سرویس سیاست مشرق - روزانه می‌توان از لابه‌لای گزارش‌ها و عناوین خبری رسانه‌های مکتوب و حتی غیر مکتوب، نکات قابل‌توجهی استخراج کرد؛ موضوعاتی که می‌تواند برای مخاطبین قابل‌استفاده و محوری برای تحلیل باشد، در گزارش روزانه "ویژه‌های مشرق" نکات و تأملات قابل‌استخراج از رسانه‌ها برای مخاطبین عرضه خواهد شد؛ با «ویژه‌های مشرق» همراه شوید.
*******
** باید با مذاکرات موشکی با اروپایی‌ها، بهانه زدایی کنیم
روزنامه آرمان در مطلبی نوشت:
«سال ۹۷ هم مثل سال‌های گذشته برای ایران همواره حساسیت‌های خاص خودش را دارد. مشخصاً تاریخ بیست و دوم اردیبهشت ماه یک نقطه عطف در سال جاری است که دولت ترامپ می‌خواهد تکلیف خودش را با برجام مشخص کند. ترامپ اعلام کرد که برجام را پاره خواهد کرد مگر اینکه دغدغه‌های سیاسی-امنیتی پایان‌ناپذیر آمریکایی‌ها در دل برجام گنجانده شود. لذا نوعی آماده باش سیاسی-دیپلماتیک در ایران هم برای اینکه چه نوع رفتاری در پیش بگیرد، ایجاد شده است. درواقع ما باید عقلانیت بیشتری را در سیاست خارجی‌مان حاکم کنیم و نباید وارد فضای انتحاری شویم که ممکن است برایمان طراحی شود ...ما باید وارد یکسری مذاکرات جدی امنیتی با اتحادیه اروپایی شویم که در آنجا دغدغه‌های متقابل خودمان را مطرح کنیم. اروپایی‌ها باید بفهمند که اگر ایران و موشک‌های ایران و توان عمق استراتژیک ایران و جنگیدن ایران با تروریست‌ها نبود، تهدید عملی داعش حتماً به مرزهای اروپا می‌رسید...شکل دهی یک راهبرد و مذاکرات جدی امنیتی با اتحادیه اروپایی برای اینکه بهانه‌زدایی شود از اینکه ایران را تهدید اروپا نشان دهند. ایرانی‌ها از سال ۲۰۰۱ میلادی که برنامه موشکی شهاب ۴ خود را به حالت تعلیق درآوردند، نشان دادند که برای امنیت جامعه جهانی و به‌خصوص امنیت اروپا احترام قائل هستند».
اصلاح طلبان در واکنش به رفتارهای زیاده خواهانه آمریکا تنها یک پیشنهاد دارند و آن اینکه یکطرفه امتیاز بدهیم و انتظار امتیازگیری هم نداشته باشیم. این جریان با همین شیوه و با دوگانه سازی دروغین «هسته ای-معیشت»، صنعت هسته‌ای را به تعطیلی کشاند ولی در سوی مقابل، تحریم‌ها پابرجا ماند و هیچ دستاوردی از برجام عاید ایران نشد. در حال حاضر نیز این جریان همسو با عملیات روانی دشمن، مدعی است که باید درباره توان موشکی کشورمان، بهانه زدایی کنیم و روند خسارت بار برجام را در حوزه موشکی و منطقه‌ای نیز پیاده سازی کنیم!
چندی پیش روزنامه شرق در یادداشتی به قلم یکی از کارشناسان سیاسی وزارت امور خارجه با عنوان «غروب برجام» نوشته بود: «بهتر است تهدید ترامپ برای اصلاح برجام را جدی گرفت و...به کاستن از تنش‌های منطقه‌ای برخاست. به‌نوعی باید به‌دنبال "برجام ۲" در منطقه بود و موضوع "برجام ۱" را پایان‌یافته نشان داد».
«ناصر هادیان» از حامیان برجام نیز در هفته‌های گذشته در مصاحبه با سالنامه نوروزی روزنامه ایران با اشاره به موضوع مذاکرات موشکی گفته بود: «من مخالف ردکردن کلیت مذاکره هستم. چه دلیلی دارد بگوییم مذاکره نمی‌کنیم؟ حتی درباره موضوع موشکی. سوای مذاکرات، یک راه دیگر هم پیش پای ایران وجود دارد و آن اینکه به کشورهای خواهان مذاکره پیشنهاد دهد که برای مدت زمان محدودی برد موشک‌های خود را مثلاً از ۲ هزار کیلومتر افزایش نمی‌دهد. نتیجه چنین پیشنهادی این است که ایران خودش داوطلبانه و بدون فشار هیچ کشوری این کار را کرده و هروقت اراده کرد، می‌تواند دست از این تعهد بردارد. ضرر آن نیز این است که این کار را بدون هیچ ما به ازایی انجام می‌دهد. اما آنچه از این اقدام یکجانبه حاصل می‌شود، ایجاد نوعی اعتمادسازی بین المللی است».
