سرویس سیاست مشرق - این روزها اگر گذرتان به داروخانهها افتاده باشد حتما شاهد اطلاعیهای بدین اساس بودهاید:« قرارداد بیمه سلامت همگانی از تاریخ ۹۶.۸.۱ لغو شده و کلیه خدمات آن به صورت آزاد حساب میشود.»
موضوعی که قاضی زاده هاشمی، وزیر بهداشت درباره آن گفته است: خدمات دفترچه بیمه سلامت دچار تغییرات نشده البته منابع بیمه برای ادامه دریافت رایگان دفترچه بیمه به جز برای افرادی که تحت پوشش سازمانهای حمایتی هستند، کافی نیست و یا باید اعتبار مورد نیاز برای بیمهها در نظر گرفته شود و یا مردمی که توانایی مالی دارند در پرداخت بخشی از حق بیمه، مشارکت کنند.[۱]
طرح پوشش بیمه سلامت همگانی ذیل طرح تحول سلامت شکل گرفت که افراد فاقد بیمه و کم برخوردار جامعه را تحت پوشش بیمه رایگان قرار می داد. اما این روزها هم انتقادات از این طرح که دولت یازدهم آنرا دستاورد موفق خود میخواند زیاد شده است و هم موضوع شکست این طرح در محافل خبری پیچیده است.
مسعود پزشکیان، نائب رئیس مجلس شورای اسلامی یکی از منتقدان بزرگ این طرح بوده و هست. وی در سال ۱۳۹۴ درباره اجرایی شدن این طرح گفته بود: «دولت در خصوص اجرایی شدن طرح تحول سلامت سنگ تمام گذاشته و اگر بودجه بخش های دیگر تامین نشده، بودجه این طرح به موقع در اختیار بخش درمان قرار گرفته است اما مشکلی که وجود دارد، بی پولی نیست بلکه بی عدالتی است.بارها ثابت شده است که پول هزینه شده توسط دولت به نفع اقشار پردرآمد بوده است و در این میان قشر محروم مثل اینکه هیچ جایگاهی ندارند.»
پزشکیان اخیرا نیز با انتقاد شدید از این طرح بیان کرد:
«من از زمان اجرای طرح تحول سلامت گفتم که این کار از نظر علمی و تجربی غلط است. حالا این طرح ۱۶ هزار میلیارد تومان کسری دارد و حتی وقتی که کل پول را دریافت میکنند ناراضی هستند، علتش بی عدالتی است.»
پزشکیان ادامه داد:
پزشکی هست که ماهیانه ۱۰۰ میلیون تومان درآمد دارد و در مقابل پزشکی در ماه دو میلیون تومان درآمد کسب میکند. من پس از دوره وزارت بهداشت می خواستم برای پزشک خانواده کمک کنم، اما راهم ندادند. بنابراین به تخصص خودم که جراحی است پرداختم و همان دولت در عرض سه سال به اندازه ۳۰ سال پول به حسابم واریز کرد. من با خواندن یک عکس ۵۰۰ تومان پول به حسابم وارد میشود. البته هیچ پزشکی خودزنی نمیکند، اما من معتقدم که با بی عدالتی نمیتوان کشور را اداره کرد. ما باید مکانیسمهای پرداخت را اصلاح کنیم و این کار نیاز به جراحی دارد و کار سادهای نیست.[۲]
همچنین مصطفی کواکبیان، نماینده مجلس نیز به صف منتقدان پیوست، به طوری که وقتی سخن از درآمدهای میلیونی برخی از پزشکان به میان آمد، یار همیشه حامی دولت نیز به انتقاد از نبود نظارت در اجرای طرح تحول سلامت پرداخت و گفت:
اگرچه طرح تحول سلامت خیلی کمک کرده است ولی خیلی هم بریز و بپاش شده است. چرا یک پزشک بیمارستان دولتی باید یک میلیارد و ۲۰۰ میلیون تومان کارانه بگیرد. البته حق دارند ولی واقعا حق این است؟ ممکن است قانونی باشد ولی آیا متعارف است؟
علی نوبخت حقیقی: طرح تحول سلامت، عجولانه و بدون مطالعه آغاز شد
علی نوبخت حقیقی رئیس کمیسیون بهداشت و درمان مجلس چندی پیش دراین رابطه گفت:
«۱۰۰ درصد باید در طرح تحول سلامت، اصلاحات جدی انجام شود. کشور مطلقا چنین منابعی در اختیار ندارد. با توجه به محدودیت منابع مالی، طرح تحول سلامت به این شکل، غیرقابل تداوم است؛ اگر جز این باشد، این خزانه کشش ندارد. حالا ممکن است دولت اراده کند و مثلا از منابع دیگری که دراختیار دارد، به این بخش تزریق کند. خودشان میدانند. ولی من میدانم که اگر کف این چاه را نبندیم و ته نداشته باشد، هرچه درآن بریزیم، جواب نمیدهد». برادر رییس سازمان برنامه و بودجه در خاتمه افزود: «من به کرات گفتهام که طرح تحول سلامت، عجولانه، بدون مطالعه و به یکباره در سراسر کشور آغاز شد. همینها عواملی شده که مملکت را دچار آسیب میکند.»
