به گزارش مشرق، در همه جای دنیا برای آنکه سیستم قضایی هر کشوری اثرگذار بوده و بتواند نقش خود را برای مجازات مجرمان و تنبیه و تأدیب آنها به درستی ایفا کند در کنار خود نظام زندانبانی را دارد.
به زبان ساده تر زنجیره مجازات مجرم پس از دستگیری و تشکیل پرونده به مرحله دادرسی رسیده و پس از صدور حکم بدوی و نهایتا تایید حکم موقع اجرا فرا می رسد که همانا در اغلب موارد اجرای حکم مساوی با همان زندانی شدن مجرم است.
سوای از اینکه بسیاری از منتقدان و همچنین کارشناسان معتقدند که باید به سمت حبس زدایی و استفاده از مجازات های جایگزین کرد بالاخره نظام زندانبانی در کشور ما و در دستگاه قضایی وجود دارد.
نباید فراموش کرد که این نظام(سازمان زندانها) هم به لحاظ شرایط اقتصادی و همچنین کمبودهایی که در کشور وجود دارد گاها دچار مشکلاتی می‌شود و نارسایی هایی را شاهد خواهد بود.
از این روز با اصغر جهانگیر رئیس سازمان زندانها و اقدامات تأمینی و تربیتی درخصوص برخی مشکلات و حرف و حدیث‌هایی که درخصوص این نهاد وجود دارد به گفت‌وگو نشستیم.
در زیر متن این مصاحبه را می‌خوانید:
بقایی هم مثل بقیه زندانیان شرایط هواخوری داشته است
جهانگیر در پاسخ به این سوال که احمدی نژاد اظهاراتی داشته مبنی بر اینکه وضعیت بقایی نامناسب بوده و اینکه در انفرادی آفتاب ندیده، گفت: تمامی افراد در زندانها از شرایط هواخوری برخوردار هستند و ایم حرف‌ها صحت ندارد.
وی افزود: همه بندهای ما هواخوری دارد مگر اینکه زندانی به تشخیص پزشک و با داشتن مرخصی به هواخوری نرود، در غیر این صورت همه از شرایط و امکانات موجود استفاده می‌کنند.
رئیس سازمان زندانها با بیان اینکه ما جای تاریک و نمور نداریم، اظهار داشت: البته قانون گذار برای ما پیش بینی کرده که باید اردوگاه‌های سخت آن هم برای زندانیان مواد مخدر داشته باشیم که هنوز راه اندازی نشده است.
وی افزود: اما برای سایر زندانیان به قدری رفاهیات فراهم کرده‌ایم که برخی معترض هستند و می گویند نباید اینقدر امکانات رفاهی در اختیار زندانیان قرار گیرد.
در ۲۰ درصد زندان ها کف خواب داریم
وی درباره اظهارات اخیر خود مبنی بر کف خوابی در تمام زندانها، گفت: ما در تمام زندانها کف خوابی نداریم اما هنوز هم ۲۰ درصد زندانها کف خواب دارند.
جهانگیر ادامه داد: دلیل این امر هم آن است که در برخی زندانها توانسته‌ایم توسعه ایجاد کنیم و کف خوابی را برداریم اما برای مثال در زندان ایلام همچنان کف خواب وجود دارد، زیرا زندان‌های این استان فرسوده است و ۳ برابر ظرفیت اش زندانی پذیرش می‌کند.
رئیس سازمان زندانها تأکید کرد: از سال ۸۲ باید یک زندان جدید تکمیل می‌شد اما به دلیل اینکه بودجه‌اش استانی بوده و تا الان وزارت راه و شهرساری بودجه‌هایی که تعیین کرده کم بوده و همان را هم به صورت کامل تخصیص نداده‌اند، نه تنها آن زندان جدید راه نیفتاده بلکه هزینه‌هایی هم که شده در حال از بین رفتن است، بدون شک زندانی که ۱۴ سال ساخت آن طول بکشد به مرور زمان فرسوده می‌شود.
وی افزود: بنابراین در یک سری زندانها کف خواب داریم که امیدواریم با کمک‌هایی که می‌شود هرچه سریع‌تر این مشکل را حل کنیم.
