به گزارش مشرق ، در حالي كه اختلاف‌نظر وزيران سابق و فعلي نفت درباره سوآپ نفت همچنان سوژه خبري رسانه‌هاست، ايران برنامه‌هايي را براي سوآپ گاز در منطقه دنبال مي‌كند.
جايگاه ويژه ايران در منطقه با توجه به حضور در منطقه جغرافيايي استراتژيك و دسترسي آسان به منابع و بازارهاي شمال، جنوب، شرق و غرب اين امكان را به سياست‌گذاران مي‌دهد كه درباره برنامه‌هاي مختلف سوآپ گاز برنامه‌ريزي كنند. حضور روسيه و قطر به عنوان بزرگ‌ترين توليد‌كنندگان گاز دنيا در شمال و جنوب ايران از يك سو و دسترسي آسان ايران به كشور‌هاي بزرگ مصرف‌كننده گاز هم‌چون پاكستان، هند، چين، تركيه و حتي اروپا از سوي ديگر، موقعيت ويژه‌اي را براي عملياتي‌شدن طرح سوآپ گاز در اختيار ايران مي‌گذارد. در اين زمينه حسين بيدار مغز، مديرعامل شركت ملي صادرات گاز ايران با تاييد اين موضوع به خبرنگار ايسنا گفت: استراتژي ما اين است كه به جاي رقابت با توليد‌كنندگان بزرگ گاز دنيا به خصوص روسيه، بتوانيم با همكاري يكديگر هم‌افزايي بيشتري در برايند نيروهايمان داشته باشيم.
پروژه‌هاي احتمالي براي سوآپ گاز
بنا بر این گزارش، روزنامه ابتکار نوشت: وي درباره تعريف نحوه همكاري با توليد‌كنندگان بزرگ گاز هم‌چون روسيه تصريح كرد: هر چند اين برنامه‌ها در حد مطالعه است، ولي مي‌توانيم در بازارهايي كه روسيه امكان حضور ندارد، گاز را برايش تحويل دهيم و از سوي ديگر در مناطقي كه براي ما مطلوبيت دارد، روسيه تعهدات ما را بپذيرد و به اين شكل حالتي مانند سوآپ دوجانبه گاز شكل بگيرد.
بيدارمغز با بيان اين‌كه بدين صورت با طرح سوآپ گاز همكاري استراتژيكي بين توليد‌كنندگان عمده گاز دنيا شكل مي‌گيرد، گفت: ما با جديت اين موضوع را پيگيري مي‌كنيم و همين اكنون نيز چنين رابطه‌اي با آذربايجان داريم كه گاز اين كشور را در نخجوان تحويل مي‌دهيم. مديرعامل شركت صادرات گاز با اشاره به اين‌كه در حال مذاكره براي ارزيابي مسير‌هاي بالقوه سوآپ گاز هستيم، ادامه داد: مسير‌هايي مانند”تركمنستان ـ كشور‌هاي حاشيه خليج‌فارس”،”تركمنستان ـ پاكستان” و حتي مسير‌هاي دورتر در حال مطالعه قرار دارد كه در صورتي كه كار اين پروژه‌ها به خوبي پيش رود، برخي از پروژه‌هاي خط لوله كه در منطقه تعريف شده ديگر توجيه اقتصادي نخواهد داشت.
وي از روسيه نيز به عنوان يكي از اصلي‌ترين گزينه‌هاي همكاري براي سوآپ گازي نام برد و در پاسخ به اين سوال كه با توجه به اين‌كه ايران و روسيه مرز مشترك ندارند، چگونه امكان سوآپ گاز فراهم مي‌شود؟ گفت: روسيه در خود تركمنستان هم سهميه توليد گاز دارد و با توجه به اين كه بعضي از بلوك‌هاي گازي تركمنستان را روسيه توسعه مي‌دهد، مجوز استخراج و استفاده از گاز آنها در اختيار اين كشور است.
ايران بهترين شرايط را براي سوآپ گاز دارد
مديرعامل شركت ملي صادرات گاز در واكنش به اين سوال كه آيا سوآپ گاز امروزه در دنيا امري پذيرفته شده و رايج است؟ تصريح كرد: ما به اين موضوع كاري نداريم كه اين موضوع در جايي ديگر انجام مي‌شود يا نه، ما خودمان به عنوان يكي از بزرگ‌ترين توليد‌كنندگان گاز دنيا و باتوجه به جايگاه ژئوپلتيكي كه در منطقه داريم، ظرفيت بالايي براي انجام اين كار داريم و شايد مناطق ديگر دنيا اين امكانات را نداشته باشند.
