به گزارش سرویس دفاع و امنیت مشرق، موشک های کروز حمله به اهداف زمینی از جمله محصولات خاص نظامی هستند که توانایی بالایی را در حمله به طرف مقابل، برای نیروهای مسلح ایجاد کرده و بسته به میزان برد خود به دارندگانشان این اجازه را می دهد که در عمق خاک دشمن به حمله بپردازند. آمریکا با موشک های کروز تاماهاوک در طول عملیات طوفان صحرا در سال 1991 این سلاح را برای اولین بار به دنیا معرفی کرد و این موشک در چندین نبرد نظامی بعدی این کشور نیز در مقیاس گسترده استفاده شد. آمریکایی ها در سالهای بعد نیز طیف گسترده ای از موشک های کروز حمله به اهداف زمینی را خصوصا در حالت هواپرتاب توسعه داده و هم در نیروهای مسلح خود استفاده کرده و هم با فروش در بازارهای جهانی سود خوبی را به جیب زدند.
زمانی نچندان دور این فناوری به طور خاص در اختیار کشورهای بسیار محدودی در جهان بود ولی به نظر، امروزه با طیف جدیدی از این سلاح ها رو به رو هستیم که نه فقط در دست برخی کشورهای خاص بلکه در چندین کشور با نگاههای سیاسی و بین المللی مختلف تولید می شوند. در ادامه نگاهی به بازار این موشک ها و آنچه بازیگران جدید برای بازار در نظر گرفته اند خواهیم داشت.
NSM؛ نروژی پنهانکار برای قرن بیست و یکم
شرکت نروژی Kongsberg چند سالی است موشک کروز NSM را برای حملات ضد کشتی و حمله به اهداف زمینی توسعه داده است. این موشک کروز با طراحی پنهانکار وارد خدمت در نیروی دریایی نروژ شده و لهستانی ها نیز پرتابگرهای متحرک ساحلی این موشک را خریداری کرده اند. جالب آن است که علاوه بر ارتش مالزی، کشور آلمان به عنوان یکی از غولهای مهم فناوری در حوزه نظامی نیز این موشک را به خدمت خواهند گرفت.
این موشک در حدود 410 کیلوگرم وزن داشته و وزن سر جنگی آن 125 کیلوگرم است. سرعت آن در حدود 0.9 ماخ و برد آن در زمان شلیک از شناور 185 کیلومتر است. این موشک برای نصب بر روی جنگنده نسل پنجمی F-35 نیز توسعه پیدا کرده و در صورت رها سازی از ارتفاع بالا در مدل هوا پرتاب می تواند تا برد قابل توجه 555 کیلومتر نیز برسد. موشک NSM از هدایت ترکیبی اینرسیایی و ماهواره ای و تصویر سازی فروسرخ بهره می برد.
سوئد؛ RBS-15با ماموریتی جدید وارد میدان شد
موشک کروز ضد کشتی RBS-15 از جمله سلاح های معروف ساخت سوئدی ها است که در ابتدا صرفا به عنوان یک موشک کروز ضد کشتی توسعه پیدا کرده بود. در گونه MKIII قابلیت هم ضد کشتی و هم حمله به اهداف زمینی برای این موشک توسعه پیدا کرده و این موشک توان پرتاب از شناورهای نظامی ، پرتاب گرهای متحرک ساحلی و هواپیماهای جنگنده را دارد. سوئد، آلمان، الجزایر ، لهستان ، فنلاند و تایلند از جمله کاربران این موشک هستند.
این موشک در مدل مارک 3 بردی در حدود 250 کیلومتر دارد و وزن سر جنگی آن در حدود 200 کیلوگرم است. سرعت آن در حدود 0.9 ماخ است و از هدایت ترکیبی اینرسیایی و جی پی اس به همراه رادار فعال در مرحله آخر بهره می برد.
ترکیه؛ SOM اولین تجربه همسایه در موشک های کروز جدید
کشور همسایه ایران یعنی ترکیه در سالهای اخیر توسعه توان نظامی بومی خود را به شکل جدی سرعت بخشیده و یکی از برنامه های به نوعی استراتژیک ترک ها در این میان، مربوط به موشک کروز SOM است. این موشک قرار است در چند مرحله توسعه پیدا کرده و در نهایت قابلیت پرتاب از زمین ، هوا و دریا را پیدا کند.
