سرویس جهان مشرق - کتاب خاورمیانه جدید که شیمون پرز رئیس سابق رژیم صهیونیستی در سال ۱۹۹۶ منتشر کرد، یک کتاب ساده و در بردارنده مجموعه‌ای از افکار و پیشنهادات به شمار نمی‌رود، بلکه اهمیت این کتاب ناشی از آن است که طرح عملیاتی و مرحله‌بندی شده برای اجرای اهداف رژیم صهیونیستی به شمار می‌رود. این کتاب افکار و مراحل مد نظر پرز برای رژیم صهیونیستی را دنبال کرده و برای پیش‌بینی اقدامات آینده اسرائیل مفید است.
اجرای پروژه پرز از سوی رژیم صهیونیستی از آنجا ناشی می‌شود که رویکردها و تفکرات و تحلیلی واقع گرایانه را در بر دارد که تنها مبتنی بر استراتژی سنتی رژیم صهیونیستی بر اساس سه رویکرد «زمان، خلأ و مقدار» نیست، چرا که این رویکرد همزمان با توسعه تکنولوژی و پیشرفت موشکهای بالستیک کارآیی خود را از دست داده است.
در این رابطه بیشتر بخوانید:
مرگ صهیونیستی که با ساخت بمب هسته‌ای «صلح نوبل» گرفت! +تصاویر
عامل زمان به علت سرعت بالای موشک‌ها و طی کردن مسافت‌های گسترده در زمان بسیار اندک ناکارآمدی خود را نشان داده و عامل ایجاد خلأ نیز هنگامی ساقط شد که موشکهای مذکور فواید موانع طبیعی را از بین برد. از نظر مقدار نیز موشکهای مذکور از سلاح‌ها و تجهیزات متراکم فراتر رفته و به این ترتیب نظریه های مربوط به عمق استراتژیک رژیم صهیونیستی از بین رفت.
ضرورتی که در زمینه اصلاح سیاست‌های استعمارطلبانه رژیم صهیونیستی وجود دارد، باعث شده اعتبار پروژه شیمون پرز برای افزایش پیدا کند. همین موضوع این گمانه را در نزد ما زنده کرده که اسرائیل به دنبال اجرای پروژه خاورمیانه جدید است.
اقتصاد، رویکرد جایگزین رژیم صهیونیستی
کسانی که کتاب شیمون پرز و افکار وی را به دقت مطالعه می‌کنند، می‌توانند سمت و سوی رویکردها و افکار وی را استخراج کنند که شامل سبدی از رویکردهای قومی و دینی و حتی ملی‌گرایانه می‌شود. البته این اعتقادات در فضای منافع اقتصادی و رفاه و ریشه کن کردن فقر از بین می‌رود، عواملی که تنها با پیگیری روند سازش می‌توان به آنها دست پیدا کرد.
توجیه‌های تبلیغاتی و رسمی موجود برای عادی سازی روند مناسبات رژیم‌صهیونیستی با کشورهای عربی به همین علت دنبال می‌شود. به این ترتیب می‌توان گفت که رژیم صهیونیستی تلاش گسترده‌ای انجام می‌دهد تا بتواند دیدگاه‌های مصلحت اندیش را جایگزین رویکردهای اعتقادی در جامعه نماید.
پروژه‌های شیمون پرز و مراحل اجرایی آن
در اینجا می‌توان به بررسی تعدادی از پروژه‌های مطرح شده توسط شیمون پرز جهت پیشبرد روند عادی سازی روابط با کشورهای عربی و ارتباط این رویکرد با تحولات کنونی موجود در عرصه منطقه پرداخت.
طرح عادی‌سازی روابط در سواحل دریای سرخ
پرز از تشکیل کنسرسیوم‌های بین‌المللی با هدف اجرای پروژه‌هایی سخن می‌گوید که نیازمند سرمایه گذاری‌های گسترده است. این سرمایه‌گذاری‌ها باید تحت حضور و نظارت کشورهای ذیربط در منطقه دنبال شود و برخی طرفها و جریان‌های مرتبط با این پروژه‌ها نیز در آن مشارکت خواهند داشت. از نمونه‌های اشاره شده در این پروژه‌ها می‌توان به کانال دریای سرخ و بحر المیت اشاره کرد که با توسعه تجارت آزاد و گردشگری در امتداد این کانال همراه است. احداث بندر مشترک رژیم صهیونیستی با اردن و عربستان سعودی و توسعه انرژی برق آبی و شیرین کردن آب از دیگر پروژه‌های مدنظر شیمون پرز است.
