به گزارش مشرق ، فیلم سینمایی «شب واقعه» به کارگردانی شهرام اسدی شب گذشته در مجتمع فرهنگی سیدالشهدا (ع) اکران شد و بعد از نمایش جلسه نقد و بررسی این فیلم سینمایی با حضور سید احمد میرعلایی؛ تهیه‌کننده، محمدتقی‌فهیم؛ منتقد با اجرای محمدمیرکمالی برگزار شد.
بر اساس این گزارش به نقل از فارس، در ابتدای این نشست فهیم با اشاره به نام فیلم گفت: در ابتدا که آقای شهنواز این فیلمنامه را نوشتند، نام فیلم «حماسه دریاقلی» بود، اما پس از چند بار بازنویسی توسط آقای اسدی به «شب واقعه» تغییر پیدا کرد.
وی در ادامه افزود: زمانی که بنده نسخه ابتدایی فیلمنامه را مطالعه کردم، به نظرم جالب آمد و به عنوان یکی از اعضای شورای طرح و برنامه‌ریزی بنیاد شهید اعلام کردم که این، فیلمنامه خوبی است و ساخته شود. البته فیلمنامه اولیه با خروجی فیلم تفاوت‌های عمده‌ای داشت و مهمترین تغییر در جریان تولید، تغییر کاراکترها بود به طوری که مرد سیاه‌پوست در فیلمنامه اولیه، یک میمون بود و بنابه دلایلی تغییر کرد.
* دریاقلی از قهرمانان انگشت‌شماری است که از جنگ به تصویر کشیده است
فهیم در ادامه اظهار داشت: در نهایت باید بگویم این فیلم، اثر قابل دفاع و مبارکی شده است و امیدواریم در سینمای دفاع مقدس با زمینه‌های اجتماعی، فرهنگی نیز آثار در خور توجهی تولید کنیم.
این منتقد سینما درباره محوریت قهرمان‌پروری در فیلم گفت: در سینمای جهان زبان سینما اسطوره‌ها را به جهانیان معرفی می‌کند. مانند فیلم «اینجا اژدهایی خفته است» که به معرفی کشیشی قدیس می‌پرداخت و در خصوص «شب واقعه» نیز باید بگویم دریاقلی از قهرمانان انگشت‌شمار جنگ ما است که تاکنون به تصویر کشیده است.
* ماجرای تغییر کاراکتر میمون در «شب واقعه» به مرد سیاه‌پوست
در ادامه میرعلایی درباره چگونگی شکل‌گیری فیلم گفت: در ابتدا مستندی تحت عنوان «اگر دریاقلی نبود، چه می‌شد» ساخته شد و بعد آقای شهنوار به نوشتن فیلمنامه ابتدایی آن پرداخت. پس از آن آقای اسدی برای کارگردانی این اثر انتخاب شد و با ایشان چند بار به آبادان رفتیم و تحقیقاتی در مرود دریاقلی انجام دادیم و در جریان تولید به خاطر مسائل اجرایی، تغییراتی در فیلمنامه اعمال شد و ما از کاراکتر میمون در فیلمنامه ابتدایی، به مرد سیاه‌پوست در فیلمنامه نهایی رسیدیم.
وی ادامه داد: البته ماجراهای جالبی نیز در این راستا پیش آمد از جمله اینکه ما به باغ‌وحش تهران رفتیم و «عنتر و منتر» پیر باغ‌وحش تهران را دیدیم و حتی یک میمون برای فیلم تربیت کردیم اما جثه این میمون کوچک بود و گاهی در کادر دوربین گم می‌شد و بعضی اوقات نیز فقط به خواست خود جلوی دوربین می‌آمد! بنابراین ما مجبور بودیم از یک «شامپانزه» استفاده کنیم اما زمانی که در سیاه‌لشکرها به این نابازیگر سیاه‌پوست برخوردیم خانم لادن مستوفی پیشنهاد داد که از وی در فیلم استفاده شود گرچه آقای اسدی در ابتدا با این نظر مخالف بودند اما در نهایت تمام گروه به این نتیجه رسیدند که انتخاب این مرد سیاه‌پوست بهترین گزینه است.
مدیرعامل بنیاد سینمایی فارابی در ادامه اظهار داشت: معتقدم خداوند به کارهایی که برای شهدا انجام می‌شود عنایت ویژه‌ای دارد و افراد به نوعی برای حضور در این کارها دعوت می‌شوند و انتخاب این مرد سیاه پوست نیز یکی از این عنایات بود.
دریا قلی درخشان ترین بازی فرخ نژاد
میرعلایی ادامه داد: رابطه خاص فرخ‌نژاد با این مرد سیاه‌پوست و بازی گرفتن از این نابازیگر به بهترین وجه توسط فرخ‌نژاد انجام شد و بنده نقش دریاقلی را یکی از درخشان‌ترین بازی‌های فرخ‌نژاد می‌دانم.