جماعتی که ادعای تسلط بر زبان دیپلماسی را داشت، یک روز مدعی شد که «امضای کری تضمین است»، روز دیگر مدعی شد که «اروپا تمام قد مقابل ترامپ ایستاده است» و موگرینی هم گفته است که «هر چه تهران بگوید». اما همانطور که منتقدان نیز بارها و بارها اعلام کردند، اروپا با آمریکا همصداست و قصد دارد تا اقتصاد ایران را معطل برجام نگه دارد. دیروز به بهانه هسته‌ای و امروز به بهانه موشکی. بنابراین تنها نتیجه بهانه زدایی، خالی شدن دست ایران از مؤلفه‌های قدرت و استمرار دستاورد تقریباً هیچ است.
** ابطحی: جار و جنجال درباره یک اپلیکیشن خارجی، نشانهٔ عقب‌ماندگی فرهنگی است
«محمد علی ابطحی» در یادداشتی در روزنامه اعتماد با عنوان «تلگرام، اینترنت نیست» نوشت:
«بحث "تلگرام" و فیلتر شدن یا نشدن آن به یک بحث ملی تبدیل شده است. مسوولان عالیرتبه کشور در این چند روزه اظهارنظرهای مختلفی کرده‌اند. صرف اینکه یک اپلیکیشن ساخت کشوری در کشور دیگری اینقدر مورد گفت‌وگوی مسوولان عالیرتبه قرار گیرد نشانه‌ای از عقب‌ماندگی فرهنگی است. یک اپ باید کلی پول خرج کند که در کنار رقبایش اسمش در یک رسانه دست چندمی مطرح شود. عملاً در رسانه‌ها و در کلام مسوولان تلگرام به جای اصل اینترنت نشسته است که این حساسیت نسبت به یک اپلیکیشن مایه تأسف و انحطاط فرهنگی است. برای شکستن انحصار باید سرویس‌دهنده‌های داخلی کیفیت و امنیت داشته باشند تا به صورت طبیعی و به دلیل سرعت بیشتر برای دانلود کردن خود به خود مردم به سرویس‌های داخلی مراجعه کنند. در مورد پیام‌رسانان داخلی کیفیت بخشیدن به آنها کار دشواری نیست. جوانان اهالی فضای نت و تحصیلکردگان این حوزه آن قدر توانایی دارند که بتوانند مشکلات فنی و باگ‌های احتمالی را سامان دهند».
در روزهای گذشته «ابوالحسن فیروزآبادی» دبیر شورای عالی فضای مجازی گفته بود انتشار پول مجازی تلگرام ضربه‌ای جبران ناپذیر به اقتصاد ایران خواهد زد. این کار دقیقاً مشابه فعالیت شرکت‌های هرمی است که بدون آنکه کالایی وارد کشور شود یا خدماتی صورت گرفته باشد پول ملی و اندوخته ایرانیان را از کشور خارج خواهد کرد و به تدریج دود آن به چشم مردم خواهد رفت.
یکی از فعالین فضای مجازی با اشاره به جنجال رسانه‌ای و شیون و زاری برای تلگرام نوشت: «چرا نمی‌گذارند پرچم تلگرام در مقابل پیام‌رسان‌های بومی بیافتد؟! ما روزانه ۳۰ گیگ پهنای باند کشورمان است.۲۵ گیگ آن را تلگرام می‌سوزاند.۴، ۵ شرکت عمده، وارد کننده پهنای باند کشور و فروشنده اصلی آن هستند. حال پیدا کنید مالکان آن ۴، ۵ شرکت را. معادله حل می‌شود!».
یکی دیگر از فعالین فضای مجازی نیز با اشاره به جنجال درباره باگ (حفره امنیتی) شبکه‌های پیام رسان داخلی نوشت: «همان ایرادی که شبکه‌های پیام رسان داخلی داشتند و برطرف شد، در ابتدای فعالیت تلگرام نیز وجود داشته است».