در اینجا باید به این بخش از نوشته‌های پرز توجه ویژه داشت: ما می‌توانیم این رویکرد را از دریای سرخ آغاز کنیم، تحولات دو طرف دریای سرخ با گذر زمان تغییر پیدا کرده و مصر و سودان و اریتره در بخشی از این سواحل قرار دارند و در طرف مقابل نیز اسرائیل و اردن و عربستان حضور دارند. تمامی این کشورها منافع مشترکی دارند و می‌توان گفت که دیگر دلیلی برای منازعه میان آنها وجود ندارد. اتیوپی و اریتره به دنبال ایجاد مناسبات درست با همسایه‌های خود از جمله اسرائیل هستند و مصر نیز با اسرائیل توافق سازش امضا کرده است. اردن و عربستان و یمن نیز به دنبال تامین آزادی کشتیرانی و صیادی و حقوق پرواز در منطقه هستند.
اجرای پروژه های پرز توسط محمد بن سلمان
عربستان سعودی اخیراً از طرح خود برای ایجاد شهری مدرن با عنوان نئوم با هزینه بالغ بر ۵۰۰ میلیارد دلار در سواحل دریای سرخ خبر داده و آن را طرحی عظیم و ملی گرایانه در راستای توسعه منابع اقتصادی خود توصیف کرد. محمد بن سلمان ولیعهد عربستان سعودی اعلام کرد که مساحت این شهر بالغ بر۲۶۵۰۰ کیلومتر مربع خواهد بود و با نام شهر نئوم معروف شده و شامل صنایع مختلف نظیر انرژی و آب و تکنولوژی‌های حیاتی و غذا و صنایع پیشرفته و امکانات رفاهی خواهد بود.
بر اساس گزارش‌های رسانه‌های سعودی این شهر تجاری و صنعتی در منطقه شمال غربی عربستان سعودی واقع شده و اولین منطقه از نوع خود در جهان به شمار می‌رود که سه کشور را به هم متصل کرده و مرزهای آن تا اردن و مصر پیش می‌رود. این شهر صنعتی در کنار دریای سرخ و خلیج عقبه و در نزدیکی مسیرهای تجاری دریایی قرار دارد که کانال سوئز آنها را به هم ارتباط داده است. وی تاکید کرد که انرژی این منطقه از طریق انرژی بادی و خورشیدی تامین خواهد شد.
روزنامه صهیونیستی جروزالم پست اخیرا اطلاعات مهمی از نقش رژیم صهیونیستی در این پروژه را برملا کرد و نوشت که محمد بن سلمان ولیعهد عربستان از پروژه شهر هوشمند خود با هزینه ۵۰۰ میلیارد دلاری در چند کیلومتری منطقه صهیونیستی ایلات خبر داده و تاکید کرده که این منطقه اقتصادی، منطقه‌ای مشترک بین اردن و مصر است، اما یک دولت یعنی اسرائیل را در این میان نام نبرده است.
این روزنامه صهیونیستی پروژه مذکور را سیلی محکمی به تحریم‌های اتحادیه عرب که از چندین دهه پیش ضد دولت صهیونیستی اعمال شده، دانست و تاکید کرد که این شهر هوشمند میزبان شرکت‌هایی با تکنولوژی برتر فعال در عرصه‌های مختلف از جمله انرژی خورشیدی و آب و تکنولوژی‌های زیست محیطی، رباتیک و صنایع غذایی است و تمامی این موارد، عرصه‌هایی است که شرکت‌های اسرائیلی قدرت بیشتری نسبت به رقبای عرب برای فعالیت دارند.
شرکت‌های صهیونیستی به علت حساسیت دیپلماتیک پروژه مذکور نمی‌توانند جزئیات ارتباطات خود با صندوق عربستان سعودی که بالغ بر ۲۳۰ میلیارد دلار سرمایه دارد را اعلام کنند.