در ادامه جلسه، فهیم نظر میرعلایی را در خصوص عنصر تحول و کمرنگ بودن آن در فیلم «شب واقعه» جویا شد، میرعلایی نیز در پاسخ بیان داشت: ما در فیلم با فردی مواجه هستیم که شرب خمر می‌کند و کارهایی را انجام می‌دهد که شاید به نظر ما زیاد پسندیده نباشد، وی حس مالکیت دارد و به کمپانی دریاقلی وابسته است، حتی فرزند خود را از جنگ منع می‌کند، اما در جریان فیلم با تحول تدریجی دریاقلی مواجه می‌شویم، وی که در ابتدا تصور می‌کند کمپانی‌اش تمام ایران است بعد حاضر می‌شود به عنوان سنگر آن را تقدیم کند و می گوید: «من ممکن است خیلی چیزها را ندانم اما این را می‌دانم که این خاک یعنی ناموس تو، پس از آن حفاظت کن.» بنابراین عنصر تحول در فیلم کاملا مشهود است، حتی در جشنواره فیلم فجر افراد برای این صحنه و دیالوگ هیجان‌زده شدند و برخی نیز به گریه افتادند و این نشان‌دهنده تأثیرگذاری این شخصیت است.
* میرعلایی: سعی کنیم تفاوت جنگ و دفاع خود را در سینما تصویر کنیم
تهیه کننده فیلم «شب واقعه» ادامه داد: دریاقلی در جریان خطر حمله عراقی‌ها و این خبررسانی به سختی می‌افتد و پخته‌می‌شود و حتی در صورت تصور این که دریاقلی ممکن بود توهم حمله عراقی‌ها را داشته باشد نیز هیچ چیز تغییر نمی‌کند چراکه وی تغییر کرده بود.
میرعلایی در ادامه افزود: ما اندکی در جریان واقعی فیلم تغییر ایجاد کردیم، چرا که در یکی از روایاتی که حین تحقیق به آن رسیدیم، متوجه شدیم دریاقلی به بسیاری از افراد اصرار و حتی التماس می‌کند، اما آنها تا مدت زیادی به حرف‌های وی اعتنا نمی‌کنند.
وی ادامه داد: باید بگویم تمام ماجراهای عجیب و پیچیده در زمان جنگ تحمیلی به این خاطر بود که جنس این جنگ و دفاع ما متفاوت بود و به نظرم باید سعی کنیم این تفاوت را در سینمای دفاع مقدس نیز به تصویر بکشیم.
فهیم در ادامه جلسه نقد و بررسی با اشاره به استقبال نه چندان زیاد افراد از این نوع سینما در ایران گفت: با توجه به اینکه فیلم‌های ارزشی به سینمای دولتی تعلق دارد باید چه راهکاری اندیشید که افراد برای دیدن این فیلم‌ها به سینما بیایند و چرا کسانی که ساعت‌ها به تماشای تعزیه می‌پردازند حاضر نیستند برای دیدن این نوع فیلم‌ها به سالن‌های سینما بیایند؟
میرعلایی در پاسخ تصریح کرد: باید بدانیم زبان سینما و تغزیه بسیار متفاوت است، برخی دوستان فکر می‌کنند صرف مذهبی بودن و جنگ رفتن می‌توانند فیلم دفاع مقدس بسازند اما این تصور، تصور اشتباهی است و معتقدم باید زبان سینما را شناخت و به وسیله آن جذب مخاطب کرد.
تهیه کننده فیلم «شب واقعه» بیان داشت: در خصوص ریزش مخاطب نیز باید بگویم همانطور که ما تماشاگران را برای فیلم «فرزند خاک» به سینماها کشاندیم، همین‌جا می‌گویم مخاطبان را برای «شب واقعه» نیز به سالن‌های سینما گسیل خواهیم کرد و مخاطب نه در طول بلکه در عرض جذب خواهد شد.
وی همچنین در خصوص عنوان این فیلم گفت: ما در ابتدا بسیار نگران بودیم که نام فیلمش «شب واقعه» باشد چرا که قرابت لغوی آن با «روز واقعه» پیشینه ذهنی را در مخاطب ایجاد می‌کرد و ما ترس این را داشتیم که اگر «شب واقعه» فیلم ضعیف از کار درآید، تصور ذهنی مخاطب خدشه‌دار شود.
میرعلایی درباره میزان مستند بودن فیلم نیز بیان داشت: ما برای دکوپاژ و تک تک وسایل اوراقی کمپانی دریاقلی زحمات زیادی کشیدیم و اگر با دقت به کادرهای مختلف فیلم نگاه کنید، بلم، نخل‌ها و اتوس‌های اوراقی را می‌بینید.