ترک ها در نهایت به دنبال رسیدن به برد 2500 کیلومتر برای این موشک هستند و البته در حال حاضر این موشک صرفا در گونه هواپرتاب و با برد حدود 300 کیلومتر بر روی اف 16 و اف 4 های ترک نصب شده است. این موشک قرار است در چند گونه توسعه پیدا کند و برای حمله به اهداف مختلف ثابت و متحرک چه در حالت بدون حفاظت یا حفاظت شده وارد عمل شود.
موشک مورد نظر برای نصب بر روی جنگنده اف 35 نیز توسعه پیدا کرده و در آینده بر روی اف 35 های ترک نصب می شود. این موشک که از یک موتور توربوجت استفاده می کند وزنی در حدود 600 کیلوگرم و وزن سرجنگی آن در حدود 230 کیلوگرم است. سرعت این موشک در حدود 0.94 ماخ است. در بحث هدایت SOM از ترکیب اینرسیایی ، جی پی اس ، جستجوگر تصویر ساز فروسرخ و تطبیق بر اساس نقشه استفاده می کند.
هندوستان؛ براهموس با سه ماخ سرعت می آید
هندوستان به عنوان دومین کشور پرجمعیت و دارنده یکی از بزرگترین ارتش های جهان، به علت مشکلات زیاد با دو همسایه مسلح به جنگ افزار اتمی یعنی پاکستان و چین، سرمایه گذاری هنگفتی در بخش دفاعی کرده است و یکی از برنامه های موفق هندی ها در این حوزه، طرح ساخت موشک براهموس با روسیه است که بر اساس تکنولوژی موشک کروز یاخونت توسعه پیدا کرده است.
این موشک کروز به نوعی سریعترین موشک کروز عملیاتی در جهان با سرعت 3 ماخ است که این سرعت زمان واکنش بسیار پایینی را به هر مدافعی می دهد. براهموس برای پرتاب از روی شناور، هواپیما، پرتابگر زمینی و زیردریایی توسعه پیدا کرده است و می تواند علاوه بر اهداف دریایی به اهداف زمینی نیز حمله کند. برد این موشک حدود 400 الی 450 کیلومتر بسته به پلتفرم پرتاب آن است.
اما هندی ها یک برنامه موشکی بسیار بلندپروازانه کاملا بومی به نام Nirbhay دارند. موشکی با برد 1500 کیلومتر و سرعت حدودا 0.7 ماخ و توانایی حمل سر جنگی اتمی یا متعارف به وزن 300 کیلوگرم. این موشک در حال حاضر مشغول طی کردن آزمایش های خود است و هنوز به صورت عملیاتی وارد خدمت ارتش هندوستان نشده است.
پاکستان؛ بابور در نقش بازدارندگی اتمی
در بحث بازدارندگی اتمی و رقابت های تسلیحاتی هر وقت از هند حرفی زده می شود قاعدتا باید سری نیز به همسایه اش پاکستان زد. کشور پاکستان البته از لحاظ توانایی مالی و روابط خارجی هیچ وقت در سطح هند نبوده ولی باید به این نکته بسیار مهم اشاره کرد که با وجود کمبود منابع مهندسان این کشور در حد خود کارهای بسیار خوبی را انجام داده اند.
موشک کروز بابور یکی از مهم ترین دستاوردهای دفاعی کل تاریخ پاکستان محسوب می شود که توان ضربه زنی در عمق را به این کشور اعطا می کند. این موشک از پرتابگرهای زمینی و زیردریایی حمل و پرتاب می شود و بسته به مدل خود بردی در حدود 450 الی 700 کیلومتر دارد. مدل هواپرتاب این موشک به اسم "بدر" توسعه پیدا کرده است و بردی در حدود 350 کیلومتر دارد. موشک بابور دارای سر جنگی حدودا 500 کیلوگرمی است.
هفته گذشته پاکستانی ها موشک کروز Harbah را با موفقیت آزمایش کردند. این موشک که بر اساس بابور توسعه پیدا کرده یک موشک کروز ضد کشتی با قابلیت حمله به اهداف زمینی با برد حدود 600 کیلومتر است.
