نتایج شاخص قیمت مصرف کننده کل خانوارهای کشور بر اساس دهک‌های هزینه‌ای در بهمن ماه ۱۳۹۶ بیانگر آن است که بیشترین فشار تورمی بر اقشار کم‌درآمد و کمترین فشار بر اقشار پردرآمد وارد شده است.

 سرویس اقتصاد مشرق - یکی از انتقاداتی که به سیاست‌های دولت فعلی وارد می‌شود، الگوبرداری آنها از نسخه‌های لیبرالیستی غربی است که به علت بی‌توجهی به اقشار کم‌درآمد و تمرکز بر حفظ منافع اقشار مرفه، همواره مورد انتقاد بوده است.

نتیجه این سیاست‌ها را می‌توان در آمار تورم دید. با این که در بهمن‌ماه امسال قیمت دلار به بالاترین رکورد تاریخی رسید و اثر گرانی خود را بر بسیاری کالاها گذاشت، مرکز آمار مدعی است نرخ تورم این ماه همچنان تک‌رقمی و ۸.۳ درصد بوده است!

در همین زمینه

رشد قیمت مسکن از تورم جلو افتاد+ جدول

با این حال، همین اعداد و ارقام مرکز آمار درباره تورم نیز نشان می‌دهد هم‌اکنون نوک پیکان تهاجمی تورم به سمت اقشار کم‌درآمد جامعه است.

بر اساس گزارش مرکز آمار، بیشترین درصد تغییرات شاخص در دوازده ماه منتهی به بهمن ۱۳۹۶ (تورم سالانه) ۹.۲ درصد در دهک اول (فقیرترین دهک جامعه) و کمترین نرخ تورم ۷.۷ درصد در دهک دهم (ثروتمندترین دهک جامعه) بوده است.

نتایج شاخص قیمت مصرف کننده در گروه عمده خوراکی‌ها و آشامیدنی‌ها بر اساس دهک‌های هزینه‌ای در این ماه نشان دهنده آن است که کمترین تغییر ماهانه این شاخص در دهک دهم بوده است. به عبارتی نتیجه تصمیمات و سیاست‌های دولت به گونه‌ای بوده که سبد غذایی و سفره اقشار مرفه کمترین نوسان را داشته است!

همانطور که در بالا ذکر شد تورم کالاهای مصرفی در دهک‌های کم‌درآمد بیشتر از دهک‌های پردرآمد بوده است. علت اصلی این اتفاق، سهم عمده کالاهای خوراکی در سبد مصرفی خانوارهای کم‌درآمد و رشد این کالاها در ماه‌های اخیر است. به همین دلیل تورم در ماه‌های اخیر در قشر ضعیف جامعه بیشتر حس شده است.

 آنچه دهک‌های درآمدی را از یکدیگر مجزا می‌کند، وزن کالا در سبد مصرفی خانوار است. دهک‌های کم‌درآمد به علت درآمد کمتر، هزینه کمتری را به تفریح و سرگرمی و حتی بهداشت و درمان اختصاص می‌دهند. از این جهت، وزن این کالاها در سبد مصرفی آنها کمتر است. در مقابل بیشترین سهم را خوراکی‌ها و آشامیدنی‌ها دارند. آنها بیشتر مخارج خود را معطوف این دسته از کالاها و در واقع ضروریات زندگی می‌کنند. بیش از ۴۰ درصد از سبد مصرفی گروه‌های کم‌درآمد را خوراکی‌ها و آشامیدنی‌ها تشکیل می‌دهند. اگر در این کالاها گرانی اتفاق بیفتد، برای کم‌درآمدها بسیار قابل‌لمس است. در نتیجه اگر تورم خوراکی‌ها زیاد شود، فشار بر گروه‌های کم‌درآمد نیز افزایش خواهد یافت.