وی در پایان درباره زمان اکران فیلم تأکید کرد: فیلم سینمایی «شب واقعه» در هفتم دی‌ماه اکران خواهد شد.
بر اساس این گزارش به نقل از فارس، در ابتدای این نشست فهیم با اشاره به نام فیلم گفت: در ابتدا که آقای شهنواز این فیلمنامه را نوشتند، نام فیلم «حماسه دریاقلی» بود، اما پس از چند بار بازنویسی توسط آقای اسدی به «شب واقعه» تغییر پیدا کرد.
وی در ادامه افزود: زمانی که بنده نسخه ابتدایی فیلمنامه را مطالعه کردم، به نظرم جالب آمد و به عنوان یکی از اعضای شورای طرح و برنامه‌ریزی بنیاد شهید اعلام کردم که این، فیلمنامه خوبی است و ساخته شود. البته فیلمنامه اولیه با خروجی فیلم تفاوت‌های عمده‌ای داشت و مهمترین تغییر در جریان تولید، تغییر کاراکترها بود به طوری که مرد سیاه‌پوست در فیلمنامه اولیه، یک میمون بود و بنابه دلایلی تغییر کرد.
* دریاقلی از قهرمانان انگشت‌شماری است که از جنگ به تصویر کشیده است
فهیم در ادامه اظهار داشت: در نهایت باید بگویم این فیلم، اثر قابل دفاع و مبارکی شده است و امیدواریم در سینمای دفاع مقدس با زمینه‌های اجتماعی، فرهنگی نیز آثار در خور توجهی تولید کنیم.
این منتقد سینما درباره محوریت قهرمان‌پروری در فیلم گفت: در سینمای جهان زبان سینما اسطوره‌ها را به جهانیان معرفی می‌کند. مانند فیلم «اینجا اژدهایی خفته است» که به معرفی کشیشی قدیس می‌پرداخت و در خصوص «شب واقعه» نیز باید بگویم دریاقلی از قهرمانان انگشت‌شمار جنگ ما است که تاکنون به تصویر کشیده است.
* ماجرای تغییر کاراکتر میمون در «شب واقعه» به مرد سیاه‌پوست
در ادامه میرعلایی درباره چگونگی شکل‌گیری فیلم گفت: در ابتدا مستندی تحت عنوان «اگر دریاقلی نبود، چه می‌شد» ساخته شد و بعد آقای شهنوار به نوشتن فیلمنامه ابتدایی آن پرداخت. پس از آن آقای اسدی برای کارگردانی این اثر انتخاب شد و با ایشان چند بار به آبادان رفتیم و تحقیقاتی در مرود دریاقلی انجام دادیم و در جریان تولید به خاطر مسائل اجرایی، تغییراتی در فیلمنامه اعمال شد و ما از کاراکتر میمون در فیلمنامه ابتدایی، به مرد سیاه‌پوست در فیلمنامه نهایی رسیدیم.
وی ادامه داد: البته ماجراهای جالبی نیز در این راستا پیش آمد از جمله اینکه ما به باغ‌وحش تهران رفتیم و «عنتر و منتر» پیر باغ‌وحش تهران را دیدیم و حتی یک میمون برای فیلم تربیت کردیم اما جثه این میمون کوچک بود و گاهی در کادر دوربین گم می‌شد و بعضی اوقات نیز فقط به خواست خود جلوی دوربین می‌آمد! بنابراین ما مجبور بودیم از یک «شامپانزه» استفاده کنیم اما زمانی که در سیاه‌لشکرها به این نابازیگر سیاه‌پوست برخوردیم خانم لادن مستوفی پیشنهاد داد که از وی در فیلم استفاده شود گرچه آقای اسدی در ابتدا با این نظر مخالف بودند اما در نهایت تمام گروه به این نتیجه رسیدند که انتخاب این مرد سیاه‌پوست بهترین گزینه است.
مدیرعامل بنیاد سینمایی فارابی در ادامه اظهار داشت: معتقدم خداوند به کارهایی که برای شهدا انجام می‌شود عنایت ویژه‌ای دارد و افراد به نوعی برای حضور در این کارها دعوت می‌شوند و انتخاب این مرد سیاه پوست نیز یکی از این عنایات بود.
دریا قلی درخشان ترین بازی فرخ نژاد
میرعلایی ادامه داد: رابطه خاص فرخ‌نژاد با این مرد سیاه‌پوست و بازی گرفتن از این نابازیگر به بهترین وجه توسط فرخ‌نژاد انجام شد و بنده نقش دریاقلی را یکی از درخشان‌ترین بازی‌های فرخ‌نژاد می‌دانم.