بيدار مغز در ادامه تصريح كرد: اين تنها ما هستيم كه علاوه بر برخورد‌اري از ذخائر عظيم گازي، يك توليد‌كننده بزرگ گاز در شمال و توليد‌كننده بزرگ ديگري را در جنوبمان داريم و قابليت‌هاي جابه‌جايي خوبي نيز از لحاظ جغرافياي منطقه داريم كه مزيت اقتصادي خوبي را براي كشور ايجاد مي‌كند كه شرايط را براي سوآپ گاز ايده‌آل مي‌كند و اين شرايط در هيچ كشور ديگري بدين صورت وجود ندارد. برنامه‌هاي ايران براي سوآپ گاز درحالي مطرح مي‌شود كه بحث‌ها همچنان درباره سوآپ نفت در كشور ادامه دارد.
به‌گونه‌اي كه از خرداد سال گذشته مسعود مير كاظمي - وزير سابق نفت، به دليل اين كه سوآپ نفت خام را نوعي واردات نفت خام به كشور مي‌دانست، تصميم به توقف آن گرفت. اين موضوع در حالي بود كه پس از بركناري ميركاظمي از وزارت نفت، انتقادات نسبت به توقف سوآپ علني شد. با وجود اين وي در پاسخ به انتقاداتي كه درباره توقف سوآپ نفت در دوره وزارت او مطرح مي‌شد، گفت كه من در همان دوران به شركت ملي نفت ابلاغ كرده بودم كه 500 هزار بشكه سوآپ كنند، اما آنچه من ابلاغ كرده بودم، سوآپ به معناي خريد نفت نبود.
وي تاكيد كرده بود كه وقتي ما سهميه اوپك را داريم نبايد به اسم سوآپ، نفت خام بخريم و به همين دليل من جلو آنچه را كه به اسم سوآپ در رابطه با خريد نفت انجام مي‌شد، گرفتم. ميركاظمي طرح سوآپ نفت را صراحتا خيانت به كشور برشمرده و با اين توجيه اين طرح را متوقف كرده بود، اما رستم قاسمي پس از روي كار آمدن، سوآپ را داراي مزيت‌هايي براي كشور دانسته و خاطرنشان كرد كه نفت شمال كشور به لحاظ مرغوبيت مزايايي به دنبال خواهد داشت و بدين ترتيب مدتي است مجددا سواپ نفت از سر گرفته شده است.
جايگاه ويژه ايران در منطقه با توجه به حضور در منطقه جغرافيايي استراتژيك و دسترسي آسان به منابع و بازارهاي شمال، جنوب، شرق و غرب اين امكان را به سياست‌گذاران مي‌دهد كه درباره برنامه‌هاي مختلف سوآپ گاز برنامه‌ريزي كنند. حضور روسيه و قطر به عنوان بزرگ‌ترين توليد‌كنندگان گاز دنيا در شمال و جنوب ايران از يك سو و دسترسي آسان ايران به كشور‌هاي بزرگ مصرف‌كننده گاز هم‌چون پاكستان، هند، چين، تركيه و حتي اروپا از سوي ديگر، موقعيت ويژه‌اي را براي عملياتي‌شدن طرح سوآپ گاز در اختيار ايران مي‌گذارد. در اين زمينه حسين بيدار مغز، مديرعامل شركت ملي صادرات گاز ايران با تاييد اين موضوع به خبرنگار ايسنا گفت: استراتژي ما اين است كه به جاي رقابت با توليد‌كنندگان بزرگ گاز دنيا به خصوص روسيه، بتوانيم با همكاري يكديگر هم‌افزايي بيشتري در برايند نيروهايمان داشته باشيم.
پروژه‌هاي احتمالي براي سوآپ گاز
بنا بر این گزارش، روزنامه ابتکار نوشت: وي درباره تعريف نحوه همكاري با توليد‌كنندگان بزرگ گاز هم‌چون روسيه تصريح كرد: هر چند اين برنامه‌ها در حد مطالعه است، ولي مي‌توانيم در بازارهايي كه روسيه امكان حضور ندارد، گاز را برايش تحويل دهيم و از سوي ديگر در مناطقي كه براي ما مطلوبيت دارد، روسيه تعهدات ما را بپذيرد و به اين شكل حالتي مانند سوآپ دوجانبه گاز شكل بگيرد.