فضای زندان نیازمند بازسازی و نوسازی مداوم است
جهانگیر با بیان اینکه در ۱۸ ماه گذشته یک ریال بودجه عمرانی به سازمان زندانها داده نشده، اظهار داشت: این در حالی است که زندان مکانی است که به صورت ۲۴ ساعته از فضای آن استفاده می‌شود و این استفاده با تخریب همراه است، زیرا برخی از زندانیان به دلیل دوری از خانواده دچار ناراحتی‌های روحی و روانی می‌شوند که بعضاً ممکن است این ناراحتی را بر سر محیط خالی کنند، به همین جهت محیط‌های زندان بیشتر در معرض آسیب، تخریب و فرسایش قرار می کیرند.
رئیس سازمان زندانها گفت: به همین جهت فضای زندان نیازمند بازسازی و نوسازی مداوم است و اگر بودجه عمرانی و هزینه تعمیر و تجهیز داده نشود، این فرسایش مضاعف می‌شود.
وی در پاسخ به این سؤال که آیا این امکان وجود ندارد که بخشی از بودجه مربوط به کارهای فرهنگی مثل احداث کتابخاته را به بخش نوسازی اختصاص داد؟ گفت: قطعاً مجبور به این کار هستیم.
جهانگیر گفت: وقتی یک زندانی پنجره‌ای را می‌شکند ما نمی‌توانیم بگذاریم که در هوای سرد بماند، هرچند برای این حرکت او پرونده تشکیل می‌دهیم و رسیدگی می‌کنیم اما مجبور هستیم که همان شیشه را تعمیر کنیم و برای این کار باید از بودجه بخش‌های دیگر استفاده کنیم.
در ایران زندان‌های با عمر ۶۰ و ۷۰ سال داریم
جهانگیر در خصوص عمر مفید زندانها اظهار داشت: معمولاً در دنیا گفته می‌شود که بهترین زندان‌هایی که با استانداردهای بالا ساخته می‌شوند حداکثر ۲۵ سال دوام دارند.
وی افزود: جدیدترین زندانی که در برلین راه اندازی شده عمر ۲۰ ساله دارد و بعد از این مدت زندان را تخلیه می‌کنند و به جای جدید می‌روند اما در ایران ما زندان‌های با عمر ۶۰ و ۷۰ سال داریم.
رئیس سازمان زندانها تأکید کرد: این در حالی است که این زندانها اصلاً کاربری زندان را نداشته، عموماً انبار یا محیط آموزشی بوده که تغییر کاربری داده شده است.
وی ادامه داد: طرح خارج کردن زندانها از شهرها تصویب شده اما تا زمانی که دولت اعتبار لازم را ندهد که بتوانیم زندان جدید بسازیم امکان جابه جایی وجود ندارد. البته شاید ساده به نظر برسد و بگویند زندانها رو بفروشید و زندان جدید بسازید اما نمی‌توانیم جمعیت زندان را قبل اینکه محل جدید داشته باشیم به جایی منتقل کنیم.
آمادگی سازمان زندان ها برای عملیاتی شدن پروژه انتقال زندان ها
جهانگیر تصریح کرد: حتماً باید جایی ساخته شود و شرایطی فراهم باشد تا بتوانیم زندانیان را جا به جا کنیم و در صورتی که افرادی چه در بخش خصوصی چه دولتی آمادگی خرید زندانها را داشته باشند استقبال می‌کنیم تا پروژه انتقال زندا ن ها عملیاتی شود.
رئیس سازمان زندانها در واکنش به اینکه برخی بر این باورند که افراد با ورود به زندان با جرائم جدیدی اشنا می‌شوند، گفت: این موضوع را نه می‌توان صد در صد رد و نه صد درصد قبول کرد.
وی ادامه داد: در محیط‌هایی که امکانات فراهم است، تفکیک به درستی انجام شده، نظارت‌ها خوب است و آموزش و اشتغال داشته‌ایم، نه تنها بازگشت به زندان کم شده بلکه زندانی هم تغییرات زیادی داشته است.
متهمان به دلیل کمبود فضا طبقه بندی نمی شوند
جهانگیر تصریح کرد: البته بحث یادگیری جرائم بیشتر مربوط به متهمان است، چون ما برای محکومان جاسازی و تفکیک داریم اما برای متهمان به دلیل کمیودهای فضا این طبقه بندی صورت نمی‌گیرد و کسانی که به عنوان متهم وارد زندان می‌شوند تا تعیین تکلیف شوند، ممکن است با مجرمان دیگر در یکجا قرار گیرند و آموزش‌های جدیدی هم ببینند.
وی در پایان خاطرنشان کرد: ما هواره تلاش کرده‌ایم زندانها را علاوه بر مکان اجرای حبس به محیط اصلاحی و اموزشی تبدیل کنیم.