در ادامه جلسه، فهیم نظر میرعلایی را در خصوص عنصر تحول و کمرنگ بودن آن در فیلم «شب واقعه» جویا شد، میرعلایی نیز در پاسخ بیان داشت: ما در فیلم با فردی مواجه هستیم که شرب خمر می‌کند و کارهایی را انجام می‌دهد که شاید به نظر ما زیاد پسندیده نباشد، وی حس مالکیت دارد و به کمپانی دریاقلی وابسته است، حتی فرزند خود را از جنگ منع می‌کند، اما در جریان فیلم با تحول تدریجی دریاقلی مواجه می‌شویم، وی که در ابتدا تصور می‌کند کمپانی‌اش تمام ایران است بعد حاضر می‌شود به عنوان سنگر آن را تقدیم کند و می گوید: «من ممکن است خیلی چیزها را ندانم اما این را می‌دانم که این خاک یعنی ناموس تو، پس از آن حفاظت کن.» بنابراین عنصر تحول در فیلم کاملا مشهود است، حتی در جشنواره فیلم فجر افراد برای این صحنه و دیالوگ هیجان‌زده شدند و برخی نیز به گریه افتادند و این نشان‌دهنده تأثیرگذاری این شخصیت است.
* میرعلایی: سعی کنیم تفاوت جنگ و دفاع خود را در سینما تصویر کنیم
تهیه کننده فیلم «شب واقعه» ادامه داد: دریاقلی در جریان خطر حمله عراقی‌ها و این خبررسانی به سختی می‌افتد و پخته‌می‌شود و حتی در صورت تصور این که دریاقلی ممکن بود توهم حمله عراقی‌ها را داشته باشد نیز هیچ چیز تغییر نمی‌کند چراکه وی تغییر کرده بود.
میرعلایی در ادامه افزود: ما اندکی در جریان واقعی فیلم تغییر ایجاد کردیم، چرا که در یکی از روایاتی که حین تحقیق به آن رسیدیم، متوجه شدیم دریاقلی به بسیاری از افراد اصرار و حتی التماس می‌کند، اما آنها تا مدت زیادی به حرف‌های وی اعتنا نمی‌کنند.
وی ادامه داد: باید بگویم تمام ماجراهای عجیب و پیچیده در زمان جنگ تحمیلی به این خاطر بود که جنس این جنگ و دفاع ما متفاوت بود و به نظرم باید سعی کنیم این تفاوت را در سینمای دفاع مقدس نیز به تصویر بکشیم.
فهیم در ادامه جلسه نقد و بررسی با اشاره به استقبال نه چندان زیاد افراد از این نوع سینما در ایران گفت: با توجه به اینکه فیلم‌های ارزشی به سینمای دولتی تعلق دارد باید چه راهکاری اندیشید که افراد برای دیدن این فیلم‌ها به سینما بیایند و چرا کسانی که ساعت‌ها به تماشای تعزیه می‌پردازند حاضر نیستند برای دیدن این نوع فیلم‌ها به سالن‌های سینما بیایند؟
میرعلایی در پاسخ تصریح کرد: باید بدانیم زبان سینما و تغزیه بسیار متفاوت است، برخی دوستان فکر می‌کنند صرف مذهبی بودن و جنگ رفتن می‌توانند فیلم دفاع مقدس بسازند اما این تصور، تصور اشتباهی است و معتقدم باید زبان سینما را شناخت و به وسیله آن جذب مخاطب کرد.
تهیه کننده فیلم «شب واقعه» بیان داشت: در خصوص ریزش مخاطب نیز باید بگویم همانطور که ما تماشاگران را برای فیلم «فرزند خاک» به سینماها کشاندیم، همین‌جا می‌گویم مخاطبان را برای «شب واقعه» نیز به سالن‌های سینما گسیل خواهیم کرد و مخاطب نه در طول بلکه در عرض جذب خواهد شد.
وی همچنین در خصوص عنوان این فیلم گفت: ما در ابتدا بسیار نگران بودیم که نام فیلمش «شب واقعه» باشد چرا که قرابت لغوی آن با «روز واقعه» پیشینه ذهنی را در مخاطب ایجاد می‌کرد و ما ترس این را داشتیم که اگر «شب واقعه» فیلم ضعیف از کار درآید، تصور ذهنی مخاطب خدشه‌دار شود.
میرعلایی درباره میزان مستند بودن فیلم نیز بیان داشت: ما برای دکوپاژ و تک تک وسایل اوراقی کمپانی دریاقلی زحمات زیادی کشیدیم و اگر با دقت به کادرهای مختلف فیلم نگاه کنید، بلم، نخل‌ها و اتوس‌های اوراقی را می‌بینید.
وی در پایان درباره زمان اکران فیلم تأکید کرد: فیلم سینمایی «شب واقعه» در هفتم دی‌ماه اکران خواهد شد.