** روش دولت برای جبران کسری بودجه، موجب افزایش فقر و نابرابری است
روزنامه شرق در گزارشی اقتصادی نوشت:
«در اقتصاد تک‌محصولی ایران، تنها راه‌حل مرسوم و سهل‌الوصول برای رفع کسری بودجه و تنگناهای مالی نرخ ارز است و با نادیده‌گرفتن ریشه‌ها و عوامل کلیدی، نسخه افزایش نرخ ارز و اقلام اساسی به‌عنوان تنها راهکار کلیدی اقتصاد معرفی می‌شود. این نسخه برای گذران روزمره امور دولت و استمرار کسب منافع رانتی‌ها، همه فشارها را با اعمال مالیات تورمی به عامه مردم منتقل می‌کند. دراین‌میان به سود بنگاه‌های دولتی و شبه‌دولتی و قشر قلیلی از جامعه بخش خصوصی واقعی و مردم روزبه‌روز نحیف‌تر و ضعیف‌تر می‌شوند؛ بنابراین سیاست‌گذاری‌ها به جای کاهش نرخ تورم و پرداختن به ریشه مشکل به درمانی معطوف می‌شود که اقتصاد را وارد مارپیچ تورمی و دور تسلسل مخرب «افزایش نرخ ارز > افزایش نرخ تورم > افزایش نرخ ارز» می‌کند. این در حالی است که مالیات تورمی در اصل فشار آن به اقشار ضعیف و متوسط وارد می‌شود.»
این روزنامه اصلاح طلب در ادامه نوشت: «در سناریوی اعمال مالیات تورمی به جای «قطع مخارج غیرحاکمیتی و غیرضروری دولت»، «قطع یا حداقل توزیع و کاهش تدریجی رانت‌ها» و اخذ مالیات از ثروتمندان و درآمدهای بالا»، با ایجاد تورم (از طریق بالابردن بهای اقلام کلیدی، خدمات دولتی و نرخ ارز) فشار همه اینها به عامه مردم منتقل می‌شود که پیامدهای آن افزایش فقر و نابرابری، تشدید رکود در بخش خصوصی و بیکاری است. بنابراین نادرست‌ترین نوع مالیات، مالیات تورمی است که اقشار ضعیف و طبقه متوسط را هدف می‌گیرد».
«سیده فاطمه مقیمی» عضو هیات‌رئیسه اتاق بازرگانی تهران نیز در مصاحبه با روزنامه آرمان گفت: «مهم‌ترین آثار منفی افزایش نرخ ارز را می‌توان در افزایش نرخ تورم و کاهش تولید دید که تهدیدی برای نرخ رشد اقتصادی محسوب می‌شود، اما عامل مخرب‌تر از رشد نرخ ارز در اقتصاد، نوسانات پی‌درپی قیمت است که به بی‌ثباتی اقتصادی دامن می‌زند. عدم ثبات قیمت ارز باعث می‌شود امکان هیچ‌گونه پیش‌بینی در بازار و محاسبات اقتصادی وجود نداشته باشد، چراکه نهاده‌های تولیدی اولیه بر مبنای مواد اولیه وارداتی شکل می‌گیرد».
روزنامه ابتکار نیز در شماره امروز در گزارشی اقتصادی نوشت:
«می‌گویند سالی که نکوست از بهارش پیداست. در اولین جلسه هیات دولت امسال، رئیس جمهوری برنامه ریزی دولت برای ریشه کن کردن فقر و کاهش فاصله دهک‌های درآمدی را برنامه اصلی دولت در سال جاری عنوان کرد...نگاهی به اتفاقات اخیر اقتصادی که در سطح کشور رخ داده است، نشانه‌هایی از عملکرد دولت در خلاف جهت کاهش فقر دارد. اولین موضوعی که این نشانه را تأیید می‌کند، این است که در ۳ ماه اخیر قیمت دلار افزایش هزارتومانی را تجربه کرده است. این اتفاق به گفته کارشناسان اقتصادی آثار تورمی به دنبال دارد و باعث کاهش قدرت خرید مردم نیز می‌شود».
گفتنی است روزنامه بهار-۲ بهمن ۹۶- در مطلبی نوشته بود: «مسئولان اقتصادی دولت چند روزی از اجرای برجام نگذشته بود که از برنامه دولت برای یکسان‌سازی نرخ ارز برای جلوگیری از رانت و فسادهای موجود در این حوزه که به دلیل ارز دونرخی است خبر دادند اما حالا و با وجود گذشت دو سال از آن وعده‌ها نه تنها خبری از تک نرخی شدن ارز نیست بلکه شاهد افزایش بی سابقه قیمت دلار و عبور آن از رکوردهای قبلی هستیم».
در حال حاضر قیمت دلار به حدود ۵۲۰۰ تومان رسیده است. این در حالی است که ۲۶ دی ماه ۹۴ -روز اجرای برجام-قیمت دلار حدود ۳۵۰۰ تومان بود. نکته قابل توجه اینجاست که پس از تبلیغات گسترده دولت و رسانه‌های اصلاح طلب درباره گشایش‌های اقتصادی در پسابرجام، عده‌ای با اسکناس یک دلاری آمریکا و هزار تومانی و پانصد تومانی ایران در خیابان‌های تهران جشن گرفتند.