالاهای قاچاق به کشور اظهارکرد: «وجود بیش از ۱۶۰ واحد گمرکی در کشور چه لزومی دارد؟ برخی از آنها خود رسماً وارد کننده کالای قاچاق به کشور هستند و برخی هم با قاچاقچیان هم دست شده اند».
در همین رابطه محمدرضا پورابراهیمی، رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس، دیگر نماینده مجلسی بود که شانزدهم فروردین ماه سال جاری، از آمار ۷۰ درصدی قاچاق از مبادی رسمی و گمرکات، خبر داد و درباره آمار آن گفتته بود:
«برآوردها حاکی از آن است که سالانه حدود ۲۰ تا ۲۵ میلیارد دلار حجم کالای قاچاق به کشور است که ۷۰ درصد آن از مبادی رسمی کشور صورت می گیرد».
سردار سیدمجید میراحمدی جانشین معاونت اطلاعات و عملیات ستاد کل نیروهای مسلح نیز با بیان این که ۶۰ درصد از قاچاق کالای کشور از مبادی رسمی انجام می‌شود، گفت:
«مبارزه با قاچاق به افراد پاک دست و با صلاحیت نیازمند است، در بحث مبارزه با قاچاق کالا برخی فشارهای پنهان بر مسئولان و سربازان این امر را شاهد هستیم».
سید حسین نقوی حسینی، سخنگوی کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس نیز در مهرماه امسال، با اشاره به اینکه زمانی که درمورد کالای قاچاق صحبت میکنیم افراد تصور می‌کنند این کالاها از طریق مسیر کوه و کویر وارد کشور می‌شود، گفت:
«۵۰ درصد واردات کالای قاچاق از مبادی رسمی و گمرک وارد کشور شده است».
همچنین حسن نوروزی، سخنگوی کمیسیون حقوقی و قضایی مجلس در تیرماه سال جاری از آمار ۷۰ درصدی قاچاق از مبادی رسمی و گمرکات کشور خبر داد. امیر خجسته رئیس کمیسیون مبارزه با مفاسد اقتصادی نیز خرداد ماه ۹۶ درباره آمار ورود کالای قاچاق به داخل اظهار کرد: «۳ هزار و ۳۰۰ کانتینر کالای قاچاق وارد کشور می شود».
مرداد سال جاری نیز، خورشیدی سخنگوی ستاد مبارزه با قاچاق کالا با تایید ورود کالای قاچاق از مبادی رسمی گفته بود کمی بیشتر از ۳۰ درصد از کالای قاچاق در سال ۹۵ از مبادی اصلی بوده که حدود ۴میلیارد دلار است.
نکته جالب توجه آنکه فرود عسگری رئیس کل گمرک آبان ماه امسال برخلاف اظهارات دکتر کرباسیان گفته بود:
پیش‌بینی سال گذشته ستاد ۹۰۰ میلیون دلار قاچاق کالا از گمرک بوده است.
یک مقام مسئول در گمرک معتقد است اشاره وزیر اقتصاد به محدود شدن حداکثری قاچاق از گمرک در سال جاری می‌باشد، به هر حال برای اثبات این مدعا نیز باید منتظر شکل گیری تیم جدید در ستاد مبارزه با قاچاق، تعیین سخنگو و اظهار نظر رسمی مقامات این ستاد بود.
بی‌اطلاعی مسئولان از حجم کالای قاچاق
با توجه به اظهارات اخیر کرباسیان وزیر اموراقتصاد و دارایی و شناسایی کانتینرهای قاچاق توسط وزارت اطلاعات، همچنین آمار و ارقام ارائه شده توسط مسئولان و کارشناسان در حوزه واردات کالای قاچاق، به نظر می رسد دولتی ها یا اطلاعی از حجم کالای قاچاق در مبادی رسمی و گمرکات کشور ندارند، یا سعی دارند فضا را طور دیگری ترسیم کنند که بار این حجم قاچاق از گمرکات را برعهده نگیرد.