موضوع تخصیص بودجه به افرادی که با بیماریهای خاص دست و پنجه نرم میکنند نیز یکی از موارد طرح تحول سلامت بود که به گفته بسیاری از جمله پزشکیان این موضوع محقق نشد و وی این مسئله را یکی از بیعدالتیهای اجرای این طرح عنوان کرد. فاطمه هاشمیرفسنجانی، رئیس بنیاد امور بیماریهای خاص نیز در مصاحبه با روزنامه «آفتاب یزد» در جواب این سؤال که «با اجرای طرح تحول سلامت اعلام شد که مشکلات بیماران خاص برطرف شده، آیا این را قبول دارید؟» گفت:
«خیر! همان موقع تبلیغات زیادی را در زمینه طرح تحول سلامت درباره بیماران خاص کردند که آن هم دروغ بود؛ چون تمامی تبلیغاتی که طرح تحول سلامت اعلام میکرد متعلق به بیماران خاص است، در سال ۷۶ اتفاق افتاده بود و ارتباطی با طرح تحول نداشت. اتفاقاً در طرح تحول مقداری هم برای بیماران ما مشکلاتی پیش آمد. برای نمونه بیماران تالاسمی که قبلاً همه داروهایشان را رایگان میگرفتند، اکنون باید برای برخی از داروهایشان هزینه پرداخت کنند.»
سید حسن قاضیزاده هاشمی خود درباره چالشهای طرح تحول سلامتی میگوید:
« برخی چالش های طرح تحول سلامت از جایی شروع شد که اعتبارات طرح تحول سلامت را به پول نفت و یارانه نقدی که حذف نشد، گره زدند و در عین حال بیمه اجباری از ۵ میلیون نفر به ۱۱ میلیون نفر حرکت کرد، بدون اینکه منبعی برای آن دیده شود. البته اشکالات طرح باید برطرف شود که اشکال، عمدتا در سبد هزینه است.»
وزیربهداشت بیان کرد: آنچه طبق قول رییس محترم جمهور قرار است اتفاق افتد، این است که بودجه ما تا سال ۱۴۰۰ مشخص شود و بدانیم چقدر اعتبار به حوزه سلامت اختصاص داده می شود و بعد بر اساس سقف اعتبار تخصیص یافته، برنامه ها تنظیم شود و بعد هم مطمئن باشیم که این اعتبار را خزانه به ما خواهد داد و البته نمی خواهم بگویم، همه چیز به همین راحتی رقم می خورد، اما به هرحال روسای دانشگاه ها و معاونین درمان سهم شان مشخص میشود.[۳]
فعلا دولت در این زمینه وعدههایی به مردم می دهد. در همین رابطه، محمد باقر نوبخت از مساعدت دولت دراجرای و ادامه طرح تحول سلامت سخن گفت و بیان کرد: سخنگوی دولت با اشاره به دستور رییسجمهور در جلسه ستاد اقتصادی دولت، گفت: در انتهای این جلسه رییسجمهور از من خواست تا هر آنچه را که برای اجرای طرح تحول نظام سلامت نیاز است فراهم کنم و کاستیهایی که برای داروخانهها و دانشگاههای علوم پزشکی پیش آمده را برطرف کنیم و در بودجه سال آینده بحث سلامت مردم را به طور ویژه در لایحه بگنجانیم. بر این اساس من به همه دستاندرکاران حوزه سلامت و وزارت بهداشت اعلام میکنم که دولت از هیچ مساعدتی در زمینه حوزه سلامت مضایقه نخواهد کرد و در کنار شما خواهد بود.
[۱] https://www.isna.ir/news/۹۶۰۹۱۷۰۸۸۱۳/%
[۲] http://www.entekhab.ir/fa/news/۳۷۹۴۷۶
[۳] https://www.isna.ir/news/۹۶۰۹۱۹۱۰۲۴۵