به گزارش مشرق، شرکت ملی نفت قراردادی را با شرکت IFLNG تحت مالکیت شرکت نروژی HELMA و شرکت پالایش و پخش خارک منعقد کرد. بر طبق این قرارداد شرکت ملی نفت متعهد شده است که روزانه 3/2 میلیون مترمکعب " گاز شیرین و خشک پالایشگاه هفتم پارس جنوبی" را در دریا به این شرکت تحویل داده و این شرکت ضمن مایع سازی، گاز تحویلی را در بازار جهانی ال ان جی به فروش برساند.
نگاهی به پروژه‌های FLNG عملیاتی شده در دنیا نشان میدهد که اصولا FLNG ها برای مایع سازی گازهای فلر دریایی طراحی شده‌اند. چرا که به دلیل قابلیت شناوری این کشتی‌ها در هر نقطه از دریا امکان پالایش و مایع سازی گاز طبیعی را دارند، اساسا هدف ساخت چنین واحدهای مایع سازی شناور کاهش هزینههای انتقال از دریا به خشکی به منظور پالایش این گاز بوده‌است. در واقع هزینه مربوط به ساخت آنها زمانی توجیه می گردد که از این تکنولوژی برای تبدیل گاز همراه دریایی به گاز مایع مورد استفاده قرار گیرد.
در حال حاضر تنها دو کشتی FLNG در دنیا به مرحله بهره‌برداری رسیده است، در هر دو این پروژه ها گاز موردنیاز برای خوراک این واحدها از گازهای همراه میادین دریایی تامین می‌شود. اولین پروژه کشتی PRELUDE ساختهی شرکت رویال شل است که خوراک این واحد از " گازهای فلر میادین دریایی استرالیا" تامین میگردد. دومین کشتی شناور نیز PFLNG است که ساختهی شرکت پتروناس مالزی بوده و خوراک آن از " گازهای فلر میادین دریایی مالزی" تامین میگردد. با توجه به مطالبی که بیان شد این پروژه سومین واحد مایع سازی شناور در دنیا است که شرکت نروژی-ایرانی IFLNG به کمک آن در خلیج فارس اقدام به مایع سازی گاز طبیعی خواهد کرد. تفاوت این پروژه با دو پروژه ی دیگر آن است که خوراک این واحد از "گاز پالایش شدهی پارس جنوبی" تامین میگردد.
فارغ از ایرادات متعدد اقتصادی ، حقوقی و فنی که از سوی کارشناسان به این قرارداد وارد شده است، نکته ای که در رابطه با این قرارداد می‌بایست مورد توجه قرار گیرد، تحویل گاز شیرین و خشک از پالایشگاه هفتم پارس جنوبی است. اساسا کشتی‌های مایع سازی به منظور اقتصادی شدن نیاز به تامین خوراک ارزان قیمت دارند. به همین دلیل گازهای همراه دریایی گزینه مناسبی برای این واحدهاست چرا که در اینصورت یک گاز غیرقابل دسترس و هدر رفته را جمع آوری کرده و با تبدیل آن به گاز مایع ضمن سودآوری از آلودگی محیط زیست نیز جلوگیری می‌کنند. اما در قرارداد فعلی به جای تامین خوراک این واحد از گازهای همراه میادین دریایی خلیج فارس، به منظور اقتصادی شدن فرایند واحد مذکور، گاز پالایش شده پارس جنوبی را در اختیار این واحد قرارداده‌اند.
باید توجه داشت که گاز طبیعی پالایش شده میدان پارس جنوبی مصارف دیگری چون استفاده به عنوان خوراک پتروشیمی‌ها و یا تزریق به میادین نفتی و یا توسعه صنایعی چون فولاد و سیمان دارد. از طرفی نیز مطالعات مختلف در این حوزه نشان داده است که اولویت کشور در زمینه گاز صادرات به روش خط لوله و به کشورهایی چون عراق و پاکستان است.
در این شرایط اگرچه تغییر قرارداد از فروش گاز به حق العمل کاری کمی به بهبود قرارداد کمک خواهدکرد اما چون خوارک این واحد از گاز پالایشگاه هفتم پارس جنوبی تامین میگردد توجیه اقتصادی آن پایین خواهد بود و بر طبق منافع ملی نخواهد بود.
بنابراین تغییر موضوع این قرارداد از پالایشگاه هفتم پارس جنوبی به گازهای همراه میادین دریایی چون فروزان یکی از مهم‌ترین تغییراتی است که مسئولین شرکت نفت باید در تغییر این قرارداد مدنظر قراردهند. تا با این تغییر ضمن حفظ منافع ملی از هدر رفت سرمایه‌های کشور و آلودگی محیط زیست نیز جلوگیری شود.
یادداشت از آرمان احسانی