به گزارش مشرق، روزنامه اینترنتی «گازیتا.رو» در تحلیلی می نویسد: یک مقام پنتاگون اعلام نموده که آمریکا حاضر به صرفنظر کردن از استقرار موشکهای بالستیک دارای کلاهک هستهای خود در پایگاههای دریایی است، به این شرط که مسکو پیمان مربوط به نابودسازی موشکهای دارای برد کوتاه و متوسط را رعایت کند. این در حالی است که دقیقا روسیه نیز درخواست مشابهی از طرف آمریکایی دارد. به عقیده کارشناسان، برغم اینکه این اعلام پنتاگون به نقل از «دکترین جدید هستهای» آمریکاست، ولی می تواند به منزله دعوت واشنگتن از مسکو برای ازسرگیری مذاکرات مربوط باشد.
این مسئله یکی دو روز قبل از زبان "روبرت سوفر" معاون مشاور وزیر دفاع آمریکا در امور سیاستهای هستهای و موشکی شنیده شد. به گفته وی، ایالات متحده تنها در صورتی از طرحهای مربوط به استقرار دریایی موشکهای دارای کلاهک هستهای صرفنظر خواهد کرد که روسیه پیمان مربوط به نابودسازی موشکهای دارای برد کوتاه و متوسط را بطور کامل رعایت کند. در این صورت می توان مذاکره در مورد کاهش تسلیحات تاکتیکی هستهای بین دو کشور را آغاز کرد.
البته اظهارات این مقام پنتاگون تکرار مفاد دکترین جدید هستهای آمریکاست که به تازگی منتشر شده و در آن گفته شده که ایالات متحده در آینده نزدیک قصد دارد موشکهای دارای کلاهک هستهای را در پایگاههای دریایی خود استقرار دهد و این تصمیم، پاسخی به نقض پیمان نابودی موشکها از سوی مسکو و استقرار مخفیانه موشکهای دارای برد متوسط در مناطق غربی روسیه است. طرف روسی نیز استقرار سامانههای دفاع ضدموشکی آمریکا در کشورهای اروپایی را نقض این پیمان می داند. البته تبادل اتهامات در این رابطه بین مسکو و واشنگتن تازگی نداشته و به دوران ریاست جمهوری "باراک اوباما" باز میگردد.
روسیه با استقرار سامانههای موشکی «اسکندر» در منطقه کالینینگراد، به طرح گسترش سامانه دفاع ضد موشکی آمریکا در اروپا پاسخ داد که این اقدام موجب نگرانی جدی ناتو شده و روسیه به اقدامات تهدیدآمیز علیه اروپا متهم شد.
تبادل بازرسیها تنها راه اطمینان یافتن از پایبندی طرفین به توافقات
"آندری کاکوشین" رئیس دانشکده سیاست جهانی در دانشگاه دولتی مسکو و دبیر سابق شورای امنیت روسیه به این روزنامه گفته است که عدم اعتماد متقابل بین مسکو و واشنگتن، تنها با بازرسیهای مرتب از تاسیسات موشکی قابل رفع است. وی توضیح داد: «آمریکاییها باید به ما ثابت کنند که استقرار سامانههای Aegis در اروپا نمی تواند برای پرتاب موشکهای کروزی که در پیمان نابودی موشکهای دارای بردکوتاه ومتوسط ممنوع است، مورد استفاده قرار گیرد. پیش از این نیز روسیه و آمریکا دقیقا از این طریق اختلافات خود را حل و فصل نموده و به توافقاتی در این خصوص دست می یافتند.»
لازم به یادآوری است که پیش از این "ویلیام پری" رئیس سابق پنتاگون یادآور شده که آمریکا باید بهای سیاسی سنگینی به خاطر استقرار سپرموشکی در اروپا بپردازد، برای اینکه مسکو سپر موشکی اروپایی را تهدید جدی برای امنیت خویش تلقی می کند.
"آلکسی آرباتوف" رئیس مرکز امنیت بین المللی در موسسه سیاست اقتصادی و روابط بین المللی آکادمی علوم روسیه نیز معتقد است که بازرسیهای متقابل به رفع اختلافات بصورت موقت و در دوره زمانی کوتاه مدت کمک خواهد کرد. این کارشناس در گفتوگو با «گازیتا.رو» گفت: «افزایش کنترل متقابل می تواند پیمان نابودی موشکها را نجات دهد. مسلما ادعاهای مشخصی در این رابطه وجود دارد و مکانیزم کنترلی هم برای نظارت بر فعالیتهای موشکی دو کشور وجود ندارد.»
البته وی اظهارات اخیر مقام بلندپایه پنتاگون را «صرفا سیاسی» نامید و یادآور شد که در دکترین جدید هستهای آمریکا هم بر ضرورت حفظ پیمان مذکور اشاره شده و این مسئله جای امیدواری دارد.
البته همه کارشناسانی که در این مورد سئوال شده اند، در این خصوص اتفاق نظر دارند که برخورد دولت باراک اوباما و دولت دونالد ترامپ با پیمانهای مربوط به کنترل تسلیحاتی و هستهای متفاوت است و اگر دولت سابق آمریکا به تقویت این پیمانها، علاقه زیادی داشت، دولت جدید، کارآیی آنها را زیر سئوال برده است. به همین دلیل است که در حال حاضر تقریبا هیچ مذاکرهای در زمینه تسلیحاتی- هستهای بین آمریکا و روسیه انجام نمی شود.
لزوم ازسرگیری مذاکرات تسلیحاتی بین واشنگتن و مسکو
در عین حال "سرگئی اوزنابیشییف" کارشناس ارشد در زمینه تسلیحات موشکی معتقد است که خود این واقعیت که یک مقام پنتاگون شروطی را برای آغاز مذاکرات دو کشور مطرح کرده، خود مسئله مثبتی است و نشان دهنده علاقه مندی آنها برای ازسرگیری مذاکرات در زمینه کنترل تسلیحاتی است. به گفته این کارشناس، روسیه نیز حاضر است تا در این خصوص و حل و فصل اختلافات موجود، به مذاکره بپردازند و این مسئله را بطور رسمی "آناتولی آنتونوف" سفیر روسیه در واشنگتن، هم اعلام کرده است.
لازم به یادآوری است که آنتونوف خود در عرصه مذاکرات تسلیحاتی و هستهای متخصص است و سالهای زیادی در این زمینه فعالیت داشته و این تجربه وی به از سرگیری روند مذاکرات آتی بین دو کشور می تواند کمک کند.
محافل سیاسی اروپایی نیز اطمینان دارند که مذاکرات بین واشنگتن و مسکو در زمینه کنترل تسلیحات، باید هر چه زودتر آغاز شود. در گزارش کارشناسی که اخیرا برای کنفرانس امنیتی مونیخ تهیه شده بود، یادآوری شده که به دلیل نقض توافقات دوجانبه روسیه و آمریکا در زمینه کنترل تسلیحات هستهای، قاره اروپا در معرض خطر جدی آغاز یک جنگ جدید قرار گرفته است.