سعودی‌ها در ابعاد رسمی تمایل به همکاری با اسرائیل را ندارند و اگر این موضوع از نظر سرمایه شرکت‌های سرمایه گذاری بخش خصوصی از سوی رژیم صهیونیستی مطرح شود، ایجاد تمامی انواع همکاری ها در زمینه آب و انرژی و تکنولوژی کشاورزی و مواد غذایی بسیار آسان تر از قبل می‌شود.
روزنامه صهیونیستی می‌افزاید که شاهد نامه‌نگاری‌هایی بین دیپلمات‌های عرب و بازرگانان اسرائیلی بوده است. جروزالم پست تاکید می‌کند که مذاکرات کنونی در خصوص همکاری‌های اقتصادی ادامه دارد و تعدادی از شرکت‌های اسرائیلی کالاهای مربوط به امنیت سایبری را به دولت سعودی فروخته‌اند.
در این رابطه بیشتر بخوانید:
همچنین یک تاجر صهیونیست که اطلاع دقیقی از جزئیات پروژه شهر هوشمند عربستان دارد، می گوید که شرکت‌های اسرائیلی می‌توانند به صورت علنی در این پروژه مشغول به کار شوند، همچنین ممکن است در صورت بروز شکاف دیپلماتیک در مذاکرات با فلسطینی‌ها، دولت اسرائیل به صورت علنی به همکاری با عربستان و اردن و مصر در رابطه با این پروژه بپردازد.
اقدامات آینده
بعد از تطابق ظاهری که بین پروژه شیمون پرز و پروژه شهر هوشمند محمد بن سلمان در زمینه روند مربوط به عادی سازی روابط با رژیم صهیونیستی به وجود آمده، افکار عمومی کشورهای عربی می‌توانند نشانه‌ها و جزئیات محورهای این عادی سازی را این روزها و در آینده نزدیک شاهد باشند.
پرز در طرح خود در رابطه با نحوه آغاز عادی سازی روابط با رژیم‌های عربی می‌گوید: می‌توانیم برای گام اول عادی‌سازی، تمرکز بر مسائل انسانی نظیر همکاری در عملیات نجات دریایی و هوایی و ایجاد شبکه ارتباطات برای هشدار نسبت به مانورهای دریایی و زمینی را دنبال کنیم. همچنین می توان این رویکرد را از طریق حفظ سیستم‌های منطقه‌ای توسط پروژه‌های مشترک مطالعاتی و توسعه منابع غذایی و دریایی و همچنین گردشگری دنبال کرد. در این صورت ایجاد ائتلاف استراتژیک می‌تواند در مراحل پیشرفته مورد توجه قرار گیرد.
اجرای پروژه نوار غزه در قدس اشغالی
شیمون پرز در کتاب خود از طرح مرحله‌بندی که از غزه آغاز می‌شود، خبر داد و نحوه مذاکرات اسرائیلی‌ها را فاش کرد و گفت که راه حل موضوع فلسطین در غزه یک مرحله مقدماتی است و پایان کار نیست و اسرائیل می‌خواهد هر کاری که دوست دارد را انجام دهد، اما در پایان اینگونه وانمود کند که عرب‌ها پیروز بوده‌اند.
طرحی که پرز در خصوص غزه ارائه کرده، ما را به یاد موضوع ابودیس می اندازد که به عنوان جایگزینی برای قدس مطرح شده است. از میان راهکارهای مذاکرات و تفکراتی که شیمون پرز مطرح کرده، می‌توان اینگونه پیش‌بینی کرد که فشار بر فلسطینی‌ها برای آشتی با رژیم صهیونیستی در خصوص موضوع قدس ادامه پیدا می‌کند و تلاش می‌شود مذاکرات در خصوص قدس را به مراحل آینده واگذار کند و در عین حال مسجد الاقصی برای عبادت آنها باز باشد. این در حالی است که طبق خبرهای منتشر شده و گزارش های رسمی انتخاب ابودیس به عنوان جایگزین قدس برای پایتختی فلسطین، پیشنهادی است که سعودی‌ها برای تشکیلات خود گردان مطرح کرده‌اند.