کره جنوبی؛ حمله به عمق همسایه شمالی
وقتی حرف از شبه جزیره کره می شود باید حتما فضایی را برای بحث های موشکی کنار گذاشت. اما در این شبه جزیره این فقط کره شمالی نیست که دارای موشک بوده بلکه کره جنوبی نیز توان موشکی خود را توسعه داده است. موشک کروز Hyunmoo-3 به عنوان برد بلندترین موشک کروز حال حاضر کره جنوبی وارد خدمت شده است و می تواند تا فاصله 1500 کیلومتری را پوشش دهد.
این موشک قابلیت پرتاب از ناوشکن ها و زیردریایی های جدید دیزل الکترونیک کره جنوبی و همچنین پرتابگرهای متحرک نیروی زمینی این کشور را دارد. این موشک دارای سر جنگی 500 کیلوگرمی است و سرعت آن در حدود 0.9 ماخ تخمین زده می شود. این موشک توسط کارشناسان به عنوان یک سلاح بازدارنده با توان حمله عمقی و با دقت بالا توصیف شده است که می تواند در تغییر موازنه قدرت در شبه جزیره کره نقش مهمی را ایفا کند. این موشک توسط شرکت کره ای LIG Nex1 و با همکاری آژانس توسعه دفاعی این کشور طراحی و ساخته شده است.
چین؛ اژدهایی با چنگال های موشکی
حقیقتا نمی توان درباره موشک صحبت کرد و اشاره ای به چین نداشت. حجم بسیار زیادی از موشک های کروز و بالستیک در این کشور در طول چند دهه اخیر توسعه پیدا کردند و این کشور با توجه به سطح بالای تهدیدات امنیتی که متوجه آن است هزینه های سنگینی را در این بخش پرداخت می کند. در بحث موشک های کروز صحبت کردن از توانایی های چین مشخصا شاید به بیش از یک گزارش نیاز داشته باشد ولی در اینجا نگاهی به یکی استراتژیک ترین موشک های کروز چینی خواهیم داشت.
موشک CJ-10 را می توان یکی از مهم ترین تسلیحات موشکی در زرادخانه این کشور به حساب آورد؛ موشکی که البته اطلاعات متناقضی درباره برد آن نیز پخش شده است. از 1500 الی 2500 کیلومتر برد برای این موشک توسط منابع مختلف در چین و غرب اعلام شده است.
این موشک احتمالا از ترکیب سامانه های هدایت اینرسیایی و ماهواره مکان یابی بیدو استفاده می کند و سر جنگی آن نیز در حدود 500 کیلوگرم تخمین زده می شود. احتمالا سرعت آن نیز در حدود 0.9 ماخ باشد. این موشک از روی بمب افکن های اچ 6 ، شناورهای تایپ 052 و 055 ، زیردریایی های تایپ 093 جی و پرتاب گرهای زمینی شلیک می شود.
ایرانیان با سومار به میدان آمدند
موشک کروز برد بلند سومار در اسفند ماه سال 93 به سپاه پاسدران انقلاب اسلامی تحویل شد؛ سلاحی استراتژیک که ایران را وارد باشگاهی بسیار خاص در جهان تسلیحات کرد. یک موشک کروز حمله به اهداف زمینی با برد 2 هزار کیلومتر که باعث تعجب بسیاری در دنیا شد. به صورت رسمی اطلاعات خاصی از این موشک به غیر از برد آن منتشر نشده اما این موشک بر اساس تصاویر منتشر شده از آزمایش آن، از یک شتاب دهنده سوخت جامد استفاده می کند.
مزیت مهم دیگر این موشک آن است که از پرتابگرهای زمینی به سمت هدف پرتاب می شود. اندازه کوچک پرتابگر و تحرک بالای آن، این قابلیت را به این سامانه می دهد که بتواند در هر نقطه ای از کشور برای پرتاب آماده بشود. استفاده از این گونه پرتابگرها بقاء پذیری این سامانه را کاملا افزایش داده و این قابلیت را به آنها می دهد که بتوانند به سرعت به شلیک اقدام کرده و سپس با سرعت بالا از منطقه خارج شوند.