بيدارمغز با بيان اين‌كه بدين صورت با طرح سوآپ گاز همكاري استراتژيكي بين توليد‌كنندگان عمده گاز دنيا شكل مي‌گيرد، گفت: ما با جديت اين موضوع را پيگيري مي‌كنيم و همين اكنون نيز چنين رابطه‌اي با آذربايجان داريم كه گاز اين كشور را در نخجوان تحويل مي‌دهيم. مديرعامل شركت صادرات گاز با اشاره به اين‌كه در حال مذاكره براي ارزيابي مسير‌هاي بالقوه سوآپ گاز هستيم، ادامه داد: مسير‌هايي مانند”تركمنستان ـ كشور‌هاي حاشيه خليج‌فارس”،”تركمنستان ـ پاكستان” و حتي مسير‌هاي دورتر در حال مطالعه قرار دارد كه در صورتي كه كار اين پروژه‌ها به خوبي پيش رود، برخي از پروژه‌هاي خط لوله كه در منطقه تعريف شده ديگر توجيه اقتصادي نخواهد داشت.
وي از روسيه نيز به عنوان يكي از اصلي‌ترين گزينه‌هاي همكاري براي سوآپ گازي نام برد و در پاسخ به اين سوال كه با توجه به اين‌كه ايران و روسيه مرز مشترك ندارند، چگونه امكان سوآپ گاز فراهم مي‌شود؟ گفت: روسيه در خود تركمنستان هم سهميه توليد گاز دارد و با توجه به اين كه بعضي از بلوك‌هاي گازي تركمنستان را روسيه توسعه مي‌دهد، مجوز استخراج و استفاده از گاز آنها در اختيار اين كشور است.
ايران بهترين شرايط را براي سوآپ گاز دارد
مديرعامل شركت ملي صادرات گاز در واكنش به اين سوال كه آيا سوآپ گاز امروزه در دنيا امري پذيرفته شده و رايج است؟ تصريح كرد: ما به اين موضوع كاري نداريم كه اين موضوع در جايي ديگر انجام مي‌شود يا نه، ما خودمان به عنوان يكي از بزرگ‌ترين توليد‌كنندگان گاز دنيا و باتوجه به جايگاه ژئوپلتيكي كه در منطقه داريم، ظرفيت بالايي براي انجام اين كار داريم و شايد مناطق ديگر دنيا اين امكانات را نداشته باشند.
بيدار مغز در ادامه تصريح كرد: اين تنها ما هستيم كه علاوه بر برخورد‌اري از ذخائر عظيم گازي، يك توليد‌كننده بزرگ گاز در شمال و توليد‌كننده بزرگ ديگري را در جنوبمان داريم و قابليت‌هاي جابه‌جايي خوبي نيز از لحاظ جغرافياي منطقه داريم كه مزيت اقتصادي خوبي را براي كشور ايجاد مي‌كند كه شرايط را براي سوآپ گاز ايده‌آل مي‌كند و اين شرايط در هيچ كشور ديگري بدين صورت وجود ندارد. برنامه‌هاي ايران براي سوآپ گاز درحالي مطرح مي‌شود كه بحث‌ها همچنان درباره سوآپ نفت در كشور ادامه دارد.
به‌گونه‌اي كه از خرداد سال گذشته مسعود مير كاظمي - وزير سابق نفت، به دليل اين كه سوآپ نفت خام را نوعي واردات نفت خام به كشور مي‌دانست، تصميم به توقف آن گرفت. اين موضوع در حالي بود كه پس از بركناري ميركاظمي از وزارت نفت، انتقادات نسبت به توقف سوآپ علني شد. با وجود اين وي در پاسخ به انتقاداتي كه درباره توقف سوآپ نفت در دوره وزارت او مطرح مي‌شد، گفت كه من در همان دوران به شركت ملي نفت ابلاغ كرده بودم كه 500 هزار بشكه سوآپ كنند، اما آنچه من ابلاغ كرده بودم، سوآپ به معناي خريد نفت نبود.
وي تاكيد كرده بود كه وقتي ما سهميه اوپك را داريم نبايد به اسم سوآپ، نفت خام بخريم و به همين دليل من جلو آنچه را كه به اسم سوآپ در رابطه با خريد نفت انجام مي‌شد، گرفتم. ميركاظمي طرح سوآپ نفت را صراحتا خيانت به كشور برشمرده و با اين توجيه اين طرح را متوقف كرده بود، اما رستم قاسمي پس از روي كار آمدن، سوآپ را داراي مزيت‌هايي براي كشور دانسته و خاطرنشان كرد كه نفت شمال كشور به لحاظ مرغوبيت مزايايي به دنبال خواهد داشت و بدين ترتيب مدتي است مجددا سواپ نفت از سر گرفته شده است.